Nghóa Cöû Yeâu Thöông
(Nhöõng Baøi Suy Nieäm Haèng Ngaøy Theo Chuû Ñeà
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu - Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Khi Meï Toâi Qua Ñôøi
Ai trong chuùng ta ñaõ khoâng coù laàn ñi döï ñaùm tang cuûa thaân nhaân hoaëc baïn beø, caùc baïn thaáy gì trong caûnh tang toùc aáy? Caùc baïn coù ñaët vaán ñeà söï cheát bao giôø chöa? Noù coù aûnh höôûng gì ñeán cuoäc ñôøi baïn khoâng?
Sau ñaây laø caûm nghó khoù khaên cuûa coâ Bình möôøi laêm tuoåi sau caùi cheát cuûa thaân maãu, vì beänh ung thö vaøo naêm 1998.
Bình soáng vôùi ba vaø hai em trai, taïm thôøi moãi ngaøy coâ laøm vieäc doïn deïp trong nhaø, moãi tuaàn ba laàn coù baø giuùp vieäc ñeán giaët uûi vaø doïn deïp nhöõng vieäc trong nhaø, nhöng ba cuûa Bình muoán baø chò caû chöa coù gia ñình ñeán ôû luoân trong nhaø cuûa mình, bôûi vì oâng thöôøng noùi laø caàn ngöôøi ñaøn baø trong nhaø. Tuy nhieân Bình noùi vôùi ba laø Bình vaø hai ñöùa em trai coù theå gaùnh vaùc ñöôïc coâng vieäc nhaø, khoâng caàn phaûi coù ai thay theá choã troáng cuûa meï.
Meï môùi qua ñôøi caùch ñaây maáy thaùng nhöng coâng vieäc vaãn troâi chaûy, vaán ñeà cuûa Bình laø khoâng phaûi vì vaán ñeà coâng vieäc nhöng laø söï thieáu vaéng cuûa meï trong nhaø vaø trong cuoäc soáng cuûa coâ.
Bình noùi: toâi coøn nhôù roõ meï toâi trong suoát thôøi gian naèm lieät giöôøng, quaèn quaïi trong ñau ñôùn, nhieàu ngöôøi ñeán thaêm vaãn aâm thaàm caàu mong cho meï toâi sôùm ra ñi ñeå khoûi phaûi ñau khoå.
Coù laàn toâi nghe troäm maáy ngöôøi thöa hoûi baùc só: meï toâi coøn soáng vaø phaûi chòu khoå bao laâu nöõa? Toâi caûm thaáy buoàn laém khi nghe nhöõng caâu noùi ñoù, toâi cuõng chaúng bieát phaûi hoûi ai veà beänh tình cuûa meï toâi hoaëc ñieàu gì seõ xaûy ñeán cho gia ñình, cho meï toâi sau khi quan taøi cuûa meï ñöôïc choân vuøi xuoáng loøng ñaát.
Xem ra nhöõng caâu hoûi cuûa toâi thaät ngôù ngaån nhöng noù laïi laøm toâi sôï haõi quaù chöøng, toâi khoâng daùm nghó ñeán meï toâi nöõa trong nhöõng ngaøy cuoái cuøng cuûa meï. Roài ñeán ngaøy meï toâi vónh bieät ra ñi, toâi caûm thaáy moïi söï nhö suïp ñoå xung quanh toâi. Ñieàu laøm toâi aân haän hôn nöõa, laø moãi laàn toâi ñi phoá vôùi caùc baïn cho ngöôøi khuaây khoûa thay vì ôû beân caïnh meï trong luùc meï ñang cheát daàn cheát moøn vôùi thaân xaùc quaèn quaïi trong ñau ñôùn.
Sau ngaøy meï toâi qua ñôøi, toâi khoâng bieát coøn nghó gì hôn veà meï toâi nöõa, nhöng hình aûnh meï toâi cöù hieän roõ leân trong toâi caû nhöõng vieäc meï laøm, nhöõng lôøi meï noùi, caû nhöõng luùc hai meï con giaän döõ vì baát ñoàng yù kieán. Toâi caûm thaáy yeâu meï hôn, nhöng thaâm taâm toâi laïi cöù gôïi laïi nhöõng ñieàu tieâu cöïc laøm toâi khoâng thích vaø chæ laøm toâi aân haän, chæ theâm buoàn maø thoâi.
Sao toâi khoâng theå löôùt thaéng ñöôïc nhöõng ñieàu khoâng ñaùng sôï thaät? Öôùc chi coù ai bieát ñöôïc ñeå toâi thoå loä nhöõng taâm tình cuûa toâi.
Ngaøy ngaøy chæ coù boán cha con trong nhaø, cha toâi giaø ñi nhieàu vì coâng vieäc, vì nhôù thöông meï toâi nhieàu. Hoâm ba toâi veà nhaø raát khuya, hai ñöùa em toâi thì raát ngoan, nhöng sao toâi caøng ngaøy thaáy mình caøng hö quaù. Ba toâi thöôøng noùi laø meï toâi khoâng muoán ñôøi soáng gia ñình phaûi ñöùng laïi sau ngaøy meï toâi ra ñi, nhöng phaûi ñöôïc xaây döïng vaø tieán tôùi baát chaáp moïi khoù khaên.
Toâi thöôøng nghó tôùi meï toâi, toâi thöôøng nhôù laàn cuoái cuøng boán cha con tôùi nhaø thöông thaêm meï, toâi coá gaéng nhôù laïi ñieàu gì ñoù, toâi muoán noùi vôùi meï nhöng khoâng taøi naøo nhôù ñöôïc, ñieàu ñoù laøm toâi ñau khoå laém. Ra vaøo trong nhaø toâi caûm thaáy nhö meï toâi ñöùng ôû nôi cöûa.
Öôùc chi ai chæ baûo toâi raèng toâi seõ phaûi soáng nhöõng caûm nghó, nhöõng kinh nghieäm naøy ñeán bao laâu nöõa? Bieát ñeán bao giôø toâi môùi coù theå vôi ñi noãi buoàn thöông nhôù meï toâi?
Baïn ñang ñöùng tröôùc haäu quaû laø ngöôøi thaân nhaát ñaõ qua ñôøi, laø ngöôøi meï trong gia ñình. Söï cheát laø ñieàu chaéc chaén seõ ñeán ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi, vaø ai cuõng bieát raèng moïi ngöôøi ñeàu phaûi cheát, keû tröôùc ngöôøi sau, nay anh mai laø toâi. Cheát laø söï thaät chaéc chaén nhaát, tuy vaäy khoâng ai bieát khi naøo, giôø naøo, caùch naøo hay ôû ñaâu mình seõ cheát. Coù ngöôøi sôï cheát ñeán noãi khoâng bao giôø daùm nghó hoaëc noùi ñeán noù nöõa, coù ngöôøi phaûn öùng tröôùc ñau khoå cuûa söï cheát baèng söï im laëng, nhöng ngöôøi khaùc laïi duøng nhöõng hình boùng ñeå noùi veà söï cheát nhö: ñi veà theá giôùi beân kia, trôû veà vôùi Thieân Chuùa laø Ñaáng Taïo Thaønh.
Söï cheát nhieàu khi laøm cho ngöôøi soáng coøn phaûi ñau khoå nhieàu hôn nöõa, nhöng moãi ngöôøi tìm caùch toát nhaát, thích hôïp nhaát ñeå ñoái phoù vôùi baûn thaân hoaëc cuûa thaân nhaân mình, vaø moãi ngöôøi coù caùch khaùc nhau hoaëc tuøy theo hoaøn caûnh. Coù theå caùch ñoái phoù cuûa ngöôøi naøy laøm ngöôøi khaùc khoâng öa thích, nhöng ñieàu quan troïng laø caùch ñoái phoù caùch tích cöïc, höõu hieäu trong nhöõng hoaøn caûnh khoù khaên cuûa mình v.v. Xeùt cho cuøng laø ñieàu laøm cho ta khoå taâm hôn heát coù theå laø söï ra ñi cuûa meï, vì söï maát maùt cuûa ngöôøi thaân yeâu, vì maát ñi moät ngöôøi meï, moät ngöôøi cha, ngöôøi vôï, ngöôøi choàng, ngöôøi con hay oâng baø v.v.
Phaûn öùng cuûa Bình treân ñaây laø vì quaù thöông neân giaän meï, meï ra ñi khoâng trôû laïi, giaän ñeán noãi khoù coù theå gôïi laïi nhöõng hình aûnh ñeïp cuûa ngöôøi meï nöõa. Nhöng thöû hoûi, meï vónh bieät ra ñi coù phaûi loãi cuûa meï ñaâu? Vaø meï cuõng ñaâu coù theå laøm gì ñöôïc vôùi nhöõng ñau khoå cuûa nhöõng ngöôøi con tieáp tuïc cuoäc soáng cuûa hoï?
Phaûn öùng taâm lyù hôøn giaän cuûa Bình coù theå vì baïn khoâng muoán aân haän hoaëc chòu traùch nhieäm veà caùi cheát cuûa meï, neân chæ coøn muoán gôïi laïi nhöõng tieâu cöïc ñeå queân ñi ngöôøi meï.
Coù nhöõng caûm tình gôïi laïi hôi laï, giaän khoâng phaûi vì gheùt, vì aân haän, vì hoái tieác, vì quaù thöông ngöôøi ñaõ ra ñi, bieát theá neân baïn khoâng caàn phaûi chieán ñaáu ñeø neùn nhöõng caûm tình ñoù, vôùi thôøi gian daàn daàn seõ vôi bôùt vaø seõ laéng dòu, noù caàn phaûi khôi daäy ñeå baïn chaáp nhaän vaø laøm quen vôùi thöïc taïi caùch thieát thöïc.
Vaán ñeà cuûa baïn khoâng phaûi laø vaán ñeà baïn ñöông ñaàu vôùi ngöôøi thaân thöông nhaát cuûa baïn trong gia ñình, vaø cuõng khoâng laï gì khi baïn thaáy nhöõng xaùo troän cuûa tình caûm, baïn caûm thaáy giaän, thaáy khoå, böïc töùc. Sao baïn khoâng theå trôû neân toát laønh hôn nhöõng ñieàu mình mong muoán? Sao mình laïi ñaõ khoâng noùi leân nhöõng ñieàu mình mong muoán khi ngöôøi thaân vónh bieät ra ñi?
Ñieàu ñoù khoâng laï gì, vì moãi caùi cheát cuûa ngöôøi ra ñi ñeàu ñeå laïi dang dôû cho nhöõng ngöôøi coøn laïi treân theá traàn, bao laâu coøn soáng treân traàn theá baáy laâu con ngöôøi khoâng theå ñöôïc hoaøn toaøn haïnh phuùc nhö loøng mong muoán. Cuoäc ñôøi con ngöôøi thaêng traàm coù khi vui luùc buoàn, luùc gaëp thôøi khi traùi thôøi, luùc gaëp maët khi phaûi chia tay, khi giaän hôøn luùc yeâu thöông, cuõng coù khi ñöôïc thanh thaûn voâ lo v.v. Nhöng roài moät khi ñau khoå, buoàn böïc qua daàn ñi baïn seõ tìm ñöôïc nguoàn bình an, an uûi vì baïn bieát raèng cho duø hoaøn caûnh naøo ñi nöõa baïn ñaõ ñöôïc thöïc söï yeâu thöông vaø baïn ñaõ yeâu thöông meï.
Cheát ñaâu phaûi laø heát, tình thöông lieân keát ngöôøi soáng vôùi keû quaù coá, vì theá baïn luoân caûm thaáy söï hieän dieän cuûa ngöôøi ñaõ qua ñôøi vaø chuùng ta ñeàu taïm bieät nhau. Sau ngaøy vónh bieät, chuùng ta seõ ñöôïc hoäi ngoä khoâng coøn bò chia ly nöõa, cuõng seõ khoâng coøn phaûi tang toùc ñau thöông nöõa. Ñoù laø ñieàu ñaùng giaù hôn caû vaø cuõng laø ñieàu an uûi hôn caû.