Nguyeãn Thanh Giang: “Ñaûng CSVN phaûi saùm hoái, taï toäi vôùi nhaân daân”

Haø Noäi (2/11/2000) “Ñaûng Phaûi Taï Toäi, Xoùa Caûnh Khoán Cuøng Cuûa Ñaát Nöôùc -- Ñaûng CSVN phaûi saùm hoái, taï toäi vôùi nhaân daân, ñeå mau choùng xoùa ñi caûnh khoán cuøng cuûa ñaát nöôùc.” Ñoù laø lôøi keâu goïi cuûa moät trí thöùc Haø Noäò Baûn vaên do nhoùm Noái Keát göûi ra haûi ngoaïi hoâm Thöù’ Naêm, 2/11/2000, nhö sau:

Ñaûng CSVN caàn phaûi thöïc teá, phaûi nhìn nhaän vaø saùng suoát döùt boû nhöõng sai laàm quaù khöù, “mau choùng xoaù ñi caûnh cuøng khoán, noãi tuûi nhuïc cuûa daân toäc taï.. ñeå taï toäi vôùi nhaân daân”. Ñoù laø mong muoán cuûa nhaø trí thöùc Nguyeãn Thanh Giang phaûn aùnh qua baøi “baøn luaän goùp yù Döï thaûo caùc vaên kieän trình Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng”, ñöôïc vieát baèng söï traên trôû cuûa oâng duø khoâng chaéc raèng laõnh ñaïo Ñaûng CSVN seõ tham khaûo tieáp thu nghieâm tuùc. Noái keát traân troïng göûi ñeán caùc baïn.

Goùp yù - Döï thaûo caùc vaên kieän trình Ñaïi hoäi IX cuûa Ñaûng Ñoâi ñieàu baøn luaän veà “Chieán löôïc phaùt trieån kinh teá, xaõ hoäi 2001 - 2010”. Ñaùnh giaù toång quaùt thaønh töïu phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi 10 naêm qua, nhöõng doøng sau ñaây coù leõ deã nhaän ñöôïc söï taùn thöôûng roäng raõi: - “Neàn kinh teá coù böôùc phaùt trieån môùi veà löïc löôïng saûn xuaát... vaø hoäi nhaäp kinh teá quoác teá, taêng ñöôïc theá vaø löïc hôn haún 10 naêm tröôùc, khaéc phuïc moät böôùc tình traïng ngheøo vaø keùm phaùt trieån” (trang 55). Trong ñoù, nhöõng bieåu hieän cuï theå laø: “Toång saûn phaåm trong nöôùc sau 10 naêm taêng gaáp ñoâò Tích luyõ noäi boä cuûa neàn kinh teá töø möùc khoâng ñaùng keå ñeán naêm 2000 ñaõ ñaït 25% GDP. Töø tình traïng khan hieám, saûn xuaát khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu thieát yeáu, nay ñaõ ñaûm baûo ñuû löông thöïc, thöïc phaåm, nhieàu loaïi haøng tieâu duøng, coù döï tröõ xuaát khaåu ngaøy caøng taêng... Cô caáu neàn kinh teá coù böôùc dòch chuyeån tích cöïc... Caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc phaùt trieån khaù nhanh... Töø choã bò bao vaây, caám vaän, nöôùc ta ñaõ... töøng böôùc hoäi nhaäp coù hieäu quaû vôùi kinh teá theá giôùi, bình thöôøng hoaù... vôùi caùc toå chöùc taøi chính quoác teá... Nhòp ñoä taêng kim ngaïch xuaát khaåu gaàn gaáp ba nhòp ñoä taêng GDP... Tyû leä hoä ngheøo (theo tieâu chuaån cuûa nöôùc ta) giaûm töø treân 30% xuoáng 11%... Tyû leä taêng daân soá giaûm töø 2,31% xuoáng 1,53%“ (trang 54). Tuy nhieân “Beân caïnh nhöõng thaønh töïu, vaãn coøn nhöõng aët yeáu keùm, baát caäp, chöa ñaùp öùng toát yeâu caàu phaùt trieån, chöa töông xöùng vôùi tieàm naêng cuûa nhaân daân vaø ñaát nöôùc“ (trang 55).

Thaät vaäy, duø thaønh tích 10 naêm qua coù lôùn ñeán bao nhieâu thì tính ñeán nay ta vaãn laø moät trong vaøi möôi nöôùc ngheøo nhaát theá giôùò Khoâng bieát döï thaûo vaên kieän tính theo tieâu chuaån naøo chöù neáu tính raèng thu nhaäp döôùi 80.000ñ/ngöôøi/thaùng cho vuøng noâng thoân, haûi ñaûo, mieàn nuùi; thu nhaäp döôùi 100.000ñ/ngöôøi/thaùng cho vuøng ñoàng baèng thì con soá ngöôøi ngheøo ñeán möùc laøm caû thaùng khoâng ñuû mua nöûa chai röôïu ngoaïi trong böõa tieäc cuûa caùc “quan tham” ñang chieám khoaûng ¼ daân soá. Neáu tính theo tieâu chuaån cuûa Lieân Hieäp Quoác (döôùi 14.000 ñoàng/ngaøy) thì phaûi ñeán quaù nöûa daân soá nöôùc ta coøn thuoäc dieän khoå ngheøoï Noùi laø - “ñaõ baûo ñaûm ñuû löông thöïc, thöïc phaåm“, nhöng thöïc teá, ñeán ñaàu 1999, ôû mieàn nuùi vaø caùc tænh Mieàn Trung vaãn coù 2,3 trieäu ngöôøi thieáu ñoùi; vaø ñeán nay vaãn coøn tôùi 1.700 xaõ ñaëc bieät khoù khaên, trong ñoù nhieàu vuøng thieáu aên tôùi 4-5 thaùng.

Cho neân, phaûi baøn baïc nghieâm tuùc laém veà moät chieán löôïc phaùt trieån thì môùi mong thoaùt khoûi caûnh cuøng khoán, tuûi nhuïc naøî Mau choùng xoaù ñi caûnh cuøng khoán, noãi tuûi nhuïc naøy laø ñeå ta taï toäi ñöôïc vôùi nhaân daân, vôùi moät ñaát nöôùc ñaày tieàm naêng thieân nhieân vaø nguoàn löïc trí tueä maø suoát maáy thaäp kyû qua chòu ñoaï ñaày trong nghòch caûnh phi lyù heát söùc ñau loøng, chöù khoâng phaûi chæ vì lo laéng nhö döï thaûo:

“...Söï tuït haäu xa hôn veà trình ñoä phaùt trieån kinh teá so vôùi caùc nöôùc xung quanh seõ aûnh höôûng tröïc tieáp tôùi nieàm tin cuûa nhaân daân, söï oån ñònh chính trò...” (trang 58). Suy ngaãm nghieâm tuùc maø xem. Taïi sao laïi chæ ñaët vaán ñeà lo toan vaø tìm phöông keá ñeå laøm cho daân tin hay khoâng tin? Taïi sao laïi chæ quan taâm oån ñònh chính trò? Kieåu tö duy bao giôø cuõng chæ xuaát phaùt töø chính quyeàn, töø laõnh ñaïo, töø nhöõng chieác gheá nhö vaäy quaû laø ngöôïc vôùi ñaïo lyù do daân, vì daân.

Chieán löôïc phaùt trieån kinh teá -xaõ hoäi cho 10 naêm ñaàu cuûa theá kyû XXI ñöôïc döï thaûo vaïch ra baèng doøng chöõ ñaäm laø:

“Chieán löôïc ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa, xaây döïng neàn taûng ñeå ñeán naêm 2020 nöôùc ta cô baûn trôû thaønh moät nöôùc coâng nghieäp” (trang 53).

Nghe thì trang troïng vaø huøng hoàn ñaáy, nhöng lieäu roài coù ñaït ñöôïc khoâng?, vaø, neáu ñaït ñöôïc nhö vaäy thì coù ñaùng haøi loøng khoâng?

Thöù nhaát, neáu coøn tieáp tuïc ñeo ñaúng caùi ñuoâi “ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa” thì chaéc laø khoâng ñaït ñöôïc.

Thöù hai, chæ ñaït ñöôïc nhö vaäy thì khoaûng caùch tuït haäu cuûa ta so vôùi theá giôùi laïi caøng xa hôn. Phaûi chaêng tieâu chí ñöôïc vaïch ra nhö treân laø coát phaûi phuø hôïp vôùi “Cöông lónh xaây döïng ñaát nöôùc trong thôøi kyø quaù ñoä leân chuû nghóa xaõ hoäi”. Bôûi vì, Cöông lónh ñaõ hoaïch ñònh: “Khi keát thuùc thôøi kyø quaù ñoä, hình thaønh veà cô baûn neàn kinh teá coâng nghieäp...” (Cöông lónh trang 12). Phaùn quyeát nghe raát tieân trò Nhöng, bieát ñeán luùc naøo vaø, nhö theá naøo thì laø “keát thuùc thôøi kyø quaù ñoä”? Trung Quoác baûo 100 naêm. Vieät Nam baûoï.. coù theå laâu hôn nöõa!

Coâng ngheä tin hoïc phaùt trieån raàm roä ñang thuùc ñaåy theá giôùi mau choùng boû laïi sau löng Thôøi ñaïi Coâng nghieäp ñeå tieán böôùc vaøo Thôøi ñaïi Thoâng tin. Söï xuaát hieän nhöõng maàm moáng cuûa neàn kinh teá tri thöùc ñang ñöôïc so saùnh vôùi söï buøng noå cuûa cuoäc caùch maïng coâng nghieäp vaøo theá kyû 18 - 19. ÔÛ Baéc Myõ vaø moät soá nöôùc Taây AÂu, neàn kinh teá tri thöùc ñaõ baét ñaàu hình thaønh. Trong caùc nöôùc OECD kinh teá tri thöùc ñaõ chieám hôn 50% GDP. Cho neân, nhieàu ngöôøi döï ñoaùn vaøo khoaûng naêm 2030 neàn kinh teá ôû caùc nöôùc phaùt trieån ñeàu seõ trôû thaønh kinh teá tri thöùc. Khoâng chæ Myõ khaån tröông chuyeån nhanh sang kinh teá tri thöùc, Nhaät Baûn noã löïc naâng caáp caùc cô sôû nghieân cöùu khoa hoïc coâng ngheä, ñaàu tö saâu vaøo chöông trình nghieân cöùu nano, Singapore taäp trung öu tieân phaùt trieån coâng ngheä ñieän töû, tin hoïc vaø töï ñoäng maø nhieàu nöôùc ñang phaùt trieån cuõng baøn baïc veà khaû naêng vaø quyeát taâm tieán thaúng töø kinh teá noâng nghieäp tôùi kinh teá tri thöùc. Hoï noi theo taám göông cuûa Phaàn Lan. Caùch ñaây 50 naêm, Phaàn lan coøn laø moät nöôùc noâng laâm nghieäp. 70% daân soá trong nöôùc laøm noâng nghieäp. Ñaïi boä phaän dieän tích laõnh thoå laø röøng vaø ñaàm laày neân laâm nghieäp ñoùng vai troø chuû yeáu trong kinh teá quoác daân. Vaäy maø nay lao ñoäng noâng nghieäp chæ coøn 6%, kinh teá röøng chæ chieám 3% GDP. Töø neàn kinh teá noâng nghieäp, Phaàn Lan ñaõ tieán thaúng vaøo kinh teá tri thöùc vaø ñang ñöùng ñaàu theá giôùi veà tyû leä soá ngöôøi söû duïng internet vaø ñieän thoaïi di ñoäng. Khoâng chæ Phaàn Lan, thöïc teá cho thaáy nhieàu nöôùc ñang phaùt trieån bieát vaïch ra ñöôøng loái ñuùng, chæ sau vaøi ba chuïc naêm ñaõ böùt leân thaønh nöôùc coâng nghieäp môùi.

Do bò raøng buoäc chaët cheõ vôùi yù chí coá cöïu ñaõ ñöôïc theå hieän raát ñanh theùp: “Chuùng ta moät laàn nöõa khaúng ñònh: Ñaûng vaø nhaân daân ta quyeát taâm xaây döïng ñaát nöôùc Vieät Nam theo con ñöôøng xaõ hoäi chuû nghóa” (trang 15), cho neân döï thaûo vaãn phaûi chuû tröông: “Ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù, xaây döïng neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû... xaây döïng coù choïn loïc moät soá cô sôû coâng nghieäp naëng quan troïng” (trang 18), “... phaùt trieån theâm moät soá doanh nghieäp maø nhaø nöôùc caàn ñaàu tö 100% voán... Xaây döïng vaø cuûng coá moät soá taäp ñoaøn kinh teá maïnh treân cô sôû caùc toång coâng ty nhaø nöôùc” (trang 24), “hình thaønh caùc cuïm coâng nghieäp lôùn” (trang 66), Theá naøo laø moät neàn kinh teá ñoäc laäp töï chuû?

Ñoái vôùi ngöôøi Vieät Nam, hai chöõ ñoäc laäp thaät laø thieâng lieâng. Thieâng lieâng ñeán meâ maån. Cho neân, khi ñöùng leân laøm cuoäc Caùch maïng Thaùng Taùm ta nghó raèng ñoäc laäp laø tieàn ñeà tieân quyeát vaø taát yeáu cuûa töï do, cuûa haïnh phuùc. Vaø ta vieát: ñoäc laäp, töï do, haïnh phuùc. Laâu daàn yù nieäm thieâng lieâng ñoù bò laïm duïng ñeán noãi laøm cho ngöôøi ta meâ maån ñoäc laäp maø saün saøng queân ñi caû töï do, haïnh phuùc. Trong lòch söû caän hieän ñaïi khoâng coù daân toäc naøo treân theá giôùi giaønh giaät ñoäc laäp baèng caùi giaù nuùi xöông soâng maùu kinh khuûng vaø cay ñaéng nhö Vieät Nam. Tieác raèng, khi ta giaønh ñöôïc trong tay roài thì yù nghóa vaø nhöõng giaù trò cuûa hai chöõ ñoäc laäp laïi khoâng coøn toàn taïi nhö xöa nöõa! Noäi haøm cuûa ñoäc laäp ngaøy nay khoâng coøn keát ñoïng trong caùi troïng soá töï löïc, töï cöôøng maø ñaõ hôïp vaøo khoâng gian hoäi nhaäp, hoaø ñoàng thoaùng ñaõng. Khoâng coøn tónh maø ñaõ trôû neân raát ñoäng. Khoâng chæ laø haït maø coøn laø soùng.

Neàn kinh teá theá giôùi hieän ñaïi ñang ñöôïc caáu truùc thaønh moät maïng toaøn caàuï Veà baûn chaát, maïng ñöôïc caáu truùc ngang, khaùc caên baûn vôùi caùc neàn kinh teá tröôùc ñaây vaän ñoäng trong caáu truùc hình thaùp. Do caùc chaát lieäu phaùt trieån cô baûn ñaõ khaùc tröôùc, ñaëc tröng cuûa maïng caáu truùc naøy laø thôøi gian ngaén laïi, khoâng gian thu heïp vaø caùc ñöôøng bieân giôùi nhoaø daàn. Döôùi taùc ñoäng cuûa toaøn caàu hoaù, tö duy truyeàn thoáng veà ñoäc laäp chuû quyeàn, veà an ninh quoác gia ñaõ thay ñoåi.

Caùc cöôøng quoác ñang gaït daàn tham voïng veà quaân söï , veà chính trò vaø veà laõnh thoå ñeå nhaèm tôùi xaâm chieám caùc hôïp phaàn trong toång saûn phaåm quoác teá. Lôïi ích kinh teá trôû thaønh ñoäng löïc chuû yeáu cuûa caùc taäp hôïp löïc löôïng trong caùc khu vöïc vaø treân phaïm vi toaøn caàuï Quan heä tuyø thuoäc laãn nhau giöõa caùc nöôùc veà kinh teá ngaøy caøng phaùt trieån, caùc theå cheá kinh teá toaøn caàu ngaøy caøng hoaøn thieän.

Do haøng raøo thueá quan vaø phi thueá quan bò baõi boû daàn, bieân giôùi kinh teá cuûa caùc quoác gia döôøng nhö bò xoaù tröôùc söï xuaát hieän moät neàn kinh teá toaøn caàu khoâng bieân giôùò Trong ñieàu kieän ñoù, moät neàn kinh teá höôùng noäi, chuû tröông töï cung töï caáp moïi nhu caàu thieát yeáu, ra söùc choáng laïi söï leä thuoäc quoác teá moät caùch muø quaùng seõ khoâng theå ñöùng vöõng. Neàn kinh teá xaõ hoäi chuû nghóa Baéc Trieàu Tieân voán kieân trì con ñöôøng naøy vaø ñeán 1997 vaãn coøn kieâu haõnh khoâng bò taùc ñoäng bôûi côn khuûng hoaûng taøi chính khu vöïc döõ doäi. Song, ñeán nay caûnh baàn haøn xô xaùc ñaõ daãn ñeán hoài nguy kòch ñang buoäc hoï phaûi thöùc tænh.

Môû roäng cöûa hoäi nhaäp, quyeát chí caïnh tranh laø con ñöôøng duy nhaát ñeå soáng coøn vaø vöôn tôùi vinh quang. Huøng cöôøng nhö neàn kinh teá Myõ maø vaãn bò caùc quoác gia khaùc eùp phaûi môû cöûa thò tröôøng, eùp mua daàu moû giaù cao. Ñaáy laø leõ thöôøng, laø taùc nhaân bình ñaúng ñaùng traân troïng cuûa toaøn caàu hoaù. Nhoû beù nhö Singapore, thieáu vaéng haàu nhö hoaøn toaøn ngaønh coâng nghieäp naëng, nhaäp khaåu haàu heát caùc loaïi nguyeân, nhieân lieäu, keå caû nöôùc ngoït (nhaäp khaåu 100% töø Malaysia). Vaäy maø neàn kinh teá Singapore vaãn phaùt trieån maïnh vaø khoâng theå noùi laø khoâng ñoäc laäp töï chuû.

Coù neân khaêng khaêng quyeát taâm - “phaùt trieån theâm moät soá doanh nghieäp maø nhaø nöôùc caàn ñaàu tö 100% voán” - khoâng, khi maø khoái doanh nghieäp nhaø nöôùc ñaõ saûn sinh ra khoaûn nôï khoång loà 200.000 tyû ñoàng, gaàn baèng moät nöûa GDP? ; khi maø, trong soá 13.000 lao ñoäng thuoäc Coâng ty Gang Theùp Thaùi Nguyeân, chæ 4.000 ngöôøi goïi laø coù vieäc laøm, vôùi ñoàng löông cheát ñoùi trung bình 100.000 ñoàng/ngöôøi/thaùng?

Coù neân “Xaây döïng vaø cuûng coá moät soá taäp ñoaøn kinh teá maïnh treân cô sôû caùc toång coâng ty nhaø nöôùc “ khoâng, khi maø ngay caû ôû Myõ hieän töôïng sieâu saùt nhaäp caùc coâng ty xuyeân quoác gia chæ thaûn hoaëc trong khi vieäc chia taùch caùc coâng ty lôùn thaønh nhieàu coâng ty nhoû ñeå thích nghi vôùi moâi tröôøng cuûa neàn kinh teá tri thöùc ñang trôû thaønh xu höôùng chung noåi leân maïnh meõ.

Coâng ty ñieän baùo, ñieän thoaïi Myõ bò chia thaønh 8 coâng ty con vaø 22 coâng ty chaùuï Coâng ty IBM bò chia thaønh 13 coâng ty nhoû. Treân 90% soá coâng ty ôû Myõ laø coâng ty nhoû. Nhôø vaøo heä thoáng maïng internet caùc coâng ty nhoû naøy hoaït ñoäng linh hoaït hôn, hieäu quaû hôn vì deã daøng chuyeån hoaù, thích öùng kòp thôøi vôùi söï xuaát hieän thöôøng xuyeân nhöõng coâng ngheä môùi, saùng cheá môùi.

Coù neân voäi vaõ “hình thaønh caùc cuïm coâng nghieäp lôùn”, “caùc maïng löôùi ñoâ thò vôùi moät soá ít thaønh phoá lôùn, nhieàu thaønh phoá vöøa vaø heä thoáng ñoâ thò nhoû” khoâng, khi maø baûn chaát caáu truùc maïng cuûa kinh teá theá giôùi môùi gaén vôùi quaù trình phi taäp trung hoaù caáu truùc. Caùc ñoâ thò khoång loà ngoaøi söï ngoät ngaït, böùc boái vì toác ñoä oâ nhieãm moâi tröôøng thieân nhieân vaø xaõ hoäi cao, khoâng coøn laø caáu truùc khoâng gian caàn thieát cho phaùt trieån bôûi vì coâng vieäc chuû yeáu cuûa xaõ hoäi seõ laø saûn xuaát tri thöùc, ñöôïc tieán haønh trong moâi tröôøng töï ñoäng hoaù cao treân cô sôû maïng thoâng tin, vôùi caùc coâng cuï chính laø maùy vi tính noái maïng. Voäi vaõ hình thaønh caùc cuïm coâng nghieâp lôùn, caùc maïng löôùi ñoâ thò ñoà soä phaûi chaêng chaúng qua laø bieåu hieän rôi rôùt cuûa quy moâ ñaïi coâng nghieäp, cuûa yù chí luaän boác giôøi.

Daãu sao, so vôùi caùc vaên kieän ñaïi hoäi tröôùc, kyø naøy ñaõ xuaát hieän nhöõng chuû tröông môùi raát hay: “Phaùt trieå n maïnh coâng ngheä phaàn meàm phuïc vuï toát yeâu caàu trong nöôùc vaø trôû thaønh lónh vöïc xuaát khaåu quan troïng” (trang 59) “Phaùt trieån maïnh caùc ngaønh coâng nghieäp coâng ngheä cao, nhaát laø coâng ngheä thoâng tin, vieãn thoâng, ñieän töû. Chuù troïng phaùt trieân coâng nghieäp saûn xuaát phaàn meàm thaønh moät ngaønh kinh teá muõi nhoïn, coù toác ñoä phaùt trieån vöôït troäi” (trang 66) “Hoaøn thaønh xaây döïng nhöõng khu coâng ngheä cao vaø heä thoáng phoøng thí nghieäm troïng ñieåm quoác gia” (trang 22) “Coù chính saùch phaùt huy theá maïnh veà trí tueä cuûa ngöôøi Vieät Nam, tieáp thu moät caùch saùng taïo nhöõng coâng ngheä nhaäp, töøng böôùc taïo ra coâng ngheä môùi, ñaåy maïnh vieäc hôïp taùc veà coâng ngheä vôùi caùc nöôùc” (trang 22). “Môû mang caùc laøng ngheà, ñieåm coâng nghieäp vaø khu coâng nghieäp nhoû..., chuù troïng phaùt trieån caùc ñoâ thò vaø caùc trung taâm vaên hoaù cuïm xaõ” (trang 118) “Chuyeån moät phaàn caùc doanh nghieäp gia coâng nhö may maëc, da giaøî.. vaø cheá bieán noâng saûn ôû thaønh phoá veà noâng thoân” (trang 65).

Nhöõng chuû tröông treân theå hieän ñöôïc moät phaàn ñöôøng loái ñuùng ñaén treân con ñöôøng vöôn tôùi kinh teá tri thöùc, hieän ñaïi hoaù noâng thoân. Tuy nhieân, neáu ñaõ hoaïch ñònh chi tieát ñeán möùc nhö: “Giaù trò saûn löôïng noâng nghieäp (keå caû thuyû saûn, laâm nghieäp) taêng bình quaân haøng naêm khoaûng 4,5%. Duy trì khoaûng 4 trieäu ha ñaát troàng luùaï..” (trang 65) thì sao laïi khoâng hoaïch ñònh cuï theå keá hoaïch xaây döïng haï taàng coâng ngheä thoâng tin. Caàn phaán ñaáu xaây döïng ñöôïc maïng xa loä thoâng tin, keát noái vôùi taát caû caùc tröôøng hoïc, caùc cô quan, caùc xí nghieäp vaø phaàn lôùn caùc hoä gia ñình vaøo tröôùc naêm 2010.

Phuø hôïp vôùi nhöõng chuû tröông kinh teá ñuùng ñaén ñoù laø nhöõng chuû tröông môùi khaù hay veà giaùo duïc: “Xaây döïng heä thoáng giaùo duïc thöôøng xuyeân, ñaøo taïo lieân tuïc cho moïi löùa tuoåi, moïi ngaønh ngheà, taïo moâi tröôøng hoïc taäp cho toaøn xaõ hoäi vôùi caùc hình thöùc ña daïng” (trang 22). “Taïo ñieàu kieän cho moïi ngöôøi, ôû moïi löùa tuoåi hoïc taäp lieân tuïc, suoát ñôøi trong moâi tröôøng giaùo duïc laønh maïnh” (trang 79), “Ñoåi môùi phöông phaùp daïy vaø hoïc, phaùt huy tö duy saùng taïo vaø naêng löïc töï ñaøo taïo cuûa ngöôøi hoïc, coi troïng thöïc haønh” (trang 79), “Coi troïng vieäc ñaøo taïo ñoäi nguõ coâng nhaân tay ngheà cao, kyõ sö thöïc haønh vaø nhaø kinh doanh gioûi” (trang 79).

Ñuùng vaäy, caàn quan taâm thöïc söï vaø ñeà cao hôn nöõa vaán ñeà giaùo duïc vaø ñaøo taïoï Caùch ñaây 40 naêm, caùc nhaø laõnh ñaïo Myõ ñaõ tuyeân boá: “Trong cuoäc caïnh tranh giöõa chuû nghóa tö baûn vaø chuû nghóa xaõ hoäi, söï thaønh coâng hay thaát baïi ñöôïc quyeát ñònh ôû caùc tröôøng ñaïi hoïc Myõ. Ñaây laø moät trong nhöõng maët traän chính, ñaûm baûo söùc maïnh vaø khaû naêng ñöùng vöõng cuûa moät quoác gia”. Quaû nhieân, ngaøy nay khoaûng caùch giaàu ngheøo giöõa caùc quoác gia phuï thuoäc chuû yeáu vaøo tri thöùc. Caøng ruùt ngaén khoaûng caùch tri thöùc bao nhieâu, caøng thu heïp ñöôïc söï cheânh leäch giaàu ngheøo.

Caàn “Taïo ñieàu kieän cho moïi ngöôøi, ôû moïi löùa tuoåi hoïc taäp lieân tuïc, suoát ñôøi”, caàn “Coi troïng vieäc ñaøo taïo ñoäi nguõ coâng nhaân tay ngheà cao”, caàn “coi troïng thöïc haønh”; nhöng döùt khoaùt khoâng neân “Ñaåy maïnh coâng taùc giaùo duïc höôùng nghieäp ôû caùc tröôøng phoå thoâng” (trang 146), Ñaåy maïnh giaùo duïc höôùng nghieäp thieát thöïc trong tröôøng phoå thoâng “ (trang 79). Ñaây quaû laø moät chuû tröông quaùi ñaûn. Ñeán noãi noù töøng thuùc eùp caùc tröôøng phoå thoâng ñua nhau môû heát xöôûng moäc, xöôûng cô khí laïi ñi nung voâi, ñoùng gaïch...! Chaúng nheõ chæ coù maáy caùi ngheà cô baép ñoù laø cao quyù vaø caàn thieát cho xaõ hoäi? Neáu khoâng thì moãi tröôøng phoå thoâng caàn “höôùng” cho hoïc sinh cuûa mình bao nhieâu caùi “nghieäp”?

Trong voøng 15 naêm nay, Myõ ñaõ loaïi boû hôn 8.000 thöù ngheà nghieäp cuõ, trong khi hôn 6.000 ngaønh ngheà môùi ñaõ naåy sinh. Vôùi söï buøng noå thoâng tin vaø tieán trình luoân luoân ñoåi môùi kieán thöùc, trong neàn kinh teá tri thöùc, coâng ngheä môùi, saùng cheá môùi thöôøng xuyeân xuaát hieän. Bôûi vaäy, moâ hình giaùo duïc truyeàn thoáng: ñaøo taïo xong roài cöù theá ra laøm vieäc ñeán heát ñôøi laø khoâng theå phuø hôïp. ÔÛ tröôøng chæ ñaøo taïo cô baûn, ra laøm vieäc laïi ñaøo taïo, vöøa ñaøo taïo, vöøa laøm vieäc.

Ñeà caäp ñeán muïc tieâu chung cuûa söï nghieäp ñaøo taïo giaùo duïc, döï thaûo vaên kieän ñaïi hoäi VIII ñaõ töøng vieát “Giaùo duïc coâng daân, giaùo duïc theá giôùi quan khoa hoïc, giaùo duïc loøng yeâu nöôùc, nuoâi döôõng hoaøi baõo, yù chí vöôn leân laäp thaân laäp nghieäp, vì töông lai cuûa baûn thaân vaø tieàn ñoà cuûa ñaát nöôùc. Giaùo duïc chuû nghóa Maùc-Leânin vaø tö töôûng Hoà Chí Minh, giaùo duïc nhaân vaên vaø baûn saéc vaên hoaù daân toäc”. Löôïc ñi nhöõng yeáu toá mô hoà, phuø phieám, döï thaûo laàn naøy vieát thieát thöïc hôn “Taêng cöôøng giaùo duïc theá heä treû tinh thaàn yeâu nöôùc vaø töï toân daân toäc, lyù töôûng xaõ hoäi chuû nghóa, loøng nhaân aùi, yù thöùc toân troïng phaùp luaät, hun ñuùc tinh thaàn hieáu hoïc, chí tieán thuû laäp nghieäp, khoâng cam chòu ngheøo heøn” (trang 79). Neáu boû bôùt maáy chöõ “lyù töôûng xaõ hoäi chuû nghóa” thì ñaây laø moät meänh ñeà thaät hay.

Maáy thieån yù naøy ñöôïc vieát baèng söï traên trôû raát coâng phu nhöng vaãn e raèng khoù ñöôïc tham khaûo nghieâm tuùc vaø tieáp thu duø chæ moät vaøò Daãu theá naøo ñi nöõa, moät Hieäp ñònh Thöông maïi khaù toaøn dieän ñaõ ñöôïc kyù keát giöõa Vieät Nam vaø Hoa Kyø, Toång thoáng cuûa moät sieâu cöôøng ñöùng ñaàu theá giôùi tieân tieán laàn ñaàu tieân saép ñeán vôùi Vieät Nam.

Luoàng gioù laønh ñang thoåi tôùò Haõy saùng suoát döùt boû nhöõng sai laàm quaù khöù ñeå vöôït vuõ moân hoaù roàng bay leân, töïa vaøo söùc naâng toaøn caàu maø phaùt huy noäi löïc.

Haø Noäi 23 thaùng 10 naêm 2000
Nguyeãn Thanh Giang
Nhaø A13 P9 TTPK Hoaø Muïc
Phöôøng Trung Hoaø - Quaän Caàu Giaáy

Back to Home