Kỷ niệm 23 năm

ngày Ðức Karol Wojtyla

được chọn làm Giáo Hoàng

(16/10/1978 - 16/10/2001)

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Kỷ niệm 23 năm ngày Ðức Karol Wojtyla được chọn làm Giáo Hoàng: (Ngày 16 tháng 10 năm 1978-2001).

Lúc 16:30 ngày thứ bảy 14 tháng 10 năm 1978,  sau khi cử hành Lễ kính Chúa Thánh Thần tại Ðền thờ  Thánh Phêrô vào ban sáng, 111 vị Hồng Y từ khắp thế giới tụ họp về Roma, bước vào Mật Viện, để bầu Giáo Hoàng mới, kế  vị Ðức Gioan Phaolô  đệ nhất, vừa  qua đời, sau 33 ngày được chọn kế vị Ðức Phaolô VI. Ðức Phaolô  VI  qua đời ngày 6 tháng 8 năm 1978. Lúc đó nhiều người nghĩ là cuộc bầu cử Giáo Hoàng  sẽ khó khăn và lâu dài. Nhưng, mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên. Chúa Thánh Thần đã làm việc. Người thổi vào bất cứ nơi nào Người muốn.

Hôm sau là ngày Chúa nhật, lúc 9:30 sáng, Hoàng Y Ðoàn trong Mật Viện, quy tụ trong Nhà Nguyện Sixtine, hát kinh "Veni Creator" (cầu xin Chúa Thánh Thần)  cho cộng việc rất quan trọng của mình). Các Hồng Y bắt đầu bỏ phiếu: ban sáng hai lần, ban chiều hai lần. Bốn lần bỏ phiếu ngày Chúa nhật  15 tháng 10/1978,  không có kết quả nào cụ thể. Các Hồng Y người  Ý chiếm đa số, nhưng các ngài không đồng ý với nhau về một "ứng cử viên duy nhất", lúc đó là ÐHY Giuseppe Siri, TGM Genova, người đã được báo chí nói đến từ lâu và được coi như "ứng cử viên" chắc chắn hơn cả. Vị khác là ÐHY Giovanni Benelli, TGM Firenze, đã nhiều năm phục vụ tại Phủ quốc Vụ Khanh, có nhiều kinh nghiệm trong Ngành Ngoại  giao và công việc của Giáo Triều Roma.  Ngài cũng là người được báo chí đề cao rất nhiều trong những ngày Mật Viện lần này.

Ðứng trước tình hình được coi như có vẻ bế tắc, công việc "quốc tế hóa Giáo Triều và Hồng Y Ðoàn", do Ðức Phaolô VI thực hiện, xem ra đem lại kết quả cụ thể trong giờ phút quan trọng này. Và đây cũng là cơ hội rất thuận lợi để Hồng Y  đoàn đẩy mạnh hơn nữa "sự cởi mở của Ðức Phaolô VI": Giáo hội đi vào trần thế nhiều hơn theo tinh thần "hoàn vũ" của Công đồng chung  Vatican II và tính cách công giáo (catholicité) của Giáo hội. Sáng thứ hai 16 tháng 10/1978, với hai lần bỏ phiếu, các Hồng y vẫn chưa chọn được Vị Giáo Hoàng mới. Ban chiều, dân chúng, có cảm giác như là sẽ có "khói trắng" từ Ðiện Xistine bốc lên báo hiệu cuộc bầu cử đã có kết quả tích cực; họ tuốn đến Quảng trường Thánh Phêrô mỗi lúc mỗi đông thêm. Báo chí, đài truyền thanh, truyền hình từ khắp thế giới... tất cả đều tập trung tại Quảng trường, hướng về ống khói của Ðiện Sixtine, để chờ đợi kết quả của việc bầu Giáo Hoàng. Họ đã không thất vọng. Cuộc bỏ phiếu lần thứ sáu được coi là "quyết  định".

Chiều tối bắt đầu, Quảng trường Thánh Phêrô được trưng đèn sáng như ban ngày. Vào lúc 19 giờ, Bao Lơn chính nơi mặt tiền Ðền thờ bắt đầu náo nhiệt, có cái gì sắp được công bố cho dân chúng. Mọi con mắt đều hướng về đây. ÐHY Pericle Felici, đứng đầu các Hồng Y bậc phó tế, trong bầu khí trang nghiêm, xuất hiện trên Bao Lơn  để loan báo kết quả của cuộc bầu Giáo Hoàng. Với tiếng nói rõ ràng và chắc chắn, tuyên bố: "Tôi xin loan báo cho anh chị em Tin Vui mừng lớn: chúng ta có Giáo Hoàng" (Annuntio vobis gaudium magnum: habemus Papam". Tràng pháo tay vang dội cả một góc trời. Chờ đợi cho yên lặng trở lại, ÐHY Felici  tuyên bố tiếp và đây là điều người dân muốn biết và mong đợi hơn cả: Vị nào đã được bầu làm Giáo Hoàng. Chờ đợi của dân chúng được thỏa mãn: "ÐHY Carlo Wojtyla" (Eminentissimum ac Reverendissimum Dominum, Dominum Carolum Sanctae Ecclesiae Cardinalem "Wojtyla". Dân chúng ngạc nhiên về "cái tên kỳ lạ", người này hỏi người kia: Ai vậy? Ở nước nào vậy? Trong lúc đó báo chí sửa soạn gấp rút, trong hơn một tiếng đồng hồ, tiểu sử vắn tắt của Vị Giáo Hoàng mới được đăng trên các báo chí số đặc biệt giờ chót và được bán ngay tại Quảng trường Thánh Phêrô. Chỉ trong ít phut, Tên Vị Giáo Hoàng mới được loan đi trên cả thế giới qua các đài phát thanh và truyền hình. Trong lúc dân chúng ngạc nhiên, ÐHY Felici tiếp tục: "Tên hiệu của ngài là Gioan Phaolô Ðệ Nhị" (Qui sibi nomen imposuit JOANNES PALUS SECUNDUS). Lúc đó mới biết Vị Giáo Hoàng mới là người Ba lan, Tổng giám mục Cracovia.

Tên của Ðức TGM Cracovia đã nhận được nhiều phiếu hơn cả vào lúc 17:30, trong cuộc bỏ phiếu lần thứ sáu, vào chiều ngày 16 tháng 10 năm 1978 (cách đây đúng 23 năm). Sau khi kiểm xong các lá phiếu, Vị Hồng Y nhiếp chính  (trong thời kỳ trống ngôi) lại gần Vị được chọn, chào kính, đặt câu hỏi theo lễ nghi:

"Ngài có chấp nhận việc lựa chọn Ngài hay không?". Trong cầu nguyện và yên lặng suy tư, Ðức Karol Wojtyla chưa trả lời ngay. Mọi người chờ đợi và thấy Ngài cảm động, nước mắt chảy trên gò má. Sau cùng, với giọng rõ ràng và nghiêm nghị, ngài trả lời: "Vì Chúa Kitô của tôi, vì Ðức Trinh Nữ, Mẹ của tôi, vì tôn trọng Tông Hiến của Ðức Phaolô VI mời gọi, tôi xin chấp nhận."

Các Hồng Y vui mừng,  vỗ tay chào rất nồng nhiệt Vị Giáo Hoàng mới.  Vị đắc cử tuyên bố nhận hai tên hiệu "Gioan Phaolô đệ nhị", vì những lý do rất rõ ràng. Chiều thứ bẩy ngày 21 tháng Hai năm 1999, trong buổi viếng thăm Ðại chủng viện Roma, ÐTC tiết lộ như sau cho các chủng sinh: "ÐHY Stefan Wyszynsky, Giáo chủ Ba lan, đã lại gần Cha và nói với Cha rằng: Nên nhận tên Gioan Phaolô. Cha đáp lại: Vâng. Ðây cũng là điều Cha đã nghĩ đến".

Sau đó, Ðức Giáo Hoàng mới vào phòng mặc áo của Ðiện Sixtine để thay áo đỏ của Hồng Y, mặc áo trắng, áo các Vị Giáo Hoàng mang từ thời Ðức Thánh Pio V (1566-1572), thuộc Dòng Ða minh (mặc áo trắng) và còn giữ lại mãi cho tới ngày nay.

Trở lại Ðiện Sixtine, Ðức Gioan Phaolô II đứng, thay vì ngồi trên tòa riêng, trong sự đơn sơ, khiêm tốn, nhận sự tùng phục của các Hồng Y hiện diện vừa bầu mình, ôm hôn từng vị, trao đổi ít lời với mỗi một vị.

Như vậy Ðức Gioan Phaolô II là Vị Giáo Hoàng thứ 264, là vị kế nghiệp thứ 263 của Thánh Phêrô và là Vị Giáo Hoàng thứ 52 không phải người Ý, kể từ sau Ðức Adriano VI, người Hòa lan, (1522-1523) (cách đó 455 năm), và là Vị Giáo Hoàng tiên khởi người Ba lan, cũng là Vị Giáo Hoàng đầu tiên gốc Slavô.

Vào lúc 19:21, sau khi chiếc thảm mang huy hiệu Giáo Hoàng của Ðức Phaolô VI (-- lúc nầy được  tạm dùng cho tới khi huy hiệu của Vị Giáo Hoàng mới được thêu trên thảm---)  được trưng trên Bao Lơn chính của  Ðền thờ  Thánh Phêrô, đoàn kiệu từ Nhà Nguyện  Sixtine tiến ra Bao Lơn,  Ðức Giáo Hoàng mới xuất hiện cùng với các Hồng Y tham dự Mật Viện, ban phép lành đầu tiên "Urbi et Orbi" (cho Thành Roma và cho Thế giới).

Tuy cảm động và khuôn mặt thay đổi nhiều, ÐTC bình tĩnh, mỉm cười, giơ tay chào dân chúng hoan hô nhiệt liệt. Ngài đã tỏ ra là một Vị Lãnh đạo có nhiều đức tính hấp dẫn quần chúng. Khác hẳn các vị Tiền nhiệm của Ngài, trước khi ban phép lành Urbi et Orbi, ngài mở đầu như sau: "Sia lodato Gesù Cristo"  Ngợi khen Chúa Giêsu Kitô: lời chào người dân công giáo Ý rất ưa chuộng. Lời chào này đã chinh phục ngay tức khắc cảm tình của người dân đối một Vị Giáo Hoàng không phải là người Ý. Nguyên việc ngài nói tiếng Ý làm cho dân địa phương vui lòng ngay tức khắc. Những tràng pháo tay hầu như không ngớt. Sau lời chào, Ngài nói tiếp:  Anh chị em rất yêu dấu.--- Một tràng pháo tay dài nữa vang dội. Viva il Papa, viva il Papa, viva il Papa!.---

Ngài nói tiếp: "Chúng ta còn đang đau buồn về cái chết của ÐTC Gioan Phaolô đệ nhất (dân chúng vỗ tay). Và lúc này đây các Vị Hồng Y đáng kính đã chọn một Vị giám mục mới của Roma. Các ngài đã chọn một vị đến từ một xứ sở xa xôi, xa xôi, nhưng luôn luôn gần gũi  bởi sự hiệp thông đức tin và trong truyền thống Kitô. Tôi run sợ trong khi lãnh nhận việc lựa chọn này, nhưng tôi đã chấp nhận trong tinh thần phục tùng Chúa chúng ta Ðức Giêsu Kitô và trong tinh thần phú thác hoàn toàn cho Mẹ Người, Ðức Trinh Nữ Maria. (Dân chúng vỗ tay hoan hô hăng say về những lời đơn sơ thành thực  này).

Ðức Gioan Phaolô II nói tiếp: "Tôi không biết tôi có thể biểu lộ rõ ràng bằng tiếng nói của anh chị em không... bằng tiếng Ý của chúng ta không" (lại một tràng pháo tay dài nữa của dân chúng) . Mối thiện cảm giữa Vị Giáo Hoàng mới và dân chúng gia tăng thêm mãi. "Nếu tôi nói sai, anh chị em sửa lại cho tôi. Và giờ đây hiện diện truớc mọi người để tuyên xưng đức tin chung của chúng ta, đức cậy và lòng tín nhiệm của chúng ta nơi Mẹ Chúa Kitô và Mẹ Giáo hội và cũng để bắt đầu lại trên con đường của lịch sử và của Giáo hội với sự giúp đỡ của Thiên Chúa và của Giáo hội".

Sau tràng pháo tay hoan hô dài đến 5 phút, ÐTC ban phép lành đầu tiên Urbi et Orbi, rồi trở lại Mật Viện giữa tiếng hoan hô của toàn dân tụ họp tại Quảng trường Thánh Phêrô.

Ngày 16 tháng 10 năm 1978 là ngày của Chúa Quan phòng, ngày lịch sử, ngày lễ kính Thánh Margarita-Maria Alacoque, và là ngày kỷ niệm 13 năm cuộc hành hương của Ðức Karol Wojtyla tại Paray-le-Monial, nơi có Ðền thánh tôn sùng Trái Tim Chúa. Và cũng là ngày lễ kính thánh Hedwige, một trong các Vị Thánh Quan Thầy của Ba lan.

Trong giờ phút lịch sử đầy ý nghĩa sâu xa này, Vị Giáo Hoàng mới không quên mình là người Ba lan, không quên nước Ba lan của mình, một nước Ba lan lúc đó đang sống dưới chế độ cộng sản vô thần, nhưng luôn là "Polonia fidelis" trung thành với Ðức tin, với Giáo hội hoàn cầu. Trong khi chấp nhận việc lựa chọn, Ngài đã hiến tất cả cuộc đời cho Giáo hội, các linh hồn, và cầu nguyện đêm ngày cho trách nhiệm nặng nề Chúa trao phó cho. Ngài tưởng nhớ đến Quê hương và Quê hương cầu nguyện, theo dõi và hãnh diện về Người con ưu tú này đã được Thiên Chúa, nhờ lời bầu cử của Ðức Mẹ Czestochowa, cất nhắc lên chức vụ Kế nghiệp Thánh Phêrô, Ðại diện Chúa Kitô ở trần gian, Chủ chăn toàn Giáo hội công giáo.

Chúng ta hãy cầu nguyện cho Ðức Giáo Hoàng Gioan Phaolô trong ngày kỷ niệm 23 năm được chọn làm Vị Kế nghiệp Thánh Phêrô, Chủ chăn toàn Giáo hội và cầu nguyện hằng ngày cho Ngài trong thánh lễ. Xin Chúa gìn giữ Ngài và ban cho Ngài được bình an,  trường thọ, và khôn ngoan sáng suốt; đừng bao giờ trao nộp Ngài cho ác tâm kẻ thù.

Back to Radio Veritas Asia Home Page