Ñieåm baùo xuaát baûn taïi YÙ
ngaøy Chuùa Nhaät 13/06/99
veà chuyeán thaêm muïc vuï cuûa ÑTC
taïi Ba Lan

Prepared for internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Ñieåm baùo xuaát baûn taïi YÙ ngaøy Chuùa Nhaät 13/06/99 veà chuyeán thaêm muïc vuï cuûa ÑTC taïi Ba Lan.

Nhaät baùo Coâng Giaùo YÙ "Töông Lai” (Avvenire), soá ra ngaøy Chuùa Nhaät 13.06.99 ñaêng moät baøi xaõ thuyeát veà Quaûng Tröôøng "Chieán Thaéng" ôû Thuû Ñoâ Ba Lan. Thöû hoûi coù gì laï taïi Quaûng Tröôøng naøy? Töø Quaûng Tröôøng naøy, tình hình chính trò taïi Ba lan vaø caùc nöôùc Trung- Ñoâng AÂu döôùi cheá ñoä coäng saûn Lieân Xoâ baét ñaàu thay ñoåi vaø vaãn tieáp tuïc thay ñoåi trong 20 naêm qua. Nhöõng thay ñoåi quan troïng vaø lòch söû naøy ñöôïc khôûi söï baèng thaùnh leã ñaàu tieân do Ñöùc Karol Wojtyla, Vò Giaùo Hoaøng tieân khôûi cuûa Ba Lan vaø cuûa daân toäc Slavoâ, cöû haønh taïi ñaây ngaøy 2.06.1979, Leã Hieän Xuoáng, trong chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân cuûa ngaøi taïi Queâ Höông.

Luùc ñoù, (naêm1979) Thaùnh Leã ñaõ ñöôïc cöû haønh taïi Quaûng Tröôøng "Chieán thaéng", vôùi söï tham döï cuûa hôn moät trieäu ngöôøi, ñeán töø caùc mieàn khaùc nhau trong nöôùc, duø gaëp nhieàu khoù khaên trong vieäc di chuyeån do chính phuû coäng saûn gaây neân. Soá ngöôøi tham döï ñöôïc bieát ñeán nhôø vaøo caùc chuyeân vieân (caùch rieâng oâng Franco Tonini) cuûa Ñaøi Truyeàn Hình YÙ, luùc ñoù troï taïi Khaùch Saïn "Chieán Thaéng" cuûa thuû ñoâ Warszawa. Nhaân vieân ñaøi truyeàn hình YÙ ñaõ thu löôïm taát caû bieán coá vôùi nhöõng maùy toái taân, ñöôïc ñaët taïi caùc cöûa soå cuûa khaùch saïn, keá beân Quaûng Tröôøng . Sau ñoù, khi trôû veà YÙ, Ñaøi Truyeàn Hình ñaõ cho chieáu laïi Thaùnh Leã vôùi soá ngöôøi tham döï treân heä thoáng Mondovision. Traùi laïi ñaøi truyeàn hình Nhaø Nöôùc coäng saûn Ba Lan che giaáu con soá ngöôøi tham döï. Ba maùy chieáu cuûa TV Ba Lan luùc ñoù chæ chuù troïng nhaèm vaøo hình aûnh Ñöùc Gioan Phaoloâ II daâng Thaùnh Leã treân baøn thôø maø thoâi. Sau Thaùnh Leã ngaøy moàng 2 thaùng 6 naêm 1979, ngöôøi daân Ba Lan töï ñoäng ñoåi teân Quaûng Tröôøng "Chieán Thaéng" thaønh Quaûng Tröôøng "Thaùnh Leã cuûa ÑTC" ñeå ghi nhôù muoân ñôøi Thaùnh Leã thöù nhaát cuûa Vò Hoàng Y tieân khôûi ngöôøi Ba Lan ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng trong lòch söû Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Moät thay ñoåi mang yù nghóa raát saâu xa vaø höôùng veà töông lai. Quaûng Tröôøng naøy ñaõ thay ñoåi khoâng nhöõng tình hình chính trò taïi Ba Lan, nhöng coøn taïi caùc nuôùc Trung-Ñoâng AÂu döôùi cheá ñoä coäng saûn Lieân Xoâ nöõa vaøo cuoái naêm 1989.

Tröôùc naêm 1979, moät laõnh tuï coäng saûn uy tín cuûa Ba Lan, oâng Wladislaw Gomulka, phaøn naøn veà söï suy suïp khoâng theå traùnh ñöôïc cuûa ñaûng coäng saûn. OÂng noùi: Töø dieãn ñaøn cuûa ñaûng chuùng ta, vang leân moät gioïng noùi cheát, khoâng coù söùc haáp daãn gì caû, trong luùc ngöôøi daân chôø ñôïi nhöõng lôøi soáng ñoäng.

Moät nguôøi Ba Lan khaùc, khoâng phaûi coäng saûn, trôû thaønh Giaùo Hoaøng, ñaõ coù khaû naêng ñem laïi nhöõng lôøi soáng ñoäng thay theá cho nhöõng tuyeân truyeàn roãng tueách cuûa cheá ñoä, hoaøn toaøn leä thuoäc Lieân Xoâ, döôùi quyeàn laõnh ñaïo ñoäc taøi cuûa chuû tòch Leonida Breznev. Khoâng ai queân ñöôïc vuï ñaøn aùp ñaãm maùu cuûa Lieân Xoâ taïi Thuû Ñoâ Praga ngaøy 20-21 thaùng 8 naêm 1968, nhaèm ñeø beïp Muøa Xuaân caùch meänh do oâng Aleksander Dubcek khôûi xöôùng. Cuõng khoâng queân ñöôïc vuï ñaøn aùp cuûa Lieân Xoâ taïi thuû ñoâ Budapest thaùng 10-11 naêm 1956, do oâng Nagy caàm ñaàu choáng laïi cheá ñoä ñoäc taøi coäng saûn.

Cuoäc caùch maïnh hoøa bình taïi Ba Lan do Ñöùc Gioan Phaoloâ II khôûi xöôùng ngaøy moàng 2 thaùng 6 naêm 1979, Ngaøy Leã Hieän Xuoáng, khoâng baèng vuõ löïc, nhöng baèng caàu nguyeän, baèng ca haùt, baèng vieäc khaån xin Chuùa Thaùnh Thaàn bieån ñoåi Traùi Ñaát naøy, bieán ñoåi Ba Lan. Hôn moät trieäu ngöôøi ñaõ hoan hoâ, ñoùn nhaän nhöõng lôøi hoøa bình cuûa ÑTC; Roài sau ñoù, ñeå baøy toû loøng bieát ôn ñoái vò laõnh ñaïo tinh thaàn, taát caû ñoàng thanh haùt leân baøi "Sto lat" (chuùc thoï: 100 tuoåi). Thaùnh Leã cöû haønh trong yeân laëng, nghieâm trang, soát saéng. Nhöng trong baøi giaûng: "nhöõng lôøi soáng ñoäng", tieáng hoan hoâ, nhöõng traøng phaùo tay haàu nhö khoâng ngôùt, keùo daøi tôùi 10 - 15 phuùt. Traøng phaùo tay ñaàu tieân, khi daân chuùng ñöôïc Ñöùc Gioan Phaoloâ II cho bieát: Naêm 1966, nhaân dòp kyû nieäm moät ngaøn naêm rao giaûng Tin Möøng taïi Ba Lan, Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ muoán vieáng thaêm, nhöng bò nhaø caàm quyeàn coäng saûn töø choái. Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi: "Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ giöõ laïi nôi taâm hoàn ngaøi öôùc muoán naøy cho tôùi luùc qua ñôøi (1978). Vaø chuùng ta thaáy raèng öôùc muoán naøy maïnh meõ vaø saâu xa nhö vaäy ñeán ñoä phaûi chôø ñôïi caû moät Trieàu Giaùo Hoaøng (Ñöùc Phaoloâ VI leân ngoâi 1963 vaø qua ñôøi 1978). Ngaøy nay chuyeán vieáng thaêm naøy ñöôïc thöïc hieän vaø vôùi moät caùch khoâng ai daùm nghó tôùi". Lôøi naøy coù nghóa laø: Ngöôøi ta khoâng theå ngaên caám moät Vò Giaùo Hoaøng ngöôøi Ba Lan, vò Giaùo Hoaøng thöù nhaát trong lòch söû, trôû veà baûn quaùn cuûa mình. Vaø Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi leân moät caâu khaùc nöõa, moïi ngöôøi ñeàu hieåu caû, ngöôøi gaàn cuõng nhö ngöôøi xa: "Khoâng theå loaïi tröø Chuùa Kitoâ ra khoûi lòch söû cuûa nhaân loaïi ñöôïc, trong baát cöù mieàn naøo treân Traùi Ñaát naøy. Vieäc loaïi tröø Chuùa Kitoâ khoûi lòch söû nhaân loaïi laø moät haønh ñoäng choáng laïi chính nhaân loaïi. Khoâng coù Ngöôøi, khoâng theå hieåu ñöôïc lòch söû cuûa Ba Lan vaø nhaát laø lòch söû cuûa con ngöôøi: nhöõng nguôøi ñaõ qua ñi, nhöõng ñang soáng treân Traùi Ñaát naøy. Lòch söû cuûa con ngöôøi ñöôïc dieãn ra nôi Chuùa Kitoâ Gieâsu. Nôi Ngöôøi coù lòch söû cöùu roãi". Daân chuùng voã tay hoan hoâ tôùi 15 phuùt nhöõng lôøi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi leân ngaøy 2.06.1979 taïi Quaûng Tröôøng Chieán Thaéng. Ngaøi ñoùn nhaän taát caû cöû chæ chaáp nhaän haêng say naøy cuûa daân chuùng, ñang ñoùi khaùt Thieân Chuùa. Ñöùc Hoàng Y Stefan Wyszynski ngoài beân caïnh Ñöùc Gioan Phaoloâ II, vôùi neùt maët nghieâm nghò, cuùi ñaàu, nhaém maét. Ngaøi thoâng caûm vôùi daân chuùng vaø rung ñoäng vôùi hoï tröôùc nhöõng lôøi maïnh meõ cuõa Vò Giaùo Hoaøng treû trung naøy, vaãn goïi ngaøi laø Cha vaø laø Thaày, laø Coät Truï cuûa Giaùo Hoäi Ba Lan trong nhöõng côn phong ba baõo taùp.

Ñaøi truyeàn hình cuûa Nhaø Nöôùc raát luùng tuùng, luùc ñoù ñang truyeàn tröïc tieáp Thaùnh Leã, nhöng khoâng truyeàn ñi hình aûnh cuûa ñaùm ñoâng bieån ngöôøi tham döï Thaùnh Leã vaø hoan hoâ Ñöùc Gioan Phaoloâ II, nhö Vò Cöùu Tinh Ñaát Nöôùc. Hoï lo sôï. Ñoái vôùi ñaøi truyeàn hình, voã tay hoan hoâ trong 15 phuùt ñöôïc coi nhö thôøi giôø voâ taän, nhaát laø phaûi chieáu laïi nhöõng traøng phaùo tay hoan hoâ moät Vò maø cheá ñoä mieãn cöôõng phaûi tieáp ñoùn vaø coi nhö "moät ngöôøi phaù huûy". Hoan hoâ voã tay vaãn tieáp tuïc, caùch rieâng khi Ñöùc Gioan Phaoloâ II caàu nguyeän trong phaàn keát baøi giaûng: "Xin haõy sai Thaàn Khí cuûa Chuùa xuoáng vaø xin haõy ñoåi môùi maët ñaát naøy". Sau 20 naêm, ÑTC nhaéc laïi lôøi caàu nguyeän naøy trong dieãn vaên ñoïc tröôùc Quoác Hoäi thöù Saùu 11/06/99 vöøa qua. Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ ñeán vaø ñaõ ñoåi môùi moïi söï taïi Ba Lan trong 20 naêm qua.

Theo baøi xaõ thuyeát cuûa nhaät baùo Töông Lai (Avvenire), thì chuyeán trôû veà Ba Lan cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II töø moàng 2 ñeán moàng 10 thaùng 6 naêm 1979, ñaõ ñeå laïi moät daáu veát khoâng theå xoùa nhoøa ñöôïc treân con ñöôøng lòch söû. Cuoäc va chaïm ñaàu tieân giöõa nhöõng lôøi "cheát" thöôøng vang leân treân caùc dieãn ñaøn cuûa caùc vò quyeàn theá, khoâng nhöõng taïi Ba Lan vaø trong naêm 1979 maø thoâi, vaø nhöõng lôøi "soáng ñoäng" cuûa moät Vò, khoâng coù moät sö ñoaøn naøo, ñaõ coù nhöõng haäu quaû khaùc nhau. Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ ñeán vaø ñang ñeán vôùi daân toäc Ba Lan vôùi nhöõng lôøi haèng soáng cuûa Chuùa Kitoâ, nhöõng lôøi ñem laïi ôn giaûi thoaùt vaø nieàm hy voïng cho Giaùo Hoäi vaø cho Queâ Höông. Nhieàu laõnh tuï coäng saûn Ba Lan nay ñaõ hieåu nhö vaäy. Töôùng Jaruzelski, ngöôøi ñaõ mieãn cöôõng phaûi tieáp ñoùn Ñöùc Gioan Phaoloâ II laàn ñaàu tieân thaùng 6 naêm 1979, ñaõ coâng nhaän thaønh thöïc raèng: "Ñöùc Gioan Phaoloâ II khoâng phaûi laø ngöôøi phaù huûy Ba Lan, nhöng laø ngöôøi xaây döïng Ñaát Nöôùc chuùng ta". OÂng ñaõ hieän dieän trong luùc ÑTC vieáng thaêm Quoác Hoäi vaø voã tay hoan hoâ ngaøi.

Vaø trong chuyeán vieáng thaêm laàn naøy daân chuùng vaø caû baùo chí nöõa ñaõ goïi Ñöùc Gioan Phaoloâ II laø "Ngöôøi Cha" cuûa Quoác Gia Ba Lan.


Back to Radio Veritas Asia Home Page