Baùo chí bình luaän veà cuoäc gaëp gôõ

giöõa ÑTC Gioan Phaoloâ II vaø Toång Thoáng Bush

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Baùo chí bình luaän veà cuoäc gaëp gôõ giöõa ÑTC Gioan Phaoloâ II vaø Toång Thoáng Bush.

Baùo chí xuaát baûn saùng thöù ba 24.7.2001 taïi Roma vaø taïi Italia, ñeàu löu yù caùch rieâng ñeán cuoäc gaëp gôõ giöõa ÑTC Gioan Phaoloâ II vaø Toång thoáng  George Walker Bush vaøo saùng thöù hai 23.7.2001, taïi Castegandolfo.

Nhaät baùo Corriere della sera, xuaát baûn taïi Milano, ñeå hình ÑTC vaø Toång Thoáng naém tay nhau ñang tieán vaøo phoøng laøm vieäc taïi Castelgandolfo ñeå thaûo luaän rieâng. Beân caïnh hình naøy, nhaät baùo ñeà tít lôùn: ÑTC noùi vôùi Toång Thoáng Bush: Vieäc nghieân cöùu khoa hoïc phaûi toân troïng söï soáng. Döôùi tít naøy, coù theâm lôøi töïa nhoû nhö sau: Ñöùc Gioan Phaoloâ II môøi goïi Hoa kyø döøng laïi nhöõng cuoäc thí nghieäm treân baøo thai.

Trong baøi xaõ thuyeát, cuõng nôi trang nhaát, Tôø baùo “Ngöôøi ñöa tin chieàu”  ñeà tít nhö sau: “Moät con ngöôøi cuûa caùi khoâng“. Taùc giaû baøi bình luaän vieát: Trong nhöõng thôøi kyø chieán tranh laïnh, moãi vò Toång thoáng Hoa kyø, OÂng Hoaøng cuûa theá quyeàn, caûm thaáy söï caàn thieát toû loøng toân troïng ÑTC, OÂng Hoaøng cuûa thaàn quyeàn, ñeå ruùt keùo nôi ngaøi göông saùng vaø söï höôùng daãn, nhö chính Baø Condoleezza Rice, Coá vaán An ninh cuûa Toång thoáng Bush ñaõ nhaän xeùt trong dòp naøy. Taùc giaû vieát tieáp:  Hoâm qua (töùc thöù hai 23.7.2001) Toång Thoáng Bush Jr, ñaõ laøm moät cöû chæ khieâm toán ít khi xaåy ra. Sau buoåi tieáp kieán, noùi vôùi giôùi baùo chí, Toång thoáng ñaõ goïi ÑTC Gioan Phaoloâ II laø “moät nhaân vaät khaùc thöôøng“, ñaõ coù moät aûnh höôûng saâu xa treân löông taâm vaø treân nhöõng cheá ñoä chính trò cuûa theá giôùi naøy. Vaø Toång thoáng phaøn naøn vì khoâng coù ñuû taøi thô phuù ñeå bieåu loä ñaày ñuû yù nghóa cuûa bieán coá  ñöôïc hieän dieän tröôùc maët ÑTC.

Taùc giaû baøi bình luaän giaûi thích them nhö sau: Khoâng nhöõng hình aûnh cuûa Ñöùc Karol Wojtyla, maø caû söù ñieäp cuûa ngaøi laøm cho Toång thoáng Bush xuùc ñoäng. Moät ñaøng, ÑTC chæ trích nhöõng quaù möùc cuûa vieäc toaøn caàu hoùa vaø, duø khoâng nhaéc ñeán teân roõ raøng, chæ trích caû aùn töû hình nöõa.  Ñaøng khaùc, moät khía caïnh khaùc thöôøng, moät vaán ñeà hoaøn toaøn môùi meû phaûn chieáu nhieàu lo laéng cuûa ÑTC tröôùc nhöõng kyõ thuaät môùi veà truyeàn sinh, coù khaû naêng, ít ra trong lyù thuyeát, taïo döïng con ngöôøi vaø thay ñoåi con ngöôøi, baèng vieäc môû nhöõng vieãn töôïng phaán khôûi vaø ñoàng thôøi cuõng gaây lo laéng nhieàu cho nhaân loaïi.  Vaø chính treân khía caïnh naøy, chuyeán vieáng thaêm cuûa Toång Thoáng Bush laø chuyeán vieáng thaêm lòch söû, vì laø chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân cuûa moät vò Toång thoáng cuûa thôøi ñaïi veà nhöõng bieân giôùi môùi cuûa Khoa Hoïc. Moät thôøi ñaïi ñem ñeán nhöõng vieãn töôïng - coù leõ coøn quaù sôùm ñeå quaû quyeát - chöõa laønh caùch laï luøng caùc chöùng beänh vaø nhöõng heä thoáng saûn xuaát coù tính caùch nhö nhöõng cuoäc caùch maïng. Ñöùng tröôùc nhöõng khaùm phaù naøy, ÑTC nhaéc laïi caùc vaán ñeà ñaïo ñöùc luaân lyù, baèng vieäc leân aùn caùch rieâng nhöõng thí nghieäm hay vieäc taïo döïng baøo thai con ngöôøi, ñeå thí nghieäm, roài huûy dieät baøo thai ñoù ñi. Taïi Hoa kyø, vaán ñeà naøy gaây neân nhöõng tranh luaän raát gay go. Ngöôøi ta neâu leân caâu hoûi naøy: vieäc phaù huûy caùc baøo thai töông ñöông vôùi vieäc phaù thai hay khoâng, vaø phaûi cho pheùp hay caám haún vieäc phaù huûy caùc baøo thai naày.

Taùc giaû baøi  bình luaän giaûi thích: Coù theå Toång thoáng seõ khoâng laéng nghe nhöõng lo aâu cuûa ÑTC, khoâng phaûi vì oâng khoâng muoán nghe, nhöng vì hieän oâng ñang bò nhöõng aùp löïc maïnh meõ treân bình dieän chính trò vaø kinh teá. Töø Italia trôû veà Washsington, Toång thoáng Bush seõ cöùu xeùt chaáp nhaän hay khoâng chaáp nhaän vieäc cung caáp taøi chaùnh cho caùc thí nghieäm vaø nghieân cöùu veà vaán ñeà hoùc buùa naøy.

Baøi bình luaän vieát theâm nhö sau: Toång thoáng Bush voán laø ngöôøi choáng phaù thai vaø hieän oâng ñang chôø ñôïi laù phieáu cuûa ngöôøi coâng giaùo Hoa kyø (trong khoùa baàu cöû naêm 2004). Nhöng taïi Thöôïng Vieän ngöôøi ta nghó raèng: oâng seõ uûng hoä nhöõng cuoäc thí nghieäm, nhöng vôùi vieäc kieåm soaùt nghieâm nhaët.

Trong cuoäc gaëp gôõ giôùi baùo chí, Toång thoáng baûo ñaûm seõ quan taâm nhieàu ñeán nhöõng lôøi cuûa ÑTC. Roài oâng noùi theâm: Vaán ñeà caên baûn laø phaûi laøm sao vöøa toân troïng söï soáng vöøa quan taâm ñeán nhöõng höùa heïn cuûa khoa hoïc vaø nhöõng hy voïng cöùu soáng con ngöôøi ñaõ bò keát  aùn, vì bò maéc nhöõng chöùng beänh hieän nay khoâng theå chöõa ñöôïc.

Caùc Giaùm muïc Hoa kyø khoâng chaéc Toång thoáng Bush ñaõ quyeát ñònh töø choái ñeà nghò cuûa ÑTC, tröôùc khi töø Washsington ra ñi, nhöng oâng seõ ñình laïi quyeát ñònh naøy, ñeå nhö daáu hieäu cuûa söï toân troïng ñoái vôùi uy  tín tinh thaàn cuûa ngaøi. Nhöng ñaõ ñeán luùc thaûo luaän taïi Quoác hoäi veà nhöõng kyõ thuaät truyeàn sinh vaø veà nhöõng vaán ñeà luaân lyù, vaø khoa hoïc, ñeå laøm luaät vaø ñeå coå voõ nhöõng thoûa öôùc quoác teá. Töø nhieàu naêm, ngöôøi ta vaãn cho raèng: Khoa hoïc tieán nhanh hôn xaõ hoäi daân söï vaø chính trò. Ñöùc Wojtyla ñaõ noùi leân tieáng noùi cuûa ngaøi. Sôùm muoän gì Toång Thoáng Bush cuõng seõ phaûi noùi leân tieáng noùi cuûa oâng. Nhöng khoâng phaûi laø tieáng noùi sau cuøng.

Veà nhöõng thí nghieäm treân baøo thai: Trong baøi phoûng vaán daønh cho nhaät baùo coâng giaùo “Töông Lai”, Cha Richard John Neuhaus, nhaø thaàn hoïc, coá vaán cuûa Toøa Nhaø Traéng, quaû quyeát nhö sau: Veà vaán ñeà thí nghieäm baøo thai, söï uûng hoä cuûa ngöôøi coâng giaùo giöõ moät vai troø quan troïng trong cuoäc baàu cöû Toång thoáng. Trong nhöõng ngaøy gaàn ñaây, Chính phuû Hoa kyø seõ quyeát ñònh cung caáp taøi chaùnh hay khoâng, cho caùc thí nghieäm.

Sau ñaây laø baøi phoûng vaán Cha Richard John Neuhaus daønh cho nhaät baùo:

Hoûi - Thöa Cha, taïi sao ÑTC laïi ñaët naëng vaán ñeà naøy?

Ñaùp - Bôûi vì neáu Toång thoáng baõi boû vieäc caám cung caáp taøi chaùnh, thì ñaây laø laàn thöù nhaát chính phuû cho pheùp chính thöùc huûy dieät söï soáng con ngöôøi cho nhöõng muïc tieâu khoa hoïc. Trong chieàu höôùng naøy vieäc thí nghieäm baøo thai seõ coù moät yù nghóa quan troïng lòch söû vaø seõ gaây nhöõng söï kình ñòch maõnh lieät giöõa phong traøo “UÛng Hoä Söï Soáng”  “Pro life“ vaø phe ñoái laäp.

Hoûi - Toång thoáng Bush ñang bò aùp löïc vaø cuõng ñang nhaän ñöôïc nhöõng lôøi khuyeân töông phaûn nhau caû trong noäi boä Ñaûng cuûa OÂng. Thí duï Baø vôï OÂng Reagan keâu goïi Toång Thoáng cung caáp taøi chaùnh. Vaäy Cha coù nghó raèng seõ tìm ra moät giaûi phaùp dung hoøa khoâng?

Ñaùp - Theo söï hieåu bieát cuûa toâi veà Toång thoáng vaø veà nhöõng xaùc tín cuûa oâng, toâi hy voïng raèng oâng giöõ laïi vieäc caám cung caáp taøi chaùnh. Caàn nhôù laïi: vieäc caám cung caáp taøi chaùnh ñaõ coù töø naêm 1996; vì theá Toång thoáng khoâng neân thay ñoåi ñöôøng loái chính trò cuûa chính phuû, nhöng chæ xaùc nhaän laïi vieäc caám naøy maø thoâi. Neáu OÂng nhöôøng böôùc, thì haäu quaû seõ raát tieâu cöïc, khoâng nhöõng treân caùc ngöôøi coâng giaùo, maø coøn treân taát caû caùc ngöôøi daân Hoa kyø bò xaùo ñoäng vaø lo laéng veà vieäc duøng con ngöôøi nhö duïng cuï nghieân cöùu, thí nghieäm khoa hoïc.

Hoûi - Vaäy ñaây laø moät quyeát ñònh mang theo nhöõng lieân luïy chính trò, bôûi vì Toång thoáng ñang tìm chieám  ña soá phieáu coâng giaùo?

Ñaùp - Moät quan saùt vieân ñaõ noùi: Toång Thoáng John Kennedy laø ngöôøi coâng giaùo thuoäc Bang Massachusetts, ñaõ ñeán Texas ñeå thanh minh raèng: oâng khoâng theo chæ thò cuûa ÑTC. Traùi laïi Toång thoáng Bush laø moät tín höõu Methodiste (Tin Laønh), ñeán Roma, ñeå toû ra oâng seõ laéng nghe ÑTC. Vieäc theo laäp tröôøng coâng giaùo naøy ñaõ coù töø laâu vaø ñang ñem laïi nhöõng thaønh quaû mong muoán. Neáu tieáp tuïc nhö vaäy, Toång Thoáng Bush seõ chieám ñöôïc ña soá phieáu coâng giaùo; nhöng nhöõng thí nghieäm treân baøo thai coù theå laø moät yeáu toá quyeát ñònh. Toâi hôi ngaïc nhieân vì Toång thoáng ñình laïi vieäc löïa choïn sau cuoäc gaëp gôõ vôùi Ñöùc Gioan Phaoloâ II, bôûi vì neáu giöõ vieäc caám cung caáp taøi chaùnh, Toång thoáng seõ lieàu bò chæ trích laø ñaõ quaù theo ÑTC; neáu baõi boû, seõ bò chæ trích laø khoâng theo ñuû. Duø sao toâi hy voïng Toång thoáng seõ coù moät quyeát ñònh ñuùng.

Hoûi - Cha nghó sao veà thaùi ñoä cuûa Toång Thoáng ñoái vôùi vaán ñeà phaù thai?

Ñaùp - Toâi ñaõ goùp coâng trong cuoäc tuyeân truyeàn tuyeån cöû cuûa Toång thoáng. Theo chöông trình, Toång thoáng seõ laøm vieäc ñeå xaây döïng moät Quoác gia trong ñoù taát caû caùc treû em vaø caùc treû em seõ sinh ra ñöôïc che chôû bôûi luaät phaùp vaø ñöôïc ñoùn chaøo trong luùc ra ñôøi. Ñeå ñaûo loän quyeát ñònh Roe Wade, vôùi quyeát ñònh naøy, Toái cao Phaùp vieän ñaõ hôïp thöùc hoùa vieäc phaù thai, chæ caàn moät hoaëc hai phieáu hôn maø thoâi. Vì theá chuùng toâi ñaõ chuaån bò ñoái phoù vôùi vieäc boå nhieäm caùc vò thaåm phaùn cuûa Toøa aùn toái cao naøy.

Hoûi - Vaø veà aùn töû hình thì sao?

Ñaùp - Ña soá ngöôøi daân Hoa kyø uûng hoä aùn naøy, duø theo caùc cuoäc thaêm doø daân yù, nay coù giaûm bôùt ít nhieàu. Nhöng veà vaán ñeà naøy, khoù coù nhöõng thay ñoåi.

Hoûi - Saùng kieán cuûa Toøa Nhaø Traéng veà cung caáp taøi chaùnh cho phong traøo töï nguyeän toân giaùo, Cha coù haøi loøng khoâng?

Ñaùp - Luaät ñaõ ñöôïc Haï vieän chaáp thuaän, nhöng khoâng ñöôïc nhö yù muoán cuûa Toång thoáng. Ñieàu quan troïng laø ñaïo luaät naøy cuõng phaûi ñöôïc Thöôïng vieän thoâng qua nöõa, ñeå vaïch ra moät con ñöôøng môùi.

Hoûi - Toång thoáng noùi raèng: ÑTC ñaõ noùi nhieàu veà chính trò ñoái ngoaïi. Cha nghó sao veà ñöôøng loái cuûa Toång thoáng veà caùc vaán ñeà Trung ñoâng - Hoûa tieãn choáng hoûa tieãn vaø vieäc giuùp ñôõ caùc quoác gia ngheøo naøn, ñaõ döôïc thaûo luaän trong Hoäi nghò thöôïng ñænh G8 taïi Genova?

Ñaùp - Böùc aûnh Mosaic cuûa mieàn Trung ñoâng trong luùc naøy bò tan taønh thaønh nhieàu maûnh, caàn phaûi chôø ñôïi ít laâu môùi coù theå pheâ phaùn ñöôïc - Veà Hoûa tieãn choáng hoûa tieãn, ñang trong ñoái thoaïi vôùi Nga vaø caùc ñoàng minh Chaâu AÂu. Caùi maø toâi thaáy tích cöïc hôn caû, laø vieäc Toång Thoáng xích laïi gaàn vôùi vaán ñeà ngheøo khoå. Ñieàu naøy minh chöùng raèng: Toång thoáng ñang nhaän nhöõng giaùo huaán cuûa Thoâng ñieäp Centesimus Annus,  nhö laø cuûa mình. Trong vaên kieän naøy, ÑTC chuû tröông raèng caùc ngöôøi ngheøo khoâng phaûi ngheøo, vì bò khai thaùc, nhöng vì hoï bò loaïi ngoaøi voøng cuûa vieäc saûn xuaát vaø cuûa nhöõng trao ñoåi haøng hoùa saûn xuaát. Ñoái vôùi toâi, xem ra nhoùm G8 ñang tìm caùch chaám döùt vieäc loaïi tröø naøy.

Back to Radio Veritas Asia Home Page