Nhaø vaên Döông Thu Höông
ôû Haø Noäi noùi veà chuyeán ñi Vieät Nam cuûa Clinton.
WESTMINTER -- (Ñaëc bieät cuûa Kicon - Nov.14.2000 – http://kicon.com ) -- Chieàu thöù Naêm, 16 thaùng 11/2000, toång thoáng Hoa Kyø Bill Clinton seõ ñeán Haø Noäi môû ñaàu chuyeán vieáng thaêm lòch söû keùo daøi ba ngaøy taïi Vieät Nam. Nhaân dòp naøy, Kicon ñaõ ñieän thoaïi veà Haø Noäi phoûng vaán nhaø vaên Döông Thu Höông.
Nhaø vaên Döông thu Höông, noåi tieáng khoâng nhöõng veà nhöõng taùc phaåm nhö Thieân Ñöôøng Muø, Beân Kia Bôø AÛo Voïng, Khaûi Hoaøn Moân, maø coøn do thaùi ñoä can ñaûm vaø thaúng thaén pheâ bình giôùi laõnh ñaïo Haø Noäi. Baø töøng bò cheá ñoä Coäng Saûn Vieät Nam giam giöõ gaàn moät naêm vaø coâng an coøn ñe doïa nghieàn naùt baø nhö töông. Hieän nay, Döông Thu Höông bò coâng an theo doõi thöôøng xuyeân. Baø khoâng ñöôïc pheùp xuaát ngoaïi, vaø moïi giao tieáp cuõng nhö lieân laïc thö töø cuûa baø ñeàu bò kieåm soaùt gaét gao.
Sau
ñaây laø nguyeân vaên cuoäc phoûng vaán do bieân taäp vieân Ñinh
quang anh Thaùi thöïc hieän:
- Kicon: Vôùi tính caùch laø moät ngöôøi daân ñang soáng taïi
Haø Noäi, vaø hôn theá nöõa laø moät nhaø vaên, baø nghó gì veà
chuyeán vieáng thaêm cuûa toång thoáng Hoa Kyø Bill Clinton vaøo thaùng
ngaøy thöù Saùu 16 thaùng 11/2000 naøy?
- Nhaø vaên Döông Thu Höông: Toâi laø ngöôøi ñang soáng ôû
Haø Noäi, nhöng toâi laïi laø ngöôøi ñang soáng ngoaøi xaõ hoäi naøy,
vì toâi laø moät ngöôøi phaûn khaùng chöù khoâng phaûi laø moät
nhaø vaên bình thöôøng. Töø naêm 1991 ñeán nay, saùch cuûa toâi bò
caám in vaø toâi bò caám laøm vieäc ôû xöù sôû cuûa toâi. Noùi
caùch khaùc, toâi laø keû bò löu ñaày taïi choã. Theá cho neân, khi
hoûi caûm töôûng cuûa toâi thì coù leõ noù hôi rieâng bieät, khoâng
gioáng nhö nhöõng nhaø vaên ñang haønh ngheà vaø soáng trong guoàng
maùy cuûa nhaø nöôùc. Coøn neáu nhö muoán hoûi taâm traïng cuûa moät
ngöôøi phaûn khaùng, moät ngöôøi soáng ngoaøi leà xaõ hoäi naøy,
soáng ngoaøi leà guoàng maùy cuûa chính phuû naøy, nhöng vaãn quan taâm
ñeán daân toäc vaø ñaát nöôùc thì toâi phaûi noùi raèng, vieäc oâng
Clinton sang ñaây laø moät cô hoäi heát söùc thuaän lôïi cho ñaát
nöôùc naøy. Tröôùc tieân laø cho nhaân daân, cho söï phaùt trieån
kinh teá vaø caùc moái bang giao vôùi theá giôùi.
Giöõa nöôùc Myõ vaø nöôùc Vieät Nam coù moät trang söû heát söùc ñau buoàn. Trang söû ñoù, toâi nghó raèng, veà caû hai phía ñeàu coù nhöõng nhaàm laãn, ñeàu coù nhöõng ñieàu chöa ñöôïc thaáu hieåu. Beân ngoaøi, khi nhìn vaøo cuoäc chieán tranh Vieät Nam, toâi nghó raèng coù nhieàu ñieàu thöïc söï chöa ñöôïc thaáu hieåu moät caùch roõ raøng vaø chuaån xaùc. Baûn thaân nhaân daân Vieät Nam laø nhöõng ngöôøi soáng trong xaõ hoäi coäng saûn, bò thoáng trò dai daúng bôûi chính saùch ngu daân vaø böng bít thoâng tin, neân caøng khoâng hieåu tính caùch ña chieàu hoaëc nhöõng suy nghó cuûa nhaân loaïi, nhaát laø nhöõng goùc caïnh khaùc ñeå nhìn veà cuoäc chieán tranh ñaõ qua.
Toâi
nghó raèng, oâng Clinton qua ñaây, ngoaøi caùi dòp nhö oâng tuyeân boá
laø phaùt trieån kinh teá vaø nhaân quyeàn, laø hai ñieåm heát söùc
caên baûn vôùi ngöôøi daân Vieät Nam, toâi nghó raèng ñaây cuõng
laø moät dòp ñeå ngöôøi Myõ vaø ngöôøi Vieät Nam nhìn laïi cuoäc
chieán moät caùch chuaån xaùc hôn, vaø nhìn laïi traùch nhieäm cuûa
mình, nhìn laïi söï ñöa ñaåy cuûa lòch söû cuõng nhö söï daán
thaân cuûa hoï trong troø chôi ñaãm maùu vaø buoàn thaûm ñoù. Hai
beân ñeàu coù phaàn ñaùng buoàn, ñaùng tieác vaø ñeå tìm ra chaân
lyù thì ñaây laø moät cô hoäi toát ñeå nhöõng ngöôøi Vieät Nam
naøo coøn suy nghó moät caùch chính xaùc veà töông lai cuûa daân toäc
thì seõ nhìn laïi quaù khöù ñeå maø soi roïi laïi, ñaùnh giaù laïi
taát caû nhöõng giaù trò maø vaãn ñinh ninh laø ñuùng. Bôûi vì toâi
vaãn nghó raèng taát caû moïi söï ñinh ninh ñeàu mang saün nhöõng
söï nhaàm laãn.
- Hoûi: Trong tröôøng hôïp coù söï gaëp gôõ giöõa baø vaø
nhaân vaät laõnh ñaïo Hoa Kyø, baø seõ noùi gì vôùi toång thoáng
Bill Clinton?
- Nhaø vaên Döông Thu Höông: Toâi seõ noùi vôùi oâng Clinton
ñuùng nhö nhöõng gì toâi ñaõ töøng noùi vôùi caùc nhaø baùo quoác
teá. Bôûi vì toâi laø ngöôøi khoâng coù tham voïng chính trò, coù
nghóa laø khoâng bao giôø toâi mô öôùc laøm moät chöùc saéc gì
caû, cho neân caùc chöùc saéc ñoái vôùi toâi thì hoï cuõng bình
thöôøng thoâi. Toâi khoâng thaáy gì quan troïng caû.
- Hoûi: Veà phöông dieän nhaân quyeàn taïi Vieät Nam, neáu gaëp
toång thoáng Bill Clinon, baø seõ phaùt bieåu nhö theá naøo?
- Nhaø vaên Döông Thu Höông: Toâi seõ phaùt bieåu ñuùng nhö
toâi ñaõ noùi vôùi caùc nhaø baùo quoác teá raèng, vaán ñeà nhaân
quyeàn laø vaán ñeà soá moät cuûa Vieät Nam hieän giôø. Tình traïng
taêm toái muøa loøa veà thoâng tin, roài caùi quaù trình soáng maø
chöa bao giôø ñöôïc traûi nghieäm baøi hoïc veà daân chuû, roài
moät caùi lòch söû daøi taêm toái bò nhöõng caùi goïi laø "chaân
lyù", töùc laø nhöõng caùi yù kieán, nhöõng quan nieäm do nhaø
nöôùc aùp ñaët, taát caû nhöõng caùi ñoù ñaõ trôû thaønh moät
heä thoáng tö töôûng, moät heä thoáng nhaän ñònh taêm toái vaø leäch
laïc. Phaûi coù moät cô hoäi roõ raøng vaø chuaån xaùc ñeå cho ngöôøi
ta nhìn laïi. Maø muoán nhö theá thì phaûi coù daân chuû vaø daân
quyeàn. Vì vaäy, toâi nghó chuyeán ñi cuûa oâng Clinton maø oâng aáy
ñaõ noùi vôùi caùc nhaø baùo laø coù hai muïc tieâu (neáu toâi khoâng
laàm) laø thöù nhaát laø phaùt trieån kinh teá vaø thöù hai laø cuûng
coá cho moät daân toäc chöa hieåu nhaân quyeàn, chöa ñöôïc höôûng
nhaân quyeàn coù cô hoäi hieåu bieát vaø ñoøi nhaân quyeàn, chuyeán
ñi naøy raát laø quan troïng, vì noù seõ laø cô hoäi raát toát ñeå
cho nhieàu ngöôøi Vieät Nam so saùnh giöõa moät ngöôøi laõnh ñaïo
ôû moät nöôùc töï do vôùi nhöõng nhaø laõnh ñaïo cuûa moät heä
thoáng coäng saûn. Coäng saûn laø söï pha troän giöõa moät cheá ñoä
ñoäc taøi vaø cheá ñoä phong kieán. (Courtesy of Kicon.com)