Back
to Radio Veritas Asia Home PageTHÔØI SÖÏ : Veà moái töông quan môùi giöõa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø Do Thaùi Giaùo.
Trong buoåi ñoùn tieáp ÑTC Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm Nguyeän Ñöôøng Do thaùi caùch ñaây 12 naêm, töùc vaøo ngaøy 13 thaùng 4 naêm 1986, Giaùo Tröôûng Do thaùi, Giaùo Sö Toaff, tuyeân boá: "Chuùng toâi khoâng theå queân ñöôïc quaù khöù, nhöng hoâm nay ñaây, chuùng toâi muoán baét ñaàu laïi vôùi söï tín nhieäm laãn nhau vaø hy voïng vaøo moät thôøi ñaïi lòch söû môùi". Phaûi, moät giai ñoaïn môùi trong moái lieân laïc giöõa giaùo hoäi Coâng Giaùo vaø Do Thaùi Giaùo, ñaõ ñöôïc ghi daáu, bôûi vieäc Toøa Thaùnh coâng boá Vaên Kieän coù töïa ñeà laø: "Chuùng ta nhôù laïi: moät suy tö veà cuoäc dieät chuûng Do Thaùi", saùng hoâm thöù Hai vöøa qua, ngaøy 16/03/98. Vaên kieän môùi naày thöïc söï ñaõ ñöôïc chôø ñôïi töø laâu, laø do UÛy Ban lieân laïc vôùi Do Thaùi Giaùo soaïn.
Trong thö göûi cho Ñöùc Hoàng Y chuû tòch UÛy Ban, ñeà ngaøy 12/03/98, töùc 4 ngaøy tröôùc khi coâng boá vaên kieän, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ ca ngôïi nhöõng coá gaéng cuûa UÛy Ban trong vieäc soaïn thaûo Vaên Kieän, vaø ñaõ nhaän ñònh veà vaán ñeà naày nhö sau:
"Giaùo Hoäi Coâng Giaùo yù thöùc raèng: nieàm vui cuûa Ñaïi Naêm Thaùnh 2000, tröôùc heát laø nieàm vui ñöôïc xaây döïng treân vieäc tha thöù caùc toäi loãi vaø treân vieäc hoøa giaûi vôùi Thieân Chuùa vaø vôùi tha nhaân. Vì theá Giaùo hoäi khuyeán khích caùc con caùi nam nöõ cuûa mình, haõy thanh luyeän taâm hoàn, qua vieäc xaùm hoái veà nhöõng sai laàm vaø nhöõng baát trung cuûa quaù khöù. Giaùo hoäi keâu goïi caùc con caùi haõy khieâm nhöôøng ñaët mình tröôùc maët Chuùa vaø haõy töï kieåm ñieåm veà traùch nhieäm cuûa mình trong nhöõng söï döõ cuûa thôøi ñaïi".
Ñoaïn thö naøy cuûa ÑTC göûi cho Ñöùc Hoàng Y Cassidy, chuû tòch UÛy Ban Lieân Laïc vôùi Do Thaùi Giaùo, giuùp ta hieåu theâm muïc ñích cuûa Vaên Kieän môùi. Ñaây laø Vaên Kieän ñöôïc soaïn ra, do theo yù muoán roõ raøng cuûa ÑTC, moät ngöôøi ñaõ coù nhieàu kinh nghieäm soáng veà cuoäc dieät tröø ngöôøi Do Thaùi, thôøi Ñöùc Quoác Xaõ. Vì theá böùc thö cuûa ÑTC ñaõ ñöôïc in nhö laø Lôøi Ñeà Töïa cho Vaên Kieän.
UÛy Ban Lieân Laïc vôùi Do Thaùi Giaùo, do Ñöùc Phaoloâ VI (1963-1978) thaønh laäp ngaøy 22.10.1974, nhö moät cô quan bieät laäp, nhöng lieân keát vôùi Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh veà hieäp nhaát Kitoâ. Töø ñoù, UÛy Ban luoân luoân theo ñuoåi vaø hoaït ñoäng ñeå thöïc hieän muïc ñích naày, laø coå voõ moái quan heä toát giöõa caùc ngöôøi Do Thaùi vaø Coâng Giaùo, theo giaùo huaán cuûa Coâng Ñoàng chung Vatican 2, nhö ñöôïc trình baøy trong Baûn Tuyeân Ngoân "Thôøi Ñaïi Ta" ("Nostra Aetate"). Vì theá, Vaên kieän vöøa ñöôïc Toøa Thaùnh coâng boá veà cuoäc dieät chuûng Do Thaùi, laø keát quaû cuûa moät con ñöôøng daøi töø Coâng Ñoàng Vaticanoâ II cho tôùi ngaøy nay. Vaø con ñöôøng naøy ñaõ ñöôïc chaïy vôùi "toác löïc" nhanh choùng hôn, nhaát laø keå töø Trieàu Giaùo Hoaøng cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II.
Ngaøy 13.4.1986, Ñöùc Karol Wojtyla laø vò Giaùo Hoaøng ñaàu tieân ñích thaân ñeán vieáng thaêm nguyeän ñöôøng vaø coäng ñoàng Do Thaùi ôû Roma. Nguyeän Ñöôøng naày chæ chæ naèm caùch Vatican khoaûng 2 caây soá. Luùc ñoù, Vò Giaùo Tröôûng Do Thaùi tuyeân boá nhö sau: "Hai caây soá xa caùch Vatican vaø Nguyeän ñöôøng Do Thaùi, phaûi caàn ñeán hai ngaøn naêm môùi ñi heát ñöôïc".
Ai cuõng nhaän thaáy raèng: chuyeán vieáng thaêm caùch ñaây 12 naêm laø moät chuyeán vieáng thaêm lòch söû vaø laø moät böôùc quaët lôùn lao, trong moái quan heä giöõa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø Do Thaùi Giaùo. Trong dòp ñoù, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ baøy toû söï gheâ tôûm vaø leân aùn cuoäc dieät chuûng Do Thaùi, maø chính ngaøi ñaõ chöùng kieán taïi Ba Lan. Chính ngaøi cuõng ñaõ cöùu thoaùt nhieàu ngöôøi Do Thaùi khoûi cuoäc dieät chuûng cuûa Ñöùc Quoác Xaõ. ÑTC ñaõ tuyeân boá taïi nguyeän ñöôøng Do Thaùi trong chuyeán vieáng thaêm vaøo naêm 1986 nhö sau:
"Moät laàn nöõa, qua trung gian toâi, Giaùo Hoäi Coâng Giaùo leân aùn nhöõng vuï thuø gheùt, nhöõng cuoäc baùch haïi vaø taát caû nhöõng hình thöùc bieåu loä baøi Do Thaùi baát cöù thôøi ñaïi naøo, baát cöù ôû ñaâu, baát cöù do ngöôøi naøo, vaø do quyeàn bính naøo".
Tröôùc ñoù 7 naêm, töùc laø vaøo ngaøy 7 thaùng 7 naêm 1979, khi vieáng thaêm Traïi Taäp Trung Auswchwitz vaø Birkenau, ÑTC ñaõ noùi leân nhöõng lôøi maïnh meõ sau ñaây:
"Toâi khoâng theå khoâng ñeán ñaây nhö vò Giaùo Hoaøng. Toâi ñeán vaø quì goái treân ñoài Golgotha naøy cuûa theá giôùi thôøi nay, quì goái beân caïnh caùc naám moä naøy, phaàn lôùn voâ danh, cuøng vôùi anh chò em, tröôùc bia ñaù vôùi nhöõng chöõ vieát baèng tieáng Do Thaùi. Bia ñaù naøy gôïi laïi vieäc nhöõng con caùi cuûa daân toäc Do Thaùi bò aùn tieâu dieät. Chính Daân Toäc Do Thaùi naøy ñaõ laõnh nhaän nôi Thieân Chuùa giôùi raên "Ñöøng gieát ngöôøi", nhöng laïi phaûi traûi qua moät cuoäc taøn saùt nhö vaäy. Tröôùc bia ñaù naøy, khoâng moät ngöôøi naøo ñöôïc pheùp laõnh ñaïm".
ÑTC Gioan Phaoloâ II khoâng phaûi chæ leân aùn cuoäc tieäu dieät vaø baøi tröø Do Thaùi, nhöng coøn ñöa ra nhieàu giaùo huaán trong 20 naêm cuûa Trieàu Giaùo Hoaøng. Nhôø ñoù, moái quan heä giöûa caùc ngöôøi Do Thaùi vaø Coâng Giaùo moãi ngaøy moãi trôû neân toát ñeïp hôn. Naêm 1993, Toøa Thaùnh vaø Quoác gia Do Thaùi ñaõ ñi ñeán vieäc thieát laäp quan heä ngoaïi giao treân caáp baäc Söù Thaàn vaø Ñaïi Söù. Vaø môùi ñaây, Toøa Thaùnh vaø Chính Phuû Do Thaùi ñaõ kyù keát moät thoûa öôùc quan troïng: Quoác gia Do thaùi coâng nhaän tính caùch phaùp lyù cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo treân laõnh thoå mình.
Ñeå ñoùn nhaän ôn Toaøn Xaù cuûa Naêm 2000 trong tinh thaàn hoøa giaûi vôùi Thieân Chuùa vaø vôùi tha nhaân, nhö ÑTC öôùc mong, thaùng 11 naêm ngoaùi 1997, UÛy Ban Trung Öông Naêm Thaùnh ñaõ toå chöùc trong Noäi Thaønh Vatican moät Hoäi Nghò, ñeå nghieân cöùu nguoàn goác cuûa vieäc baøi tröø Do Thaùi trong moâi tröôøng Kitoâ. Keát quaû cuûa Hoäi Nghò ñöôïc coi nhö laø phaàn boå tuùc cho Vaên Kieän ñaõ ñöôïc trình baøy trong cuoäc hoïp baùo thöù Hai 16.03.98 vöøa qua. Vaø nhö theá, nhìn laïi nhöõng gì ñaõ xaûy ra trong Giaùo Hoäi coù lieân quan ñeán vaán ñeà naày, nhö vöøa ñöôïc nhaéc laïi treân ñaây, chuùng ta coù theå noùi raèng:
Vaên Kieän môùi cuûa Toøa Thaùnh noùi leân taâm tình thoáng hoái tröôùc cuoäc Dieät Chuûng Do Thaùi ñaõ xaûy ra, ghi daáu böôùc tieán môùi trong moái töông quan giöõa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø Do Thaùi Giaùo. Töïa ñeà cuûa Vaên Kieän "Chuùng Ta nhôù laïi", ñöa chuùng ta veà vôùi quaù khöù; vaø trôû veà vôùi quaù khöù khoâng coù nghóa laø bieän hoä cho nhöõng loãi laàm hay leân aùn nhöõng ai ñaõ tham döï vaøo cuoäc Dieät Chuûng; ñaây laø moät cuoäc trôû veà coù tính caùch tieân tri, ñeå loan baùo moät töông lai môùi, toát ñeïp hôn, nhôø baøi hoïc cuûa quaø khöù. Thaät ñuùng nhö lôøi cuûa vò giaùo tröôûng Do Thaùi ñaõ noùi vôùi ÑTC caùch ñaây 12 naêm: "Chuùng toâi khoâng theå queân ñöôïc quaù khöù, nhöng hoâm nay ñaây, chuùng toâi muoán baét ñaàu laïi, vôùi söï tín nhieäm laãn nhau, vaø hy voïng vaøo moät thôøi ñaïi lòch söû môùi".
Back
to Radio Veritas Asia Home Page