Cuộc họp báo trình bày
Văn Kiện Thượng Hội Ðồng Giám Mục
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Cuộc
họp báo trình bày văn kiện làm việc của Khóa họp khoáng
đại của THÐGM sắp đến.
Thứ
sáu 01.6.2001, ÐHY Jan Schotte, Tổng thư ký THÐGM
chủ tọa cuộc họp báo trình bày văn kiện làm việc (Instrumentum
laboris) của Khóa họp họp thường lệ thứ 10 của THÐGM thế
giới, sẽ được khai mạc ngày 30 tháng 9/2001 và bế mạc ngày
27 tháng 10/2001 tới đây. Ðề tài của Khóa họp lần này là:
"Giám mục, người phục vụ Tin Mừng Chúa Kitô, cho niềm hy
vọng của thế giới". Theo ÐHY Tổng thư ký, thì con số tham dự
khoảng 300, đại diện các Hội đồng Giám mục trên cả thế
giới. Cho tới lúc này mới có 240 vị được các HÐGM gửi
danh sách về Văn Phòng trung ương. Ngoài các vị Giám mục đại
diện của các HÐGM thế giới ra,
còn có một số đại diện của các Giáo hội Kitô Kitô,
các chuyên viên và các dự thính nam nữ được mời tham dự.
Văn
kiện làm việc (Instrumentum laboris) được trình bày trong cuộc
họp báo vừa qua gồm khoảng 124 trang, được chia thành 5 chương.
Ðây là thành quả của công việc làm vất vả và lâu dài
của Văn Phòng trung ương THÐGM. Cơ quan này có nhiệm vụ thu lượm
và chọn lọc các ý kiến, do các HÐGM các nước gủi về
Roma, theo các câu hỏi đã được Văn phòng THÐGM đặt ra và
gửi tới các Giám mục. ÐHY Tổng thư ký cho biết: đã có
56,7% HÐGM thế giới góp ý kiến. Con số đuợc coi là thấp;
nhưng sánh với các cuộc góp ý kiến về các khóa họp khác,
lại cao hơn. Khóa
họp về Gia đình năm 1980, chỉ có 50% và khóa về Bí tích Giải
tội, về việc Sám hối năm 1983, còn thấp hơn nữa: 42%.
Các
nghị phụ sẽ thảo luận về đề tài "Giám mục phải làm gì
và làm như thế nào, để chu toàn sứ vụ của một vị chủ
chăn của một Giáo hội địa phương", và về nhiều vấn đề
khác nữa, trong đó có một số vấn đề tế nhị và phức tạp,
như mối quan hệ giữa giáo phận và Giáo triều Roma, vai trò
của HÐGM của mỗi quốc gia, của mỗi miền, -
vấn đề bổ nhiệm Giám mục, một vấn đề
rất quan trọng và cần thăm dò ý kiến rộng rãi hơn nữa,
không phải chỉ căn cứ vào sự đề cử, giới thiệu của vị
này hay vị khác. Vấn đề này đã được nhấn mạnh trong Hội
nghị Hồng Y vừa qua tại Vatican - vấn đề về góp phần quan trọng
hơn của các giám mục trong việc quản trị trung ương của Giáo
hội, và sau cùng vấn đề có thể là các giám mục hồi hưu
lúc tròn 78 tuổi
thay vì 75 như Giáo luật ghi trong khoản 401.
Ngoài
ra còn có nhiều vấn đề gai góc hơn nữa các Giám mục phải
nghĩ đến. Theo ý kiến của nhiều HÐGM, thì giám mục phải hiện
diện luôn luôn trong giáo phận của mình và làm việc "toàn
phần", bởi vì việc thường xuyên vắng mặt
và kéo dài sẽ gây hại cho công việc mục vụ. Các Giám
mục phải hiện diện và luôn sẵn sàng như những vị mục tử
nhiệt thành của đàn chiên đã được phú thác cho. Giáo
triều Roma ước muốn có một sự ổn định hơn của một giám
mục đã được chọn làm chủ chăn của một giáo phận, nghĩa
là : không nên thuyên chuyển dễ dàng từ giáo phận này qua
giáo phận khác.
Văn kiện còn nhắc đến việc phải hết sức tránh một
số vấn đề có tinh cách "quá thế tục" như ước mong
được thuyên chuyển về những giáo phận rộng lớn, thời
danh, và giầu có hơn, hoặc về những giáo phận ít vấn đề
hơn. Nói cách khác: cần tránh hết sức "việc ham chức quyền,
tìm thăng quan tiến chức, trục lợi". Thừa tác vụ trong Giáo
hội là "một phục vụ của tình yêu", không phải là nơi
"tìm lợi lộc vật chất". Về điểm này, ÐTC cũng đã nhấn
mạnh trong diễn văn đọc cho Giáo Triều Roma, ngày 22.12.2000,
trong buổi tiếp các Hồng Y, TGM, Giám mục, Giám chức và các
nhân viên làm việc trong các cơ quan Tòa Thánh.
Một
vấn đề khác: vấn đề quản trị tài chính trong Giáo phận. Cần
phải canh phòng và nghiêm chỉnh trong việc quản trị tài chánh,
kinh tế của Giáo phận, cũng như đối với các thể chế khác
của Giáo phận. Trong Hội đồng giáo phận trách nhiệm về quản
trị tài chánh, kinh tế, phải được trao cho những người có
sở trường, chuyên môn và nhất là liêm khiết. Văn kiện
làm việc nhấn mạnh rằng: "Ðức bác ái mục vụ đòi những
kiểu sống và những hình thức khó nghèo trong
đời sống, theo gương Chúa Giêsu khó nghèo và khiêm tốn".
Như vậy Giám mục, như một vị chủ chăn nhân lành, mới dễ
gần gũi đàn chiên, bất cứ thuộc giai cấp nào. Giám mục
phải đến với đàn chiên mà không gây hổ thẹn cho họ và
chính mình cũng không hổ thẹn".
Trong
việc quản trị Giáo phận, nhất là những giáo phận rộng lớn,
có nhiều tổ chức, nhiều văn phòng....Giám mục vẫn phải nhớ
mình không phải như là "công chức cấp cao". Cần sống làm
sao để người dân không coi mình như "người có địa vị, người
quyền thế".
Một điểm khác cần tránh, tức là sự hiện diện, hay nói
đúng hơn sự xuất hiện thường xuyên giữa nhà cầm quyền
dân sự. Thái độ
này rất có thể làm lu mờ hình ảnh của một vị giám
mục và gây hại đến tính cách "tự lập, tự trị "của
Giáo hội". Văn kiện nhấn mạnh rằng: "Một số hình thức
bên ngoài về địa vị, đặc ân, như tước hiệu, y phục, huân
chương..., không được làm lu mờ thừa tác vụ giám mục
trong việc giảng dạy bằng lời nói và việc làm".
Ngoài
các vấn đề khó khăn trên đây, giám mục ngày nay còn phải
quan tâm đến các vấn đề mới của thời đại, như bạo động,
chiến tranh, công lý và hòa bình, thuyết tương đối luân lý,
cảnh nghèo khổ gây nên bởi chế độ tư bản "rừng rú"
và bởi việc hoàn cầu hóa kinh tế, việc thông truyền đức
tin trong những hoàn cảnh thực khó khăn, mối quan hệ với người
di dân, tị nạn, với các tôn giáo khác, với các giáo phái
xuất hiện và lan tràn khắp nơi, với giới chính trị, trí thức,
với những người chống Giáo hội hội, ác cảm với Hàng
giáo sĩ, thù ghét Ðạo công giáo v.v...
Thừa
tác vụ giám mục là một sứ vụ rất khó khăn. Vì thế
cần phải có những sáng kiến riêng nhằm giúp các giám mục,
nhất là các vị
mới được bổ nhiệm, để có thể chu toàn sứ vụ khó
khăn và đối phó với những thách đố lớn lao của thời
đại. Những khóa "tu nghiệp" giúp các ngài được chuẩn
bị nhiều hơn, nhằm đáp lại những đòi hỏi của Thừa tác
vụ, về thần học, mục vụ, giáo luật, tu đức và quản trị...là
điều rất cần thiết và hữu ích.
Khóa họp khoáng đại tới đây có mục đích giúp các giám mục trở nên những vị chủ chăn xứng đáng hơn và thích nghi hơn của Ngàn năm mới, bởi vì trong những thập niên vừa qua, hình ảnh của giám mục thay đổi rất nhiều đối với những trách nhiệm mới mỗi ngày mỗi gia tăng, khó khăn và nặng nề hơn và thay đổi cách mau lẹ trong xã hội.