Nhìn laïi 20 naêm sau

ngaøy ÑTC Gioan Phaoloâ II bò aùm saùt

(13/05/1981-2001)

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

 

Caùch ñaây 20 naêm, vaøo ngaøy 13/05/1981, ÑTC Gioan Phaoloâ II bò aùm saùt (13.5.1981 - 13.5.2001), nhìn laïi dö luaän baùo chí Lieân xoâ ñoái vôùi  vieäc Ñöùc Karol Wojtyla, Hoàng Y TGM giaùo phaän Cracovia,  Ba lan, ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng ngaøy 16.10.1978.

Vuï möu saùt Ñöùc Gioan Phaoloâ II xaåy ra taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ luùc 17giôø, 17 phuùt ngaøy 13.5.1981, caùch ñaây ñuùng 20 naêm, nhaät baùo coâng giaùo YÙ “Töông Lai”  soá ra ngaøy 12.5.2001 vaø 13.5.2001, ñaõ daønh nhieàu baøi veà bieán coá lòch söû khuûng khieáp naøy. Chuùng toâi goïi laø bieán coá khuûng khieáp, bôûi vì trong lòch söû Giaùo hoäi coâng giaùo chöa coù bao giôø xaåy ra nhö vaäy. Hôn nöõa bieán coá naøy  xem ra nhö ñaõ ñöôïc loan baùo tröôùc,  luùc Ñöùc Trinh Nöõ Maria hieän ra vôùi ba em muïc ñoàng Lucia, Phanxicoâ vaø Giaxinta taïi Fatima, naêm 1917 (töø 13.5 ñeán 13.10) (bí maät thöù ba cuûa Fatima).

Chuùng ta nhôù laïi raèng: vaøo Thaùng 10 naêm 1917, cuoäc caùch maïng voâ saûn buøng noå taïi Lieân xoâ. Töø ñoù chuû nghóa coäng saûn voâ thaàn lan traøn khaép theá giôùi, baùch haïi döõ doäi Giaùo hoäi vaø caùc tín höõu Kitoâ, keùo daøi hôn nöûa theá kyû vaø chæ suïp ñoå vaøo cuoái naêm 1989 taïi caùc nöôùc Trung-Ñoâng-AÂu; nhöng vaãn coøn soáng soùt taïi vaøi nöôùc AÙ chaâu vaø moät quoác gia taïi Chaâu Myõ Latinh.

Nhaân dòp naøy, 20 naêm sau ngaøy ÑTC Gioan Phaoloâ II bò  möu saùt, Ñaøi Truyeàn hình YÙ nhaéc laïi bieán coá lòch söû naøy vôùi nhöõng hình aûnh theâ thaûm cuûa ngaøy 13.5.1981 vaø daønh  moät buoåi truyeàn hình ñaëc bieät  veà bieán coá Fatima. Vuï möu saùt ÑTC  coøn raát nhieàu bí aån. Cho tôùi luùc naøy, sau 20 naêm,  caùc vò coù traùch nhieäm ñieàu tra vaãn chöa khaùm phaù ra “thuû phaïm chính”. Nhaät baùo “Töông Lai” trong soá ra ngaøy 12.5.2001, ñaõ bình luaän veà thaùi ñoä cuûa Baùo chí Lieân xoâ ñoái vôùi vieäc Ñöùc Karol Wojtyla, TGM Giaùo phaän Cracovia, beân Ba lan, moät quoác gia coäng saûn trong khoái Lieân xoâ, ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng ngaøy 16.10.1978.

Luùc ñoù, Baùo chí Lieân xoâ ñöôïc chia thaønh ba loaïi: Caùc baùo vaø caùc haõng thoâng taán coù tính caùch quoác teá, xeùt chung coù thaùi ñoä tích cöïc. Traùi laïi caùc baùo chí nhaèm tuyeân truyeàn trong nöôùc, laïi coù thaùi ñoä tieâu cöïc. Sau cuøng caùc baùo chí xuaát baûn taïi caùc mieàn khaùc nhau vaø baèng caùc tieáng noùi khaùc nhau, nhaát laø taïi caùc mieàn coù nhieàu ngöôøi coâng giaùo, thì coù thaùi ñoä hoaøn toaøn choáng ñoái, thaäm chí ñi ñeán nhöõng laêng maï naëng neà.

Trong baøi bình luaän treân tôø “Töông Lai”,  kyù giaû Giovanni Bensi ñaët caâu hoûi: Baùo chí Lieân xoâ coù thaùi ñoä naøo trong nhöõng naêm tieáp sau vieäc baàu Ñöùc Karol Wojtyla laøm Giaùo Hoaøng?  Vaø taùc giaû ñaõ traû lôøi nhö sau: Phaûn öùng baùo chí cuûa Moscowa raát khaùc nhau, tuøy  theo muïc tieâu  maø Cheá ñoä Lieân Xoâ luùc ñoù nhaèm ñeán, trong vieäc tuyeân truyeàn. Ñaïi khaùi ñöôïc phaân chia laøm ba loaïi: Nôi caùc nhaät baùo lôùn nhö Pravda vaø Izvestija vaø caùc haõng thoâng taán coù tính caùch quoác teá nhö Tass va Novosti, thì thaùi ñoä ñoái vôùi Vò Giaùo Hoaøng ngöôøi Ba lan, ñöôïc coi laø tích cöïc. Thöïc söï ñaây laø nhöõng naêm Lieân xoâ ñang tìm cuûng coá aûnh höôûng quoác teá cuûa mình,  qua “keá hoaïch chung soáng hoøa bình vaø  ñoái thoaïi“.

Sau khi Ñöùc Karol Wojtyla ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng, moät trong caùc baøi bình luaän ñaàu tieân cuûa Haõng thoâng taán Novosti, ngaøy 9.11.1978, do oâng Vladimir Nakarjakov vieát ra,  ñaõ nhaän ñònh veà  Vò Giaùo Hoaøng môùi laø “con ngöôøi hoïc thöùc roäng vaø coù nhöõng caùi nhìn xa“, ñoàng thôøi oâng hy voïng: vò Laõnh ñaïo Giaùo hoäi coâng giaùo seõ goùp coâng vaøo vieäc cuûng coá cuoäc chung soáng hoøa bình giöõa caùc quoác gia theo caùc cheá ñoä chính trò, kinh teá vaø xaõ hoäi khaùc nhau.

Nhöng thöïc ra, cuoäc chung soáng hoøa bình vaø ñoái thoaïi chæ laø moät trong caùc chieâu baøi tuyeân truyeàn cuûa cheá ñoä. Vì theá, caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi  nhaèm ñeán vieäc tuyeân truyeàn noäi boä,  thì laïi coù moät thaùi ñoä thöïc söï raát tieâu cöïc ñoái vôùi Vò Giaùo Hoaøng BaLan vöøa môùi ñöôïc choïn leân ngai toøa Thaùnh Pheâroâ ôû Roma. OÂng Jurij Germoljuk, moät kyù giaû cuûa cheá ñoä, trong baøi bình luaän treân ñaøi  phaùt thanh Minsk (nay thuoäc coäng hoøa Belarus) ngaøy 31.5.1980, ñaõ nhaän xeùt raèng: “Vò Giaùo Hoaøng ngöôøi Ba lan coù moät thaùi ñoä “gay gaét“ ñoái vôùi quan nieäm khoa hoïc veà theá giôùi, vaø laø moät “ngöôøi voâ ñòch cuûa vieäc choáng ñoái Chuû nghóa xaõ hoäi“. Giaùo sö Josif Grigulevich, thaønh vieân cuûa Haøn Laâm vieän Khoa hoïc, treân tôø Pravda Ukrainy, soá ra ngaøy 20.5.1980, ñaõ chæ trích Ñöùc Gioan Phaoloâ II, vôùi lôøi quaû quyeát nhö sau: “Muoán tìm kieám trong nhöõng lôøi tuyeân boá cuûa Vò Giaùo Hoaøng ngöôøi Ba lan vieäc leân aùn nhöõng khaùt voïng quaân phieät  vaø xaâm laêng cuûa Hoa kyø, quaû laø ñieàu voâ ích“.

Sau cuøng baùo chí nhaèm tuyeân truyeàn trong caùc mieàn khaùc nhau thuoäc Lieân xoâ, caùch rieâng taïi caùc nôi coù ña soá ngöôøi coâng giaùo,  vaø noùi caùc thöù tieáng khaùc nhau (Nga, Belarus, Urkraine, Lituani ...) coù moät thaùi ñoä tuyeät  ñoái tieâu cöïc ñoái vôùi Ñöùc Karol Wojtyla. Moät thí duï cuï theå: Nguyeät san vaên hoùa Polymja (ngoïn löûa) baèng tieáng Belarus, soá thaùng 3 naêm 1981, trong moät baøi daøi 29 trang, do oâng Ales’Bazhko kyù teân, toá caùo, laêng maï ñuû thöù, kòch lieät choáng laïi Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaø Giaùo hoäi coâng giaùo. Baøi baùo vieát: “Trong luùc coù chieán tranh, vò Giaùo Hoaøng  kia ñaõ laø ngöôøi tieân phong trong caùc ngöôøi rao giaûng ñöôøng loái chính trò cuûa Vatican, nhaèm phuïc vuï cheá ñoä Phaùt xít Pio XII. Sau chieán tranh, Karol Wojtyla chieán ñaáu choáng laïi nhöõng ngöôøi ñaõ giaûi phoùng Ba lan khoûi quaân ñoäi Quoác xaõ xaâm chieám, roài coäng taùc vôùi hai nhaân vieân cuûa CIA  vaø  laø ngöôøi huøa theo boïn quaân phieät Myõ, gaây roái loaïn taïi Ba lan, nhaèm uûng hoä nhöõng ñoàng loõa cuûa mình ôû beân kia Ñaïi döông“.

Chöa ñuû, nguyeät san naøy coøn ñöa ra nhöõng lôøi vu khoáng bæ oåi, nhö Karol Wojtyla laø con ngöôøi ti tieän, xaáu xa, khoâng tín nhieäm ñöôïc vaø laïc haäu...

Thaäm chí nhaät baùo Pravda, soá ra ngaøy 3.7.1982, ñaõ choùng queân ñi söï deø daët buoåi ñaàu cuûa mình, ñaõ daùm vieát nhö sau: “Vuï noåi daäy taïi Ba lan thaùng 8 naêm 1980“ khoâng theå coù ñöôïc, neáu khoâng coù söï hieän dieän cuûa moät ngöôøi Ba lan treân Toøa Giaùo Hoaøng“.

Nhaät baùo “Töông lai” keát luaän nhö sau: “20 naêm, keå töø vuï möu saùt ngaøy 13.5.1981, chuùng ta chöa bieát chaéc chaén lieäu caùc laõnh tuï Lieân xoâ thöïc söï coù tìm caùch saùt haïi ÑTC khoâng; nhöng caên cöù vaøo nhöõng pheâ phaùn gaét gao, nhöõng laêng maï naëng neà treân baùo chí, chuùng ta khoâng theå khoâng quaû quyeát raèng: caùc vò naøy khoâng theå khoâng nghó ñeán vieäc thuû tieâu ngaøi“.


Back to Radio Veritas Asia Home Page