Dieãn vaên cuûa ÑTC
trong dòp tieáp caùc Giaùm muïc Nhaät baûn
ñeán Roma “vieáng Toøa Thaùnh” (Ad Limina)
Tuaàn
tröôùc ñaây, ÑTC tieáp HÑGM Ñaïi Haøn ñeán Roma “vieáng moä Hai Thaùnh Tông Ñoà”. Luùc ñoù caùc
Giaùm muïc Ñaïi Haøn ñaõ môøi
ÑTC ñeán laøm pheùp khaùnh thaønh Giaùo Hoaøng Hoïc vieän môùi cuûa
Giaùo hoäi Ñaïi Haøn, ñöôïc xaây caát taïi Roma. Ñaây laø moät
haõnh dieän cho Giaùo hoäi Ñaïi Haøn, vì laø Giaùo hoäi thöù nhaát
thuoäc caùc xöù truyeàn giaùo coù moät Hoïc vieän taïi
thuû ñoâ Coâng giaùo , ñeå caùc chuûng sinh vaø linh muïc
ñöôïc huaán luyeän taïi chính trung taâm Giaùo hoäi. Chuùng toâi ñaõ
töôøng thuaät hai bieán coá quan troïng naøy cuûa Giaùo hoäi baïn taïi
AÙ Chaâu.
Trong
baøi noùi chuyeän naày, chuùng toâi xin trình baøy moät bieán coá khaùc
cuõng cuûa moät Giaùo hoäi baïn ôû AÙ chaâu. Ñoù laø Buoåi tieáp
ÑTC daønh cho caùc Giaùm muïc Nhaät ñeán Roma, hoâm
saùng thöù baåy 31.3.2001. Caùc Giaùm muïc Nhaät ñeán vieáng
thaêm Toøa Thaùnh naêm 1995. Ñaùng leõ caùc ngaøi phaûi ñeán Roma naêm
2000, nhöng trong Naêm Thaùnh, caùc chuyeán vieáng thaêm “toøa thaùnh”
cuûa caùc Giaùm muïc caùc nöôùc ñeàu bò hoaõn laïi.
Trong
buoåi tieáp kieán thöù baåy vöøa qua, Ñöùc Cha Francis Xavier Kaname
Shimamoto, TGM giaùo phaän Nagasaki , chuû tòch HÑGM Nhaät, töôøng trình
leân ÑTC tình hình chung cuûa
Giaùo hoäi taïi Nhaät vaø nhöõng hoaït ñoäng cuûa HÑGM trong thôøi
gian 5 naêm . Sau ñoù, ÑTC ñoïc dieãn vaên daøi baèng tieáng Anh,
trong ñoù ngaøi nhaán maïnh ñieåm raát quan troïng sau ñaây : “ Nhöõng
lieân heä chaët cheõ giöõa toân giaùo, vaên hoùa vaø xaõ hoäi gaây
neân nhieàu khoù khaên, caùch
rieâng ñoái vôùi caùc tín ñoà cuûa caùc toân giaùo lôùn cuûa AÙ
Chaâu, trong vieäc côûi môû ñoùn nhaän maàu nhieäm Nhaäp Theå. Thaùch
ñoá naøy ôû taïi vieäc trình baøy khuoân maët “ AÙ Chaâu “ cuûa
Chuùa Kitoâ trong moät theå thöùc hoaøn toaøn phuø hôïp vôùi truyeàn
thoáng thaàn hoïc , trieát hoïc vaø maàu nhieäm cuûa Giaùo hoäi . Vieäc
hoäi nhaäp Ñöùc tin vaøo neàn vaên hoùa ñòa phöông raát caàn thieát
trong boái caûnh cuûa xaõ hoäi Nhaät. Coâng vieäc naøy
khoâng theå laø thaønh quaû cuûa moät chöông trình
hay moät lyù thuyeát ñöôïc phaùc hoïa tröôùc , nhöng phaûi
phaùt xuaát bôûi kinh nghieäm soáng ñoäng ( veà ñöùc tin, veà toân
giaùo ) cuûa taát caû Daân Chuùa trong vieäc ñoái thoaïi lieân læ veà
ôn cöùu roãi vôùi xaõ hoäi, nôi hoï ñang soáng. Trong vieäc höôùng
daãn cuoäc ñoái thoaïi naøy , caùc Vò chuû chaên cuûa Giaùo hoäi taïi
AÙ Chaâu coù moät boån phaän teá nhò, khoù khaên vaø quan troïng phaûi
chu toaøn . Boån phaän naøy ñaõ ñöôïc Khoùa hoïp rieâng cuûa THÑGM
veà AÙ Chaâu baøn thaûo laâu daøi , baèng vieäc ñöa ra nhöõng
ñöôøng höôùng maø toâi ñaõ ghi laïi trong Toâng huaán “ Eccelsia
in Asia “.
Ngoaøi
vieäc ñoái thoaïi nhö duïng cuï cuûa coâng vieäc truyeàn giaùo taïi
AÙ chaâu, coøn phaûi trình baøy Chuùa Gieâsu Kitoâ nhö theá naøo ?
“ Coâng vieäc trình naøy - lôøi ÑTC -
ñoøi moät coá gaéng beàn bæ vaø lieân tieáp ñeå giaûi thích
roõ raøng baèng nhöõng töø ngöõ deã hieåu cho moïi ngöôøi caùc
chaân lyù cuûa ñöùc tin, theo söï nhaäy caûm vaø taâm traïng AÙ
Chaâu... Tin Möøng cuûa Tình
yeâu Thieân Chuùa ñöôïc maïc khaûi nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ laø Tin
möøng cho moïi ngöôøi, bôûi vì noù lieân heä ñeán yù nghóa cuoäc
ñôøi vaø soá phaän con ngöôøi “, nhö Coâng ñoàng Vatican II
ñaõ giaûi thích : “ Trong thöïc teá, chæ nôi Maàu nhieäm cuûa Ngoâi
Lôøi nhaäp theå, môùi tìm thaáy aùnh saùng thöïc veà maàu nhieäm
con ngöôøi “ ( Gaudium et Spes, soá 22 ).
Vì
theá, ÑTC nhaán maïnh : Giaùo hoäi coù boån phaän nhaéc laïi cho con
ngöôøi ñieàu thieát yeáu nhö
: chaân lyù, loøng nhaân haäu, ñöùc coâng bình, vieäc toân troïng
moïi ngöôøi. Vieäc trình baøy thöïc taïi naøy laø moät hình thöùc
caên baûn cuûa tình lieân ñôùi ñoái vôùi moïi ngöôøi, khoâng tröø
ai.
Rao giaûng ñieàu naøy cho xaõ hoäi laø hình thöùc tuyeät haûo cuûa
ñöùc aùi.
Sau
ñoù, ÑTC nhaéc laïi Ñaïi Toaøn xaù cuûa Naêm 2000 baèng vieäc caûm
taï Chuùa veà bieát bao ôn thaùnh Ngaøi ban cho Giaùo hoäi. Cuøng vôùi
caùc Giaùm muïc Nhaät, ÑTC caûm taï Chuùa veà ñöùc tin Kitoâ ñaõ
ñöôïc rao giaûng vaø phaùt trieån taïi Queâ höông caùc ngaøi , töø
luùc Thaùnh Phanxicoâ Xavieâ ñaët chaân leân Ñaát naøy. ÑTC nhaéc
ñeán söï can ñaûm vaø loøng trung thaønh vôùi ñöùc tin cuûa caùc Vò Töû ñaïo
Nhaät trong nhöõng theá kyû ñaàu tieân cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng
taïi ñaây. Chöùng taù anh huøng cuûa caùc tín höõu Nhaät khoâng nhöõng
laø vinh quang cuûa Giaùo hoäi Nhaät, nhöng coøn vaïch ra con ñöôøng
cuûa ôn goïi hieän nay vaø töông lai vaø cuûa vieäc daán thaân cuûa
caùc tín höõu Nhaät nöõa.
Veà
töï do toân giaùo taïi Nhaät hieän nay khoâng coøn laø vaán ñeà phaûi
quan taâm; nhöõng cuoäc baùch haïi thuoäc veà dó vaõng. Giaùo hoäi coâng giaùo taïi ñaây , tuy thuoäc thieåu
soá raát beù nhoû, ñöôïc toân troïng. Nhöng ÑTC noùi ñeán nhöõng
aùp löïc khaùc, gaây roái loaïn ñöùc tin vaø thaùch ñoá Thöøa taùc
vuï cuûa Giaùm muïc, töùc laø neàn thònh vöôïng vaät chaát : moät
söï kieän gaây neân nhieàu vaán ñeà, taïi Nhaät cuõng nhö taïi caùc
quoác gia kyõ ngheä. Trong khi moät soá ngöôøi höôûng thuï dö daät
nhöõng thaønh quaû cuûa phaùt trieån kinh teá, ngöôøi khaùc ( ña soá
) bò loaïi ngoaøi leà xaõ hoäi vaø nhieàu luùc soáng trong caûnh
ngheøo naøn khoâng xöùng ñaùng phaåm giaù con ngöôøi. Ñeå
doái phoù vôùi nhöõng thaùch ñoá cuûa xaõ hoäi tieâu thuï vaø nhöõng
tai hoïa, baát coâng, toäi aùc...gaây neân bôûi
xaõ hoäi chaïy theo tieàn taøi
, coi reû con ngöôøi, , ÑTC chæ veõ con ñöôøng : “ moät
ñöùc aùi muïc vuï ñích thöïc thuùc ñaåy caùc Ñöùc Cha
thu löôïm moïi nghò löïc cuûa caùc coäng ñoàng ñöôïc phuù
thaùc cho muïc vuï caùc Ñöùc Cha, trong noã löïc lôùn lao vaø quaûng
ñaïi ñem Tin Möøng ñeå gaây aûnh höôûng caùch höõu hình hôn vaø
hieäu nghieäm hôn treân thöïc taïi trong ñoù caùc Ñöùc Cha ñang soáng
vaø hoaït ñoäng “.
Ñeå
thaønh coâng trong thöøa taùc vuï thieâng lieâng, ÑTC nhaán maïnh ñeán
ñieàu kieän “tieân quyeát”,
ñoù laø : söï thaùnh thieän ñôøi soáng . Ngaøi quaû quyeát : “ Muïc ñích cuûa taát caû chöông trình vaø hoaït ñoäng muïc
vuï laø söï thaùnh thieän “ theo giaùo huaán cuûa Taùm moái Phuùc
Thaät “, ( Novo Millennio ineunte, soá 31 ).
ÑTC
giaûi thích theâm : Ôn goïi neân thaùnh aùp duïng caùch ñaëc bieät
cho caùc Giaùm muïc, caùc linh
muïc vaø Tu só nam nöõ; nhöng theo Ñoaïn 5 cuûa Hieán cheá Lumen
gentium, ñaây laø ôn goïi chung cho moïi tín höõu. Nhöõng ai ñaõ laõnh
Bí tích Röûa toäi ñöôïc môøi goïi tieán ñeán söï thaùnh thieän
cuûa Thieân Chuùa vaø vì theá laø moät ñieàu traùi vôùi yù nghóa,
neáu chæ lo soáng bình thöôøng vaäy thoâi. Theo moät yù nghóa naøo
ñoù, söï thaùnh thieän cuûa caùc linh muïc vaø cuûa Tu só nam nöõ
ñöôïc hieåu nhö vieäc phuïc vuï ngöôøi giaùo daân, baèng vieäc
giuùp hoï tieán leân cao maõi treân con ñöôøng thaùnh thieän, ñeå
hoï coù theå chu toaøn ôn goïi Bí tích Röûa toäi cuûa hoï.
Noùi
ñeán ngöôøi giaùo daân, ÑTC nhaéc laïi göông anh huøng cuûa bieát
bao giaùo daân Nhaät trong thôøi kyø baùch haïi vaø trong nhöõng thôøi
kyø khoù khaên, khoâng coù linh muïc, chính ngöôøi giaùo daân ñaõ
thoâng truyeàn ñöùc tin cho caùc theá heä sau naøy. ÑTC quaû quyeát
: “ Caùc vò chuû chaên thaùnh thieän seõ saûn xuaát giaùo daân thaùnh
thieän, vaø töø giaùo daân thaùnh thieän naøy seõ phaùt xuaát nhieàu
ôn goïi linh muïc vaø ñôøi soáng taän hieán: nhöõng ôn goïi maø
Giaùo hoäi ñang caàn ñeán baát cöù thôøi ñaïi naøo, hay nôi naøo
“.
ÑTC
nhaéc laïi moät trong caùc ñieåm quan troïng cuûa chöông trình muïc
vuï cuûa HÑGM Nhaät laø “ giuùp ñôõ caùc coäng ñoàng giaùo hoäi
taïi Nhaät trôû neân “ nhöõng tröôøng hoïc ñích thöïc cuûa caàu
nguyeän “. Vieäc caàu nguyeän khoâng nhöõng laø söùc maïnh cuûa
ñôøi soáng , nhöng coøn laø nguoàn maïch cuûa vieäc rao giaûng Tin Möøng
. Vieäc taùi rao giaûng Tin Möøng seõ phaùt xuaát bôûi nhieät ñoä môùi
vaø maïnh meõ cuûa caàu nguyeän vaø suy ngaém “. ÑTC giaûi thích
theâm vieäc taùi rao giaûng Tin Möøng taïi Nhaät laø gì ? Coù nghóa
laø “ moät söï côûi môû ñöôïc caân nhaéc , nhöng quaûng ñaïi
ñoái vôùi caùc coäng ñoàng vaø caùc phong traøo maø Chuùa Thaùnh
Thaàn ñang laøm naåy sinh trong Giaùo hoäi, nhö thaønh quaû cuûa Coâng
ñoàng chung Vatican II. Trong caùc coäng ñoàng vaø phong traøo naøy coù
raát nhieàu thaønh vieân soát saéng , coù moät ñôøi soáng thaân maät
vôùi Chuùa Kitoâ, coù theå trôû neân nhöõng nhaø truyeàn giaùo
nhieät thaønh cuûa Ngaøn naêm môùi. Nhöng dó nhieân hoï phaûi hoaït
ñoäng trong hieäp nhaát vôùi
caùc giaùm muïc vaø caùc linh muïc vaø trong söï hoøa hôïp hoaøn
toaøn veà muïc vuï vôùi Giaùo hoäi ñòa phöông.
Trong phaàn keát thuùc, ÑTC quaû quyeát : coâng vieäc truyeàn giaùo cuûa Thaùnh Phanxicoâ Xavieâ vaø caùc nhaø truyeàn giaùo ñaàu tieân ñaõ ñem laïi thaønh quaû toát ñeïp trong quaù khöù, seõ tieáp tuïc ñem laïi hoa traùi doài daøo, bao laâu vieäc kính nhôù caùc Ngaøi vaãn toàn taïi. Chöùng taù cuûa caùc Vò Töû ñaïo Nhaät seõ khoâng ngöøng bieåu loä vinh quang cuûa Thieân Chuùa, vinh quang chieáu doïi treân khuoân maët cuûa Chuùa Kitoâ . Loøng trung thaønh anh huøng cuûa caùc tín höõu Kitoâ Nhaät ñaõ gìn giöõ “ leùn luùt” ñöùc tin qua caùc theá kyû, duø bò baùch haïi vaø thieáu linh muïc, chaéc chaén laø moät baûo ñaûm veà söï kieän naøy laø cuoäc gaëp gôõ giöõa ñöùc tin vaø vaên hoùa Nhaät coù theå xaåy ñeán ôû möùc ñoä saâu xa hôn cuûa taâm trí ngöôøi daân Nhaät”.
(Msgr.
Peter Nguyen Van
Radio Veritas Asia, Philippines)