Ðiểm báo ngày 22/09/2001
về chuyến thăm mục vụ
của ÐTC Gioan Phaolô II
tại Kazakhstan và Arménia
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Ðiểm
Báo ngày 22.9.2001 về chuyến viếng thăm mục vụ thứ 95 của
ÐTC tại Kazakhstan và Armenie.
Các báo xuất bản tại Roma, Italia cũng như nhiều báo của các nước khác rất quan tâm đến chuyến viếng thăm mục vụ quốc tế của ÐTC Gioan Phaolô II tại Cộng hòa Kazakhstan và Cộng Hoà Arménie, được khởi sự lúc 8:30, thứ bẩy 22 tháng 9/2001. Các báo đồng thanh công nhận rằng: Ðây là chuyến viếng thăm nguy hiểm hơn cả, vì xẩy đến vào chính lúc tình hình thế giới rất căng thẳng, cách riêng tại vùng Trung Châu Á, nơi có nhiều qưốc gia theo Hồi giáo: Turkmistan, Uzbekistan, Tagikistan, Kirghistan..kế bên Kazakhstan - và xa hơn nữa có: Irak, Iran, Afganistan và Pakistan. Hai quốc gia sau cùng này được coi là bị đe dọa hơn cả, từ ngày xẩy ra vụ khủng bố tại New York và Washington. Chính Kazakhstan, nơi ÐTC viếng thăm trong những ngày này, là một quốc gia Hồi giáo; người công giáo chỉ có khoảng 300 ngàn. Dĩ nhiên, không thể lẫn lộn Hồi giáo với khủng bố. Nhưng trong các tín hữu Hồi giáo, có những người cuồng tín, trà trộn giữa dân chúng, đã và đang gây nên những vụ khủng bố trên cả thế giới. Ðây mới là điều đáng lo sợ.
Một lo lắng khác không phải không có nền tảng: theo các nguồn tin khá chắc chắn - Vatican và chính ÐTC cũng là mục tiêu của khủng bố. Vì thế các biện pháp an ninh trong Nội Thành Vatican và chung quanh ÐTC đều được tăng cường và việc kiểm soát trở nên nghiêm nhặt hơn. Một vài tờ báo loan tin rằng: Chính máy bay trở ÐTC từ Roma đi Kazakhstan, cũng được máy bay phóng pháo vũ trang hộ vệ. Việc "Máy bay quân sự" hộ vệ trước đây cũng đã xẩy ra, nhưng lúc đó vì lý do các quốc gia muốn dành danh dự đặc biệt cho Vị Thượng Khách, hơn là vì vấn đề an ninh. Nhưng lần này, hoàn toàn vì vấn đề an ninh. Có lẽ cũng vì lý do an ninh tại Vatican và tình hình cẳng thẳng trên thế giới, nên ÐTC đã xin ÐHY Angelo Sodano, Quốc Vụ Khanh, ở lại Vatican, để tiếp xúc và theo dõi tình hình, thay vì lên đường cùng đi với ngài. Ðây là lần thứ nhất, ÐHY Quốc Vụ Khanh không tháp tùng ÐTC trong các chuyến viếng thăm quốc tế từ trước tới giờ.
Trái
lại, theo tin từ thủ đô Astana gửi về, tình hình tại đây
rất bình thản và trong bầu khí ngày lễ. Phố xá treo cờ quốc
gia Kazakhstan và cờ Vatican, để đón chào Vị Thượng Khách.
Cả người dân Hồi giáo cũng như các tín hữu công giáo chờ
đợi được đón tiếp Ðức Gioan Phaolô II. Nhiều tín hữu Hồi giáo
và cả các vị lãnh đạo đều nao nức tham dự Thánh lễ do
ÐTC chủ tế sáng Chúa nhật (23/ 9/2001) tại Quảng Trường "Quê
Mẹ" của thủ đô. Người dân Kazakhstan công giáo hay hồi
giáo, đều coi chuyến viếng thăm của Vị Lãnh đạo Giáo hội
công giáo, sứ giả hòa bình, là một phúc lành cho Quê hương. Nhờ chuyến viếng thăm này,
quốc gia của họ sẽ được thế giới biết đến nhiều hơn. Dù sao, Chính phủ Kazakhstan cũng đưa ra những
biện pháp an ninh để đề phòng mọi bất trắc có thể xẩy ra. Theo tin từ Astana, tại thủ
đô, ngoài lực lượng cảnh sát, còn có khoảng 4 ngàn binh
sĩ giữ trật tự và chiếm giữ những địa điểm quan trọng.
Sau đây là phần điểm báo:
Nhật
báo "Quan Sát Viên Roma" (L'
Osservatore
Romano), cơ quan bán chính thức Tòa Thánh, số ra ngày 22.9.2001,
đề tít lớn nơi đầu trang nhất như sau:
"Ðức Gioan Phaolô II khởi sự cuộc hành hương tại Kazakhstan và
Arménie - Với sự cương quyết và trong tinh thần cầu nguyện,
ÐTC tiến đi trên các con đường của hòa bình, đối thoại,
hòa giải và hiệp nhất".
Nhật báo "Tương Lai" (Avvenire), tờ báo công giáo Ý, số ra ngày 22.9.2001, có đăng bức hình mầu về người dân Kazakhstan nơi trang nhất; và bên phía trên hình này, có hàng chữ bình luận như sau: Chuyến ra đi của ÐTC trong làn gió của chiến tranh.
Nơi
trang ba, nhật báo dành ba bài để nói về chuyến viếng thăm.
Bài nhất với tít lớn chiếm cả trang: Trong ngã ba đường,
mang tên là Kazakhstan - Chuyến
viếng thăm quốc tế thứ 95 được khởi sự. Bầu khí của
những ngày này làm cho chuyến viếng thăm mang ý nghĩa đặc
biệt. Ðây là chặng thứ nhất của chuyến viếng thăm tại
một quốc gia thuộc cựu Liên xô, nơi đây Hồi giáo chiếm đại
đa số. Lần thứ nhất, ÐHY Quốc vụ Khanh không tháp tùng ÐTC,
nhưng ở lại Roma đề theo dõi diễn tiến của cơn khủng hoảng.
Bên dưới tít lớn, có kèm thêm dòng chữ: "Từ hôm
nay, chuyến viếng thăm sẽ đưa Ðức Gioan Phaolô II đến miền Trung Châu
Á. Ðây là quốc gia thứ 23 có đa số theo Hồi giáo, được
Ðức Karol Wojtyla viếng thăm trong Triều Giáo Hoàng của ngài.
Bài
hai nói đến "Gulag", "trại tập trung", được giấu kín
trong khu rừng xanh. Karangda là thành phố biểu hiệu của sự
điên rồ của chế độ Stalin. Chặng này không được ghi vào
chương trình viếng thăm, dù ÐTC muốn đến đây cầu nguyện
trên mộ các nạn nhân, trong số này có nhiều người Ba lan,
đồng hương của ngài. Chính phủ không muốn ÐTC thấy những
tàn bạo của Trại giam này. Bài ba
có tựa đề là: "Từ Á Châu một lời hy vọng".
Ðây là đầu đề của bài phỏng vấn Ðức Cha Tomasz Peta, Giám
Quản Tông Tòa giáo phận Astana, dành cho nhật
báo "Tương Lai" (Avvenire). Ðược hỏi về
lập truờng trong những ngày này, của vài người cho rằng: chuyến viếng thăm cần hủy bỏ, vì bầu khí căng thẳng quốc
tế, Ðức Giám mục trả lời thẳng thắn như sau: "Ðức
Gioan Phaolô
II như vị chủ chăn nhân lành trong dụ ngôn Phúc Âm, và vì
thế ngài không lo sợ gì, nếu phải bỏ 99 con chiên hiện ở
nơi vững chắc, để đuổi theo một con chiên lạc trong những nơi
hẻo lánh. Ngài là chủ chăn của mọi tín hữu, của cả đàn
chiên nhỏ bé các người công giáo Kazakhstan. Rồi còn một
lý do khác nữa của chuyến viếng thăm này: ở đây hơn 100
chủng tộc và tôn giáo khác nhau chung sống hòa bình và tôi
tin chắc rằng: sự hiện diện của ÐTC sẽ tăng cường bầu
khí của hòa đồng thân tình. Ðây là một chuyến viếng thăm
quan trọng, không những cho chúng tôi, nhưng cho cả thế giới.
Ðây là dấu hiệu cho thấy rằng: còn có những lực lượng
khác trên thế giới này, ngoài lực lượng của khủng bố
và của siêu cường quân sự".
Nhật
báo "Người Ðưa Tin của Roma" (Il Messaggero di Roma), một trong
các báo lớn của Ý, đăng hình ÐTC, và phía dưới hình này
có hình một nhóm binh sĩ , với hàng chữ chú thích: Binh sĩ
ỡ sân bay Astana thủ đô Kazakhstan chờ đợi ÐTC. Bên cạnh hình
này, có thêm dòng chữ: Luồng gió chiến tranh không chặn lại
được ÐTC. Hôm nay ngài lên đường đi Kazakhstan và Armênie.
Một cuộc hành hương hòa bình. Tại Astana, Ðức Gioan Phaolô II cũng
được Vị Giáo trưởng Hồi giáo đón tiếp. ÐHY Sodano ở lại
Vatican để theo dõi cơn khủng hoảng. Từ Astana, đặc phái viên
của tờ báo bình luận như sau: Chặng
Kazakhstan có một tầm mức quan
trọng lớn lao xét về phương diện đại kết, bởi vì sau chuyến
viếng thăm Ukraine, thì Kazakhstan, một quốc gia,
đối với Tòa Giáo chủ chính thống Moscowa,
là lãnh thổ thuộc quyền của mình. Vòng vây chung quanh
của sự quan tâm của ÐTC đối
với Moscowa, đang được thu
hẹp lại và hoàn tất, chỉ còn Cộng hòa Bielorussia mà thôi.
La
Stampa, nhật báo xuất bản tại Torino, đăng hình bản đồ về
lộ trình của chuyến bay từ Roma đến Astana: thay vì bay qua các
nước miền nam (hầu hết
theo Hồi giáo), máy bay chọn lộ trình miền bắc, tuy dài hơn:
từ Roma qua Nga rồi bay thẳng đến Astana, vì lộ trình này không
có nguy hiểm nào cả. Dưới bản đồ, có hàng chữ phụ đề
như sau: "Máy bay quân sự" sẽ
hộ vệ ÐTC trong chuyến bay này". Báo này thuật lại rằng:
tuy sống giữa người Hồi giáo, Tổng thống Nuzarbayev, tín hữu
Hồi giáo, được coi như Vị Tổng thống hoàn toàn làm Chủ,
nắm vững tình hình, không có gì đáng lo ngại. Ðức Cha
Tomasz Peta tuyên bố với Hãng thông tấn quốc tế Fides như sau: Tình hình rất an tĩnh, không có
dấu hiệu nào về căng thẳng, cả nơi Chính phủ, cả nơi
người dân. Chính phủ đang cộng tác đắc lực với Giáo
hội. Sau những biến cố tại Hoa kỳ, thế giới cần đến chuyến
viếng thăm này hơn nữa. Ðây là dấu hiệu của sự độc lập
"chính trị" của ÐTC, không lệ thuộc
đường lối chính trị quốc tế. Có lẽ nếu chuyến viếng
thăm này không được dự tính, thì chiến tranh đã có thể
bắt đầu rồi. Chuyến viếng thăm của ÐTC cho thấy rằng: thế
giới này do sức mạnh của Thiên Chúa hướng dẫn, không do
sức mạnh của khủng bố. Ðây là điều đem lại niềm hy vọng
cho mọi người.
Báo này viết tiếp: Có thể sẽ có nhiều tín hữu Hồi giáo dự thánh lễ. Thứ sáu 21/09/2001 vừa qua, sau buổi cầu nguyện tại các đến thờ Hồi giáo, vé dự thánh lễ được phát cho các tín hữu Hồi giáo. Vị Giáo trưởng Hồi giáo sẽ hiện diện trong thánh lễ. Phát ngôn viên của Giáo trưởng tuyên bố như sau: "Hồi giáo không phải là khủng bố; chúng tôi muốn chào đón Vị Giáo Hoàng Roma, vì ngài là sứ giả của hòa bình. Là tín hữu Hồi giáo, chúng tôi tin cậy nhiều vào chuyến viếng thăm này và chúng tôi nghĩ rằng: chúng tôi sẽ lãnh nhận được nhiều. Tất cả những ai hoạt động cho hòa bình và hòa thuận trên thế giới, đều được đón chào. Tại đây, ở Kazakhstan này và trong đền thờ Hồi giáo, chúng tôi rất đau buồn về điều đã xẩy ra tại Hoa kỳ".