Ñieåm baùo ngaøy 24/09/2001

veà chuyeán thaêm muïc vuï

cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II

taïi Kazakhstan vaø Armeùnia

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Ñieåm baùo ngaøy 24.9.2001 veà Chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi coäng hoøa  Kazakhstan: Thaùnh Leã taïi Quaûng Truôøng “Meï Queâ Höông” Saùng Chuùa Nhaät 23/09/2001.

Caùc baùo xuaát baûn saùng thöù hai 24.9.2001, ñaõ löu yù caùch rieâng ñeán thaùnh leã do ÑTC chuû teá taïi Quaûng tröôøng “Meï Queâ Höông” ôû thuû ñoâ Astana, vôùi söï tham döï cuûa khoaûng 40 ngaøn ngöôøi, trong soá naøy - theo phaùt ngoân vieân vaø giaùm ñoác Phoøng baùo chí Toøa Thaùnh, coù raát ñoâng tín höõu Hoài giaùo vaø chính thoáng. Nhaän xeùt cuûa Phaùt ngoân vieân Toøa Thaùnh ñaõ ñöôïc caùc baùo chí xaùc nhaän.

Nhaät baùo: “Roma Thôøi Baùo” ñeà tít lôùn nôi trang 4 nhö sau: “Caùc tín höõu Kitoâ vaø Hoài giaùo, anh chò em haõy cuøng nhau caàu nguyeän cho hoøa bình“. Phía treân töïa ñeànaày, coøn coù lôøi nhaän ñònh theâm nhö sau: “Taïi Kazakhstan, Ñöùc Gioan Phaoloâ II keâu goïi choáng laïi chieán  tranh: Toân giaùo ñöøng bao giôø laø lyù do cuûa caùc vuï tranh chaáp“.  Ñaùm ñoâng khoaûng 40 ngaøn ngöôøi döï thaùnh leã ÑTC. Trong caùc ngöôøi hieän dieän coù vò Giaùo Tröôûng Hoài giaùo.

Trong baøi töôøng thuaät, ñaëc phaùi vieân cuûa nhaät baùo “Roma Thôøi Baùo”  ñaõ vieát nhö sau: “Sau Thaùnh leã, trong giôø ñoïc kinh Truyeàn Tin, Ñöùc Gioan Phaoloâ II keâu goïi  caùc tín höõu Hoài giaùo vaø Kitoâ giaùo haõy hôïp yù vôùi ngaøi caàu xin “vôùi taát caû taâm hoàn ñeå Thieân Chuùa gìn giöõ theá giôùi trong hoøa bình“.

ÑTC quaû quyeát: “Toân giaùo khoâng ñöôïc bao giôø duøng nhö lyù do cuûa tranh chaáp”. ÑTC tin chaéc raèng: caùc tín höõu Kitoâ vaø tín ñoà cuûa caùc toân giaùo khaùc coù  theå cuøng nhau laøm vieäc ñeå xaây döïng moät theá giôùi khoâng coù baïo ñoäng, moät theá giôùi yeâu chuoäng söï soáng vaø phaùt trieån trong coâng lyù vaø lieân ñôùi, moät theá giôùi “trong ñoù khoâng coù thuø gheùt, kyø thò vaø baïo ñoäng“.

Trong luùc vieáng thaêm Toång thoáng vaøo ban chieàu Chuùa Nhaät 23/09/2001,  ñeà taøi veà söï “daán thaân hoøa bình vaø choáng naïn khuûng boá”  ñaõ ñöôïc Toång Thoáng Narzarbayev nhaéc laïi tröôùc ÑTC, vôùi nhöõng lôøi nhö sau: “Kazakhstan saün saøng ñoaøn keát vôùi caùc ñoàng minh cuûa Hoa kyø ñeå cuøng nhau chieán ñaáu choáng laïi naïn khuûng boá, bôûi vì moät quoác gia maø thoâi, hôn nöõa laø moät quoác gia meânh moâng nhö Kazakhstan, khoâng theå töï mình ñaùnh baät ñöôïc naïn khuûng boá naøy“.

Toång thoáng cuõng chia seû noãi lo laéng cuûa ÑTC veà söï kieän naøy laø vieäc chieán ñaáu choáng laïi khuûng boá ñöøng bao giôø trôû neân moät chieán tranh giöõa caùc toân giaùo vaø caùc daân toäc.

Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaùp laïi baèng vieäc nhaán maïnh ñeán cuoäc gaëp gôõ vui nhoän vôùi giôùi treû taïi Ñaïi hoïc Eurasia, tröôùc khi gaëp Toång thoáng. ÑTC ñaõ noùi nhö sau: “Ñaát nöôùc cuûa Ngaøi laø moät xöù sôû trong ñoù cuoäc chung soáng vaø söï hoøa hôïp giöõa caùc daân toäc khaùc nhau coù theå ñöôïc neâu cao cho caû theá giôùi nhö daáu hieäu huøng hoàn cuûa lôøi keâu goïi taát caû moïi ngöôøi cuøng nhau soáng trong hoøa bình, trong söï hieåu bieát vaø ñoùn nhaän nhau, trong söï khaùm phaù daàn daàn vaø trong vieäc ñaùnh giaù cao caùc truyeàn thoáng rieâng cuûa moãi ngöôøi“.

Cuõng trong dòp naøy, ÑTC môøi goïi toân troïng vaø ñoái thoaïi vôùi caùc ngöôøi khoâng tin vaø “anh chò em chính thoáng“, xem ra cho tôùi luùc naøy vaãn coøn coù laäp truôøng cöùng raén;  Nhöng taïi Kazakhstan, caùc tín höõu chính thoáng soáng bình thaûn vaø coäng taùc vôùi caùc tín höõu Hoài giaùo vaø Kitoâ giaùo. Söï hieän dieän cuûa Vò Ñaïi giaùo tröôûng Hoài giaùo taïi Thaùnh leã saùng Chuùa nhaät laø moät chöùng côù cuï theå.

Tôø “Roma thôøi baùo” cuõng daønh moät baøi vaén vôùi tít ñeà “Moscowa vaø Vatican gaàn nhau hôn“. Taùc giaû baøi baùo minh chöùng: Trong nhöõng ngaøy naøy coù nhöõng daáu hieäu tích cöïc ñeán töø Toøa Giaùo chuû Moscowa. Toøa Giaùo chuû ñaõ cöû moät vò ñaïi dieän cuûa mình ñeán saân bay Astana tieáp ñoùn Ñöùc Gioan Phaoloâ II. Vò ñaïi dieän naøy laø Linh muïc chính thoáng Afaganghel, cuõng ñaïi dieän cho caû TGM chính thoáng Alexis taïi Kazakhstan, bò ñieàu trò gaáp taïi beänh vieän. Neân nhôù Giaùo hoäi chính thoáng taïi Kazakhstan thuoäc Toøa Giaùo chuû Moscowa. Trong dòp naøy, xem ra Ñöùc Alexis  ñeä nhò Giaùo chuû Moscowa vaø toaøn nöôùc Nga nghó raèng: neân chaám döùt caùc vuï baát bình giöõa hai Giaùo hoäi: chính thoáng Nga vaø coâng giaùo Roma,  keùo daøi nhieàu naêm vaø gaây neân nhöõng khoù khaên cho cuoäc haønh höông taïi Nga , töø laâu mong öôùc cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II . Nhieàu laàn chính Ñöùc Karol Wojtyla ñaõ nhaéc laïi caùch coâng khai öôùc mong naøy cuûa ngaøi, baèng vieäc môøi goïi anh em chính thoáng ñoái thoaïi trong söï toân troïng caùc khaùc bieät cuûa nhau.

Treân trang 4, nhaät baùo cuûa Roma daønh nhieàu baøi khaùc nöõa veà chuyeán vieáng thaêm Ñöùc Gioan Phaoloâ II taïi Kazakhstan.

Moät baøi veà caùc nöôùc Hoài giaùo treân baûn ñoà theá giôùi, trong soá naøy coù Quoác vöông Arabie Saudite laø khoâng bao giôø khoan dung ñoái vôùi caùc tín höõu coâng giaùo, vì Arabie Saudite ñöôïc coi laø “Ñaát thaùnh“ cuûa Hoài giaùo, coù ñeàn thôø taïi Mecca, nôi haønh höông haèng naêm cuûa tín höõu Hoài giaùo. Arabie Saudite keå mình laø nguôøi canh giöõ Ñeàn thôø naøy. Taïi Arabie Saudite thöïc haønh ñaïo vaø caùc hoaït ñoäng cuûa ngöôøi coâng giaùo hoaøn toaøn bò caám; vieäc trôû laïi ñaïo coâng giaùo bò coi laø phaûn boäi vaø bò aùn töû hình.

Moät baøi khaùc noùi ñeán vieäc “caùc nhaø thaàn hoïc Hoài giaùo“ taïi Iran  (moät quoác gia Hoài giaùo khaùc), choáng laïi Hoa kyø vaø toá caùo Hoa kyø: “Chính hoï laø nhöõng ngöôøi khuûng boá, vì theá hoï khoâng theå coi mình laø “nhöõng ngöôøi tieân phong“ trong chieán dòch choáng khuûng boá“.

Traùi laïi, trong baøi phoûng vaán daønh cho “Iran Môùi“, baø Elaheh Kulai, nöõ daân bieåu thuoäc phe caûi caùch cuûa Toång thoáng Khatami,  thaønh vieân cuûa UÛy ban quoác hoäi veà an ninh quoác gia vaø quoác teá vuï,  môøi goïi Toång thoáng, nhôø cô hoäi ñaëc bieät naøy, laáy laïi uy tín ñaõ bò maát ñi treân tröôøng quoác teá vaø noái laïi nhöõng moái quan heä vôùi moät soá quoác gia khaùc. Tuy khoâng nhaéc roõ Hoa kyø, nhöng ai cuõng hieåu yù cuûa Baø daân bieåu.

Nhaät baùo “La Stampa”, moät trong caùc nhaät baùo lôùn cuûa YÙ, xuaát baûn taïi Torino, ñaêng hình  lôùn Ñöùc Gioan Phaoloâ II ngoài treân gheá trong Thaùnh Leã. Döôùi bình naøy, ñeå tít noåi: “ÑTC noùi: Thieân Chuùa khoâng phaûi laø caên côù cuûa nhöõng tranh chaáp“. Döôùi tít  coù phuï ñeà theâm nhö sau: “Töø Kazakhstan, lôøi keâu goïi ngöôøi daân thuoäc moïi toân giaùo“.

Trong baøi, ñaëc phaùi vieân vieát nhö sau: “Töø thaønh phoá naøy (Astana), töø  Kazakhstan, moät Xöù sôû ñöôïc coi laø göông maãu cuûa hoøa ñoàng giöõa caùc ngöôøi nam nöõ thuoäc caùc nguoàn goác vaø tín ngöôõng khaùc nhau, toâi muoán keâu goïi moïi ngöôøi, tín höõu Kitoâ vaø tín höõu cuûa caùc toân giaùo khaùc, ñeå chuùng ta cuøng nhau hoaït ñoäng trong vieäc xaây döïng moät theá giôùi yeâu meán söï soáng vaø phaùt trieån trong coâng bình vaø lieân ñôùi“.

Trong giôø ñoïc kinh Truyeàn tin, nhaéc laïi bieán coá xaåy ra taïi New York vaø Washington ngaøy 11 thaùng 9/2001 vöøa qua, ÑTC noùi: “Chuùng ta ñöøng ñeå caùi ñaõ xaåy ra ñöa ñeán vieäc ñaøo saâu hoá chia reõ. Toân giaùo khoâng bao giôø ñöôïc duøng nhö lyù do cho moät cuoäc tranh chaáp“. Ngaøi xin caàu nguyeän ñeå hoøa bình thoáng trò treân theá giôùi: “Öôùc gì moïi daân toäc baát cöù ôû phöông trôøi naøo, ñöôïc cuûng coá bôûi söï khoân ngoan Thieân Chuùa, hoaït ñoäng cho moät neàn vaên minh tình yeâu, trong ñoù khoâng coù choã cho thuø gheùt, kyø thò vaø baïo ñoäng. Vôùi taát caû taâm hoàn, toâi nguyeän xin Thieân Chuùa gìn giöõ theá giôùi trong hoøa bình“. Ñaëc phaùi vieân bình luaän: “Taát caû nhöõng lôøi naøy, traùi laïi, laøm cho moïi ngöôøi nghó ñeán vieäc ñaùp laïi haønh ñoäng chieán tranh cuûa quaân khuûng boá coi nhö saép ñeán. Ñaëc phaùi vieân vieát theâm: Chính Ñöùc Gioan Phaoloâ II, trong buoåi gaëp Toång thoáng chieàu Chuùa nhaät 23/09/2001, cho bieát: ngaøi ñaõ phaûi vöôït qua moät vaøi yù kieán veà huûy boû chöông trình, ñeå coù theå thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm taïi Kazakhstan vaø Armeùnie.

Veà lôøi keâu goïi “hoøa bình, hoøa thuaän“ cuûa ÑTC, oâng Gaspare Babiellini Amidei, cöïu giaùm ñoác nhaät baùo Il Tempo di Roma, giaûi thích treân nhaät baùo Corriere della sera (24.9.2001) nhö sau: “Lôøi keâu goïi hoøa bình, hoøa thuaän cuûa Ñöùc Karol Wojtyla khoâng coù nghóa laø aân xaù cho quaân khuûng boá. Caùc ngöôøi cuûa Thieân Chuùa khoâng theå vaø khoâng muoán raèng: haõy ñeå keû saùt nhaân ñöôïc töï do. Nhöng caùc vò naøy coù theå vaø muoán cuøng nhau caàu nguyeän ñeå vieäc baét keû saùt nhaân, khoâng ñem theo nhöõng laàm loãi, maø sau ñoù  coù theå  ñöa ñeán chieán tranh thöïc söï cho theá giôùi“.

Back to Radio Veritas Asia Home Page