Những lời khuyến khích của ÐTC

dành cho các Giám Mục Cuba

đến Roma viếng Tòa Thánh

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Những Lời Khuyến Khích của ÐTC dành cho các Giám mục Cuba đến Roma  viếng Tòa Thánh (Ad Limina).

Thứ sáu vừa qua 6.7.2001, ÐTC đã tiếp chung các  Giám mục Cuba đến Roma viếng mộ hai Thánh Tông đồ Phêrô-Phaolô và tường trình tình hình của mỗi giáo hội địa phương, trong 5 năm vừa qua, cách riêng từ chuyến viếng thăm mục vụ của ngài tại Quốc gia này vào cuối tháng Giêng năm 1998, đến nay. Vì thế trong diễn văn đọc cho các Vị chủ chăn Giáo hội Cuba, ÐTC nhắc cách riêng đến  "cuộc hành hương lịch sử tại Cuba" và gọi đó là "một cơ hội lạ lùng", vì từ cuộc hành hương này, theo nhận xét của ÐTC, đã có nhiều sự được trở nên tốt đẹp hơn, nhưng còn nhiều sự khác chưa đạt tới thành quả mong muốn". ÐTC nói: "Sự hiện diện của quý Ðức Cha tại đây làm cho tôi nhớ lại chuyến viếng thăm mục vụ tại Cuba năm 1998. Ðây là những ngày đáng ghi nhớ, trong thời gian đó tôi đã có thể nhận thấy rõ ràng lòng nhiệt thành và cuộc đón tiếp nồng hậu của dân tộc Cuba. Trong dịp này tôi đã để lại một sứ điệp mục vụ để giúp quý Ðức Cha làm sống lại đời sống Giáo hội và khuyến khích mọi người trong hy vọng". ÐTC nhắc đến những thay đổi tốt đẹp và quan trọng hơn như: việc lấy lại Lễ Giáng sinh như ngày lễ nghỉ toàn quốc, (bị hủy bỏ từ năm 1959) - việc tổ chức những  cuộc rước kiệu tôn giáo theo truyền thống của Cuba, vốn thuộc  lòng sùng kính và tinh thần đạo đức bình dân của người công giáo Cuba -  việc tham dự Ngày thế giới Thanh niên thứ XV tại Roma trong Năm Thánh 2000, và việc tham gia  rất đáng kể của tín hữu công giáo vào đời sống Giáo hội và gia tăng  việc lãnh nhận các Bí tích.

Cũng nên nhắc lại: việc điều đình giữa Tòa Thánh và Chính phủ cộng sản của Chủ tịch Fidel Castro,  để đi đến thỏa thuận về chuyến viếng thăm của ÐTC, (việc điều đình đó) đã kéo dài trong nhiều năm. Có thể nói: Cuba là quốc gia Châu Mỹ Latinh sau cùng được ÐTC viếng thăm. Trước chuyến viếng thăm này, vào cuối năm 1997, nhân dịp đến Roma tham dự Hội nghị Thượng đỉnh các Tổng thống và Thủ tướng, do FAO (Food Agriculture Organisation) của LHQ tổ chức,  về Nạn đói và Thực phẩm trên thế giới, chủ tịch Fidel Castro đã viếng thăm Ðức Gioan Phaolô II tại Vatican. Cuộc hành hương của ÐTC tại Cuba đã được quyết định trong cuộc gặp gỡ lịch sử này. ÐTC đã lên đường đi Cuba vào cuối tháng Giêng  từ 21 đến 26 tháng Giêng năm 1998, như chúng tôi vừa nhắc trên đây.

Trong thời gian chờ đợi và chuẩn bị, đã có những chuyến viếng thăm của nhiều Vị Hồng Y tại Cuba, như ÐHY Bernardin Gantin, hồi đó là Tồng trưởng Bộ Giám mục, ÐHY Roger Etchegaray, lúc đó  giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng Tòa Thánh về Công lý và Hòa bình và ÐHY Camillo Ruini, Chủ tịch HÐGM Ý và Tổng Ðại diện Giáo phận Roma với phái đoàn  Caritas quốc gia Ý. Ngoài các Vị Giáo sĩ cấp cao này ra,  còn có nhiều vị Hồng Y và Giám mục Hoa kỳ cũng viếng thăm Cuba, trước và sau cuộc hành hương của ÐTC.

Ngoài cuộc hành hương tại Cuba được nhắc cách riêng trong diễn  văn, trong dịp này ÐTC còn lưu ý các Vị chủ chăn  về số điểm quan trọng sau đây:

ÐTC khuyến khích các Giám mục Cuba tiếp tục có những sáng kiến mới trong việc rao giảng Tin Mừng cho mọi người dân Cuba, bằng việc đón nhận lời Chúa, được ngài nêu lên như khẩu hiệu của các hoạt động tồng đồ và truyền giáo cho Ngàn năm mới: "Duc in altum" (Hãy tiến ra khơi). ÐTC ca ngợi Chương trình mục vụ 5 năm (2001-2006) của HÐGM Cuba, để đáp lại lời mời gọi "Hãy tiến ra khơi" và để đáp lại sự đói khát Thiên Chúa của người dân Cuba, như ngài đã nhắc đến trong bài giảng tại La Havana (25.01.1998).

Nhờ chương trình mục vụ này, nhiều địa điểm đã trở nên như trung tâm hội họp cho cộng đồng công giáo, nhất là tại những khu phố và những làng mạc trong nhiều năm không thể xây cất nhà thờ. Các trung tâm này được gọi là  "Nhà truyền giáo hay nhà cầu nguyệïn", là những nơi xứng hợp trong lúc này cho việc rao giảng Tin Mừng, thông truyền và nuôi dưỡng đức tin bằng cầu nguyện, bằng việc học hỏi giáo lý. Không những ca ngợi sáng kiến tốt lành và hợp thời này, ÐTC còn khuyến khích các Giám mục huấn luyện các  "nhân viên điều động các trung tâm này".

Sau đó, ÐTC khuyến khích các vị chủ chăn can đảm hướng dẫn Giáo hội, trong những hoàn cảnh khó khăn. Ngài nói: "Ðón nhận với nghị lực mới lời mời gọi của Chúa "Duc in altum" (hãy tiến ra khơi), quý Ðức Cha hãy can đảm hướng dẫn số phận của một Giáo hội rất sùng đạo này, một Giáo hội trong quá khứ đã biểu lộ biết bao chứng tá về lòng trung thành với đức tin và với Giáo hội hoàn vũ. Quý Ðức Cha hãy khuyến khích các Linh mục, các Thầy sáu vĩnh viễn, các Tu sĩ nam, nữ, các Chủng sinh và anh chị em giáo dân "Hãy tiến ra khơi", trong việc phục vụ Giáo hội và toàn dân, bằng việc luôn luôn trung thành với Chúa Kitô và với Quê hương". ÐTC nói tiếp: "Quý Ðức  Cha hãy ý thức về trách nhiệm của mình trong việc rao giảng Sứ điệp của Chúa Kitô, như "những người thầy đích thực của đức tin, như những vị chủ chăn nhân lành" (Christus Dominus, 2)... Vì thế việc khẩn cấp hơn cả là trình bày nguồn mạch phong phú khôn lường của nền tu đức Kitô trong lúc bước vào Ngàn năm mới này, trước một thế giới đã mỏi mệt với những ý thức hệ cũ kỹ", (không còn sức hấp dẫn nữa).

ÐTC không quên nhắc  đến "đời sống xã hội và chính trị". Ngài  nói: "Trong thi hành" munus docendi" (nhiệm vụ giáo huấn), Giáo hội, qua trung gian các thừa tác viên của mình, được mời gọi dùng ánh sáng Phúc Âm mà soi sáng cho cả những vấn đề xã hội và trần thế nữa (x. Lumen gentium, 31), bằng việc làm cho các thành viên của mình trở thành những chứng nhân và những người hoạt động cho hòa bình và công lý. ÐTC nhắc lại điều ngài đã nói lên trong bài giảng thánh lễ tại Camaguey (một trong 5 giáo phận Cuba đã được ÐTC viếng thăm): "Giáo hội có bổn phận huấn luyện về luân lý, công dân và tôn giáo, qua "việc gieo vãi hạt giống về nhân đức và thiêng liêng, để mưu ích cho Giáo hội và Quốc gia" (bài giảng 23.01.1998). ÐTC nói thêm: "Như tôi đã nói lên trong dịp viếng thăm Cuba, Giáo hội phải trình bày cho các tín hữu Kitô và cho tất cả những ai quan tâm đến công ích của dân tộc Cuba giáo huấn xã hội của mình. Ðề nghị của Giáo hội là đề nghị về luân lý đạo đức xã hội.  Nền luân lý đạo đức xã hội này đề cao phẩm giá con người, cho thấy những khả năng và những giới hạn của con người và của những thể chế công cộng và tư nhân  nữa, trong một chương trình tăng trưởng và phát triển, nhằm đến công ích và sự tôn trọng các quyền con người". Về các quyền con người, ÐTC nhấn mạnh thêm,  như gián tiếp nhằm đến Nhà Cầm quyền quốc gia và quốc tế, như sau: "Tôi muốn nhắc lại đây rằng: các quyền này phải được tôn trọng cách hoàn toàn: từ quyền sống của các trẻ em sẽ sinh ra cho đến cái chế tự nhiên, quyền được nuôi dưỡng, quyền được bảo đảm về sức khỏe, quyền được giáo huấn, quyền thi hành tự do di chuyển và phát biểu tư tưởng hay quyền thành lập các hội đoàn, phong trào... Dĩ nhiên trên cả thế giới các quyền con người chưa được hoàn toàn tôn trọng, nhưng không vì thế phải từ chối ý định cương quyết và nghiêm chỉnh tôn trọng các quyền này, bởi vì các quyền này phát xuất từ phẩm gia riêng của con người, trong tư cách là một tạo vật được Thiên Chúa tạo dựng giống hình ảnh của Người (St 1,26). Khi Giáo hội lo lắng đến phẩm giá con người và các quyền bất khả xâm phạm của con người,  Giáo Hội không làm gì khác mà chỉ canh phòng, để con người không bị xúc phạm hay hạ giá bởi bất cứ người nào, bởi nhà cầm quyền của họ hay bởi quyền bính ngoại bang... Giáo hội bênh vực phẩm giá con người và các quyền con người bằng việc cổ võ công lý và hòa bình. Giáo hội  hội bênh vực tự do con người nhân danh Chúa Kitô, Ðấng đã đến để giải thoát con người khỏi mọi đàn áp".

Ðiểm quan trọng sau cùng được ÐTC nhắc lại cho các Vị chủ chăn Cuba là việc cõ võ ơn kêu gọi và việc huấn luyện chu đáo các linh mục tương lai. ÐTC cũng khuyến khích thành lập Tiểu chủng viện  tại những nơi có thể. Ðể cộng tác vào việc rao giảng Tin Mừng tại Cuba, ÐTC nhấn mạnh đến việc huấn luyện người giáo dân để họ trở nên "muối đất"  và "ánh sáng thế gian" (Mt 5,13). Ngài không quên nhấn mạnh đến mục vụ Hôn nhân và Gia đình, để biết đón nhận con cái như ơn ban của Thiên Chúa. Mọi người, tùy theo ơn gọi của mình, hãy trở nên những nhà truyền giáo, nhưng người rao giảng Tin Mừng và những chứng nhân hăng say của Chúa Kitô, vừa nhận biết rằng: làm như vậy, tức là cộng tác vào sứ vụ của Giáo hội và vào việc nâng cao tinh thần của dân tộc, một dân tộc khát khao các giá trị thiêng liêng và cao cả của tôn giáo".

ÐTC kết thúc bài diễn văn bằng việc hướng cách thiêng liêng về Ðền Thánh Ðức Mẹ tại Cobre, và quì trước ảnh Ðức Trinh Nữ của Ðức Ái, là Mẹ và Nữ vương của Cuba, mà ngài đã đội triều thiên trong chuyến viếng thăm năm 1998, để phú thác các Vị Chủ chăn, Giáo hội và Dân tộc Cuba, người dân ở trong cũng như ngoài nước,  cho sự che chở của Mẹ và ÐTC  ban phép lành Tòa Thánh cho các Vị chủ chăn, và cho các Giáo phận của các ngài.

Back to Radio Veritas Asia Home Page