Nghóa Cöû Yeâu Thöông
(Nhöõng Baøi Suy Nieäm Haèng Ngaøy Theo Chuû Ñeà
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu - Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Thaùi Ñoâ Voâ Tín
Nhieàu ngöôøi naïi ñeán vaán ñeà ñau khoå ñeå choái boû söï hieän höõu cuûa Thieân Chuùa, coù theå ñaõ nhìn ñau khoå vaø söï döõ döôùi nhieàu goác reã khaùc nhau. Chuùng ta ñaõ coù dòp chia seû ñau khoå laø moät maàu nhieäm hôn laø moät vaán ñeà, moät maàu nhieäm gaén lieàn vôùi chính maàu nhieäm maø chuùng ta goïi laø tình yeâu Thieân Chuùa. Thieân Chuùa laø tình yeâu, Thieân Chuùa laø Ñaáng troïn haûo, nhöng tình yeâu vaø söï troïn haûo aáy vöôït quaù khaû naêng suy töôûng cuûa con ngöôøi, khi lyù trí ñaõ ñaàu haøng tröôùc maàu nhieäm, luùc ñoù con ngöôøi caàn chaïy ñeán aùnh saùng cuûa nieàm tin, ñoù laø ñieàu maø chuùng ta ñaõ chia seû trong nhöõng baøi tröôùc.
Hoâm nay chuùng ta trôû laïi vôùi thaùi ñoä voâ tín cuûa con ngöôøi. Xung quanh chuùng ta coù raát nhieàu ngöôøi khoâng tin vaø khoâng coù toân giaùo, moät soá coâng khai tuyeân xöng mình laø ngöôøi voâ thaàn, moät soá khaùc do aûnh höôûng cuûa moâi tröôøng hay do aûnh höôûng söï choïn löïa caù nhaân cuõng trôû thaønh khoâng tin hay coâng khai tuyeân boá söï voâ thaàn cuûa mình.
Tröôùc heát, caàn phaûi xaùc ñònh theá naøo laø khoâng tin? Khoâng tin tröôùc heát coù nghóa laø khoâng tin coù Thieân Chuùa, khoâng coù moät caùi nhìn toân giaùo veà cuoäc soáng, khoâng heà quy chieáu veà toân giaùo, tín ngöôõng vaø caùc giaù trò toân giaùo, khoâng tin coù baát cöù moät cuoäc soáng naøo beân kia coõi cheát.
Töïu trung khoâng tin coù nghóa laø khoâng tin coù moät toân giaùo naøo. Nhö vaäy, khoâng tin cuõng coù nghóa laø khoâng coù moät höõu theå sieâu vieät naøo beân kia theá giôùi höõu hình naøy, raèng theá giôùi naøy laø taát caû, vaø cheát laø moät taän cuøng vónh vieãn. Dó nhieân, khoâng tin khoâng coù nghóa laø khoâng tin baát cöù ñieàu gì, ngöôøi khoâng tin vaãn coù moät nieàm tin rieâng cho mình. Thaät theá, ngöôøi khoâng tin vaãn tin ôû moät giaù trò traàn theá naøo ñoù nhö toå quoác, söï tieán boä khoa hoïc, töï do lyù trí, v.v... Ngöôøi khoâng tin cuõng coù theå tin ôû nhaân loaïi, tin ôû con ngöôøi vaø nhöõng giaù trò nhaân baûn cao caû khaùc nhö coâng lyù vaø hoøa bình, nhöõng giaù trò naøy vöøa laø Thieân Chuùa, vöøa laø Toân Giaùo cuûa hoï. ngöôøi khoâng tin coù theå tuyeân boá coâng khai raèng mình laø ngöôøi voâ thaàn vaø coù moät laäp tröôøng roõ reät laø choái boû Thieân Chuùa, leân aùn Toân Giaùo. Beân caïnh nhöõng ngöôøi voâ thaàn coâng khai aáy, coøn coù nhöõng ngöôøi khoâng do xaùc tín vaø choïn löïa xaùc tín, maø do moâi tröôøng soáng nhieàu hôn, hoï toû ra döûng döng doái vôùi vaán ñeà Toân Giaùo.
Neàn vaên minh tieâu thuï boùp ngheït Toân Giaùo vaø moïi caâu hoûi veà Toân Giaùo, con ngöôøi soáng maø khoâng maøng ñeán Toân Giaùo, nhöõng giaù trò vónh cöûu, cuoäc soáng mai haäu vaø söï hieän höõu cuûa Thieân Chuùa. Ñaây voán laø nhöõng ngöôøi voâ thaàn cuûa thôøi ñaïi, hay ñuùng hôn phaûi goïi hoï laø nhöõng ngöôøi hoaøn toaøn döûng döng veà toân giaùo.
Töø thaùi ñoä cuûa nhöõng ngöôøi khoâng thaáy vaø khoâng caûm nhaän ñöôïc Toân Giaùo vaø Thieân Chuùa nhö giaù trò ñaùng khao khaùt vaø tìm kieám. Moät giaù trò ñaùng soáng cheát cho duø chæ laø trong moät möùc ñoä nhoû, ñoái vôùi hoï Thieân Chuùa vaø Toân Giaùo khoâng phaûi laø nhöõng vaán ñeà soáng hay caàn ñöôïc quan taâm, ñoái vôùi hoï Thieân Chuùa vaø Toân Giaùo hoaøn toaøn khoâng heä troïng trong cuoäc soáng. Noùi caùch khaùc Thieân Chuùa vaø Toân Giaùo khoâng phaûi laø nhöõng vaán ñeà soáng coøn.
Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi coù thaùi ñoä döûng döng veà Toân Giaùo thì Thieân Chuùa ñaõ cheát, Ngaøi ñaõ hoaøn toaøn bieán khoûi chaân trôøi cuûa con ngöôøi. Thaät ra, ñaây khoâng phaûi laø söï hieän höõu cuûa con ngöôøi. Thaät ra, ñaây khoâng phaûi laø söï hieän höõu trong baûn chaát cuûa Thieân Chuùa maø laø nhöõng giaù trò cuûa Ngaøi. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi coù thaùi ñoä döûng döng veà Toân Giaùo raát coù theå Thieân Chuùa hieän höõu, nhöng söï hieän höõu aáy hoaøn toaøn xa laï hay voâ nghóa ñoái vôùi con ngöôøi, con ngöôøi vaãn coù theå soáng maø khoâng caàn coù Thieân Chuùa, do ñoù döûng döng veà Toân Giaùo coù nghóa laø khoâng maøng ñeán Thieân Chuùa vaø Toân Giaùo veà maët lyù trí cuõng nhö tình caûm. Ngöôøi coù thaùi ñoä döûng döng veà Toân Giaùo khoâng choáng Thieân Chuùa, nhöng cuõng chaúng theo Thieân Chuùa, ñoái vôùi hoï Thieân Chuùa hoaøn toaøn vaéng maët.
Döûng döng veà Toân Giaùo laø moät hieän töôïng khaù phuùc taïp, bôûi vì noù vöøa coù theå ñi ñoâi vôùi quan taâm veà Toân Giaùo, vöøa coù nhieàu möùc ñoä vaø hình thöùc khaùc nhau. Thaät theá, khoâng thieáu nhöõng ngöôøi döûng döng veà Toân Giaùo, nhöng laïi quan taâm ñeán söï kieän maø ñôøi soáng cuûa Toân Giaùo vaø caùc Giaùo Hoäi do ñoøi hoûi cuûa ngheà nghieäp nhö truyeàn thoâng chaúng haïn. Nhieàu ngöôøi quan taâm ñeán caùc söï kieän Toân Giaùo, nhöng veà maët chuû quan vaãn toû ra döûng döng ñoái vôùi caùc vaán ñeà Toân Giaùo vì ñoøi hoûi nghieân cöùu hôn laø xaùc tín caù nhaân, cuõng khoâng thieáu nhöõng ngöôøi quan taâm ñeán Toân Giaùo chæ vì lyù do chính trò maø thoâi. Cuoái cuøng cuõng coù moät soá quan taâm ñeán söï kieän Toân Giaùo vì toø moø hay vì caûm tình ñoái vôùi moät soá nhaân vaät Toân Giaùo naøo ñoù. Dó nhieân, taát caû ñeàu quan taâm ñeán caùc söï kieän Toân Giaùo, nhöng khoâng heà coù hay khoâng caûm nghieäm ñeán Toân Giaùo naøo, hoï khoâng xem Toân Giaùo vôùi vaán ñeà soáng coøn ñoái vôùi caù nhaân hoï.
Thaùi ñoä döûng döng veà Toân Giaùo cuõng coù theå toàn taïi döôùi söï thöïc haønh Toân Giaùo. Noùi chung khi ñaõ coù moät thöïc haønh toân giaùo thöôøng xuyeân roài, dó nhieân khoâng coøn döûng döng veà thaùi ñoä Toân Giaùo nöõa. Traùi laïi, khi ngöôøi ta chæ xem Toân Giaùo nhö moät yeáu toá xaõ hoäi, chæ ñöôïc thöïc hieän moät luùc naøo ñoù trong cuoäc soáng nhö cöôùi hoûi, ma chay chaúng haïn, thì ñaây vaãn laø moät thaùi ñoä döûng döng veà Toân Giaùo.
Trong thöïc teá coù nhieàu caáp ñoä vôùi thaùi ñoä döûng döng veà Toân Giaùo, coù nhöõng ngöôøi maø moái quan taâm veà Toân Giaùo khoâng hoaøn toaøn vaéng boùng, nhöng chæ chieám moät choã raát khieâm toán maø thoâi. Trong baäc thang giaù trò cuûa hoï, Thieân Chuùa vaø Toân Giaùo vaãn coù maët nhöng khoâng quan troïng hoaëc bò chieám choã roát nhaát. Cuõng coù nhöõng ngöôøi tin moät caùch mô hoà veà moät höõu theå sieâu vieät naøo ñoù, nieàm tin naøy coù moät aûnh höôûng naøo ñoù treân cuoäc soáng cuûa hoï, hoï soáng nhö theå Ñaáng aáy khoâng heà hieän höõu. Cuoái cuøng cuõng coù nhöõng ngöôøi khoâng bao giôø ñaët vaán ñeà Toân Giaùo maø cuõng chaúng coù baát cöù baän taâm naøo veà vaán ñeà Toân Giaùo hay coù baát cöù lieân quan naøo ñeán vaán ñeà Toân Giaùo.
Döûng döng veà vaán ñeà Toân Giaùo laø moät hieän töôïng quaàn chuùng gaén lieàn vôùi xaõ hoäi tieâu thuï, caùc tieän nghi vaät chaát caøng gia taêng, nhu caàu Toân Giaùo xem ra caøng giaûm, baäc thang giaùtrò bò ñaûo loän, leõ ra laø nhu caàu chuû yeáu thì nhu caàu Toân Giaùo laïi rôi vaøo haøng thöù yeáu, daàn daàn bò boùp ngheït bôûi caùc nhu caàu khaùc.
Ngoaøi ra baàu khí duy vaät do xaây döïng treân chuû nghóa voâ thaàn taïo ra cuõng laøm neân nhöõng thaùi ñoä döûng döng veà Toân Giaùo. Nhieàu ngöôøi sinh ra vaø lôùn leân trong cheá ñoä chuû tröông tieâu dieät moïi giaù trò sieâu vieät, neân laøm cho nhieàu ngöôøi coù thaùi ñoä döûng döng veà Toân Giaùo. trong laù thö môùi ñaây cuûa moät thính giaû taïi Haø Noäi vieát nhö sau: "Toâi laø moät sinh vieân ñang hoïc ôû Haø Noäi, toâi soáng trong moät kyù tuùc xaù, caû phoøng chæ coù moät mình toâi laø ngöôøi Coâng Giaùo neân toâi caûm thaáy raát thieáu vaéng vaø ñôn ñoäc, caùc baïn luoân cheâ traùch cheá nhaïo moãi khi toâi ñi leã".