Phoûng vaán OÂng Anatoli Orel

nhaân chuyeán vieáng thaêm Ukraine

cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II

 

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

 

Baøi phoûng vaán  oâng Anatoli Orel, Coá vaán chính trò cuûa Toång Thoáng Coäng hoøa Ukraine, daønh cho nhaät  baùo “Töông Lai”, nhaân chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi quoác gia naøy.

Naêm ngaøy tröôùc khi ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaët chaân leân Ñaát Ukraine, oâng Anatoli Orel, Coá vaán chính trò cuûa Toång thoáng Coäng hoøa Ukraine, ñaõ daønh cho nhaät baùo coâng giaùo “Töông Lai”, soá phaùt haønh ngaøy 17.6.2001, moät baøi phoûng vaán daøi veà bieán coá lòch söû naøy. OÂng Anatoli Orel, ñaõ giöõ chöùc vuï Ñaïi söù Coäng hoøa Ukraine caïnh Toøa Thaùnh töø naêm 1992 ñeán 1998. OÂng  ñöôïc bieát ñeán nhieàu taïi Vatican töø luùc oâng coøn laøm coá vaán chính trò cuûa Toång Thoáng Mikhail Gorbaciov. Chính oâng laø ngöôøi toå chöùc cuoäc gaëp gôõ lòch söû giöõa Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø Laõnh tuï cuûa chính saùch “Perestrojka“ thaùng 12 naêm 1989. Hieän nay oâng laø Coá Vaán cuûa OÂng Kuchma, Toång thoáng Coäng hoøa Ukraine, ngöôøi ñaõ nhaân danh daân toäc Ukraine môøi Ñöùc Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm. OÂng Anatoli Orel tuyeân boá: “Taây phöông khoâng luoân luoân hieåu chuùng toâi. Traùi laïi ÑTC Gioan Phaoloâ II laø ngöôøi hieåu bieát chuùng toâi. Coù coù leõ  vì ngaøi ñaõ bieát vaø chieán ñaáu choáng laïi cheá ñoä coäng saûn vaø luoân quan taâm ñeán mieàn Trung-Ñoâng-AÂu naøy“.

Sau ñaây laø nguyeân vaên baøi phoûng vaán cuûa OÂng Anatoli Orel daønh cho ñaëc phaùi vieân Avvenire.

Hoûi - Thöa OÂng Coá vaán, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñeán Ukraine, moät quoác gia hieän ñang soáng trong thôøi kyø khoù khaên vaø ñang traûi qua nhöõng vuï chia reõ caû trong laõnh vöïc toân giaùo nöõa. Vaäy Ngaøi chôø ñôïi gì nôi chuyeán vieáng thaêm naøy?

Ñaùp - Dó nhieân chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC khoâng gaây thieät haïi  cho ai caû, cuõng khoâng laø moät xæ nhuïc cho baát cöù ngöôøi naøo. Ñoái vôùi chuùng toâi, ñaây laø cô hoäi quan troïng ñeå tìm hieåu saâu xa yù nghóa neàn ñoäc laäp cuûa chuùng toâi, thöïc hieän ñöôïc 10 naêm vaøo thaùng 8 tôùi ñaây (2001). ÑTC ñeán tröôùc heát ñeå gaëp caùc tín höõu coâng giaùo. Nhöng toâi tin raèng Ngaøi seõ coù nhöõng lôøi toát laønh höõu ích cho moïi ngöôøi vaø seõ giuùp chuùng toâi vöôït qua nhöõng chia reõ, baèng vieäc laøm cho Quoác gia chuùng toâi ñöôïc ñoaøn keát chaët cheõ hôn.

Hoûi - Khi Ngaøi noùi: khoâng laøm thieät haïi, khoâng gaây söï döõ naøo cho ai caû. Vaäy Ngaøi coù yù nhaéc ñeán Giaùo hoäi chính thoáng, vì Giaùo hoäi naøy nghó raèng seõ bò xuùc phaïm bôûi chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Ukraine, phaûi khoâng?

Ñaùp - Toâi khoâng muoán ñi vaøo chi tieát cuûa vieäc tranh chaáp trong noäi boä cuûa Giaùo hoäi chính thoáng. Xeùt veà phöông dieän Nhaø Nöôùc chuùng toâi phaûi toân troïng moïi ngöôøi, moïi toân giaùo.

Hoûi - Ngöôøi ta coù caûm giaùc naøy laø Nhaø Caàm quyeàn quoác gia muoán coù söï thoáng nhaát caùc Giaùo hoäi chính thoáng Ukraine thaønh moät Giaùo hoäi duy nhaát, ñoäc laäp khoûi Moscowa. Coù ñuùng khoâng?

Ñaùp - Nhö OÂng thaáy, yù kieán rieâng cuûa caù nhaân toâi laø caøng ít can thieäp bao nhieâu vaøo vaán ñeà, caøng toát baáy nhieâu. Nhöõng tranh luaän vaø nhöõng toá caùo nhau giöõa caùc Giaùo hoäi laø thaønh quaû chua chaùt cuûa thôøi haäu Coäng saûn. Hieän nay ñang coù moät tieán trình ñi ñeán söï tröôûng thaønh hôn, chuùng ta khoâng neân chính trò hoùa tieán trình naøy. Trong yù nghóa naøy, toâi tin raèng chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC seõ goùp phaàn quyeát ñònh trong vieäc xoùa boû  nhöõng thuø ñòch vaø nhöõng thaønh kieán.

Hoûi - Con ñöôøng tieán ñeán nhöõng caûi caùch taïi Ukraine xem ra môùi  chæ laø nhöõng böôùc ñaàu maø thoâi. Taïi sao vaäy?

Ñaùp - Khoâng ñuùng. Ñaây laø moät pheâ phaùn quaù heïp hoøi, ñöôïc phoå bieán beân Taây phöông. Hoï saùnh ví chuùng toâi vôùi Ñoâng AÂu, vôùi Ba lan... nôi coù nhöõng caûi caùch nhanh choùng vaø thaønh coâng. Nhöng hoï queân raèng taïi nöôùc chuùng toâi gia taøi cuûa cheá ñoä coäng saûn ñaõ ñeå laïi naëng neà hôn nhieàu. Ukraine ñaõ trôû neân Soâ vieát trong 70 naêm. Neàn kinh teá cuûa chuùng toâi chæ laø moät phaàn nhoû cuûa guoàng maùy cuûa taát caû Lieân xoâ. Chuùng toâi khoâng coù moät neàn kinh teá thöïc söï rieâng. 30% cuûa guoàng maùy quaân söï-kyõ nghieä Soâ vieát naèm treân laõnh thoå chuùng toâi. Vaø caàn nhaéc laïi raèng: Ukraine laø quoác gia duy nhaát treân theá giôùi huûy boû taát caû xöôûng nguyeân töû. Chuùng toâi muoán coù nhöõng caûi caùch vaø chuùng toâi ñang thöïc hieän. Söùc saûn xuaát gia taêng; möùc gia taêng vaät giaù raát thaáp; chuùng toâi ñaõ caáp phaùt ñaát ñai cho ngöôøi daân. Nhöng ñaây laø moät con ñöôøng daøi vaø khoù khaên. Taây phöông nhieàu luùc khoâng hieåu chuùng toâi.

Hoûi - Moät ñieåm gaây ñau ñôùn vaø lieân heä ñeán vieäc toân troïng caùc quyeàn con ngöôøi. Tröôøng hôïp oâng Gongadze (kyù giaû bò saùt haïi, phe ñoái laäp gheùp toäi cho Toång Thoáng Kuchma) ñaõ gaây phaãn noä caû taïi Taây phöông nöõa...

Ñaùp -  Xin nhaéc laïi: taïi Ukraine coù töï do baùo chí, nhöng nhöõng ñieàu kieän kinh teá maïnh meõ hôn taïi caùc nöôùc khaùc, vì tình hình khuûng hoaûng cuûa chuùng toâi. Caùc quyeàn con ngöôøi,  ñaõ ñöôïc xaùc nhaän roõ raøng trong Hieán Phaùp cuûa chuùng toâi, lieàu trôû neân moät lôøi troáng roãng, khoâng yù nghóa, khi ñaïi ña soá daân chuùng chæ laõnh ñöôïc moãi thaùng soá tieàn töông ñöông vôùi khoaûng 50 Myõ kim. Veà tröôøng hôïp kyù giaû Gongadze, Toång thoáng Kuchma laø ngöôøi thöù nhaát quan taâm ñeán vieäc laøm saùng toû vuï naøy. Nhöng toâi phaûi noùi raèng: veà toäi aùc naøy, ngöôøi ta ñaõ leøo laùi vaøo chính trò ñeå gaây haïi khoâng nhöõng cho Toång thoáng Kuchma, nhöng coøn cho caû hình aûnh cuûa Ukraine treân theá giôùi nöõa.

Hoûi - Trong nhöõng naêm vöøa qua, moái quan heä giöõa Ukraine vaø Nga ñaõ trôû neân chaët cheõ hôn. Vaäy Ngaøi khoâng sôï raèng Moscowa muoán taùi xaùc öu theá cuûa mình treân Queâ höông cuûa caùc ngaøi sao?

Ñaùp - Söï vieäc thöïc söï khoâng phaûi vaäy. Chuùng toâi muoán coù nhöõng moái quan heä toát ñeïp, ñeå  gaàn guõi vôùi caùc Quoác gia laân caän,   vaø Nöôùc Nga khoâng ai hoà nghi laø moät quoác gia laän caän quan troïng. Chuùng toâi seõ khoâng bao giôø töø boû neàn ñoäc laäp cuûa chuùng toâi. Ñaây laø ñieàu  chaéc chaén.   Nhöng toá caùo chuùng toâi seõ xa caùch Chaâu AÂu vì chuùng toâi coù nhöõng moái quan heä chaët cheõ hôn vôùi Nga laø ñieàu  voâ yù nghóa. Söï thaät hoaøn toaøn ngöôïc laïi. Chaâu AÂu seõ khoâng  muoán chuùng toâi,  neáu chuùng toâi coù quan heä xaáu vôùi Nga, nhö vaäy chuùng toâi seõ coù theå laø moät moái nguy hieåm tieàm taøng vaø seõ khoâng laø moät quoác gia oån ñònh vaø an ninh ñuû ñieàu kieän ñeå gia nhaäp Lieân hieäp Chaâu AÂu.


Back to Radio Veritas Asia Home Page