Báo chí ngoại quốc nói nhiều về chuyến viếng thăm Việt Nam của Tổng Thống Hoa Kỳ ông Bill Clinton trong những ngày từ 17 đến 20 tháng 11/2000 và gọi đây là chuyến viếng thăm lịch sử. Trong bài thời sự hôm nay, chúng ta lưu ý đặc biệt đến các bài đăng trong hai nhật báo "Quan Sát Viên Roma" và "Tương Lai".
Nhật báo "Quan sát Viên Roma", cơ quan ngôn luận bán chính thức của Tòa Thánh Vatican, số phát hành ngày 18.11.2000 đã đăng hình về lễ nghi đón tiếp nơi trang nhất với tựa đề lớn chiếm ba cột như sau: Khởi sự chuyến viếng thăm lịch sử của Tổng thống Clinton - Ðây là chuyến viếng thăm đầu tiên của một Vị Quốc trưởng Hoa Kỳ, tại Việt Nam, kể từ lúc kết thúc chiến tranh năm 1975.
Trong bài, tác giả thuật lại sự cảm động của của Tổng Thống Hoa Kỳ về cuộc đón tiếp nồng nhiệt và lời tuyên bố đầy hy vọng cho mối quan hệ tương lai giữa hai quốc gia. Lần thứ nhất Quốc Ca của Hoa kỳ được cùng vang lên với quốc ca Việt Nam, và cùng lúc Quốc Kỳ Hoa Kỳ được kéo lên song song với quốc kỳ Việt Nam; Ðây là dấu hiệu của sự Hòa Giải. Cử chỉ đầu tiên của Tổng Thống Clinton là cử chỉ tưởng nhớ các nạn nhân của chiến tranh. Tổng Thống nói: "Ba triệu binh sĩ và người dân can đảm đã hy sinh mạng sống trong cuộc chiến".
Vẫn theo nhật báo L?Osservatore Romano, trong ngày viếng thăm 18 tháng 11/2000, Tổng Thống Clinton gặp Chủ tịch Nhà Nước ông Trần đức Lương và Thủ tướng Việt Nam, ông Phan văn Khải, một người được nhìn như có tinh thần cải cách của Việt Nam hiện nay. Trong cuộc gặp gỡ, Tổng Thống và Nhà Cầm Quyền Việt Nam ký kết nhiều thỏa ước mở rộng quan hệ thương mại và tài chánh giữa hai quốc gia.
Nhật báo "Quan Sát Viên Roma" cũng nhắc lại lời Tổng Thống tuyên bố trên máy bay với phóng viên báo chí trước khi đáp xuống Hà nội, như sau: "Chúng ta phải nhìn về tương lai, nếu chúng ta muốn chữa lành các vết thương của quá khứ".
Trong khi đó, nhật báo "Tương Lai", một nhật báo công giáo xuất bản tại Ý, trong hai số liên tiếp, số ra ngày 17 và và số ra ngày 18.11.2000 người ta đọc được nhiều bài về chuyến viếng thăm của Tổng Thống Clinton tại Việt Nam, do các đặc phái viên từ Viễn Ðông gửi về.
Số ra ngày 17.11.2000 dành ba bài nơi trang 17. Bài nhất chạy tít lớn cả trang: Tổng Thống Clinton tới Việt Nam sau 25 năm. Dưới tít này có đăng hai bức hình: một hình chụp biểu ngữ (bằng tiếng Anh) chào mừng Tổng Thống và một hình chụp cuộc đón tiếp và tặng bông lúc Tổng Thống tới Việt Nam. Dưới hai hình này, nhật báo viết như sau: Sứ vụ lịch sử về hòa bình tại một quốc gia lần đầu tiên đã gây thất bại về quân sự cho Hoa kỳ.
Bài thứ hai đăng bài phỏng vấn về những nhận xét của một Giáo sư Việt Nam tị nạn tại Canada về chuyến viếng thăm của Tổng Thống Clinton. Tựa đề của bài này là: "Chuyến viếng thăm là một vấn đề của uy tín cá nhân".
Bài thứ ba nói đến nền kinh tế Việt Nam hiện nay, với tựa đề khơi dậy nhiều suy nghĩ cho người Việt Nam như sau: "Một chế độ thành thạo trong chiến thắng các chiến tranh, nhưng không có khả năng đánh bật được cảnh nghèo khổ". Bài báo nầy viết như sau: Với dân số khoảng 76 triệu, Việt Nam là quốc gia thứ hai đông dân cư hơn cả tại miền Ðông Nam Á (sau Indonesia), nhưng cũng là một quốc gia nghèo hơn cả, với lợi tức hằng năm 220 Mỹ kim, tính theo đầu người trong năm 1990, nay lên tới 250 Mỹ Kim, trong lúc đó tại Thái Lan, lợi tức theo đầu người nhiều hơn gấp 12 lần. Việt Nam không thiếu tài nguyên thiên nhiên như dầu hỏa, than đá. Nhìn cách tích cực, bài báo ca ngợi những thành công trong chiến dịch chống nạn mù chữ: hiện nay khoảng 88% dân cư biết đọc, biết viết. Bài báo cũng ca ngợi khả năng làm việc và sáng kiến của người Việt Nam, được mọi người biết đến trong cũng như ngoài nước.
Về vấn đề tự do, bài báo nhắc lại lời của Tổng Thống Hoa Kỳ trong cuộc gặp gỡ sinh viên Ðại học Hà Nội hôm 18.11.2000, như sau: "Theo kinh nghiệm của chúng tôi, việc bảo đảm cho có các tự do tôn giáo và sự bất đồng quan điểm chính trị, không những không đe dọa tính cách ổn định của xã hội, nhưng củng cố sự tín nhiệm của người dân nơi các thể chế".
Cũng nhật báo "Tương Lai", trong số ra ngày 18.11.2000, có đăng tiếp thêm ba bài về chuyến viếng thăm của Tổng Thống Hoa Kỳ tại Việt Nam. Bài nhất nói đến những đau khổ chung của hai dân tộc, do bởi chiến tranh gây nên - Bài thứ hai nói đến các cựu tù binh - Cả đại sứ Hoa Kỳ hiện nay tại Việt Nam cũng là một trong các cựu tù binh. Và bài thứ ba loan tin về cuộc gặp gỡ giữa Tổng Thống Clinton và Ðức Cha Phạm Minh Mẫn, Tổng Giám Mục Thành Phố Sàigòn, ngày Chúa Nhật 19.11.2000, với tựa đề như sau: "Tự do tôn giáo vẫn còn xa vời". Ðức Tổng Giám Mục trước đây đã theo học tại Hoa Kỳ. Tác giả bài báo về tự do tôn giáo, ông Riccardo Cascioli, đã giải thích về cuộc gặp gỡ giữa Tổng Thống Hoa Kỳ và Ðức Tổng Giám Mục Thành Phố Sàigòn, như sau: Trong ý muốn của Vị lãnh đạo Hoa Kỳ, cuộc gặp gỡ này là để nhấn mạnh đến tính cách nhậy cảm của Hoa Kỳ đối với tự do tôn giáo, đây là một sứ điệp trở nên tế nhị hơn nữa, sau khi xảy ra việc công bố trong những ngày vừa qua các văn kiện mật của chính phủ Việt Nam, nói đến việc kiểm soát nhiều hơn và đàn áp gắt gao hơn nữa các tôn giáo, nhất là các Giáo hội Kitô.
Tác giả bài báo viết thêm như sau: Phản ứng của chính phủ Hà Nội trước việc công bố những văn kiện này rất là "phẫn nộ". Tác giả nhắc lại một số nhận xét của Ðức Tổng Giám Mục về tình hình tôn giáo: Trong những năm vừa qua đã có những tiến bộ khả quan hơn. Có những khoảng rộng nhiều hơn dành cho việc giảng dạy giáo lý và công việc tông đồ; việc gia nhập chủng viện không còn giới hạn 5 năm một lần nữa; vẫn có những tiếp xúc trực tiếp với Tòa Thánh và một số giáo phận đã có giám mục v.v . Tuy nhiên, Tác giả bài báo không quên kể ra một lô những khó khăn như: một số tu sĩ linh mục còn bị giam tù, con số gia nhập chủng viện bị giới hạn và danh sách ứng sinh do chính phủ ấn định và duyệt y trước; các chủng viện còn bị kiểm soát, một số giáo phận còn trống tòa: Hai giáo phận Hải Phòng và Bùi Chu từ năm 1999; giáo phận Hưng Hóa từ 1992; Tại một số giáo phận khác, kể cả Hà Nội, các vị chủ chăn đã cao niên, nhưng không thể bổ nhiệm được người kế vị...
Ðó là vài
điểm lướt qua nội dung chính
các bài đăng trong hai Nhật Báo
"Quan Sát Viên Roma" và "Tương Lai",
liên quan đến chuyến viếng thăm
lịch sử của Tổng Thống Hoa Kỳ,
Ông Bill Clinton, tại Việt Nam, trong những
ngày qua. Người dân Việt Nam ước
mong chuyến viếng thăm lịch sử
nầy sẽ mang lại nhiều thay đổi,
không những trong các mối quan hệ
ngoại giao, thương mại, kinh tế... nhưng
nhất là trong việc tôn trọng tự
do dân chủ.