Caùc Nöõ Tu
thaønh laäp nhieàu Hôïp Taùc Xaõ
vaø coäng ñoaøn Giaùo Hoäi cô baûn
ñeå naâng cao ñôøi soáng daân ngheøo

Prepared for internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Caùc Nöõ Tu thaønh laäp nhieàu Hôïp Taùc Xaõ vaø coäng ñoaøn Giaùo Hoäi cô baûn ñeå naâng cao ñôøi soáng daân ngheøo.

Tin MANILA (UCAN 12-07-99) -- Moät saùng kieán naûy sinh do coù soá hoïc sinh ngheøo vaø ñoùi taïi mieàn trung Philippin ñaõ phaùt trieån thaønh moät maïng löôùi goàm 76 hôïp taùc xaõ ñöôïc thaønh laäp nhôø söï giuùp ñôõ cuûa doøng nöõ Augustin taïi Philippin. Nöõ Tu doøng Augustin Leontina Castillo noùi vôùi haõng tin Coâng Giaùo AÙ Chaâu (UCA News) raèng: caùc hôïp taùc xaõ nhaèm thaêng tieán ngöôøi ngheøo baèng caùch daïy cho hoï töï toå chöùc vôùi nhau vaø phaùt trieån nhöõng kyõ naêng kinh doanh, bieát tin töôûng vaø thöông yeâu giöõa hoäi vieân vôùi nhau. Nöõ Tu laø ngöôøi saùng laäp vaø giaùm ñoác ñieàu haønh cuûa Trung Taâm Giaùo Duïc vaø Phaùt Trieån Hôïp Taùc Xaõ (CEDCI); Trung Taâm ñaõ khôûi xöôùng caùc Hôïp Taùc Xaõ tín duïng vaø ña muïc ñích taïi 24 tröôøng hoïc vaø 52 coäng ñoàng. Nöõ Tu Castillo tröng daãn Hôïp Taùc Xaõ ña muïc ñích Bagong Silang taïi Bacoor, Cavite, caùch Manila 20 km veà phía taây nam, nhö moät trong nhöõng tröôøng hôïp thaønh coâng cuûa Trung Taâm Giaùo Duïc vaø Phaùt Trieån Hôïp Taùc Xaõ (CEDCI).

Hôïp Taùc Xaõ Bagong Silang coù 1,000 hoäi vieân vôùi boán trieäu pesos (khoaûng 105,000 Myõ kim) trong voán coå phaàn vaø khaû naêng cho vay 15 trieäu pesos. Hôïp taùc xaõ naøy khôûi ñaàu vôùi 86 xaõ vieân thuoäc moät coäng ñoàng ngöôøi ngheøo thaønh thò vaø vôùi 5,450 pesos laø taøi saûn ban ñaàu vaøo naêm 1988. Keå töø ñoù Hôïp Taùc Xaõ ñaõ thaønh laäp 20 nhoùm coäng ñoaøn Giaùo Hoäi cô baûn (BEC), moät nhaø treû töï löïc, moät chöông trình söùc khoûe coäng ñoàng, moät traïm xaù, moät toå chöùc thanh nieân Hôïp Taùc Xaõ vaø caùc döï aùn taïo thu nhaäp. Nöõ Tu Castillo noùi: "Caùc coäng ñoaøn Giaùo Hoäi cô baûn ñaõ laøm nhieàu vieäc ñeå cho Hôïp Taùc Xaõ ñöôïc thaønh coâng. Caùc giaù trò Tin Möøng (maø caùc coäng ñoaøn Giaùo Hoäi cô baûn phoå bieán) ñaõ laøm thay ñoåi vaø cuûng coá nhaõn quan vaø söï daán thaân cuûa caùc thaønh vieân." Nöõ Tu noùi: "Vì ngöôøi ngheøo caûm nghieäm hoï bò töôùc ñoaït veà kinh teá - xaõ hoäi vaø chính trò, neân moät maïng löôùi caùc hôïp taùc xaõ coù theå giuùp hoï ñöôïc ñoäc laäp veà kinh teá hôn." Theo chò, "söï tin töôûng vaø thöông yeâu giöõa caùc thaønh vieân ñöôïc gia taêng. Caùc phaåm chaát laõnh ñaïo, tính löông thieän vaø chính tröïc ñöôïc boäc loä vaø thöû thaùch. Ngöôøi ta hoïc bieát thaùi ñoä taän taâm vaø tinh thaàn traùch nhieäm nhö moät loái soáng." Mary Ann Leona, nhaân vieân kieåm toaùn cuûa Trung Taâm, noùi raèng: "Caùc Hôïp Taùc Xaõ töï ñeà ra kyû luaät. Toâi ñaõ hoïc ñöôïc caùch laõnh ñaïo thaønh vieân maø khoâng caàn phaûi thuùc eùp hoï. Nhöõng ai ñaõ traûi qua tieán trình chaäm chaïp vaø khoå sôû (khi thaønh laäp hôïp taùc xaõ) môùi hieåu ñieàu toâi muoán noùi." Leona cho bieát caùc kieåm toaùn vieân taøi chính, kieåm toaùn vieân xaõ hoäi vaø kieåm toaùn vieân quaûn trò giaùm saùt caùc coâng vieäc nhieàu maët cuûa caùc hôïp taùc xaõ laø thaønh vieân cuûa nhoùm. Caùc uûy ban CEDCI laø caàu noái giöõa caùc Hôïp Taùc Xaõ vaø giaùm saùt hoaït ñoäng cuûa chuùng khi caàn thieát. CEDCI coøn thaønh laäp nhöõng Hôïp Taùc Xaõ cho thanh nieân. Caùc hoïc sinh tieåu hoïc vaø trung hoïc tham gia Thanh Thieáu Nieân Hôïp Taùc Xaõ, coøn thanh nieân ôû ñoä tuoåi 17-24 thì tham gia Traùng Nieân Hôïp Taùc Xaõ. Nhöõng thanh nieân laõnh ñaïo Hôïp Taùc Xaõ ñang chuaån bò toå chöùc "Laõnh Ñaïo CEDCI vôùi Thieân Nieân Kyû thöù ba" nhaèm chuaån bò kyû nieäm 25 naêm thaønh laäp nhoùm vaøo naêm tôùi. Nöõ Tu Castillo cho bieát tröôùc tieân chò quan taâm thaønh laäp caùc Hôïp Taùc Xaõ vaøo naêm 1963 ñeå giuùp ñôõ hoïc sinh khi chò laøm Hieäu Tröôûng tröôøng La Consolation ôû thaønh phoá Bacolod, caùch Manila 475 km veà phía ñoâng nam. Chò noùi chò nhaän thaáy moät soá hoïc sinh löø ñöø trong lôùp hoïc vì chuùng khoâng coù aên saùng, coøn moät soá khaùc thì ngaïi nguøng khi phaûi môû goùi thöùc aên coù côm vaø caù khoâ. Chò noùi: "Cho neân toâi nghó ra vieäc ñoùng goùp moät peso cho böõa aên moãi hoïc sinh vaø Hôïp Taùc Xaõ aåm thöïc. Caùc moùn aên ñôn giaûn ñöôïc naáu ngay taïi tröôøng. Sau ñoù coù moät hôïp taùc xaõ nhaø nguû vaø moät Hôïp Taùc Xaõ cho nhöõng ngöôøi voâ gia cö." Chò cho bieát theâm naêm 1969 moät hình thöùc "tröôøng hoïc nhaân daân " do tröôøng La Consolation-Bacolod môû ra ñeå môû caùc khoùa hoïc ngaén ngaøy cho ngöôøi lôùn vaø thanh thieáu nieân khoâng coù ñieàu kieän ñeán tröôøng, vaø caû moät khoùa hoïc veà gaày döïng moät Hôïp Taùc Xaõ. Nöõ Tu Castillo hoïc veà laõnh vöïc hôïp taùc xaõ töø 1972 ñeán 1974 taïi caùc ñaïi hoïc Canada vaø Myõ. Sau ñoù chò ñaõ toå chöùc caùc khoùa hoïc cho nhieàu Nöõ Tu Augustin vaø nhaân vieân cuûa 26 tröôøng cuûa doøng ôû Philippines. Töø ñoù Hôïp Taùc Xaõ ñaõ trôû thaønh moät moân hoïc trong chöông trình cuûa caùc tröôøng trung hoïc thuoäc doøng Augustin.


Back to Radio Veritas Asia Home Page