Những vấn đề khổng lồ và thê thảm
trên thế giới hiện nay cần giải quyết
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Những
vấn đề "khổng lồ và thê thảm" trên thế giới hiện nay
cần giải quyết.
Nhân
dịp Hội nghị thượng đỉnh G8 được tổ chức tại Genova (Tây
bắc nước Ý), từ 20 đến 22 tháng 7/2001, với sự tham dự
của 8 Siêu cường (tức những quốc gia kỹ nghệ: Hoa kỳ,
Canada, Anh, Pháp, Ðức, Ý, Nga, Nhật bản), báo chí và đài
phát thanh truyền hình, cách riêng các cơ quan thông tin và nhiều
đoàn thể công giáo tại Ý, trong những ngày này, đều
nhắc đến nhiều vấn đề khổng lồ và thê thảm đang đè
nặng trên các nước nghèo khổ trên thế giới, nhất là tại
Châu phi. Chiến tranh vẫn tiếp tục tại nhiều nơi, việc sản
xuất và buôn bán vũ khí, nạn đói khổ, nạn hạn hán, nạn
mù chữ, nạn thiếu nước uống, môi sinh bị ô nhiểm, hố sâu
giữa các nước nghèo và các nước giầu, việc phân chia đất
đai, tài sản, vấn đề các món nợ kếch sù của các nước
nghèo... Ðây là những vấn đề thê thảm của nhân loại cần
phải giải quyết. Nhưng ai là người có thẩm quyền để giải
quyết cách hợp pháp?
Dĩ
nhiên không phải các Siêu cường. Theo Abbé Pierre, tông đồ
của các người nghèo, chỉ có Liên Hiệp Quốc là cơ quan quốc
tế gồm các quốc gia hội viên trên cả thế giới, có thẩm
quyền về các vấn đề trên thế giới mà thôi.
Theo pháp lý là vậy; nhưng trong thực tế, các Siêu cường
không ủng hộ, Liên hiệp quốc không làm gì được. Biết bao
lần LHQ tổ chức những Hội nghị thượng đỉnh, để thảo luận
và tìm giải pháp cho các vấn đề khẩn cấp này, nhưng hầu
như không đi đến những thành quả cụ thể đáng kể. Thí dụ,
FAO, cơ quan của LHQ lo về
canh nông và thực phẩm, trụ
sở ở Roma, cuối năm 1997, đã triệu tập Hội nghị thượng
đỉnh các Vị quốc trưởng, Thủ tướng trên thế giới để
giải quyết vấn đề thực phẩm, nạn đói... Nhưng người dân, cách riêng
tại nhiều nước Châu phi, càng
ngày càng đói khổ... Những
hình ảnh chiếu lại trên Ðài truyền hình cho thấy rõ những
cảnh thê thảm của con người, không còn là con người nữa...
Các quốc gia giầu thịnh không "góp tiền", thì làm sao giải
quyết được?
Một
thí dụ cụ thể khác: Cuba bị nạn cấm vận từ năm 1963 tới
nay, vẫn phải sống trong hoàn cảnh thiêu thốn. Irak từ 10 năm
nay bị tàn phá và cấm vận, người dân lành tiếp tục chết
vì thiếu thuốc men, thực phẩm. Ai là người chạy đến cấp cứu?
Miền các Hồ Lớn tại Châu phi từ bao năm nay chiến tranh vẫn
tiếp diễn, ai là người cung cấp vũ khí, nuôi dưỡng các vụ
tranh chấp vũ trang này? Nhiều chứng bệnh có thể chữa lành
tại các nước chậm tiến, ai là người cung cấp thuốc men để
diệt trừ? Theo đài truyền hình Ý trong những ngày vừa qua,
cứ tám phút, thì có một trẻ em chết vì bệnh tật, vì thiếu
ăn. Trước cảnh đau thương này, ai là người tìm phương dược
chạy chữa? Trong lúc đó, các Siêu cường vẫn chiếm ưu tiên
trong việc chế đạo các loại vũ khí để bán cho các nước
nghèo. Trong lúc đó, vì phạm đến quyền lợi kinh tế, vì
tranh giành ảnh hưởng, các Siêu cường không muốn can thiệp
để chấm dứt những vụ tranh chấp đẫm máu tại Phi châu.
Tibet bị Trung quốc chiếm, LHQ không lên tiếng, không một quốc
gia nào can thiệp. Trái lại Kuwait, một quốc gia bé nhỏ và
phong phú về dầu hỏa ở vùng
vịnh Ba Tư, bị Irak xâm chiếm,
thì các Siêu cường
cấp tốc phái những lực lượng hùng hậu: thủy, lục, không
quân đến miền này. Chỉ trong ít ngày các Siêu cường (trừ
Nga) đã đè bẹp quân đội của Nhà độc tài Sadđam Hussein.
Số
phận của thế giới nằm trong tay các Siêu cường, không phải
trong tay Liên hiệp quốc. Tại Hội đồng Bảo An LHQ, một trong các
Hội viên Siêu cường (Hoa kỳ, Nga, Trung quốc, Anh, Pháp) phủ
quyết, tất cả guồng máy tê liệt.
G8
vẫn chiếm phần định đoạt
về số phận các quốc gia nghèo, nhược tiểu trên thế giới.
Ai cũng thấy rõ: G8 là một tổ chức gồm 8 Siêu cường,
các nước tiến bộ về kỹ nghệï, kỹ thuật; nhưng không
phải là một tổ chức quốc tế theo đúng nghĩa, cũng không
phải là một tổ chức của LHQ như UNESCO, FAO v.v... Ðược thành
lập năm 1975 tại Rambouillet, kế Paris, ban đầu các Siêu cường
chỉ gồm Hoa kỳ, Pháp, Ðức, Anh, Ý và Nhật bản, với mục
đích đối phó với cơn khủng hoảng về dầu hỏa xẩy ra trong
lúc đó. Xét về nguyên thủy: đây là một Hội nghị Thượng
đỉnh được triệu tập do các Vị lãnh đạo chính phủ của 6
quốc gia hội viên. Sau này, các cuộc gặp gỡ được triệu
tập vào những thời kỳ nhất định và được di chuyển trong
các nước thuộc tổ chức. Năm 1976, Canada được gia nhập và
sau cùng năm 1990, Nga cũng tranh đấu để được trở thành hội
viên. Các đề tài đưa ra thảo luận mỗi ngày mỗi nhiều thêm.
Có lần đã thảo luận đến
vấn đề kinh tế hoàn cầu, vấn đề tội ác trên thế giới,
vấn đề chính trị xã hội...
Lần
này, họp tại Genova, G8 gây
tiếng vang rộng lớn và bị chống đối
dữ dội từ nhiều tuần lễ nay, vì Hội nghị có thể thảo
luận đến "việc toàn cầu hóa kinh tế". Toàn cầu hóa, tự
nó không xấu, cũng không tốt. Tùy đường hướng của việc
Toàn cầu hóa này. Nếu chỉ nhằm đến những lợi ích kinh tế,
nhất là "độc quyền" kinh tế, tài chánh của các Siêu cường,
thật là một sự dữ, vì hố sâu giữa các nước giầu và
nghèo sẽ mỗi ngày mỗi sâu hơn. Vì thế ÐTC yêu cầu: "Hãy
nghĩ tới các nước nghèo. Hãy lắng nghe tiếng kêu than của
người nghèo. Việc Toàn cầu hóa phải được hướng dẫn
theo đúng chiều hướng và đồng thời phải cổ võ việc Toàn
cầu hóa tình liên đới" (diễn văn của ÐTC vào ngày chúa
nhật 8.7.2001).
Lời
kêu gọi của ÐTC đã có tiếng vang rộng lớn. Ngoại trưởng
Ý, ông Ruggiero, tuyên bố: "Lời kêu gọi của Ðức Gioan
Phaolô II rất quan trọng và đánh động
lương tâm con người trong lúc này". Trong những ngày vừa
qua, các Bộ trưởng Kinh tế, tài chánh của 7 Siêu cường (Hoa
kỳ, Canada, Anh, Pháp, Ðức, Nhật bản, Ý, trừ Nga) đã họp
tại Roma để thảo luận về đề nghị tha các món nợ ngoại
quốc của các nước nghèo. Ðây là đề nghị và yêu cầu đã
được ÐTC và Hội đồng Tòa Thánh về Công lý và Hòa bình
lên tiếng nhiều lần trong Năm Thánh 2000 vừa qua.
Ngoài
ra còn mộït tia sáng nữa: ông Tổng thư ký LHQ, Kofi Annan, và
15 vị quốc trưởng (trong đó có Tổng thống El Salvador, Niger,
Malì, Algérie, Nam phi, và Thủ tưởng Bangladesh) đại diện 49 nước
nghèo, sẽ có mặt tại Genova và được G8 tiếp. Trước đó,
Ông Tổng thư ký LHQ đã viếng thăm nhiều nước Châu phi và
sau cùng đến Châu Âu. Sau chuyến viếng thăm này, trở về
Trụ sở New York, trong diễn văn đọc tại Tòa nhà LHQ, ông chống
lại việc sản xuất các loại vũ khí nhẹ. Trong những ngày tới
đây ông sẽ tới Genova, để cùng với
đại diện các nước nghèo theo dõi Hội nghị G8. Trong Hội
nghị ông sẽ đề nghị: cần phải có một hành động quốc tế dài hạn
chống lại cảnh nghèo khổ và chứng dịch "Bệnh Liệt Kháng"
hiện nay tại Châu phi. Hy vọng, với uy tín quốc tế, ông Tổng
thư ký LHQ sẽ là "phát
ngôn viên" của các nước nghèo khổ bên cạnh G8. Ðức Gioan
Phaolô II vẫn ủng hộ LHQ và
chủ trương Cơ quan tối cao này phải có một uy tín và thẩm
quyền siêu quốc gia, để giải
quyết và định đoạt về các vấn đề thế giới.
Tại
Genova từ nhiều ngày nay, có nhiều đoàn thể Ý và quốc tế
tụ họp, thảo luận, tranh đấu cho các nước nghèo. Chính phủ
Ý rất lo sợ về những vụ bạo động sẽ xẩy ra như
tại Seattle (Hoa kỳ) và mới đây tại Goeteborg (Thụy điển). Bộ
trưởng Ngoại giao Ý, ông Ruggiero, tuyên bố sẵn sàng đối
thoại với các người nghèo.
Thế
giới nhìn về Genova và hy vọng rằng lần này Hội
nghị G8, với sự can thiệp của ông Tổng thư ký LHQ và
lời kêu gọi của ÐTC Gioan Phaolô II, tiếng kêu than của các
người nghèo được lắng nghe và các vấn đề
khổng lồ, thê thảm trên thế giới được giải quyết
dần dần trong tinh thần cộng tác giữa hai miền Bắc Bán Cầu
giầu thịnh và miền Nam Bán
Cầu chậm tiến,
để cùng nhau xây dựng một thế giới công bình và tốt
đẹp hơn trong Ngàn năm thứ ba.
Phái
đoàn Tòa Thánh lên tiếng về việc sản xuất và buôn bán
các loại vũ khí nheï.
Tin
New York - 13.7.2001 - Trong những ngày vừa qua tại Trụ sở Liên
hiệp quốc ở New York, trong phiên họp về các loại vũ khí
nhẹ, Ðức Ông Celestino Migliore, Thứ trưởng Ngoại giao
Tòa Thánh, trưởng phái đoàn, đọc diễn văn về lập trường
của Tòa Thánh đối với vần đề này. Ngài nói: "Giữa các
vũ khí và bạo động, thù ghét, tan rã xã hội, có mối liên
hệ rất là chặt chẽ. Vì thế các loại vũ khí nhẹ không
được coi như là bất cứ loại hàng hóa nào được bán tại
thị trường".
Ðại diện Tòa Thánh còn nói thêm như sau: "Dĩ nhiên trong một thế giới bị đánh dấu bởi nhiều hành động độc ác, ai nấy có quyền tự vệ chính đáng; nhưng vấn đề được đem ra thảo luận trong lúc này là việc buôn bán bất hợp pháp và việc sản xuất các loại vũ khí nhẹ, hiện đang gây nên biết bao nạn nhân, nhất là thường dân và đang nuôi dưỡng những hiện tượng bi đát, như hiện tượng trẻ em được vũ trang để chiến đấu giết người. Với những biện pháp do phiên họp LHQ đề nghị, cần phải có những kiểm soát chặt chẽ trên các thị trường, nhưng nhất là cần cổ võ các hoạt động chính trị và giáo dục, để góp công vào việc xây dựng nền văn hóa về hòa bình và về sự sống, bằng cả việc vượt qua những căn cớ sâu xa gây ra chiến tranh và bạo động" (Avvenire 13.7.2001)