Giám Mục người phục vụ Tin Mừng

cho niềm hy vọng của thế giới

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Khóa họp thường lệ của Thượng Hội Ðồng Giám Mục lần thứ 10 hoàn toàn dành riêng cho Giám mục để suy tư về đề tài : "Giám mục người phục vụ Tin Mừng cho niềm hy vọng của thế giới".

Ngày 30 tháng 9/2001 tới đây, Khóa họp khoáng đại thường lệ lần thứ 10 củaThượng Hội Ðồng Giám Mục thế giới, sẽ được khai mạc bằng thánh lễ trọng thể  do ÐTC chủ tế với các Nghị phụ đến từ khắp nơi trên thế giới. Khóa họp sẽ diễn ra tại Phòng Thượng Hội Ðồng Giám Mục trong Nội Thành Vatican và sẽ được kết thúc vào ngày 27 tháng 10/2001, sau bốn tuần làm việc.  Ðề tài của Khóa họp thường lệ lần thứ 10 này là "Giám mục, người phục vụ Tin Mừng cho niềm hy vọng của thế giới".

Trong bài nói chuyện hôm nay, trước hết chúng tôi nhằc lại vài đoạn trích từ Công Ðồng Vaticanô II nói về giám mục, và sau đó nhắc đến hai vị giám mục đã đẵc biệt sống tác vụ mục vụ của mình phục vụ người nghèo: Ðức Cha Helder Camara, người BaTây và Ðức Cha Tonino Bello, người Italia.

Giám mục ngài là ai? Sắc lệnh "Christus Dominus" của Công đồng chung Vatican II, công bố ngày 28 tháng 10 năm 1965, nói rõ Giám mục là "những vị được chính Chúa Thánh Thần đặt lên kế vị các Tông đồ, như chủ chăn các linh hồn và được ủy thác sứ mệnh duy trì mãi mãi công việc của Chúa Kitô, Chủ chăn đời đời, hiệp nhất với Ðức Giáo Hoàng  và dưới quyền ngài. Thực vậy, Chúa Kitô đã trao cho các Tông đồ và các vị nối nghiệp các ngài mệnh lệnh và quyền dạy dỗ mọi dân nước, thánh hóa mọi người trong chân lý và chăn dắt họ. Do đó, nhờ Thánh Thần mà các ngài đã lãnh nhận (trong ngày tấn phong), các Giám mục trở thành thầy dạy đức tin, chánh tế, chủ chăn thực thụ và chính thức" (số 2).

Hiến chế "Lumen Gentium" về Giáo hội, công bố ngày 21 tháng 11 năm 1964, trong chương III về Phẩm trật Giáo hội, nói rõ như sau: "Thánh công đồng dạy rằng: chính Chúa đã lập các Giám mục kế vị các Tông đồ làm chủ chăn Giáo hội. Bởi vậy, ai nghe lời các ngài là nghe lời Chúa Kitô, còn ai khinh dể các ngài  là khinh dể Chúa Kitô và Ðấng dã phái Chúa Kitô đến" (Lc 10,16)  (số 20).

Như vậy chúng ta thấy rõ: các Giám mục, những người kế vị các Thánh Tông đồ, trong hiệp thông và dưới quyền của Ðấng kế vị Thánh Phêrô, Giám mục Roma và Chủ chăn toàn Giáo hội, lãnh đạo Giám mục đoàn; các giám mục có trách nhiệm không những về mỗi Giáo hội địa phương đã được phú thác, nhưng, cùng với Ðức Giáo Hoàng, còn có trách nhiệm về toàn thể Giáo hội nữa. Sắc lệnh Christus Dominus nói rõ: "Các Giám mục là những người chia sẻ nỗi lo âu của tất cả Giáo hội, thi hành nhiệm vụ giám mục mà các ngài đã lãnh nhận do việc tấn phong giám mục, trong sự hiệp thông và dưới quyền Ðức Giáo Hoàng, đối với những gì thuộc quyền giáo huấn cũng như quyền cai quản mục vụ; tất cả các ngài họp thành Cộng đồng Giám mục hay Giám mục đoàn, đối với toàn thể Giáo hội" (số 3).

Khóa họp thường lệ của Thượng Hội Ðồng Giám Mục lần thứ 10 này hoàn toàn dành riêng cho Giám mục để suy tư về đề tài: "Giám mục người phục vụ Tin Mừng cho niềm hy vọng của thế giới".

Trước khi về trời Chúa Giêsu, Ðấng thiết lập Giáo hội trên nền tảng các Tông đồ, truyền dạy: "Các con hãy đi khắp thế rao giảng Tin Mừng cho mọi dân nước". Tin Mừng ghi lại tất cả đời sống của Chúa Giêsu, Ðấng là Ðường đi, là Sự Thật và là Sự sống.  Ðây kho tàng Giáo lý các Giám mục đến múc kín để sống và sau đó để thông truyền cho các linh hồn đã được phú thác cho các ngài. Ðể việc rao giảng Tin Mừng được hiệu nghiệm, trước hết phải sống Tin Mừng đã. Một vị Linh mục nhân đức đã nói cách rất hợp lý: "Tin Mừng rao giảng chưa thật là Tin Mừng. Tin Mừng được sống, được thực hành, đó mới là Tin Mừng thật". "Nemo dat quod non habet" (Không cho cái mà mình không có). Các vị rao giảng Tin Mừng, trước hết phải là những người sống Tin Mừng, nghĩa là minh chứng lời giảng bằng chứng tá đời sống gương mẫu. Gương sáng lôi kéo, lời nói bay qua. Trong buổi tiếp kiến 153 giám mục mới thụ phong trong năm 2000 và đầu năm 2001, đến Roma tham dự lớp tu nghiệp, do Bộ Giám mục tổ chức cuối tháng sáu năm 2001 vừa qua,  ÐTC nói: "Thành công của quý  Ðức Cha là sự thánh thiện đời sống của quý Ðức Cha". Lời quả quyết của ÐTC rất phù hợp với đời sống của ngài. Giữa biết bao công việc của Giáo hội, ngài cầu nguyện mỗi ngày 7 tiếng đồng hồ. Ðây là nhận xét của ÐHY Giovanni Battistta Re, Tổng trưởng Bôï Giám mục, một trong các vị cộng tác  gẫn gũi hơn cả của ÐTC, cách riêng trong những năm giữ chức "Phụ tá Quốc Vụ Khanh". Một vị Hồng Y khác trong Giáo Triều quả quyết: "ÐTC làm cái mà ngài đã nói lên và nói lên cái mà ngài đã làm".

Nhân Khóa họp khoáng đại của Thượng Hội Ðồng Giám Mục về đề tài "Giám mục", Nguyệt san Jesus, số tháng 9/2001, dành bài xã thuyết và nhiều bài khác nữa về Thượng Hội Ðồng Giám Mục. Trong bài xã thuyết, Nguyệt san nêu lên gương sáng của hai vị giám mục của thời nay (dĩ nhiên còn biết bao vị khác nữa trên cả thế giới), đó là Ðức Cha Helder Camara (người Brazil) và Ðức Cha Tonino Bello (người Ý). Hai vị giám mục này, cũng như biết bao vị giám mục khác, trong âm thầm đã sống Tin Mừng một cách gương mẫu không những bằng giảng dạy, nhưng nhất là bằng chứng tá đời sống.

Ðức Cha Helder Camara TGM giáo phận Recife (Brazil) sống rất nghèo khổ, luôn luôn viếng thăm các người nghèo tại các vùng ngoại ô thành phố, các làng xã xa xôi.  Có lần  nghe tin một người nghèo bị bắt giam, Ðức Cha gọi điện thoại đến sở cảnh sát: "Các ông bắt giam người anh em của tôi". Cảnh sát trả lời: "Thưa Ðức Cha, xin lỗi Ðức Cha, chúng tôi không biết đây là người anh em của Ðức Cha". Ngài trả lời: "Tôi đến ngay bây giờ để nhận lại người anh em này".

Nhân danh các người nghèo khổ, ngài kêu gọi hãy nghĩ đến số phận của họ. Ngài cảnh cáo giới kỹ nghệ, những người kinh tài và những người thống trị bóc lột khai thác các người nghèo. Ðức Phaolô VI hiểu rõ ngài, khuyến khích ngài và có lẽ ÐTC cũng được thúc đẩy bởi  sự can đảm và gương sáng của vị giám mục các người nghèo này, khi viết Thông điệp "Populorum Progressio" (Phát triển các dân tộc), một thông điệp gây tiếng vang trên cả thế giới. Ðức Gioan Phaolô II đã ôm hôm vị giám mục của người nghèo này trong chuyến viếng thăm đầu tiên tại Brazil và trước mặt dân chúng ÐTC gọi ngài là "Người Cha, người Anh, người Bạn  của các người nghèo khổ". Ðức Cha Helder Camara đã nói một câu ý nghĩa: "Sống giữa người nghèo, giúp đỡ người nghèo, không phải là việc khó khăn; nhưng sống như người nghèo, đây là cái gay go". Phải có kinh nghiệm của người nghèo, mới hiểu được người nghèo và mới biết thương người nghèo, mới quyết tâm sống đức khó nghèo Phúc âm.

Một vị Giám mục khác, Ðức Cha Tonino Bello, giám mục Molfetta, mới qua đời cách đây ít năm, luôn luôn mở cửa đón tiếp các người nghèo khổ, các người màn trời chiếu đất, các người cần được giúp đỡ. Ngài đi tìm kiếm các thanh niên sa đọa, các người già cả say sưa, sống cô đơn, những phụ nữ bị khai thác trong nghề mãi dâm, những người di cư lén lút... Ngài luôn luôn ra đi với các bạn hữu, các tự nguyện viên, các người "Samari" nhân hậu, để cùng  với họ giúp đỡ những ai cần đến. Ngài viết và nói lên rõ rằng rằng: Một tín hữu Kitô, một Tu sĩ nam, nữ, một linh mục, một giám mục phải can đảm thức tỉnh và nhậy cảm hóa lương tâm con người. Ngài giảng trên thuyền trước khi rời bến, ngài giảng trong các túp lều cùng với các người cộng tác dựng lên để đón tiếp các người màn trời chiếu đất, không nơi dựa thân. Ngài không dùng những kiểu nói cao siêu của một linh mục, giám mục thông thái; ngài dùng những lời đơn sơ, gây xúc động, phát xuất bởi tâm hồn.

Nói tóm lại hai vị giám mục Helder  Camara và Tonino Bello là những vị chủ chăn sống Tin Mừng và phục vụ Tin Mừng, để đem lại niềm hy vọng cho các người nghèo khổ, các người bị loại ngoài lề xã hội. Các ngài yêu mến Lời Chúa và nhất là sống Lời Chúa cách cụ thể;  vì thế lời giảng dạy của các ngài có sức thu hút tâm hồn và gây nên sự cảm phục. Các ngài yêu mến Giáo hội trong chiều kích đích thực hơn cả: hiệp thông và phục vụ. Các ngài yêu mến tha thiết con người, bất cứ xa hay gần, vì họ là những người đau khổ, vì họ là sự hiện diện Chúa Kitô đóng đanh. Các ngài can đảm liều sự sống, như Chúa Giêsu Chủ chăn nhân lành liều mạng sống vì đàn chiên.

Ngày nay chúng ta cần đến nhiều vị giám mục như vậy. Chúng ta cần đến những vị hướng dẫn các cộng đồng Kitô trên cả thế giới biết trở nên những chứng nhân can đảm của sức mạnh canh tân  của Tin Mừng. Chúng ta cần đến những vị chủ chăn biết thúc đẩy các tín hữu đã được thú thác cho các ngài chăm sóc, để họ biết hiên ngang sống đức tin và tuyên xưng đức tin, cả trong những hoàn cảnh khó khăn. Chúng ta cần đến các vị giám mục biết giúp đỡ chúng ta  tìm lại các giá trị cao quí của Tin Mừng: đời sống đơn sơ, khó nghèo. Chúng ta cần các vị giám mục là thật những người cha, nguời thầy,  người bạn, người hướng dẫn, người cổ võ sự hiệp nhất,  hiệp thông, tình  huynh đệ.

Trong khóa họp của Thượng Hội Ðồng Giám Mục tới đây, dĩ nhiên các Nghị phụ sẽ bàn thảo nhiều về "kiểu sống mới" của các giám mục trong thế kỷ và Ngàn năm mới. Các ngài biết rõ rằng: muốn cải tổ xã hội, muốn đem lại hy vọng cho thế giới, các ngài phải là những người xung phong. Trong Hội nghị Hồng Y tháng 5 năm 2001 vừa qua, vấn đề nầy đã được nói đến, và chắn chắn sẽ được thảo luận sau rộng hơn  trong Khóa họp Thượng Hội Ðồng Giám Mục tới đây, khóa dành riêng cho các Giám mục, các vị lãnh đạo Cộng đồng Giáo hội. Như vậy, chúng ta thấy: khóa họp tới đây rất quan trọng đối với đời sống Giáo hội địa phương cũng như Giáo hội hoàn cầu. Chúng ta hãy cầu nguyện nhiều, để Khóa họp này đem lại nhiều thành quả  tốt đẹp.

Back to Radio Veritas Asia Home Page