Nhaân cuoäc hoïp baùo trình baøy Söù Ñieäp cuûa ÑTC veà Ngaøy theá giôùi caàu nguyeän cho Hoøa bình Ñaàu naêm 2000, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän, Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng lyù vaø Hoøa bình, ñaõ daønh cho nhaät baùo Coâng Giaùo Phaùp La Croix, moät cuoäc phoûng vaán rieâng.

 Ñoái vôùi caùc thính giaû Vieät nam, chuùng toâi khoâng phaûi giôùi thieäu Ñöùc Toång Giaùm Muïc Nguyeãn Vaên Thuaän, vì ngaøi ñöôïc bieát ñeán raát nhieàu taïi Queâ höông, caùch rieâng sau hôn 13 naêm soáng trong caûnh tuø ñaøy. Töø maáy naêm nay, laøm vieäc taïi Giaùo Trieàu Roma, ngaøi caøng ñöôïc bieát ñeán nhieàu hôn nöõa taïi ngoaïi quoác, nhaát laø töø khi ÑTC boå nhieäm Ngaøi laøm Chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng lyù vaø Hoøa bình thay theá Ñöùc Hoàng Y Roger Etchegaray. Trong baøi hoâm nay, chuùng toâi xin dòch laïi nguyeân vaên baøi phoûng vaán Ñöùc Toång Giaùm Muïc daønh cho nhaät baùo Coâng Giaùo Phaùp La Croix.

 La Croix - Moãi naêm, Ñöùc Gioan Phaoloâ II göûi moät söù ñieäp veà Ngaøy theá giôùi caàu nguyeän cho hoøa bính. Theo caùi nhìn cuûa Ñöùc Cha, thì tính caùch ñaëc thuø cuûa Söù ñieäp cuûa Naêm 2000 laø gì?

 Ñöùc Toång Giaùm Muïc - Trong boái caûnh hoaøn toaøn coù tính caùch ñaëc bieät cuûa Ñaïi Toaøn Xaù, toâi thieát nghó: ñieåm cao nhaát cuûa söù ñieäp cuûa ÑTC ôû trong caâu naøy: "Seõ coù hoøa bình trong möùc ñoä, trong ñoù taát caû nhaân loaïi bieát taùi khaùm phaù ra ôn goïi nguyeân thuûy cuûa mình laø trôû neân moät gia ñình duy nhaát, vôùi möùc ñoä trong ñoù phaåm giaù vaø caùc quyeàn cuûa con ngöôøi - baát cöù thuoäc ñòa vò naøo, saéc toäc naøo hay toân giaùo naøo - ñöôïc xaùc nhaän tröôùc heát vaø treân heát ñoái vôùi taát caû khaùc bieät vaø taát caû chæ ñònh tieâu chuaån khaùc.

 La Croix - Trong söù ñieäp naøy ÑTC gôïi laïi moät laàn nöõa boån phaän cuûa vieäc can thieäp coù tính caùch nhaân loaïi. Vaäy phaûi thi haønh nhö theá naøo? Phaûi aùp duïng trong tröôøng hôïp, chaúng haïn nhö tröôøng hôïp cuûa Tcheùtcheùnie hieän nay khoâng?

 Ñöùc Toång Giaùm Muïc - ÑTC aán ñònh nhöõng ñieàu kieän roõ raøng: sau khi taát caû caùc khaû naêng veà ñoái thoaïi vaø veà töï veä khoâng baïo ñoäng khoâng theå tieáp tuïc ñöôïc nöõa, thì caùc saùng kieán ñaõ ñöôïc ñöa ra ñeå giaûi tröø quaân ñoäi cuûa phe xaâm laêng phaûi heát söùc roõ raøng trong caùc muïc tieâu, phaûi ñöôïc giôùi haïn trong thôøi gian, vaø phaûi ñöôïc thi haønh trong söï toân troïng luaät phaùp quoác teá vaø phaûi ñöôïc baûo ñaûm bôûi moät quyeàn bính ñöôïc coâng nhaän treân bình dieän quoác teá. Veà vaán ñeà Tcheùtcheùnie, toâi khoâng coù khaû naêng ñeå ñaùnh giaù tình hình chính xaùc taïi choã. Vieäc pheâ phaùn ñeå bieát, neáu moïi khaû naêng ñieàu ñình thöïc söï khoâng theå tieáp tuïc nöõa, thuoäc thaåm quyeàn sieâu quoác gia.

 La Croix - Toøa Thaùnh keâu goïi: Ñaïi Toaøn Xaù phaûi laø cô hoäi cuûa vieäc giaûm bôùt moùn nôï cuûa caùc quoác gia ngheøo hôn caû. Lôøi keâu goïi naøy coù ñöôïc höôûng öùng khoâng?

 Ñöùc Toång Giaùm Muïc - Chuùng toâi hoaït ñoäng cho coâng vieäc naøy töø nhieàu naêm. Thöïc ra, caùc toå chöùc taøi chaùnh quoác teá ñaõ ñeán ñaây (truï sôû cuûa Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng Lyù vaø Hoøa Bình) tham döï nhieàu cuoäc hoïp, gaëp gôõ caùc ñaïi dieän cuûa caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc. Sau caùc quyeát ñònh cuûa caùc nöôùc chuû nôï, caùch rieâng taïi Koeln thaùng Saùu 1999 vöøa qua, chuùng toâi coù theå noùi raèng: vieäc ñi ñeán quyeát ñònh giaûm bôùt moùn nôï töø nay lan roäng theâm vaø quaûng ñaïi hôn. Ñieàu maø chuùng toâi nhaän thaáy hieän nay laø caùc lôøi höùa raát nhieàu, nhöng quó laïi thieáu. Tieáng noùi cuûa ÑTC ñaõ thöùc tænh löông taâm. Caàn hy voïng nhieàu vaø tieáp tuïc hy voïng.

 La Croix - Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng Lyù vaø Hoøa Bình hieän ñang soaïn moät "Cuoán giaùo lyù" veà giaùo lyù xaõ hoäi cuûa Hoäi Thaùnh. Muïc ñích laø gì? Bao giôø coù theå coâng boá?

 Ñöùc Toång Giaùm Muïc - Giaùo lyù xaõ hoäi cuûa Hoäi Thaùnh ñöôïc phaùt trieån töø laâu, caùch rieâng töø Thoâng ñieäp "Taân Söï", (Rerum Novarum) cuûa Ñöùc Leùon XIII, naêm 1891 vaø Trieàu Giaùo Hoaøng naøy (Ñöùc Gioan Phaoloâ II) ñaõ ñem ñeán moät ñaø tieán môùi. Ngöôøi ta thaáy roõ raèng ngaøy nay caùc vò chuû chaên, nhöng caû caùc ngöôøi giaùo daân daán thaân trong laõnh vöïc chính trò, kinh teá vaø xaõ hoäi ... caàn ñeán moät duïng cuï ñeå thöïc haønh giaùo lyù xaõ hoäi cuûa Giaùo Hoäi. Ngaøy 22 thaùng Gieâng vöøa qua (1999), taïi Mexico, trong khi coâng boá Toâng Huaán "Ecclesia in America" (Giaùo Hoäi taïi Chaâu Myõ), Ñöùc Gioan Phaoloâ II ña ñöa ra moät döï aùn "laøm moät baûn toùm hoaëc moät toång hôïp" chính thöùc veà Giaùo Lyù xaõ hoäi Coâng Giaùo, coù theå döôùi hình thöùc "cuoán giaùo lyù" (Cateùchisme). Chuùng toâi ñang laøm vieäc theo chieàu höôùng naøy. Chuùng toâi hy voïng naêm tôùi, nhöng khoâng neân, vì thôøi giôø caáp baùch, laøm moät caùi gì khoâng nghieâm chænh.. Bôûi vì ñaây laø moät duïng cuï höõu ích, caû sau naày, sau khi Ñaïi Toaøn Xaù nöõa.

 La Croix - Nhöõng öu tieân naøo cuûa Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng Lyù vaø Hoøa Bình?

 Ñöùc Toång Giaùm Muïc - Trong nhieäm kyø cuûa toâi, toâi muoán baûo ñaûm vieäc phoå bieán roäng raõi heát söùc giaùo lyù xaõ hoäi cuûa Hoäi Thaùnh, nhôø vaøo nhöõng Hoäi Nghò hoaëc caùc cuoäc hoäi thaûo ñöôïc toå chöùc taïi caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông. Muøa heø vöøa qua, cuøng vôùi caùc vò coäng taùc cuûa toâi, nhö vaäy toâi ñaõ ñeán keá tieáp nhau Ghana, Cameroun, Zimbabwe. Roài môùi ñaây, toâi ñi Malaysia, Ñaøi Loan ñeå gaëp caùc vò tham döï ñeán töø khaép AÙ Chaâu. Thaùng 5 naêm tôùi ñaây seõ coù cuoäc hoïp cho Chaâu Ñaïi Döông taïi Melbourne. Neáu nhöõng cuoäc hoäi thaûo naøy ñöôïc toå chöùc taïi Roma, thì moãi nöôùc chæ coù theå göûi moät hoaëc hai ñaïi bieåu maø thoâi. Traùi laïi ñeán taïi choã, toâi coù theå gaëp gôõ, laéng nghe moät soá raát ñoâng, khoâng nhöõng caùc thaønh phaàn khaùc nhau cuûa Giaùo Hoäi, nhöõng caû caùc vò thuoäc caùc toân giaùo khaùc vaø caùc vò chuû choát trong ñôøi soáng chính trò nöõa. Toâi coi ñaây nhö laø moät loaïi Toaøn Xaù cuûa caùc ngöôøi ngheøo. Toâi ñeán vôùi hoï ñeå cuøng vôùi hoï tham döï vaøo tieán trình cuûa vieäc trôû laïi, cuûa thay ñoåi cuoäc soáng: ñaây laø coâng vieäc coát yeáu cuûa Naêm Thaùnh.
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page