Töôøng thuaät
veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II
taïi Armeni ngaøy 27/09/2001
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Töôøng
thuaät chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Armeâni: Ngaøy cuoái cuøng,
thöù naêm 27 thaùng 9/2001.
ÑTC
Gioan Phaoloâ ñaõ keát thuùc chuyeán vieáng thaêm muïc vuï cuûa ngaøi
taïi hai coäng hoøa Kazakhstan vaø Armeâni; moãi nôi ÑTC vieáng thaêm
trong voøng ba ngaøy. Töø thöù baûy 22/09/2001 ñeán thöù ba 25 thaùng
9/2001, ÑTC vieáng thaêm coäng hoøa Kazakhstan, coäng hoøa roäng lôùn
nhaát ôû mieàn Trung AÙ Chaâu,
roäng baèng 9 laàn nöôùc Vieät Nam, nhöng chæ coù toång soá daân laø
15 trieäu. Vaø töø thöù ba 25 thaùng 9/2001 cho ñeán thöù naêm 27
thaùng 9/2001, ÑTC vieáng thaêm coäng hoøa Armeâni, vôùi daân soá 3
trieäu 8, vaø laø quoác gia ñaàu tieân chaáp nhaän Kitoâ giaùo laøm
quoác giaùo vaøo naêm 301.
Toång
thoáng Coäng Hoøa Armeâni vaø Ñöùc Giaùo Chuû Phoå Quaùt Karekin Ñeä
Nhò, ñaõ höôùng daãn caùc phaùi ñoaøn ñaïo ñôøi ra phi tröôøng
chaøo töø bieät ÑTC, vaøo chieàu thöù naêm 27 thaùng 9/2001.
Trrong
baøi dieãn vaên töø bieät, ÑTC Gioan Phaoloâ II moät laàn nöõa ñaõ
ca ngôïi daân toäc Armeâni vì ñaõ trung thaønh vôùi ñöùc Tin kitoâ,
qua nhöõng theá kyû bò taán coâng baùch haïi töø caùc nöôùc laùng
gieàng. ÑTC ñaõ noùi nhö sau:
“Xin
caùm ôn anh chò em tröôùc heát vì chöùng taù ñöùc tin, moät
ñöùc tin maø anh chò em ñaõ khoâng töø boû trong nhöõng giôø phuùt
ñen toái, moät ñöùc tin aên reã saâu trong gia ñình cuõng nhö trong
sinh hoaït quoác gia cuûa anh chò em”. ÑTC cuõng ñaõ khoâng queân yeâu
caàu nhöõng vò laõnh ñaïo daân toäc Armeâni toân troïng nhaân quyeàn
trong sinh hoaït noäi boä cuûa ñaát nöôùc, vaø haõy tieáp tuïc ñeo
ñuoåi hoøa bình vôùi caùc quoác gia laân caän.
Giôø
ñaây, chuùng ta haõy nhìn laïi vaøi bieán coá chính cuûa ngaøy cuoái
cuøng cuûa ÑTC taïi coäng hoøa Armeâni, töùc ngaøy thöù naêm 27 thaùng
9/2001.
Buoåi
saùng, ÑTC ñaõ cöû haønh thaùnh leã coâng khai theo nghi thöùc
latinh, cho khoaûng 5,000 tín höõu tham döï, taïi moät saân roäng taïi
Ñieän Toâng Toøa Etchmiadzin. Ñöùc Giaùo Chuû Karekin ñeä Nhò vaø
caùc giaùo só cuûa Giaùo Hoäi Toâng Toøa Armeâni, hieän dieän tham döï
buoåi leã. Caùc quan saùt vieân ghi nhaän coù söï hieän dieän cuûa
vaøi phaøi ñoaøn tín höõu coâng
giaùo ñeán töø xa, nhö töø coäng hoøa Goergi, vaø töø Teheran, thuû
ñoâ Iran. Trong baøi giaûng thaùnh leã, ÑTC ñaõ nhaéc ñeán nhöõng
thöû thaùch trong quaù khöù , vaø ñeà cao söï phong phuù thieâng
lieâng cuûa daân toäc Armeâni. ÑTC keâu goïi ngöôøi kitoâ haõy ñaán
thaân phuïc vuï ñaát nöôùc vôùi loøng thaønh tín vaø quaûng ñaïi.
ÑTC
ñaõ noùi nhö sau:
“Hôõi
anh chò em kitoâ Armeâni, sau cuoäc thöû thaùch troïng ñaïi, ñaõ ñeán
luùc vöôn leân!” ÑTC aùm chæ ñeán thöû thaùch cuoäc taøn saùt
dieät chuûng naêm 1915, cuoäc ñaøn aùp cuûa cheá ñoä coäng saûn, vaø
thieân tai ñoäng ñaát naêm 1988. ÑTC noùi tieáp nhö sau: “Vò giaùm
muïc Roma ñeán ñaây ñeå toân vinh loøng trung thaønh vaø can ñaûm
cuûa anh chò em! Trong nhöõng ngaøy vieáng thaêm naày, toâi ñaõ coù
yù ñònh ñeán thaêm nhöõng nôi coù ñoâng anh
chò em coâng giaùo, vaø nhaát laø nhöõng nôi bò ñoäng ñaát naêm
1988, bôûi vì toâi bieát raèng coøn nhieàu ngöôøi maõi ñeán hoâm
nay vaãn coøn phaûi gaùnh chòu nhöõng haäu quaû khuûng khieáp cuûa
traän ñoäng ñaát naày.” Nhöõng nôi coù ñoâng ngöôøi coâng giaùo,
laø phaàn ñaát phía baéc cuûa Armeâni, nhöng ÑTC khoâng theå ñeán
thaêm nôi ñoù ñöôïc. ÑTC môøi
goïi nhöõng ngöôøi kitoâ haõy daán thaân trong sinh hoaït daân söï
ñeå xaây döïng laïi ñaát nöôùc, vaø ñeå baûo ñaûm cho coù
ñöôïc coâng vieäc phuïc vuï ñaát nöôùc caùch thaønh thaät vaø
quaûng ñaïi, ñaùng ñöôïc ngöôøi
daân ñaùnh giaù toát. Ngaøi yeâu caàu anh chò em Armeâni haõy ñoùn
nhaän söï soáng vôùi tình yeâu meán, vaø chaêm soùc kyû löôõng
cho söï soáng con ngöôøi, caû khi con ngöôøi ñoù laø nhöõng keû
ngheøo heøn vaø beänh taät. Cuoái cuøng, ÑTC keâu goïi söï ñoaøn
keát yeâu thöông giöõa anh chò em coâng giaùo vaø nhöõng anh chò em
thuoäc giaùo hoäi toâng toøa Armeâni. ÑTC ñaõ noùi nhö sau: “Toâi
xaùc tín chaéc chaén raèng nhöõng anh chò em thuoäc giaùo hoäi toâng
toøa Armeâni, nhìn nhöõng anh chò em coâng gíao nhö laø nhöõng anh
chò em con cuûa cuøng moät Meï, moät Meï queâ höông Armeâni. Nhöõng
chia reõ ñaõ xaûy ra trong quaù khöù khoâng theå laøm hö nhöõng
goác reã cuûa söï hieäp nhaát.
Vaøo
cuoái thaùnh leã, ÑTC vaø Ñöùc Giaùo Chuû Karekin ñeä Nhò ñaõ cuøng
nhau ban pheùp laønh cho coäng ñoaøn tín höõu hieän hieän.
Ñaëc
bieät, trong ngaøy thöù naêm 27/09/2001, ñaõ ñöôïc phoå bieán Tuyeân
Ngoân Chung, ñöôïc ÑTC
Gioan Phaoloâ II vaø Ñöùc Giaùo Chuû Karekin Ñeä Nhò,
kyù nhaän, trong Nhaø Thôø Chaùnh Toøa taïi Etchmiadzin. Caû hai
vò laõnh ñaïo noùi leân öôùc nguyeän sao cho Ñöùc Tin cuûa ngöôøi
daân Armeâni, moät ñöùc tin ñaõ vöôït qua ñöôïc cuoäc dieät chuûng
vaø cheá ñoä ñoäc taøi toaøn trò, (sao cho Ñöùc Tin naày) coù söùc
soi saùng con nguôøi thôøi nay, vaø mang ñeán söï can ñaûm cho nhöõng
ai phaûi ñöông ñaàu vôùi “nhöõng thöû thaùch vaø tính caùch phöùc
taïp cuûa hoaøn caûnh quoác teá”. Tuyeân ngoân coù ñoaïn vieát nhö
sau: “Maãu göông cuûa nhöõng
anh chò em kitoâ Armeâni, laøm chöùng cho söï kieän naày
laø ñöùc tin trong Chuùa
Kitoâ coù theå vöôït qua ñöôïc moïi hoaøn caûnh con ngöôøi, caû
hoaøn caûnh khoù khaên. Chuùng ta haõy caàu nguyeän ngoõ haàu aùnh saùng
Ñöùc Tin kitoâ coù theå chieáu saùng treân nhöõng quoác gia maïnh
meõ hay yeáu keùm, ñaõ ñöôïc phaùt trieån hay ñang treân ñöôøng
phaùt trieån. Nhaát laø ngaøy nay, khi maø tính caùch phöùc taïp vaø
nhöõng thaùch thöùc cuûa hoaøn caûnh quoác teá, ñoøi hoûi thöïc
hieän moät choïn löïa giöõa thieän vaø aùc, giöõa aùnh saùng vaø
boùng toái, giöõa nhaân loaïi vaø phaûn nhaân loaïi, giöõa söï thaät
vaø doái traù, thì maãu göông cuûa nhöõng nguôøi kitoâ Armeâni keâu
goïi nhöõng anh chò em kitoâ ngaøy nay haõy laø nhöõng chöùng nhaân
cuûa söï thaät, caû khi phaûi traû giaù thaät ñaéc.”
Tuyeân
ngoân keát thuùc vôùi lôøi keâu goïi ñaïi keát nhö sau: “Taò nôi
ñaây, taïi Etchmiadzin, chuùng toâi laëp laïi söï cam keát long troïng
cuûa chuùng toâi, laø caàu nguyeän vaø hoaït ñoäng ngoû haàu laøm
cho mau ñeán ngaøy Hieäp Thoâng giöõa taát caû nhöõng ai tin vaøo
Chuùa Kitoâ, vôùi caùi nhìn ñuùng
thaät veà nhöõng truyeàn thoáng thaùnh, rieâng cuûa moãi coäng ñoaøn.”
Buoåi chieàu, tröôùc khi töø giaõ Armeâni taïi Phi Tröôøng Quoác Teá thuû ñoâ Yerevan, ÑTC ñeán thaêm tu vieän Khor Virap, caùch thuû ñoâ khoaûng 50 caây soá, naèm döôùi chaân ngoïn nuùi noåi tieáng ARARAT, gaàn bieân giôùi Thoå Nhæ Kyø, taïi nôi thaùnh Greâgorioâ, vò soi saùng, ñaõ bò caàm tuø, tröôùc khi caûi hoùa toaøn theå ñaát nöôùc Armeâni trôû laïi vôùi Ñöùc Tin Kitoâ vaøo naêm 301.