Thánh Gioan Maria Vianney, Linh Mục gương mẫu, nhưng bị lãng quên.
Ngày 14 tháng 7/1999 vừa qua, Bộ Giáo Sĩ cho công bố một văn kiện rất sâu xa về Linh Mục, với đầu đề: "Linh Mục, Thầy giảng dạy Lời Chúa, Linh Mục, Thừa Tác Viên các Bí Tích và Linh Mục, Người Hướng Dẫn Cộng Ðồng, hướng về Ngàn Năm thứ ba Kitô". Chúng tôi đã lược tóm và trình bày văn kiện quan trọng này với các thính giả của bản đài. Chúng tôi hy vọng còn có nhiều dịp khác trở lại văn kiện này chi tiết hơn.
Mồng 4 tháng 8, nhằm lễ phụng vụ kính Thánh Gioan Maria Vianney, Linh Mục, cha sở họ Ars, nhật báo Công Giáo Ý Avvenire, số ra ngày 04.08.99, dành một bài riêng về Vị Linh Mục thánh thiện này. Bài suy tư do ký giả Domenico Del Rio, thành thạo về các vấn đề Giáo Hội và về lịch sử các Năm Thánh, viết ra và cho đăng trên nhật báo Công Giáo với tít đề: "Vianney, cha sở bị lãng quên".
Gioan Maria Vianney sinh năm 1786 thuộc Tổng Giáo Phận Lyon trong một gia đình nông dân đạo đức; lớn lên trong thời kỳ cách mạng Pháp. Sau nhiều vất vả và khó khăn trong công việc học hành tại Ðại Chủng Viện, Gioan Maria Vianney được thụ phong linh mục và được bổ nhiệm làm cha phó, và sau ba năm thăng cha sở họ Ars. Với học lực rất bình thường, Cha Gioan Maria Vianney quyết chí trở nên một vị chủ chăn tốt lành, khiêm tốn, khó nghèo đơn sơ, trung thành, thật thà... Ngài có một khả năng hy sinh lạ lùng, trước hết để làm cho giáo xứ của ngài, một họ đạo khô khan, lãnh đạm với tôn giáo, trở lại. Với đời sống nhiệm nhặt, lời cầu nguyện và hy sinh, giáo xứ của Cha đã trở nên gương mẫu. Trong 40 năm làm cha sở, họ Ars đã trở nên trung tâm thu hút các tín hữu không những từ nhiều nơi trong nước Pháp, mà cả Châu Âu và Mỹ Châu nữa. Người dân tuốn đến Ars để xin xưng tội, xin hướng dẫn, xin lời cầu nguyện. Lời giảng dạy của Cha Vianney đã làm cho nhiều người thay đổi cuộc đời bê bối; các bài giáo lý củng cố đức tin và gia tăng đời sống đạo đức. Ai cũng nhận thấy rằng: sức mạnh thu hút do bởi chứng tá đời sống nghèo khó, thống hối, đầy đức tin, đức ái và tận tụy phục vụ của vị chủ chăn này.
Cha Gioan Vianney qua đời năm 1859, thọ 73 tuổi. Năm Thánh 1925, Ðức Pio XI (1922-1939), đã tôn phong Cha lên bậc Hiển Thánh và năm 1929 đặt làm Quan Thầy các cha sở. Mục vụ của Thánh Gioan Maria Vianney, tập trung vào ba điểm chính yếu, đã được nhắc lại trong Văn Kiện mới đây của Bộ Giáo Sĩ: Lo việc rao giảng Tin Mừng (Linh Mục, Thầy Giảng Dạy Lời Chúa) - lo việc ban các Bí Tích, nguồn mạch đích thực của dời sống Kitô (Linh Mục, Thừa Tác Viên các Bí Tích) - hướng dẫn và phục vụ Cộng Ðồng giáo dân trong dấn thân sống đạo và truyền đạo (Linh Mục, Người hướng dẫn cộng đồng dân Chúa).
Trong bài đăng trên nhật báo Avvenire, ký giả Domenico Del Rio viết: Người ta nói rằng: Gioan Maria Vianney là một linh mục "dốt nát". Người ta đã tìm cách trục xuất ngài khỏi giáo xứ. Nhưng Gioan Maria Vianney là Vị Linh Mục thánh thiện và là Quan Thầy các cha sở trên cả thế giới.
Tác giả bài báo viết tiếp: Người ta nói: ngài là linh mục "dốt nát". Chúng ta hãy nghe ngài giảng về Thiên Chúa Cha: "Chúng ta không bao giờ nghĩ đến việc xin Thiên Chúa sai Con Một của Người xuống thế gian. Nhưng cái mà con người không bao giờ nghĩ đến, không quan niệm ra, và cũng không bao giờ dám ước mong, Thiên Chúa, trong Tình Yêu Thương vô biên của Người đã nói lên, đã quan niệm, đã thực hiện. Có khi nào chúng ta dám xin Thiên Chúa làm cho Con Một của Người chết trên Thánh Giá cách xỉ nhục để cứu chúng ta, dám xin ban Thịt của Con Chúa cho chúng ta ăn, Máu cho chúng ta uống chăng? Có phải người tội lỗi trở lại để xin ơn tha thứ hay chính Thiên Chúa chạy theo họ để làm cho họ trở về với Người? Thiên Chúa tốt lành như vậy, dù có biết bao xúc phạm đến Người, Người đem chúng ta về Thiên Ðàng, như thể không biết gì đến những tội lỗi của chúng ta vậy. Người như người mẹ cứu vớt và bồng bế đứa con trên tay, khi nó sắp té ngã xuống hố sâu và sau đó lưu ý luôn luôn để nó tránh khỏi nguy hiểm, trong khi đứa con tiếp tục cào cấu và cư xử tàn tệ người mẹ".
Bài giảng đơn sơ, đầy thành tín của Cha sở Ars đã gây ngạc nhiên và xúc động nơi Cha Lacordaire, nhà giảng thuyết thời danh của Nhà Thờ Notre-Dame ở Paris. Cha Gioan Maria Vianney, người bị coi là "dốt nát" đã biết trình bày vẻ xinh đẹp của Tình Yêu Thiên Chúa đối với nhân loại, nhất là với người tội lỗi. Ngài, một cha sở "nhà quê" sống giữa những người chất phác, đã biết trình bày Thiên Chúa rõ ràng và sâu sắc hơn nhiều nhà thần học thông thái, đã biết diễn tả về chính mình, linh mục của Chúa. Ngài nói: "Không gì ở trần gian này bất hạnh hơn một linh mục! Linh Mục sống như thế nào? Sống trong sự thấy Thiên Chúa bị xúc phạm, Thánh Danh Người bị chế nhạo, giới răn Người bị bỏ qua, tình yêu thương của Người bị khinh chê. Linh Mục thấy tất cả những cái này".
Và Cha Gioan Maria Vianney đã sống như thế nào cuộc đời linh mục? Một cuốn tiểu sử lược tóm như sau: "Nửa đêm thức dậy. Một giờ sáng xuống nhà thờ cầu nguyện, giải tội cho tới 6 giờ; rồi dâng thánh lễ. Bẩy giờ uống nửa li sữa. Ngay sau đó, ngồi tòa giải tội tới 11 giờ. 12 giờ, dùng bữa tại nhà xứ. Rồi cho tới lúc 20 giờ: viếng thăm các người đau yếu, đọc kinh Phụng Vụ, rồi giải tội (khoảng 6 giờ đồng hồ). Lúc 20 giờ đọc kinh chung với cộng đồng giáo xứ, sau đó dạy giáo lý hoặc giảng giải. 22 giờ tiếp khách tại nhà xứ. Mỗi đêm chỉ nghỉ từ một đến 3 tiếng đồng hồ. Làm việc mổi ngày 20 giờ, trong đó nhiều ngày dành tới 15 giờ để ngồi tòa giải tội. Ngài thực hành như vậy trong 30 năm. Trong quãng thời gian đó, người ta tính có hơn 100 ngàn người đến xưng tội và xin hướng dẫn về đàng thiêng liêng.
Tháng 10 năm 1986, trong chuyến viếng thăm mục vụ tại Pháp, ÐTC Gioan Phaolô II đã tới Ars, để cùng với ba ngàn linh mục, một ngàn chủng sinh và 100 giám mục, mừng kỷ niệm 200 năm sinh nhật của Cha sở Ars (1786-1986). Giảng cho các vị tham dự, ÐTC nói về sự cao cả, sự sáng ngời của Chức Linh Mục và về những bổn phận của Chức Vụ này. Trong các bổn phận, ÐTC gợi lại cách riêng điểm này: không được yên lặng trước tính cách vô đạo và vô luân đang lan tràn tại các nhiều nước Công Giáo. Thuật lại lời Thánh Gioan Maria Vianney, cha sở Ars, Ðức Gioan Phaolô II nói: "Khốn thay cho linh mục nào yên lặng, câm điếc, khi thấy Thiên Chúa bị xúc phạm và các linh hồn lạc đường!".
Dưới lều vải lớn được dựng để đón tiếp các vị tham dự ngày tĩnh tâm, Cha sở Ars, người bị coi như "dốt nát", nhắc lại cho các linh mục: hãy ra đi và hãy can đảm khiển trách những người "xúc phạm đến Thiên Chúa", nhưng đồng thời cũng hướng dẫn họ trở về với Thiên Chúa, Ðấng luôn luôn chạy theo họ để đưa họ về với Người, cách riêng trong Năm sau cùng của việc chuẩn bị Ðại Toàn Xá, năm dâng kính và học hỏi về Chúa Cha.
Roma 04.8.99
Trần đoàn Kết, Linh Mục.