Kyû nieäm 23 naêm

ngaøy Ñöùc Karol Wojtyla

ñöôïc choïn laøm Giaùo Hoaøng

(16/10/1978 - 16/10/2001)

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Kyû nieäm 23 naêm ngaøy Ñöùc Karol Wojtyla ñöôïc choïn laøm Giaùo Hoaøng: (Ngaøy 16 thaùng 10 naêm 1978-2001).

Luùc 16:30 ngaøy thöù baûy 14 thaùng 10 naêm 1978,  sau khi cöû haønh Leã kính Chuùa Thaùnh Thaàn taïi Ñeàn thôø  Thaùnh Pheâroâ vaøo ban saùng, 111 vò Hoàng Y töø khaép theá giôùi tuï hoïp veà Roma, böôùc vaøo Maät Vieän, ñeå baàu Giaùo Hoaøng môùi, keá  vò Ñöùc Gioan Phaoloâ  ñeä nhaát, vöøa  qua ñôøi, sau 33 ngaøy ñöôïc choïn keá vò Ñöùc Phaoloâ VI. Ñöùc Phaoloâ  VI  qua ñôøi ngaøy 6 thaùng 8 naêm 1978. Luùc ñoù nhieàu ngöôøi nghó laø cuoäc baàu cöû Giaùo Hoaøng  seõ khoù khaên vaø laâu daøi. Nhöng, möu söï taïi nhaân, thaønh söï taïi Thieân. Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ laøm vieäc. Ngöôøi thoåi vaøo baát cöù nôi naøo Ngöôøi muoán.

Hoâm sau laø ngaøy Chuùa nhaät, luùc 9:30 saùng, Hoaøng Y Ñoaøn trong Maät Vieän, quy tuï trong Nhaø Nguyeän Sixtine, haùt kinh “Veni Creator“ (caàu xin Chuùa Thaùnh Thaàn)  cho coäng vieäc raát quan troïng cuûa mình). Caùc Hoàng Y baét ñaàu boû phieáu: ban saùng hai laàn, ban chieàu hai laàn. Boán laàn boû phieáu ngaøy Chuùa nhaät  15 thaùng 10/1978,  khoâng coù keát quaû naøo cuï theå. Caùc Hoàng Y ngöôøi  YÙ chieám ña soá, nhöng caùc ngaøi khoâng ñoàng yù vôùi nhau veà moät “öùng cöû vieân duy nhaát“, luùc ñoù laø ÑHY Giuseppe Siri, TGM Genova, ngöôøi ñaõ ñöôïc baùo chí noùi ñeán töø laâu vaø ñöôïc coi nhö “öùng cöû vieân“ chaéc chaén hôn caû. Vò khaùc laø ÑHY Giovanni Benelli, TGM Firenze, ñaõ nhieàu naêm phuïc vuï taïi Phuû quoác Vuï Khanh, coù nhieàu kinh nghieäm trong Ngaønh Ngoaïi  giao vaø coâng vieäc cuûa Giaùo Trieàu Roma.  Ngaøi cuõng laø ngöôøi ñöôïc baùo chí ñeà cao raát nhieàu trong nhöõng ngaøy Maät Vieän laàn naøy.

Ñöùng tröôùc tình hình ñöôïc coi nhö coù veû beá taéc, coâng vieäc “quoác teá hoùa Giaùo Trieàu vaø Hoàng Y Ñoaøn“, do Ñöùc Phaoloâ VI thöïc hieän, xem ra ñem laïi keát quaû cuï theå trong giôø phuùt quan troïng naøy. Vaø ñaây cuõng laø cô hoäi raát thuaän lôïi ñeå Hoàng Y  ñoaøn ñaåy maïnh hôn nöõa “söï côûi môû cuûa Ñöùc Phaoloâ VI“: Giaùo hoäi ñi vaøo traàn theá nhieàu hôn theo tinh thaàn “hoaøn vuõ“ cuûa Coâng ñoàng chung  Vatican II vaø tính caùch coâng giaùo (catholiciteù) cuûa Giaùo hoäi. Saùng thöù hai 16 thaùng 10/1978, vôùi hai laàn boû phieáu, caùc Hoàng y vaãn chöa choïn ñöôïc Vò Giaùo Hoaøng môùi. Ban chieàu, daân chuùng, coù caûm giaùc nhö laø seõ coù “khoùi traéng“ töø Ñieän Xistine boác leân baùo hieäu cuoäc baàu cöû ñaõ coù keát quaû tích cöïc; hoï tuoán ñeán Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ moãi luùc moãi ñoâng theâm. Baùo chí, ñaøi truyeàn thanh, truyeàn hình töø khaép theá giôùi... taát caû ñeàu taäp trung taïi Quaûng tröôøng, höôùng veà oáng khoùi cuûa Ñieän Sixtine, ñeå chôø ñôïi keát quaû cuûa vieäc baàu Giaùo Hoaøng. Hoï ñaõ khoâng thaát voïng. Cuoäc boû phieáu laàn thöù saùu ñöôïc coi laø “quyeát  ñònh“.

Chieàu toái baét ñaàu, Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ ñöôïc tröng ñeøn saùng nhö ban ngaøy. Vaøo luùc 19 giôø, Bao Lôn chính nôi maët tieàn Ñeàn thôø baét ñaàu naùo nhieät, coù caùi gì saép ñöôïc coâng boá cho daân chuùng. Moïi con maét ñeàu höôùng veà ñaây. ÑHY Pericle Felici, ñöùng ñaàu caùc Hoàng Y baäc phoù teá, trong baàu khí trang nghieâm, xuaát hieän treân Bao Lôn  ñeå loan baùo keát quaû cuûa cuoäc baàu Giaùo Hoaøng. Vôùi tieáng noùi roõ raøng vaø chaéc chaén, tuyeân boá: “Toâi xin loan baùo cho anh chò em Tin Vui möøng lôùn: chuùng ta coù Giaùo Hoaøng” (Annuntio vobis gaudium magnum: habemus Papam“. Traøng phaùo tay vang doäi caû moät goùc trôøi. Chôø ñôïi cho yeân laëng trôû laïi, ÑHY Felici  tuyeân boá tieáp vaø ñaây laø ñieàu ngöôøi daân muoán bieát vaø mong ñôïi hôn caû: Vò naøo ñaõ ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng. Chôø ñôïi cuûa daân chuùng ñöôïc thoûa maõn: “ÑHY Carlo Wojtyla” (Eminentissimum ac Reverendissimum Dominum, Dominum Carolum Sanctae Ecclesiae Cardinalem “Wojtyla“. Daân chuùng ngaïc nhieân veà “caùi teân kyø laï“, ngöôøi naøy hoûi ngöôøi kia: Ai vaäy? ÔÛ nöôùc naøo vaäy? Trong luùc ñoù baùo chí söûa soaïn gaáp ruùt, trong hôn moät tieáng ñoàng hoà, tieåu söû vaén taét cuûa Vò Giaùo Hoaøng môùi ñöôïc ñaêng treân caùc baùo chí soá ñaëc bieät giôø choùt vaø ñöôïc baùn ngay taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Chæ trong ít phut, Teân Vò Giaùo Hoaøng môùi ñöôïc loan ñi treân caû theá giôùi qua caùc ñaøi phaùt thanh vaø truyeàn hình. Trong luùc daân chuùng ngaïc nhieân, ÑHY Felici tieáp tuïc: “Teân hieäu cuûa ngaøi laø Gioan Phaoloâ Ñeä Nhò” (Qui sibi nomen imposuit JOANNES PALUS SECUNDUS). Luùc ñoù môùi bieát Vò Giaùo Hoaøng môùi laø ngöôøi Ba lan, Toång giaùm muïc Cracovia.

Teân cuûa Ñöùc TGM Cracovia ñaõ nhaän ñöôïc nhieàu phieáu hôn caû vaøo luùc 17:30, trong cuoäc boû phieáu laàn thöù saùu, vaøo chieàu ngaøy 16 thaùng 10 naêm 1978 (caùch ñaây ñuùng 23 naêm). Sau khi kieåm xong caùc laù phieáu, Vò Hoàng Y nhieáp chính  (trong thôøi kyø troáng ngoâi) laïi gaàn Vò ñöôïc choïn, chaøo kính, ñaët caâu hoûi theo leã nghi:

“Ngaøi coù chaáp nhaän vieäc löïa choïn Ngaøi hay khoâng?“. Trong caàu nguyeän vaø yeân laëng suy tö, Ñöùc Karol Wojtyla chöa traû lôøi ngay. Moïi ngöôøi chôø ñôïi vaø thaáy Ngaøi caûm ñoäng, nöôùc maét chaûy treân goø maù. Sau cuøng, vôùi gioïng roõ raøng vaø nghieâm nghò, ngaøi traû lôøi: “Vì Chuùa Kitoâ cuûa toâi, vì Ñöùc Trinh Nöõ, Meï cuûa toâi, vì toân troïng Toâng Hieán cuûa Ñöùc Phaoloâ VI môøi goïi, toâi xin chaáp nhaän.”

Caùc Hoàng Y vui möøng,  voã tay chaøo raát noàng nhieät Vò Giaùo Hoaøng môùi.  Vò ñaéc cöû tuyeân boá nhaän hai teân hieäu “Gioan Phaoloâ ñeä nhò“, vì nhöõng lyù do raát roõ raøng. Chieàu thöù baåy ngaøy 21 thaùng Hai naêm 1999, trong buoåi vieáng thaêm Ñaïi chuûng vieän Roma, ÑTC tieát loä nhö sau cho caùc chuûng sinh: “ÑHY Stefan Wyszynsky, Giaùo chuû Ba lan, ñaõ laïi gaàn Cha vaø noùi vôùi Cha raèng: Neân nhaän teân Gioan Phaoloâ. Cha ñaùp laïi: Vaâng. Ñaây cuõng laø ñieàu Cha ñaõ nghó ñeán“.

Sau ñoù, Ñöùc Giaùo Hoaøng môùi vaøo phoøng maëc aùo cuûa Ñieän Sixtine ñeå thay aùo ñoû cuûa Hoàng Y, maëc aùo traéng, aùo caùc Vò Giaùo Hoaøng mang töø thôøi Ñöùc Thaùnh Pio V (1566-1572), thuoäc Doøng Ña minh (maëc aùo traéng) vaø coøn giöõ laïi maõi cho tôùi ngaøy nay.

Trôû laïi Ñieän Sixtine, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñöùng, thay vì ngoài treân toøa rieâng, trong söï ñôn sô, khieâm toán, nhaän söï tuøng phuïc cuûa caùc Hoàng Y hieän dieän vöøa baàu mình, oâm hoân töøng vò, trao ñoåi ít lôøi vôùi moãi moät vò.

Nhö vaäy Ñöùc Gioan Phaoloâ II laø Vò Giaùo Hoaøng thöù 264, laø vò keá nghieäp thöù 263 cuûa Thaùnh Pheâroâ vaø laø Vò Giaùo Hoaøng thöù 52 khoâng phaûi ngöôøi YÙ, keå töø sau Ñöùc Adriano VI, ngöôøi Hoøa lan, (1522-1523) (caùch ñoù 455 naêm), vaø laø Vò Giaùo Hoaøng tieân khôûi ngöôøi Ba lan, cuõng laø Vò Giaùo Hoaøng ñaàu tieân goác Slavoâ.

Vaøo luùc 19:21, sau khi chieác thaûm mang huy hieäu Giaùo Hoaøng cuûa Ñöùc Phaoloâ VI (-- luùc naày ñöôïc  taïm duøng cho tôùi khi huy hieäu cuûa Vò Giaùo Hoaøng môùi ñöôïc theâu treân thaûm---)  ñöôïc tröng treân Bao Lôn chính cuûa  Ñeàn thôø  Thaùnh Pheâroâ, ñoaøn kieäu töø Nhaø Nguyeän  Sixtine tieán ra Bao Lôn,  Ñöùc Giaùo Hoaøng môùi xuaát hieän cuøng vôùi caùc Hoàng Y tham döï Maät Vieän, ban pheùp laønh ñaàu tieân “Urbi et Orbi“ (cho Thaønh Roma vaø cho Theá giôùi).

Tuy caûm ñoäng vaø khuoân maët thay ñoåi nhieàu, ÑTC bình tónh, mæm cöôøi, giô tay chaøo daân chuùng hoan hoâ nhieät lieät. Ngaøi ñaõ toû ra laø moät Vò Laõnh ñaïo coù nhieàu ñöùc tính haáp daãn quaàn chuùng. Khaùc haún caùc vò Tieàn nhieäm cuûa Ngaøi, tröôùc khi ban pheùp laønh Urbi et Orbi, ngaøi môû ñaàu nhö sau: “Sia lodato Gesuø Cristo“  Ngôïi khen Chuùa Gieâsu Kitoâ: lôøi chaøo ngöôøi daân coâng giaùo YÙ raát öa chuoäng. Lôøi chaøo naøy ñaõ chinh phuïc ngay töùc khaéc caûm tình cuûa ngöôøi daân ñoái moät Vò Giaùo Hoaøng khoâng phaûi laø ngöôøi YÙ. Nguyeân vieäc ngaøi noùi tieáng YÙ laøm cho daân ñòa phöông vui loøng ngay töùc khaéc. Nhöõng traøng phaùo tay haàu nhö khoâng ngôùt. Sau lôøi chaøo, Ngaøi noùi tieáp:  Anh chò em raát yeâu daáu.--- Moät traøng phaùo tay daøi nöõa vang doäi. Viva il Papa, viva il Papa, viva il Papa!.---

Ngaøi noùi tieáp: “Chuùng ta coøn ñang ñau buoàn veà caùi cheát cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ ñeä nhaát (daân chuùng voã tay). Vaø luùc naøy ñaây caùc Vò Hoàng Y ñaùng kính ñaõ choïn moät Vò giaùm muïc môùi cuûa Roma. Caùc ngaøi ñaõ choïn moät vò ñeán töø moät xöù sôû xa xoâi, xa xoâi, nhöng luoân luoân gaàn guõi  bôûi söï hieäp thoâng ñöùc tin vaø trong truyeàn thoáng Kitoâ. Toâi run sôï trong khi laõnh nhaän vieäc löïa choïn naøy, nhöng toâi ñaõ chaáp nhaän trong tinh thaàn phuïc tuøng Chuùa chuùng ta Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø trong tinh thaàn phuù thaùc hoaøn toaøn cho Meï Ngöôøi, Ñöùc Trinh Nöõ Maria. (Daân chuùng voã tay hoan hoâ haêng say veà nhöõng lôøi ñôn sô thaønh thöïc  naøy).

Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi tieáp: “Toâi khoâng bieát toâi coù theå bieåu loä roõ raøng baèng tieáng noùi cuûa anh chò em khoâng... baèng tieáng YÙ cuûa chuùng ta khoâng“ (laïi moät traøng phaùo tay daøi nöõa cuûa daân chuùng) . Moái thieän caûm giöõa Vò Giaùo Hoaøng môùi vaø daân chuùng gia taêng theâm maõi. “Neáu toâi noùi sai, anh chò em söûa laïi cho toâi. Vaø giôø ñaây hieän dieän truôùc moïi ngöôøi ñeå tuyeân xöng ñöùc tin chung cuûa chuùng ta, ñöùc caäy vaø loøng tín nhieäm cuûa chuùng ta nôi Meï Chuùa Kitoâ vaø Meï Giaùo hoäi vaø cuõng ñeå baét ñaàu laïi treân con ñöôøng cuûa lòch söû vaø cuûa Giaùo hoäi vôùi söï giuùp ñôõ cuûa Thieân Chuùa vaø cuûa Giaùo hoäi“.

Sau traøng phaùo tay hoan hoâ daøi ñeán 5 phuùt, ÑTC ban pheùp laønh ñaàu tieân Urbi et Orbi, roài trôû laïi Maät Vieän giöõa tieáng hoan hoâ cuûa toaøn daân tuï hoïp taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ.

Ngaøy 16 thaùng 10 naêm 1978 laø ngaøy cuûa Chuùa Quan phoøng, ngaøy lòch söû, ngaøy leã kính Thaùnh Margarita-Maria Alacoque, vaø laø ngaøy kyû nieäm 13 naêm cuoäc haønh höông cuûa Ñöùc Karol Wojtyla taïi Paray-le-Monial, nôi coù Ñeàn thaùnh toân suøng Traùi Tim Chuùa. Vaø cuõng laø ngaøy leã kính thaùnh Hedwige, moät trong caùc Vò Thaùnh Quan Thaày cuûa Ba lan.

Trong giôø phuùt lòch söû ñaày yù nghóa saâu xa naøy, Vò Giaùo Hoaøng môùi khoâng queân mình laø ngöôøi Ba lan, khoâng queân nöôùc Ba lan cuûa mình, moät nöôùc Ba lan luùc ñoù ñang soáng döôùi cheá ñoä coäng saûn voâ thaàn, nhöng luoân laø “Polonia fidelis“ trung thaønh vôùi Ñöùc tin, vôùi Giaùo hoäi hoaøn caàu. Trong khi chaáp nhaän vieäc löïa choïn, Ngaøi ñaõ hieán taát caû cuoäc ñôøi cho Giaùo hoäi, caùc linh hoàn, vaø caàu nguyeän ñeâm ngaøy cho traùch nhieäm naëng neà Chuùa trao phoù cho. Ngaøi töôûng nhôù ñeán Queâ höông vaø Queâ höông caàu nguyeän, theo doõi vaø haõnh dieän veà Ngöôøi con öu tuù naøy ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa, nhôø lôøi baàu cöû cuûa Ñöùc Meï Czestochowa, caát nhaéc leân chöùc vuï Keá nghieäp Thaùnh Pheâroâ, Ñaïi dieän Chuùa Kitoâ ôû traàn gian, Chuû chaên toaøn Giaùo hoäi coâng giaùo.

Chuùng ta haõy caàu nguyeän cho Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ trong ngaøy kyû nieäm 23 naêm ñöôïc choïn laøm Vò Keá nghieäp Thaùnh Pheâroâ, Chuû chaên toaøn Giaùo hoäi vaø caàu nguyeän haèng ngaøy cho Ngaøi trong thaùnh leã. Xin Chuùa gìn giöõ Ngaøi vaø ban cho Ngaøi ñöôïc bình an,  tröôøng thoï, vaø khoân ngoan saùng suoát; ñöøng bao giôø trao noäp Ngaøi cho aùc taâm keû thuø.

Back to Radio Veritas Asia Home Page