Laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh

nhaân dòp Hoäi Nghò Quoác Teá taïi Durban

veà "Chuû Nghóa Chuûng Toäc"

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

ÑTC leân aùn chuû nghóa chuûng toäc vaø “coi chuû nghóa naøy laø moät toäi troïng  xuùc phaïm ñeán Thieân Chuùa“  nhaân dòp Hoäi Nghò Quoác teá  taïi DURBAN, Coäng Hoøa Nam Phi, veà “chuû nghóa chuûng toäc vaø nhöõng hình thöùc môùi veà kyø thò”.

Naêm 1998, theo lôøi yeâu caàu cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II , Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng lyù vaø Hoøa bình  ñaõ soaïn thaûo vaø coâng boá vaên kieän “Giaùo hoäi ñöùng tröôùc chuû nghóa chuûng toäc“. Trong baøi huaán ñöùc tröôùc khi ñoïc Kinh Truyeàn tin Tröa Chuùa nhaät vöøa qua taïi Castelgandolfo, ÑTC ñaõ nhaéc laïi vaên kieän naøy, leân aùn chuû nghóa chuûng toäc vaø “coi chuû nghóa naøy laø moät toäi troïng  xuùc phaïm ñeán Thieân Chuùa“. Tröôùc ngaøy khai maïc Ñaïi hoäi theá giôùi veà “chuû nghóa chuûng toäc” ñöôïc toå chöùc taïi Thaønh phoá Durban (Coäng hoøa Nam Phi) töø ngaøy 31 thaùng 8/2001 ñeán 7 thaùng 9/2001, Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh veà Coâng lyù vaø Hoøa bình, do ÑHY Phanxicoâ Xavieâ Nguyeãn Vaên Thuaän höôùng daãn, laïi cho coâng boá aán baûn môùi cuûa Vaên Kieän noùi treân, vôùi töïa ñeà nhö sau: “Giaùo hoäi vaø chuû nghóa chuûng toäc - ñeå tieán ñeán moät xaõ hoäi huynh ñeä hôn“.

Duø baàu khí tröôùc ngaøy khai maïc coù veû caêng thaúng do vieäc taåy chay cuûa Hoa kyø vaø do nhöõng chia reõ saâu xa veà “Sionisme“, “chuû nghóa  Do thaùi” ---- ñaây laø moät phong traøo chính trò-toân giaùo phaùt xuaát vaøo ñaàu theá kyû 19,  nhaèm muïc ñích tranh ñaáu taùi laäp  nöôùc Do thaùi - vaø  veà  “vieäc boài thöôøng“ cho caùc naïn nhaân cuûa chính saùch noâ leä vaø thuoäc ñòa, Toøa Thaùnh nhaán maïnh ñeán söï quan troïng cuûa cuoäc gaëp  gôõ taïi Durban, bôûi vì cuoäc gaëp  gôõ naøy  ñoái phoù vôùi khuynh höôùng caøng ngaøy caøng maïnh khoâng nhöõng veà baïo ñoäng chuûng toäc, nhöng coøn veà nhöõng hình thöùc môùi cuûa kyø thò chuûng toäc vaø noâ leä.

Tröôùc nhöõng tranh luaän veà vieäc boài thöôøng cho caùc naïn nhaân cuûa cheá ñoä noâ leä, Vaên kieän môùi cuûa Toøa Thaùnh höôùng veà vieäc uûng hoä “moät hình thöùc“ ñeàn buø “naøo ñoù“. Vaên kieän giaûi thích: “Söï döõ gaây neân phaûi ñöôïc nhìn nhaän, vaø moät caùch heát söùc coù theå, ñích ñaùng vaø thaønh thöïc. Vaên kieän vieát tieáp: “Ñöùc coâng bình ñoøi  moät söï söûa sai”. Söï söûa sai naøy coù muïc ñích loaïi tröø moïi haäu quaû cuûa moät haønh ñoäng baát löông vaø xeáp ñaët moïi söï trong traät töï, coù theå ñaõ bò thieät haïi, neáu haønh ñoäng kia ñaõ khoâng xaåy ra. Vaên kieän traùnh ñi saâu vaøo nhöõng vaán ñeà chuyeân moân;  nhöng chaéc chaén trong vieäc giuùp ñôõ caùc nöôùc treân ñöôøng phaùt trieån töø phía caùc quoác gia kyõ ngheä, vaên kieän chæ veõ con ñöôøng cuï theå vaø tröïc tieáp, khoâng nhöõng ñeå tuaân theo moät nghóa vuï luaân lyù, nhöng coøn ñeå thöïc hieän “quyeàn caên baûn cuûa moãi moät con ngöôøi ñöôïc phaùt trieån“.

Vaên kieän giaûi thích roõ raøng raèng: vieäc boài thöôøng (ñeàn buø) ñaây khoâng coù nghóa laø moät vieäc tranh daáu veà nhöõng thieát haïi ñaõ phaûi chòu (-- “Khoâng theå ñeå mình bò giam haõm trong tuø nguïc cuûa dó vaõng“ --); muïc tieâu ñích thöïc laø “vieäc hoøa giaûi“. Vì theá Vaên kieän neâu leân caùch cö xöû vaø göông saùng cuûa ÑTC trong Naêm Toaøn xaù vöøa qua: xin tha thöù veà nhöõng hình thöùc gaây göông muø vaø khoâng phuø hôïp vôùi chöùng taù Tin Möøng cuûa nhöõng con caùi Giaùo hoäi“. Ñaây laø moät hình thöùc cuûa vieäc thanh luyeän hoùa, coù theå goïi ñöôïc laø moät “cuoäc thanh taåy taâm trí“.

Trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho Haõng thoâng taán Fides, Ñöùc TGM Darmuid Martin, Quan saùt vieân thöôøng tröïc Toøa Thaùnh taïi LHQ ôû Geneøve, vò caàm ñaàu phaùi ñoaøn Toøa Thaùnh tham döï Hoäi nghò theá giôùi taïi Durban, ñaõ tuyeân boá nhö sau: “Nhuõng cöû chæ cuûa ÑTC trong Naêm Toaøn Xaù vaïch ra moät con ñöôøng ñi ñeán hoøa giaûi: Ñoù laø  coâng nhaän nhöõng sai laàm cuûa quaù khöù, ñeå xaây döïng nhöõng moái quan heä môùi veà bình ñaúng vaø hoøa bình”.

Moät vaán ñeà tranh luaän khaùc taïi Durban laø traùch nhieäm cuûa chuû nghóa Sion (chuû nghóa Do Thaùi): Vaên kieän Toøa Thaùnh khoâng ñi vaøo chi tieát, cho duø  toá caùo  laø: vaãn coøn coù nhöõng thaønh kieán choáng Do thaùi, caên côù gaây neân vuï saùt haïi ngöôøi Do thaùi trong theá kyû vöøa qua. Ñöùc Cha Martin tuyeân boá: “Ngaøy nay khoâng coøn ngöôøi naøo chaáp nhaän vieäc ñoàng hoùa chuû nghóa Sion vôùi chuû nghóa chuûng toäc (Racisme); nhöng ngaøi noùi theâm ngay raèng: “Nhöng vaán ñeà phaûi neâu leân taïi Hoäi nghò Durban laø vaán ñeà ñau khoå cuûa daân toäc Palestine“.

Vaên kieän Toøa Thaùnh coøn nhaéc ñeán nhöõng hình thöùc môùi khaùc cuûa chuû nghóa chuûng toäc; vieäc kyø thò ñaùng löu yù hôn caû hieän nay laø “vieäc khai thaùc taøn baïo caùc treû em, naïn maõi daâm vaø caùc ngöôøi di daân, tò naïn baát hôïp phaùp“. Ñaây laø nhöõng hieän töôïng caàn ñöôïc thaûo luaän saâu roäng taïi Hoäi nghò. Duø chính saùch noâ leä nay ñaõ ñöôïc huûy boû treân theá giôùi, Toøa Thaùnh nhaéc laïi raèng: chính saùch noâ leä vaãn toàn taïi nhaát laø taïi Chaâu phi, nôi caùc daân toäc thuoäc caùc boä  laïc khaùc nhau. Moät hình thöùc môùi cuûa chuû nghóa chuûng toäc laø “vieäc can thieäp kyõ thuaät vaø nhöõng thí nghieäm treân baøo thai, treân caùc treû em chöa sinh ra vaø nhöõng kyõ thuaät veà sinh saûn nhaân taïo. Vieäc phaùt trieån cuûa nhöõng kyõ thuaät  naøy coù theå ñöa ñeán vieäc  taïo neân “moät loaïi con ngöôøi thaáp keùm”, chæ duøng ñeå phuïc vuï ngöôøi khaùc maø thoâi. Vaên kieän cuõng noùi ñeán “vieäc thí nghieäm veà moân öu sinh  hieän coøn trong boùng toái“ (moân öu sinh nhaèm nghieân cöùu veà nhöõng chöùng beänh truyeàn sinh vaø truyeàn nhieãm, ñeå laøm cho söï soáng ñöôïc toát hôn: öu sinh). Ñöùc Cha Martin nhaán  maïnh: Moân öu sinh naøy coù theå taïo neân nhöõng hình thöùc môùi veà chuû nghóa chuûng toäc, giaáu aån sau böùc maøn cuûa nhöõng tieán boä khoa hoïc.

Vieäc taåy chay cuûa Hoa kyø hoaëc chæ göûi moät phaùi ñoaøn ôû caáp thaáp, gaây phaãn noä nôi Chính phuû Nam phi. Ñoái vôùi LHQ, quyeát ñònh cuûa Hoa kyø laøm thaát voïng, vaø cuõng gaây chæ trích taïi chính Hoa kyø. Toång tröôûng ngoaïi giao  Nam phi tuyeân boá: Ngoaïi tröôûng Powell khoâng tham döï laø moät ñaùng tieác. Khoâng moät nöôùc naøo treân theá giôùi naøy, keå caû Hoa kyø, ñaõ thaønh coâng trong vieäc loaïi tröø taän goác reã chuû nghóa chuûng toäc. Vì theá Hoa kyø cuõng caàn ñeán Hoäi nghò naøy nhö taát caû caùc quoác gia khaùc. Toång thö kyù LHQ, oâng Kofi Annan, töø Salisburgo (AÙo quoác) tuyeân boá nhö sau: OÂng tin raèng Hoa kyø seõ nghó laïi vaø tham döï Hoäi nghò Durban. Vieäc vaéng maët cuûa ngoaïi tröôûng Powell taïi Durban cuõng bò chæ trích taïi chính Hoa kyø. Muïc sö Jesse Jackson tuyeân boá: “Vieäc troán traùnh khoâng giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà. Söï hieän dieän taïi Hoäi nghò Durban cuûa moät vò Boä tröôûng Hoa Kyø goác Phi chaâu, coù uy tín,  oâng Powell,  laø moät cô hoäi raát toát ñeå Hoa kyø tung ra moät söù ñieäp veà nhöõng tieán boä chuûng toäc ñaõ ñaït ñöôïc trong nöôùc“.

Lyù do veà vieäc taåy chay Hoäi nghò Durban cuûa Hoa kyø laø “möu toan bieán Hoäi nghò thaønh moät vuï xöû aùn Israel“. Hoa kyø coøn tính ñeán vieäc taåy chay caû Hoäi nghò thöôïng ñænh tôùi ñaây taïi Truï sôû LHQ veà caùc quyeàn cuûa treû em. Lyù do cuûa vieäc taåy chay naøy laø  trong vaên kieän chuaån bò khoâng noùi ñeán vieäc choáng phaù thai, traùi laïi coù khuynh höôùng uûng hoâï naïn phaù thai. ----Neân nhôù: Chính phuû cuûa Toång Thoáng Bush Jr. choáng phaù thai, khaùc ñöôøng loái cuûa chính phuû Clinton ---). Ñaøng khaùc Vaên kieän chuaån bò quaù ñeà cao vieäc beânh vöïc caùc quyeàn cuûa treû em, ít ñeám xæa ñeán caùc quyeàn vaø traùch nhieäm cuûa cha meï vaø gia ñình.

Back to Radio Veritas Asia Home Page