Ñieåm baùo xuaát baûn taïi YÙ
ngaøy Chuùa Nhaät 06/06/99
veà chuyeán vieáng thaêm
cuûa ÑTC taïi Ba Lan
(5-17/06/99)

Prepared for internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Ñieåm baùo xuaát baûn taïi YÙ ngaøy Chuùa Nhaät 06/06/99 veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Ba Lan.

Chuùa Nhaät 6/06/99, caùc baùo Ba Lan nghæ leã. Caùc baùo taïi YÙ ñeàu noùi ñeán chuyeán vieáng thaêm, nhöng chuù troïng caùch rieâng ñeán khía caïnh chính trò. Chuyeán vieáng thaêm ñöôïc khôûi söï töø thaønh phoá Gdansk, nôi ñaây phaùt xuaát Coâng Ñoaøn Lieân Ñôùi (Solidarnosc) ñoái laäp vôùi cheá ñoä coäng saûn.

Nhaät baùo Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu (Corriere della sera), moät trong caùc baùo lôùn nhaát cuûa YÙ xuaát baûn taïi Milano, soá ra ngaøy Chuùa Nhaät (6.06.99), vieát nôi trang daønh cho caùc bieán coá theá giôùi nhö sau: "ÑTC" thaùnh hoùa "Coâng Ñoaøn Lieân Ñôùi" (Solidanosc). Theo töïa ñeà treân, nhaät baùo nhaän ñònh tieáp nhö sau: "Chuyeán vieáng thaêm thöù 8 (chuyeán vieáng thaêm muïc vuï thöïc söï chæ coù 7) taïi Ba Lan, khôûi söï töø thaønh phoá Gdansk, nôi maø vaøo naêm 1980 phong traøo ñoái laäp ñaàu tieân choáng laïi cheá ñoä coäng saûn ñöôïc toå chöùc". Nhaät baùo coøn vieát nhö sau: "Ñöùc Wojtyla taïi Gdansk: "Nghieäp ñoaøn ñaõ laøm suïp ñoå böùc töôøng Berlin". Trong baøi daøi, taùc giaû thuaät laïi nhieàu lôøi Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi leân trong baøi giaûng Thaùnh Leã chieàu thöù Baåy taïi Gdansk: "Solidarnosc ñaõ môû caùc cöûa cho töï do taïi caùc nöôùc bò cheá ñoä coäng saûn ñoäc taøi bieán thaønh noâ leä. Solidarnosc ñaõ laøm saäp böùc töôøng Berlin vaø ñaõ goùp coâng vaøo vieäc thoáng nhaát Chaâu AÂu, bò chia reõ töø ñeä nhò theá chieán. "Khoâng bao giôø chuùng ta ñöôïc xoùa boû khoûi taâm trí chuùng ta bieán coá naøy. Bieán coá naøy laø thaønh phaàn cuûa gia taøi quoác gia cuûa chuùng ta".

Bình luaän veà nhöõng lôøi treân ñaây, nhaät baùo Ngöôøi Ñöa Tin Chieàu (Corriere della sera) vieát nhö sau: "Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ noùi leân nhöõng lôøi naøy taïi Gdansk, thaønh phoá mieàn Baltique, nôi laø queâ höông thöù nhaát cuûa Solidarnosc, baèng vieäc chieám taát caû vai troø maø Ba Lan naém giöõ trong vieäc laøm suïp ñoå cuûa cheá ñoä coäng saûn. Daân chuùng voã tay hoan hoâ vaø ñaøi truyeàn hình chieáu hình oâng Lech Walesa, cöïu Toång Thoáng, laõnh tuï lòch söû cuûa coâng ñoaøn Solidarnosc". Tôø Corriere della sera bình luaän theâm: Nhöõng lôøi maïnh meõ, nhöng khoâng gaây ngaïc nhieân. Ñöùc Gioan Phaoloâ II luoân luoân cho raèng mình khoâng phaûi laø ngöôøi ñoùng vai troø quyeát ñònh trong vieäc suïp ñoå cheá ñoä coäng saûn, nhöng ngaøi vaãn xaùc nhaän laø Kitoâ Giaùo, Solidarnosc vaø Ba Lan ñoùng vai troø chính trong vieäc suïp ñoå naøy. Khoâng bao giôø ngaøi quaû quyeát moät caùch maïnh meõ nhö vaäy tính caùch trung taâm cuûa Solidarnosc nhö laàn naøy, trong vieäc giaûi phoùng Chaâu AÂu khoûi cheá ñoä coäng saûn. Nhaät baùo ñaët caâu hoûi: Vaäy coù nôi naøo xöùng hôïp hôn ñeå noùi leân nhöõng lôøi naøy, neáu khoâng phaûi laø Gdansk? - Roài traû lôøi baèng vieäc nhaéc laïi lôøi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II "Thöïc söï, trong thaønh phoá naøy caùch ñaây 19 naêm Solidarnosc ra ñôøi. Ñaây laø moät bieán coá ñaõ ñaùnh daáu böôùc quaët trong lòch söû cuûa Quoác Gia BaLan vaø trong lòch söû cuûa Chaâu AÂu".

Tôø baùo cuûa Milano vieát tieáp: Ñaây khoâng phaûi laø laàn thöù nhaát, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñeán Gdansk. Ngaøi ñaõ ñeán ñaây naêm 1987 (luùc coäng saûn coøn caàm quyeàn) vaø Ba Lan soáng trong tình traïng "thieát quaân luaät" do töôùng Jaruzelski ban haønh töø naêm 1981, ñeå chaën ñöùng Solidarnosc. Luùc doù, Solidarnosc bò ñaët ngoaøi voøng phaùp luaät; nhöng ÑTC vaãn luoân luoân tranh ñaáu cho tính caùch hôïp phaùp cuûa Phong Traøo. Ngaøi ñaõ nhaéc ñeán hôn 10 laàn "Solidarnosc" trong dieãn vaên ñoïc tröôùc moät trieäu anh chò em thôï thuyeàn vaø sau ñoù gaëp oâng Lech Walesa. Trong dòp ñoù, Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi: Khoâng theå coù moät cuoäc tranh ñaáu naøo hieäu nghieäm hôn cuoäc tranh ñaáu cuûa Solidarnosc. Lôøi tuyeân boá naøy nhö moät thaùch ñoá ñoái vôùi cheá ñoä, bôûi vì "Solidarnosc" bò caám haún. Nhöng ngaøi tin chaéc: Solidarnosc sau cuøng seõ thaéng. Hoâm thöù Baåy 5/06/99, nhaéc laïi nhöõng thôøi kyø khoù khaên töø 1981 ñeán 1987, Ñöùc Gioan Phaoloâ II caûm ñoäng nhieàu.

Tôø Corriere della sera cuõng nhaéc ñeán dieãn vaên chaøo möøng cuûa Toång Thoáng Kwasniewski taïi saân bay: OÂng haõnh dieän veà nhöõng tieán boä trong nhöõng naêm vöøa qua. Ñoàng thôøi OÂng caûm ôn ÑTC vaø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ba Lan veà söï höôùng daãn vaø uûng hoä ñaõ nhaän ñöôïc treân con ñöôøng phaùt trieån daân toäc. Tôø baùo cuûa Milano coøn daønh moät baøi khaùc noùi ñeán ngoâi nhaø cuûa Ñöùc Karol Wojtyla hieän nay ñang tieáp ñoùn moät gia ñình thôï thuyeàn taïm truù, trong khi chôø ñôïi ñöôïc choã ôû môùi. Nhaät Baùo Il Tempo di Roma (cuõng ra ngaøy Chuùa Nhaät) vieát vôùi tít lôùn caû trang daønh cho caùc bieán coá theá giôùi: Solidarnosc, moät böôùc quaët cho Chaâu AÂu". Treân tít: "Chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Ba Lan, chaëng ñaàu tieân taïi Gdansk, thaønh phoá caùch ñaây 19 naêm phaùt sinh Nghieäp Ñoaøn - Döôùi töïa ñeà, tôø baùo ghi nhaän theâm raèng: Nöûa trieäu ngöôøi tham döï Thaùnh Leã do Ñöùc Gioan Phaoloâ II cöû haønh. Tôø baùo Roma ñeå hình vaø khaåu hieäu Giaùo Hoaøng cuûa ÑTC. Beân caïnh vieát: Lôøi keâu goïi maïnh meõ tieán ñeán vieäc xaây döïng moät neàn vaên minh tình yeâu. Con ngöôøi seõ khoâng bao giôø haïnh phuùc khi gaây thieät haïi cho ngöôøi khaùc, baèng vieäc chaø ñaïp leân phaåm giaù con ngöôøi, baèng vieäc huûy dieät töï do cuûa ngöôøi khaùc, vaø baèng vieäc nuoâi döôõõng tính ích kyû". Baùo naøy nhaéc laïi lôøi ÑTC noùi vôùi giôùi treû: Caùc con ñöøng ñeå mình bò ñe doïa, bò khieáp sôï baát cöù trong vieäc gì bôûi nhöõng ngöôøi thuø ñòch, nhaát laø bôûi nhöõng ai chæ veõ cho caùc con con ñöôøng ñöa ñeán haïnh phuùc trong toäi loãi.

Tôø Avvenire, nhaät baùo Coâng Giaùo YÙ, daønh nhieàu baøi nôi trang nhaát vaø trang hai cho chuyeán vieáng thaêm taïi Ba Lan. Trang nhaát: Solidarnosc ñaõ laøm suïp ñoå böùc töôøng Berlin. Trang hai: ñeå nhieàu hình veà chuyeán vieáng thaêm, vôùi tít lôùn caû trang: Gdansk, löông taâm cuûa Chaâu AÂu. Döôùi tít lôùn laø caâu bình luaän: Tröôùc 700 ngaøn ngöôøi, Ñöùc Wojtyla ñoïc laïi lòch söû quaù khöù cuûa thaønh phoá-bieåu hieäu cuûa vieäc tranh ñaáu choáng cheá ñoä coäng saûn, nhöng vôùi caùi nhìn veà töông lai. Ñöùc Gioan Phaoloâ II khôûi söï chuyeán vieáng thaêm thöù baåy taïi Queâ Höông vôùi moät lôøi ca tuïng lòch söû ñoái vôùi Nghieäp Ñoaøn töï do. Vaø keâu goïi: Phaùt Trieån khoâng phaûi chæ coù theå laø kinh teá maø thoâi.

Trong baøi khaùc, nhaät baùo Coâng Giaùo ñeà tít lôùn caû trang: "Coù phaûi laø chuyeán vieáng thaêm cuoái cuøng taïi Queâ Höông khoâng? Phaûi, nhöng ñoái vôùi theá kyû naøy maø thoâi" (lôøi cuûa moät thieáu nöõ traû lôøi cho moät phoùng vieân hoûi coâ) - Treân tít naøy, Avvenire vieát: Caùc vò tieân phong cuûa Solidarnosc tieáp ñoùn Ñöùc Wojtyla. Toång Thoáng Kwasniewski noùi vôùi ÑTC ôû saân bay: "Ngaøi laø nhaân vaät vó ñaïi ñoàng taùc taïo neân soá phaän cuûa Ba Lan". Avvenire chuù thích: Noùi leân lôøi nay, haàu nhö Toång Thoáng ñang tìm caùch laøm queân ñi nguoàn goác coäng saûn cuûa mình. Baø vôï cuûa OÂng, "first lady Jolanta", sau moät phuùt ngaàn ngaïi, ñaõ baùi goái chaøo ÑTC. Vaø Toång Thoáng, moät vò quoác tröôûng treû trung, ñang höôùng nhìn veà Taây Phöông. OÂng noùi: OÂng haõnh dieän vì ñaõ ñöa Ba Lan vaøo Khoái NATO. Roài Ong caûm ôn khoâng nhöõng ÑTC, nhöng taát caû Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Ba Lan nöõa veà söï höôùng daãn vaø söï uûng hoä cho caùc thay ñoåi cuûa "chuùng ta". OÂng cuõng cuùi mình tröôùc nhöõng noã löïc lieân tieáp cuûa ÑTC cho hoøa bình taïi Kosovo, hoøa bình nay xem ra ñaõ gaàn. OÂng cam ñoan: Ba Lan ñang thay ñoåi vaø seõ tieáp tuïc thay ñoåi, nhöng Ba Lan luoân luoân caàn ñeán nhöõng lôøi keâu goïi uy tín cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II.


Back to Radio Veritas Asia Home Page