Con ñöôøng
tröôûng thaønh thieâng lieâng
cuûa Thaùnh Teâreâsa Haøi Ñoàng

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Con ñöôøng tröôûng thaønh thieâng lieâng cuûa Thaùnh Teâreâsa Gieâsu Haøi Ñoàng

I. Caàu Nguyeän vôùi Teâreâsa. Tin vaø Tín Thaùc vaøo Tình Yeâu Chuùa

Ngaøy muøng 9 thaùng 11 naêm 1996, caùc giaùm muïc Phaùp ñaõ gôûi ñeán caùc tín höõu moät böùc thô muïc vuï trong ñoù coù ñoaïn vieát nhö sau:

"Trong naêm 1996 naày, naêm chuùng ta möøng leã moät traêm naêm qua ñôøi cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa Haøi Ñoàng Gieâsu, chuùng ta nhìn nhaän trong ñôøi soáng vaø caùi cheát cuûa vò nöõ tu doøng kín Carmel taïi Lisieux moái töông quan ñöôïc thieát laäp giöõa ñöùc tin saâu xa ñöôïc soáng thaät cho ñeán taän cuøng vaø söï tham döï vaøo söù maïng Kitoâ trong theá giôùi. Thaùnh nöõ Teâreâsa ñaõ trôø thaønh vò toâng ñoà cuûa nhöõng toâng ñoà vaø laø söï naâng ñôû cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo, vì ñaõ hieán daâng chính mình cho tình yeâu nhaân töø cuûa Thieân Chuùa Cha treân trôøi."

Vaø khoâng phaûi chæ coù tieáng noùi cuûa caùc Giaùm Muïc Phaùp maø thoâi. Trong thôøi gian moät traêm naêm qua, ñaõ coù nhieàu tieáng noùi khen ngôïi vaø giaûi thích theâm con ñöôøng tu ñöùc cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa Gieâsu Haøi Ñoàng, maø chuùng ta khoâng theå naøo laëp laïi taát caû nôi ñaây. Naêm 1970, khi vieát taäp saùch noùi veà kinh nghieäm laøm vieäc toâng ñoà giöõa nhöõng anh chò em thôï thuyeàn taïi thuû ñoâ Paris, coù töïa ñeà laø Thaønh Phoá Paris Marxit vaø Xöù Truyeàn Giaùo, Baø Madeleine Delbreâl ñaõ coù nhaän xeùt nhö sau veà thaùnh nöõ Teâreâsa, boån maïng cuûa nhöõng nhaø truyeàn giaùo:

Thaùnh nöõ Teâreâsa, boån maïng cuûa nhöõng xöù truyeàn giaùo, ñaõ ñöôïc an baøi ñeå soáng vaøo cuoái theá kyû 19, trong moät khoaûng thôøi gian thaät ngaén (24 naêm tuoåi ñôøi vaø 9 naêm tu doøng), vôùi nhöõng coâng vieäc keå nhö laø thaät nhoû (nhö suy nieäm, laøm vieäc thoâng thöôøng phuïc vuï coäng ñoaøn, soáng trong nhaø döôõng beänh), nhöng vôùi söï anh huøng maø ñoâi maét thöôøng khoâng theå nhaän ra ñöôïc (vì luùc ñoù khoâng chò em naøo ñaõ löu yù ñeán söï thaùnh thieän cuûa Teâreâsa); thaùnh nöõ ñaõ soáng truyeàn giaùo trong giôùi haïn cuûa vaøi thöôùc vuoâng cuûa tu vieän kín, ñeå daïy cho chuùng ta bieát raèng coù nhöõng hình thöùc hieäu nghieäm toâng ñoà vöôït ra khoûi möùc ñoä ño löôøng cuûa söï kieâu ngaïo, raèng nhöõng gì nhìn thaáy ñöôïc nôi nhöûng haønh ñoäng khoâng luoân luoân töông xöùng vôùi giaù trò thaät cuûa haønh ñoäng ñoù, raèng nhöõng hoaït doäng truyeàn giaùo theo chieàu roäng caàn phaûi ñöôïc ñi ñoâi vôùi hoaït ñoäng truyeàn giaùo theo chieàu saâu, cho ñeán taän cuøng, nôi maø tinh thaàn con ngöôøi ñaët vaán ñeà chaát vaán theá giôùi vaø phaân vaân giöõa moät beân laø maàu nhieäm cuûa moät vì Thieân Chuùa muoán laøm cho tinh thaàn con ngöôøi trôû neân beù nhoû traàn truïi, vaø beân kia laø maàu nhieäm cuûa theá giôùi muoán cho tinh thaàn con ngöôøi ñöôïc cao caû uy quyeàn.

Nhö bao ngöôøi khaùc, chuùng ta muoán khaùm phaù vaø ñi saâu vaøo Maàu Nhieäm hieän dieän nôi thaùnh nöõ Teâreâsa vaø ñaõ laøm cho thaùnh nöõ trôû thaønh nhaø truyeàn giaùo theo chieàu saâu. Tuy bò ñoùng khung trong vaøi thöôùc vuoâng cuûa tu vieän kín, thaùnh nöõ ñaõ caûm nghieäm vaø rao giaûng tình thöông nhaân töø cuûa Thieân Chuùa vaø söï tín thaùc voâ bôø vaøo aân suõng cuûa Ngaøi, moät söï tín thaùc khoâng lay chuyeån vaø luoân luoân nhieàu hôn maõi. Loøng tín thaùc naày ñaõ khoâng rôøi boû thaùnh nöõ, caû khi thaùnh nöõ, vaøo Chuùa Nhaät Phuïc Sinh naêm 1896, bò rôi vaøo trong ñaùm maây ñen daøy ñaëc; vaø ñaùm maây ñen daøy ñaëc naày khoâng bao giôø rôøi thaùnh nöõ caû cho ñeán giôø cheát, vaø laøm cho tö töôûng cuûa thaønh nöõ höôùng veà trôøi — moät tö töôûng heát söùc thaân yeâu cuûa thaùnh nöõ — trôû thaønh noåi khoå taâm vaø laøm phaùt sinh cuoäc chieán daøy voø noäi taâm. Chuùng ta muoán ñi laïi con ñöôøng thieâng lieâng cuûa thaùnh Teâreâsa, con ñöôøng cuûa ñöùc tin luoân trung thaønh, ñi qua ñau khoå vaø boùng toái ñöùc tin, cho ñeán söï tröôûng thaønh trong tình lieân ñôùi vôùi nhöõng keû toäi loãi khoâng tin, cho ñeán vieäc ñeán ngoài cuøng baøn vôùi hoï maø khoâng tham döï vaøo toäi loãi cuûa hoï. Kinh nghieäm thieâng lieâng cuûa thaùnh nöõ cuõng laø kinh nghieäm thieâng lieâng cuûa moïi ngöôøi Kitoâ, cuûa moãi ngöôøi chuùng ta, nhöõng keû ñang phaûi ñoái dieän vôùi söï khoâng tin thöïc haønh vaø nhöõngï suy tö loän xoän cuûa theá giôùi ngaøy nay. Chuùng ta ñeán vôùi thaùnh nöõ Teâreâsa, ñeå xin thaùnh nöõ giuùp chuùng ta thanh luyeän vaø cuõng coá Ñöùc Tin. Xin Thaùnh Nöõ giuùp chuùng ta ñöôïc ôn can ñaûm cuûa ñöùc tin vaø saún saøng phuïc vuï cho Ñöùc Tin. Tin laø hoàng aân cuûa Thieân Chuùa. Tin Chuùa maø khoâng caàn nhöõng söï an uûi, khoâng ñi tìm söï naâng ñôû cuûa con ngöôøi. Tin vaø phoù thaùc cho tình yeâu cuûa Chuùa maø thoâi.

Laïy thaùnh nöõ Teâreâsa, xin thöông caàu cuøng Chuùa cho chuùng con ñöôïc ôn Chuùa Thaùnh Thaàn. Xin caàu cuøng Chuùa cho chuùng con ñöôïc ôn Ñöùc Tin tinh tuyeàn, vöõng maïnh, coù ñuû söùc vöôït qua ñeâm toái thöû thaùch, ñang phuû leân moâi tröôøng chuùng con sinh soáng. Xin cho chuùng con ñöôïc moät loøng tín thaùc vaøo tình yeâu Chuùa nhö thaùnh nöõ. Amen.

II. Nhöõng thöû Thaùch treân con ñöôøng tröôûng thaønh thieâng lieâng cuûa Thaùnh Teâreâsa Gieâsu Haøi Ñoàng.

"Ôn goïi cuûa toâi laø Tình Yeâu". Vaø Thaùnh Nöõ Teâreâsa ñaõ ñi qua treân "Con Ñöôøng Nhoû" ñeå thöïc hieän ôn goïi soáng tình yeâu ñoù. Con ñöôøng thieâng lieâng nhoû naày ñöôïc xem nhö laø con ñöôøng ñôn sô, nghóa laø môû roäng cho taát caû moïi ngöôøi, nhöng khoâng phaûi vì theá maø khoâng coù tính caùch ñoøi hoûi. Noùi ngoaøi mieäng thì xem ra deã, nhöng neáu phaûi, vaø phaûi laø nhö vaäy, neáu phaûi "Yeâu meán Chuùa vaø yeâu thöông anh chò em" thaät söï trong vaø baèng vieäc laøm, duø laø nhöõng vieäc laøm ñôn sô, taàm thöôøng, thì ñaây thaät khoâng phaûi laø moät ñieàu töï ñoäng, deã daøng ñoái vôùi baûn tính con ngöôøi. Ñi treân con ñöôøng nhoû cuûa tình yeâu vaø söï phoù thaùc cho Thieân Chuùa Tình Yeâu, thaùnh Teâreâsa Gieâsu Haøi Ñoàng thöôøng ñaõ traûi qua nhöõng thöû thaùch.

Ñoïc qua nhöõng lôøi taâm söï cuûa thaùnh nöõ trong Chuyeän Moät Taâm Hoàn, chuùng ta coù theå löu yù raèng Thaùnh Teâreâsa Gieâsu Haøi Ñoàng ñaõ traûi qua nhöõng thaùng cuoái cuøng tröôùc khi qua ñôøi, trong thöû thaùch Ñöùc Tin. Thaùnh nöõ ñaõ traûi qua ñieàu maø caùc nhaø tu ñöùc goïi laø "ñeâm toái", nhöõng giaây phuùt khoù khaên, ñôøi soáng caàu nguyeän trôû neân khoâ khan. Côn thöû thaùch lôùn ñeán vôùi thaùnh nöõ, baét ñaàu töø Phuïc Sinh naêm 1896, cho ñeán luùc qua ñôøi, töùc thaùng 9 naêm 1897. Thaùnh nöõ taâm söï raèng: Toâi nghó toâi ñaõ thöïc hieän nhöõng haønh ñoäng tuyeân xöng ñöùc tin nhieàu laàn trong thôøi gian naày, hôn laø trong suoát ñôøi toâi, töø tröôùc cho ñeán luùc naày (CMTH, trg 281).

Thaùnh Teâreâsa ñaõ khoâng noùi roõ ra baûn chaát cuûa cuoäc thöû thaùch lôùn veà Ñöùc Tin maø thaùnh nöõ traûi qua, laø nhö theá naøo. Tuy nhieân chuùng ta coù theå hieåu ñöôïc phaàn naøo thöû thaùch ñoù, moät caùch giaùn tieáp, baèng caùch ñaët noù trong toaøn theå cuoäc ñôøi cuûa thaùnh nöõ, trong chuoåi nhöõng thöû thaùch nhoû, thöôøng ngaøy, maø thaùnh Teâreâsa ñaõ traûi qua, ngay töø ñaàu.

Coù theå noùi raèng thaùnh Teâreâsa ñaõ tieán raát nhanh treân "Con Ñöôøng Nhoû", trong ñôøi soáng thieâng lieâng. Thaùnh nöõ vaøo doøng kín Carmelo ôû Lisieux luùc môùi 15 tuoåi vaø 3 thaùng, vôùi taâm hoàn coù theå noùi, laø thaät haêng say, vaø vôùi yù chí maïnh meõ muoán trôû thaønh vò thaùnh lôùn. Trong cuoäc soáng ñan vieän, Teâreâsa ñaõ traûi qua nhieàu ñau khoå ñuû loaïi. Vaø ñau khoå lôùn laø caên beänh cuûa ngöôøi Cha maø Teâreâsa yeâu meán nhaát, vaø söï coâ ñôn maø Teâreâsa caûm thaáy trong ñôøi soáng tu trì: Teâreâsa caûm thaáy nhö khoâng coù ai quan taâm giuùp ñôõ mình caû. Baàu khí thieâng lieâng cuûa tu vieän coøn ñöôïm aûnh höôûng cuûa tinh thaàn khaéc khoå Jansenisme. Teâreâsa khoâng bao giôø ñöôïc röôùc leã haèng ngaøy. Chò Paoline cuûa Teâreâsa, laøm beà treân tu vieän luùc ñoù, vôùi teân doøng laø Meï Maria Gonzague, cuõng khoâng cho pheùp Teâreâsa ñöôïc röôùc leã haèng ngaøy. Ñieàu naày laøm cho Teâreâsa theâm ñau khoå. Vì theá khoâng laâu tröôùc khi qua ñôøi Teâreâsa ñaõ vieát cho Meï Maria Gonzague nhö sau:

Thöa Meï, treân thieân ñaøng, con seõ laøm cho Meï ñoåi yù. Vaø thaät söï, taùm ngaøy sau khi thaùnh nöû Teâreâsa qua ñôøi, vò tuyeân uùy môùi cuûa tu vieän ñaõ khuyeân Meï Beà Treân Maria Gonzague haõy aùp duïng saéc leänh lieân quan ñeán vieäc röôùc leã haèng ngaøy.

Cuoái naêm 1894, Teâreâsa khaùm phaù ra "con ñöôøng nhoû". Vaø naêm 1895 cho ñeán Muøa Phuïc sinh naêm 1896, Teâreâsa soáng trong nieàm vui khaùm phaù vaø tieán maïnh treân ñöôøng thieâng lieâng. Ngaøy 9 thaùng 6, Teâreâsa daâng hieán chính mình cho tình yeâu thöông nhaân töø cuûa Chuùa. Vaø haønh ñoäng daâng hieán cho tình yeâu nhaân töø cuûa Chuùa laø quaû thaät moät cuoäc caùch maïng tu ñöùc, bôûi vì vaøo thôøi ñoù nguôøi ta "hieán daâng chính mình laøm hy leã cho söï coâng baèng cuûa Thieân Chuùa", hôn laø cho tình thöông nhaân töø cuûa Ngaøi. Teâreâsa ghi laïi trong nhaät kyù nhö sau:

Töø ngaøy hoàng phuùc ñoù, döôøng nhö laø Tình Yeâu Chuùa xaêm chieám troïn veïn con ngöôøi toâi vaø bao phuû laáy toâi; trong moïi luùc tình yeâu naày xem ra nhö canh taân toâi, thanh luyeän linh hoàn toâi." (trg 241).

Nhöng vaøo Muøa Phuïc Sinh naêm 1896, Teâreâsa baét ñaàu ñi vaøo ñeâm toái cuûa moät thöû thaùch lôùn. Thöû thaùch gì ñaây? Teâreâsa chæ boäc loä phaàn naøo cho nhöõng vò coù traùch nhieäm treân Teâreâsa maø thoâi. Vôùi cha giaûi toäi, vôùi Meï Beà Treân Marie Gonzague. Chuùng ta coù theå ñoaùn phaàn naøo veà thöû thaùch lôùn ñoù, trong vaøi haøng töï thuaät nhö sau:

Trong nhöõng ngaøy vui möøng cuûa Muøa Phuïc Sinh, Chuùa Gieâsu cho toâi caûm nghieäm raèng thaät söï coù nhöõng linh hoàn khoâng coù ñöùc tin. Chuùa cho pheùp linh hoàn toâi bò bao phuû bôûi nhöõng boùng toái daøy ñaëc, vaø raèng tö töôûng veà Trôøi Cao, tö töôûng heát söùc thaân yeâu ñoái vôùi toâi tröôùc ñaây, nay trôû thaønh lyù do chieán ñaáu vaø daøy voø. Thöû thaùch naày khoâng phaûi chæ keùo daøi rong voøng vaøi ngaøy hay vaøi tuaàn roài thoâi, nhöng ñöôïc an baøi keùo daøi cho ñeán luùc Thieân Chuùa muoán vaø luùc Thieân Chuùa muoán keát thuùc thöû thaùch naày thì nay vaån chöa ñeán" (Chuyeän moät taâm hoàn).

Trong moät ñoaïn khaùc nöõa, thaùnh Teâreâsa ñaõ vieát veà thöû thaùch lôùn ñoù nhö sau:

Khi toâi muoán cho taâm hoàn toâi an nghæ, moät taâm hoàn ñaõ meät moûi vì nhöõng boùng toái töøng bao vaây laáy noù, thì noåi khoå taâm daøy voø cuûa toâi trôû thaønh lôùn hôn, vì nhôù ñeán vuøng ñaát huy hoaøng aùnh saùng maø toâi ñang höôùng tôùi; toâi coù caûm töôûng raèng, nhöõng boùng toái, khi laøm tieáng noùi cuûa nhöõng keû toäi loãi, ñuøa giôûn vôùi toâi vöøa noùi vôùi toâi raèng: Mi mô öôùc aùnh saùng, mô öôùc moät queâ höông ñöôïc bao boïc trong nhöõng höông vò dòu daøng nhaát; mi mô öôùc ñöôïc chieám höõu maõi maõi Ñaáng Taïo Döïng taát caû moïi ñieàu kyø dieäu naày; mi mô öôùc moät ngaøy kia mi ñöôïc giaûi thoaùt khoûi nhöõng ñaùm maây muø ñang vaây quanh mi. Haõy tieán tôùi ñi, haõy tieán tôùi ñi, haõy vui möøng leân vì caùi cheát, seõ mang ñeán cho ngöôi khoâng phaûi ñieàu ngöôi hy voïng, nhöng mang ñeán cho ngöôi moät ñeâm toái saâu ñaäm hôn nöõa: ñeâm toái cuûa hö voâ" (Chuyeän moät taâm hoàn, trg 281).

Qua nhöõng doøng taâm söï treân, chuùng ta coù theå hoïc ñöôïc baøi hoïc naày cho chính ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa chuùng ta. Ñoù laø khoâng theå vaø cuõng ñöøng chaïy troán, traùnh neù, nhöõng thöû thaùch Chuùa cho pheùp xaûy ra ñeå tinh luyeän ñöùc tin, ñöùc caäy vaø ñöùc meán nôi chuùng ta. Tröôùc nhöõng thöû thaùch, lôùn nhoû, chuùng ta haõy noi göông cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa maø kieân trì tuyeân xöng Ñöùc Tin cuûa mình, kieân trì tín thaùc vaø noùi leân tình yeâu cuûa ta ñoái vôùi Chuùa. "Trong giai ñoaïn thöû thaùch cuoái ñôøi naày, toâi ñaõ tuyeân xöng ñöùc tin thaät nhieàu laàn, nhieàu hôn taát caû nhöõng laàn tuyeân xöng ñöùc tin trong ñôøi, töø tröôùc ñeán nay". Chuùng ta haõy noi göông thaùnh Teâreâsa maø laøm nhö vaäy.

Laïy Chuùa, con tin Chuùa, con yeâu meán Chuùa. Xin thöông gìn giöõ con trong tình yeâu Chuùa maõi maõi. Amen.

III. Caàu Nguyeän cho nhöõng keû toäi loãi.

Khi hay tin moät töû toäi laø anh Enrico Pranzini saép bò haønh quyeát vì ñaõ coá saùt ba ngöôøi phuï nöû, Teâreâsa luùc ñoù chöa ñi tu vaø ñöôïc 14 tuoåi, ñaõ daâng lôøi caàu nguyeän cho anh Pranzini ñöôïc ôn aên naên trôû laïi. Vaø lôøi caàu nguyeän cuûa Teâreâsa ñaõ ñöôïc Chuùa chaáp nhaän. Tröôùc khi böôùc leân daøn maùy cheùm, anh Pranzini ñaõ hoân kính aûnh Thaùnh Giaù Chuùa. Sau naày, sau khi ñaõ ñi tu doøng kín, Teâreâsa keå laïi phaûn öùng cuûa mình trong taäp nhaät kyù töï thuaät nhö sau: "Caàn phaûi cöùu roãi linh hoàn anh Pranzini. Toâi ñaõ caàu nguyeän, vaø ñaõ daâng nhöõng hy sinh cho anh. Caàn xin Chuùa Gieâsu cöùu roãi anh Pranzini". Teâreâsa khoâng ngaàn ngaïi tuyeân boá: "Anh Pranzini laø ngöôøi con ñaàu tieân cuûa toâi."

Caàu nguyeän cho ngöôøi toäi loãi ñöôïc ôn cöùu roãi, ñoù laø moät trong nhöõng lyù do chính thoâi thuùc Teâreâsa vaøo tu doøng kín (Chuyeän Moät Taâm Hoàn, trg 549-553).

Roài luùc ñaõ vaøo doøng kín Lisieux, khi caàu nguyeän coù luùc Teâreâsa nhö caûm thaáy mình vöôït ra khoûi nhöõng böùc töôøng cuûa tu vieän, ñeå ngoài vaøo baøn vôùi nhöõng keû toäi loãi, nhö Chuùa Gieâsu ñöôïc keå trong phuùc aâm, laø ñaáng ñeán ngoài ñoàng baøn aên uoáng vôùi nhöõng keû toäi loãi, nhöõng ngöôøi thu thueá. Teâreâsa coù theå noùi nhö laø "soáng kinh nghieäm ñeâm toái cuûa nhöõng keû toäi loãi vaø caàu nguyeän cho hoï." Teâreâsa ghi laïi trong taäp Töï Thuaät cuûa mình nhö sau (trg 2280):

Laïy Chuùa, ngöôøi con cuûa Chuùa ñaây ñaõ hieåu ñöôïc aùnh saùng cuûa Chuùa, vaø xin Chuùa tha thöù cho nhöõng anh chò em cuûa mình. Nguôøi con cuûa Chuùa ñaây chaáp nhaän, trong suoát thôøi gian maø Chuùa muoán, chaáp nhaän aên baùnh cuûa ñau khoå vaø khoâng muoán ñöùng daäy rôøi khoûi baøn aên ñaày nhöõng söï phieàn muoän naày, nôi nhöõng keû toäi loãi ñaùng thöông ngoài aên, cho ñeán ngaøy naøo Chuùa ñònh caùch khaùc. Nhö theá, thöû hoûi nguôøi con cuûa Chuùa khoâng noùi leân ñöôïc nhö theá naày hay sao: "Laïy Chuùa, xin thöông xoùt chuùng con, bôûi vì chuùng con laø nhöõng keû toäi loãi ñaùng thöông" (Luca 18,13). Laïy Chuùa, xin ban cho chuùng con ñöôïc ra veà vôùi moät con ngöôøi ñaõ ñöôïc coâng chính hoùa. Öôùc chi taát caû nhöõng ai khoâng ñöôïc ngoïn löûa Ñöùc Tin soi saùng, thì coù theå ñöôïc nhìn thaáy Ñöùc Tin hoï chieáu saùng leân. Laïy Chuùa Gieâsu, neáu baøn aên maø nhöõng ngöôøi toäi loãi ñaõ laøm dô baån ñi, caàn ñöôïc taåy saïch bôûi moät linh hoàn yeâu meán Chuùa, thì con ñaây xin chaáp nhaän ngoài taïi ñoù ñeå aên baùnh thöû thaùch cho ñeán khi Chuùa muoán ñöa con vaøo nôi ñaày aùnh aùng cuûa Chuùa. AÂn suûng duy nhaát con caàu xin Chuùa ban cho con laø ñöøng ñeå con xuùc phaïm ñeán Chuùa bao giôø! (trg 280).

Nhöõng doøng taâm söï treân môû ra cho chuùng ta nhìn thaáy moät ñaëc ñieåm cuûa tinh thaàn Teâreâsa: tröôùc nhöõng ñieàu tieâu cöïc, nhöõng toäi loãi cuûa con ngöôøi thôøi ñaïi soáng xung quanh mình, Teâreâsa khoâng bao giôø leân tieáng chæ trích hay choáng ñoái. Ngöôïc laïi, Teâreâsa noi theo göông Chuùa, ñeán ngoài vaøo baøn vôùi nhöõng keû toäi loãi, chaáp nhaän laõnh laáy nhöõng ñeâm toái, nhöõng thöû thaùch, nhöõng ñau khoå, ñeå caàu nguyeän cho hoï ñöôïc aên naên hoái caûi, ñöôïc ôn cöùu roãi. Teâreâsa goïi nhöõng keû "khoâng tin, choáng ñaïo" cuûa thôøi mình laø nhöõng "anh chò em" cuûa mình, vaø chaáp nhaän ñeán ngoài vaøo baøn cuûa hoï, ngoû haàu hoï"ñöôïc aùnh saùng Chuùa soi chieáu". Teâreâsa chieán ñaáu choáng laïi nhöõng thöû thaùch ñöùc tin, nhöõng toäi loãi cuûa anh chò em, baèng chính nhöõng ñau khoå hy sinh cuûa mình, baèng vieäc daâng nhöõng hy sinh, ñau khoå vaø thöû thaùch cho Chuùa ñeå caàu nguyeän cho keû toäi loãi. Teâreâsa ñaõ taâm söï theâm veà bí quyeát soáng naày nhö sau:

"Toâi chaïy ñeán Chuùa Gieâsu cuûa toâi vaø noùi vôùi Chuùa raèng toâi saún saøng ñoå ra cho ñeán gioït maùu cuoái cuøng, ñeå laøm chöùng raèng coù Thieân Ñaøng. Toâi noùi vôùi Chuùa laø toâi laáy laøm sung söôùng hy sinh khoâng neám höôûng caûnh Thieân Ñaøng naày treân maët ñaát, ñeå xin Chuùa môû cöûa coûi ñôøi ñôøi cho nhöõng keû khoâng tin ñaùng thöông" (trg 282).

Nhöõng keû toäi loãi, nhöõng keû khoâng tin, nhöõng keû choáng ñoái Chuùa, laø nhöõng con ngöôøi ñöôïc Teâreâsa yeâu meán tröôùc tieân vaø daâng nhöõng hy sinh ñeå caàu nguyeän cho nhöõng anh chò em aáy. Chuùng ta haõy noi theo maåu göông naày cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa Gieâsu Haøi Ñoàng.

Laïy Chuùa, xin thay ñoåi taâm hoàn chuùng con, cho con bieát soáng yeâu thöông vaø caàu nguyeän tröôùc heát cho nhöõng keû laøm phieàn loøng con, laøm phieàn loøng Chuùa, xuùc phaïm ñeán con, xuùc phaïm ñeán Chuùa. Xin thöông tha thöù cho chuùng con, vaø chaáp nhaän nhöõng hy sinh ñeàn buø cuûa chuùng con. Amen.

IV. Bí Quyeát Thaùnh Teâreâsa ñöông ñaàu vôùi nhöõng thöû thaùch.

Treân bình dieän töï nhieân, ñoái vôùi moät ngöôøi treû 24 tuoåi bieát mình maéc beänh nan y saép cheát, thì ñieàu naày laø moät thöû thaùch khuûng khieáp bieát laø chöøng naøo? Thaùnh nöõ Teâreâsa Gieâsu Haøi Ñoàng ñaõ phaûn öùng ñoái vôùi thöû thaùch naày ra sao? Thöa, baèng caùch laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn Lôøi Tuyeân Xöng Ñöùc Tin. Teâreâsa noùi leân thaùi ñoä saún saøng cuûa mình nhö sau: "Laïy Chuùa, con saün saøng ñoå heát maùu mình ra ñeå xaùc nhaän Lôøi Kinh "Toâi TIN"." Vôùi chöùng beänh lao nan y vaøo thôøi ñoù maø mình ñang phaûi chòu, vaø vôùi caùi cheát gaàn beân, Teâreâsa thaáy mình bò thöû thaùch thaät naëng neà. Nhöng trong chính luùc thöû thaùch ñoù, Teâreâsa khoâng ngöøng tuyeân xöng ñöùc tin vaø thoát leân vôùi Chuùa lôøi quaû quyeát ñaày xaùc tín: Con Yeâu meán Chuùa. Neáu coù dòp ñeán thaêm caên phoøng cuûa Teâreâsa taïi tu vieän kín ôû Lisieux, khaùch haønh huông coù theå nhìn thaáy khaéc treân cöûa phoøng lôøi tuyeân xöng nhö sau: "Chuùa Gieâsu laø tình yeâu duy nhaát cuûa toâi". Sau khi Teâreâsa qua ñôøi, vaø trong dòp laøm aùn phong thaùnh cho Teâreâsa, moät soá caùc nöõ tu Carmeloâ ñaõ toû ra hôi böïc mình vôùi Teâreâsa, chæ vì hoï nghó laø moät vò thaùnh khoâng neân vieát chöõ vaøo töôøng nhö vaäy. Theo hoï, laøm nhö theá laø loãi nhaân ñöùc khoù ngheøo! Theá nhöng taïi sao Teâreâsa ñaõ phaûi khaéc nhöõng doøng chöõ "Chuùa Gieâsu laø tình yeâu duy nhaát cuûa toâi" vaøo cöûa phoøng mình nhö vaäy? Caùc nhaø nghieân cöùu con ñöôøng tu ñöùc cuûa thaùnh Teâreâsa cho raèng, sôû dó thaùnh Teâreâsa phaûi khaéc lôøi tuyeân xöng ñoù treân cöûa goã, laø ñeå tuyeân xöng loøng tin maïnh meõ cuûa mình. Thöû thaùch lo lôùn coù theå thaéng theá. Nhöõng doøng chöõ khaép treân goã naèm sôø tröôùc maét luoân luoân, laø moät trôï giuùp cho Teâreâsa ñöøng boû cuoäc chòu thua. Vaø khoâng phaûi chæ tuyeân xöng ñöùc tin, tuyeân xöng tình yeâu maø thoâi, thaùnh Teâreâsa coøn tuyeân xöng nieàm vui nöõa. Thaùnh Teâreâsa taâm söï:

Maëc cho thöû thaùch caát maát ñi moïi nieàm vui khoûi toâi, toâi vaãn coøn coù theå tuyeân xung: "Laïy Chuùa, Chuùa ñoå traøn nieàm vui xuoáng treân con, trong taát caû moïi vieäc Chuùa laøm cho con."

Caâu "Laïy Chuùa, Chuùa ñoå traøn nieàm vui xuoáng treân con trong taát caû moïi vieäc Chuùa laøm cho con", laø caâu Teâreâsa trích ra töø thaùnh vònh 91. Vaø Teâreâsa vieát laïi caâu naày treân saùch Phuùc aâm cuûa mình. Trong neùt vieát, Teâreâsa ghi ñaäm hai chöõ NIEÀM VUI vaø TAÁT CAÛ. Trong taäp nhaät kyù, Teâreâsa giaûi thích theâm nhö sau:

Thöû hoûi coù nieàm vui naøo to lôùn hôn nieàm vui ñöôïc chòu ñau khoå vì yeâu meán Chuùa hay khoâng? Laïy Chuùa, söï ñau khoå caøng saâu xa trong taâm hoàn, vaø caøng aån daáu, khoâng xuaát hieän tröôùc maét caùc taïo vaät, thì noù caøng laøm cho Chuùa vui loøng. Vaø giaû nhö, vaø ñieàu naày khoâng bao giôø xaûy ra ñöôïc, giaû nhö Chuùa khoâng bieát gì veà söï ñau khoå cuûa con, thì con cuõng sung söôùng chòu ñau khoå, neáu nhö nhôø ñau khoå ñoù, maø con coù theå ngaên caûn ñöôïc hay ñeàn buø cho moät toäi loãi choáng laïi Ñöùc Tin" (trg 282).

Teâreâsa cuõng ñaõ saùng taùc moät soá baøi thô. Ñöôïc dòp thöôûng thöùc nhöõng baøi thô ñoù, caùc nöõ tu trong ñan vieän nhaän xeùt raèng: Teâreâsa khoâng gaëp vaán ñeà khoù khaên naøo caû. Teâreâsa luoân luoân soáng an vui haïnh phuùc. Moïi söï ñeàu toát ñeïp". Nhöng ñoù laø nhöõng nhaän xeùt töø beân ngoaøi. Teâreâsa bieát roõ mình hôn ai heát, vaø ñaõ ghi laïi nhöõng doøng taâm söï sau ñaây:

Trong thöïc teá, neáu xeùt theo nhöõng taâm tình maø toâi dieån taû trong caùc baøi thô ñöôïc saùng taùc trong naêm nay, toâi xem ra nhö coù moät taâm hoàn traøn ñaày nhöõng nieàm an uûi vaø taám maøn Ñöùc Tin xem ra nhö ñaõ bò xeù tan; nhöng, ñôùi vôùi toâi, khoâng phaûi laø maøn che nöõa, maø laø böùc töôøng cao leân ñeán taän trôøi vaø ngaên caûn khoâng cho toâi nhìn thaáy voøm trôøi ñaày sao. Khi toâi haùt leân nieàm haïnh phuùc cuûa Trôøi Cao, haùt leân vieäc ñôøi ñôøi coù ñöôïc Thieân Chuùa, thì toâi khoâng caûm neám nieàm vui naøo caû, bôûi vì toâi chæ haùt leân moät caùch ñôn sô nhöõng gì toâi quyeát ñònh TIN. Thaät ra, ñoâi khi moät tia saùng nhoû cuûa Maët trôøi soi chieáu vaøo trong nhöõng boùng toái che phuû laáy toâi; luùc ñoù thöû thaùch ngöng laïi ñoâi chuùt, nhöng sau ñoù, vieäc nhôù laïi tia saùng ñoù, thay vì taïo ra trong toâi nieàm vui, thì noù laïi laøm cho nhöõng boùng toái ñang bao phuû laáy toâi trôû neân daøy ñaëc hôn nöõa. (22, chuyeän moät taâm hoàn).

Nhö theá, chuùng ta coù theå ruùt ra keát luaän cuï theå naày laø Ñöùc Tin vaø vieäc tuyeân xöng ñöùc tin laø phöông theá ñöôïc Teâreâsa duøng ñeå chòu ñöïng nhöõng thöû thaùch, ñeå giöõ ñöôïc Nieàm Vui trong taâm hoàn giöõa nhöõng thöû thaùch. "Söï ñau khoå caøng aån khuaát khoûi maét ngöôøi ñôøi, thì caøng vui loøng Chuùa". Khoâng nhöõng caàn phaûi aâm thaàm laøm vieäc toát phuïc vuï anh chò em vaø khoâng neân khoe khoaûng hay æ laïi, maø coøn phaûi bieát aâm thaàm chòu ñau khoå vì tình yeâu Chuùa. Chính Chuùa, ñaáng nhìn thaáy roõ moïi söï, seõ thöôûng coâng cho chuùng ta, cho chuùng ta neám höôûng nieàm Vui noäi taâm, giöõa nhöõng ñau khoå thöû thaùch. Teâreâsa ñaõ löu yù ñieåm naày, trong moät ñoaïn thô gôûi cho Meï Beà Treân Marie Gonzague nhö sau:

Thöa Meï cuûa con, khoâng bao giôø nhö trong luùc naày, con ñaõ caûm nghieäm ñöôïc Chuùa thaät dòu daøng vaø nhaân töø ñoái vôùi con bieát laø chöøng naøo: Ngaøi ñaõ gôûi ñeán con thöû thaùch naày, vaøo luùc maø con coøn coù söùc maïnh ñeå chòu ñöïng. Neáu xaûy ra luùc tröôùc, thì con nghó laø con coù leõ ñaõ bò chím saâu vaøo trong thaát voïng ngaû loøng roài. Giôø ñaây, thöû thaùch ñaõ caát ñi taát caû nhöõng gì coù theå ñöôïc coi nhö laø söï thoûa maõn töï nhieân trong öôùc muoán cuûa con veà Trôøi. Thöa Meï raát yeâu daáu, baây giôø xem ra nhö khoâng coøn coù gì coù theå ngaên caûn con ra ñi, vì con khoâng coøn nhöõng ao öôùc to lôùn naøo khaùc, ngoaïi tröø ao öôùc soáng yeâu thöông cho ñeán möùc ñoä ñöôïc cheát vì tình thöông (9 thaùng 6) (trg 282-283).

Teâreâsa ñaõ vieát nhöõng doøng treân vaøo ngaøy 9 thaùng 6, ngaøy kyû nieäm vieäc Teâreâsa daâng hieán chính mình cho tình yeâu thöông nhaân töø cuûa Thieân Chuùa. Teâreâsa ñaõ khoâng coù thaùi ñoä noåi loaïn, traùch moùc Thieân Chuùa, vì thöû thaùch phaûi chòu. Luùc naøo Teâreâsa cuõng nhôù roõ söù maïng duy nhaát cuûa ñôøi mình: söù maïng rao giaûng Tình Thöông cuûa Thieân Chuùa, söù maïng hy sinh caàu nguyeän cho nhöõng keû toäi loãi. Vaø luùc naøo Teâreâsa cuõng nghæ ñeán moät ngöôøi maø thoâi, laø Chuùa Gieâsu Kitoâ: Chuùa laø tình yeâu duy nhaát cuûa Teâreâsa.

Laïy Chuùa, ñaáng ñaõ an uûi thaùnh toâng ñoà Phaoloâ trong luùc gaëp gian nan thöû thaùch: Ôn Ta ñuû cho con. Vôùi caùc thaùnh, cuõng nhö vôùi moãi ngöôøi chuùng con, Chuùa cuõng luoân baûo ñaûm nhö vaäy: Ôn Ta ñuû cho con. Xin cho con bieát noi göông soáng cuûa Thaùnh Nöõ Teâreâsa Gieâsu Haøi Ñoàng, luoân tín thaùc vaøo Chuùa trong moïi hoaøn caûnh. Amen.

V. Thöû Thaùch cuoái cuøng cuûa Teâreâsa laø ñöôïc Keát Hieäp vôùi Chuùa Gieâsu chòu ñoùng ñinh vaø cheát treân thaäp giaù.

Thaùnh Nöõ Teâreâsa thöôøng nhaéc ñeán "thöû thaùch" phaûi traûi qua vì tình yeâu Chuùa, nhöng raát kín ñaùo teá nhò, khoâng boäc loä nhieàu veà baûn chaát cuûa thöû thaùch ñoù. Chính vì theá maø caùc nhaø tu ñöùc hoïc, khi ñoïc nhöõng doøng töï thuaät cuûa thaùnh nöõ, ñaõ coù nhöõng giaûi thích khaùc nhau veà "baûn chaát" cuûa thöû thaùch ñoù. Coù ngöôøi ñaõ giaûi thích moät caùch cöïc ñoan laø thaùnh nöõ Teâreâsa ñaõ bò thöû thaùch veà Ñöùc Tin vaø ñaõ gaàn nhö maát Ñöùc Tin. Coù nhöõng taùc giaû khaùc thì giaûi thích "thöû thaùch cuûa Teâreâsa" trong vieãn töôïng "ñeâm toái tinh thaàn" maø Thieân Chuùa duøng ñeå thanh luyeän linh hoàn, theo quan nieäm vaø kinh nghieäm thaàn bí cuûa thaùnh Gioan Thaùnh Giaù. Quaû quyeát cöïc ñoan veà thaùnh Teâreâsa bò thöû thaùch gaàn nhö maát ñöùc tin thì quaû thaät laø ñi xa vôùi nhöõng gì thaùnh Teâreâsa taâm söï trong taäp Töï Thuaät. Moãi laàn bò thöû thaùch, laø moãi laàn Teâreâsa laëp laïi lôøi Tuyeân Xöng Ñöùc Tin, nhö chuùng toâi ñaõ coù dòp nhaéc ôû caùc baøi suy nieäm tröôùc.Giaûi thích kinh nghieäm bò thöû thaùch trong vieån töôïng "ñeâm toái tinh thaàn" naày xem ra gaàn guûi vôùi tö töôûng cuûa Teâreâsa hôn, vì thaùnh nöõ coù nhaéc ñeán "söï thanh luyeän ñöùc tin vaø tình yeâu" maø thaùnh nöõ ñaõ traûi qua nhö sau:

"Giôø ñaây thöû thaùch ñoù caát ñi taát caû nhöõng gì coù theå ñöôïc coi nhö laø thuoäc veà söï thoûa maõn töï nhieân trong öôùc muoán cuûa Toâi höôùng veà Trôøi Cao."

Tuy nhieân, Ñöùc Cha GUY Gaucher, giaùm muïc phuï taù cuûa giaùo phaän Bayeux vaø Lisieux, taùc giaû cuûa nhieàu taäp saùch veà Con Ñöôøng Thieâng Lieâng cuûa Thaùnh Tereâsa vöøa ñoàng thôøi laø moät thaønh vieân cuûa nhoùm xuaát baûn Taát Caû Nhöõng taùc Phaåm cuûa Thaùnh Teâreâsa, ñaõ muoán ñi saâu hôn, vaø giaûi thích baûn chaát cuûa thöû thaùch maø Teâreâsa phaûi chòu, laø thöû thaùch keát hieäp vôùi Chuùa Gieâsu chòu khoå naïn vaø cheát treân thaäp giaù. Thaùnh Teâreâsa ñöôïc môøi goïi tham döï vaøo cuoäc Thöông Khoù cuûa Chuùa Gieâsu, ñeå cöùu roãi caùc linh hoàn, ñeå caàu nguyeän cho nhöõng keû khoâng tin. Chi tieát cuûng coá cho giaûi thích naày laø trong suoát thôøi gian Teâreâsa bò beänh, tröôùc khi qua ñôøi, Thaùnh Teâreâsa khoâng bao giôø rôøi xa thaùnh giaù Chuùa Gieâsu. Moät trong nhöõng aûnh giaáy veà thaùnh nöõ ñöôïc nhieàu ngöôøi bieát ñeán, laø aûnh cho thaáy Thaùnh Nöõ Teâreâsa oâm boù hoa hoàng vaø caàm thaùnh giaù Chuùa trong tay. Thaùnh Nöõ cuõng ñaõ thöôøng noùi nhö sau:

"Caùi cheát ñeïp nhaát cho vaø vì tình yeâu ñaõ xaûy ra treân traàn gian naày, laø caùi cheát cuûa Chuùa Gieâsu, bôûi vì khoâng ai ñaõ thaáy caùi cheát cuûa Ñöùc Nöõ Ñoàng Trinh Maria; vaø caùi cheát cuûa Chuùa Gieâsu laø caùi cheát treân thaäp giaù, trong söï khuûng khieáp, vaø toâi nghó ñaây laø ñieàu maø toâi ñang traûi qua hieän nay".

Teâreâsa nhìn nhaän laø thöû thaùch naày ñaõ ñöôïc Chuùa gôûi ñeán cho mình, trong khi mình coøn ñuû söùc ñeå chòu ñöïng. Chuùa môøi goïi thaùnh nöõ thoâng phaàn vaøo cuoäc Thöông Khoù cuûa Chuùa. Thaät ra, taát caû moïi ngöôøi Kitoâ, ñoà ñeä cuûa Chuùa, ñeàu ñöôïc môøi goïi thoâng phaàn vaøo cuoäc Thöông Khoù vaø Caùi Cheát cuûa Chuùa. Ñaây laø ñieàu maø Chuùa Gieâsu goïi laø "uoáng cheùn Chuùa uoáng", "chòu pheùp Röûa Chuùa chòu", khi traû lôøi cho hai moân ñeä Giacoâbeâ vaø Gioan xin ñöôïc ngoài hai beân taû höõu cuûa Chuùa. Con Ñöôøng Thieâng Lieâng ñôn sô cuûa Thaùnh Teâreâsa thaät khoâng deã daøng, khoâng phaûi laø moät loái ñi taét veà Trôøi maø khoâng qua Maàu Nhieäm Thaäp Giaù. Caàn phaûi lôùn leân trong ñôøi soáng thieâng lieâng, qua Maàu Nhieäm Thaäp Giaù Chuùa. Thaùnh Nöõ Teâreâsa gaëp thöû thaùch, nhìn vaøo Thaäp Giaù Chuùa, nhöng khoâng döøng laïi ôû Thaäp Giaù. Thaùnh nöõ nhìn Thaäp Giaù, nhöng laïi thaáy Tình Yeâu. ÑHY Carlo Maria Martini trong baøi giaûng cho phaùi ñoaøn haønh höông taïi baøn thôø toân kính Thaùnh Teâreâsa trong Vöông Cung Thaùnh Ñöôøng ôû Lisieux, ngaøy 5 thaùng 2 naêm 1997, ñaõ goïi kinh nghieäm thieâng lieâng naày cuûa thaùnh Teâreâsa laø "kinh nghieäm soáng nhöõng thöû thaùch, nhöõng nghòch caûnh, nhöõng ñieàu traùi yù, theo aùnh saùng cuûa Tình yeâu Nhaân Töø cuûa Chuùa". ÑHY ñaõ noùi nhö sau:

Chuùng ta xaùc tín raèng ñieåm trung taâm cuûa ñôøi soáng vaø giaùo lyù cuûa Thaùnh Teâreâsa Gieâsu Haøi Ñoàng laø Tình Yeâu. Nhö theá, khoâng phaûi ñeâm toái, khoâng phaûi thöû thaùch ñöùc tin, khoâng phaûi nhöõng hy sinh, nhöng chính Tình Yeâu nhaân töø cuûa Thieân Chuùa laø trung taâm, laø ñieåm chính. Soáng nhoû beù, vaû caû soáng vôùi nhöõng baát toaøn cuûa mình tröôùc nhan Thieân Chuùa Tình Yeâu, laø ñieàu toát ñeïp bieát laø chöøng naøo, bôûi vì nhö theá chuùng ta laøm saùng toû roõ raøng hôn nöõa tình thöông nhaân töø cuûa Thieân Chuùa Cha. Luùc ñoù, tröôùc Tình Yeâu voâ cuøng cuûa Thieân Chuùa Cha, thì moïi dòp, moïi hoaøn caûnh, duø laø tieâu cöïc, ñeàu laø ñieàu toát ñeå giuùp ta lôùn leân; moïi thöû thaùch, moïi ñieàu nghòch yù, seõ trôû thaønh tích cöïc vaø höõu ích ñeå giuùp ta LÔÙN LEÂN TRONG TÌNH YEÂU.

Laïy Chuùa, Chuùa ñaõ ñi qua con ñöôøng thaäp giaù ñeå cöùu roãi chuùng con. Theo göông vaø nhôø lôøi caàu khaån cuûa thaùnh nöõ Teâreâsa, xin Chuùa ban ôn giuùp con bieát soáng moïi giaây phuùt nhö haït gioáng phaûi cheát ñi ñeå troå sinh hoa traùi. Xin cho con ñöôïc tröôûng thaønh trong Tình Yeâu, nhôø qua Thaäp Giaù Chuùa. Amen.


Back to Radio Veritas Asia Home Page