Hoa Kyø leân tieáng ñoøi hoûi Vieät Nam
traû töï do cho Hoøa Thöôïng Thích Quaûng Ñoä
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan
Hoa Kyø ñoøi hoûi Vieät Nam traû töï do cho Hoøa Thöôïng Thích Quaûng Ñoä.
Tin BBC vaø AFP, (6/06/2001) Hoa Kyø chæ trích Vieät Nam trong vuï baét quaûn thuùc nhaø ñoái laäp toân giaùo coù tieáng taêm nhaát trong nöôùc, Hoøa Thöôïng Thích Quaûng Ñoä.
Boä Ngoaïi Giao taïi Hoa Thònh Ñoán keâu goïi nhaø caàm quyeàn Vieät Nam traû töï do cho Hoaø Thöôïng Thích Quaûng Ñoä, vò laõnh ñaïo Phaät Giaùo ñaõ ñöôïc ñeà cöû nhaän giaûi Nobel Hoøa Bình.
Tuaàn qua, nhaø caàm quyeàn ñòa phöông ñaõ haï lònh quaûn thuùc oâng taïi thieàn vieän trong thôøi gian hai naêm.
Lònh baét giöõ HT Quaûng Ñoä xuùc tieán giöõa luùc Quoác Hoäi Hoa Kyø chuaån bò cöùu xeùt vieäc pheâ chuaån thöông öôùc vôùi Vieät Nam.
Vaøi nhaø laäp phaùp Hoa Kyø ñaõ ñaët vaán ñeà töï do tín ngöôõng taïi Vieät Nam trong cuoäc tranh caõi pheâ chuaån hieäp öôùc maäïu dòch naøy, moät thöông öôùc maø nhaø caàm quyeàn Coäng Saûn Vieät Nam mong ñôïi ñeå tieán haønh nhöõng chæ tieâu taêng gia kinh teá cho Vieät nam.
Nhöõng nhaø laõnh ñaïo toân giaùo Vieät Nam taïi haûi ngoaïi ñaõ keâu goïi Quoác Hoäi Hoa Kyø töø choái chaáp thuaän thöông öôùc trong khi chôø ñôïi nhöõng caûi thieän cuûa Vieät Nam veà chính saùch nhaân quyeàn.
Hoâm thöù Ba 5/06/2001, nhaø caàm quyeàn Vieät nam ñaõ baùc boû phaûn öùng veà vieäc baét giöõ Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoä vaø cho raèng seõ khoâng aûnh höôõng ñeán hieäp thöông lòch söû vôùi Hoa Kyø.
Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoä ñaõ döï ñònh caàm ñaàu moät phaùi ñoaøn taêng ni Phaät Giaùo ñi Quaûng Ngaõi ñeå cung thænh vò Taêng Thoáng cuûa Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Vieät Nam Thoáng Nhaát, Hoøa Thöïng Thích Huyeàn Quang trôû veà Saigon ñeå chöõa beänh.
Trong baûn tin tröa thöù Tö 6/06/2001, BBC loan tin moät daân bieåu cuûa Nghò Vieän AÂu Chaâu, oâng Oliver Dupuis ñaõ bò caám khoâng ñöôïc gaëp Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoä taïi Saigon.
OÂng Dupuis laø daân bieåu ñaïi dieän cho YÙ Ñaïi Lôïi taïi nghò vieän, ñaõ ñeán Thanh Minh Thieàn Vieän mong ñöôïc gaëp Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoä, nhöng coâng an ñaõ khoâng cho pheùp oâng vaøo chuøa.
Baïn ñoàng vieän cuûa oâng Dupuis thuoäc Ñaûng Caáp Tieán Lieân Quoác Gia, Martin Schultes noùi raèng Dupuis muoán gaëp Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoâ ñeå baøy toû söï hoã trôï.
Phoøng Thoâng Tin Phaät Giaùo taïi Paris thuaät lôøi oâng Dupuis tuyeân boá raèng: “Söï hieän dieän cuûa toâi taïi ñaây vôùi tö caùch moät coâng daân AÂu Chaâu vaø laø Toång Thö Kyù Ñaûng Caáp Tieán Lieân Quoác Gia chöùng toû moät cöõ chæ ñoaøn keát vôùi nhöõng ngöôøi Vieät Nam ñang tranh ñaáu cho söï thieát laäp moät neàn phaùp trò, daân chuû vaø nhöõng quyeàn caên baûn.”
Tin AFP töôøng thuaät raèng hoâm thöù Ba 5/06/2001, UÛy Hoäi Töï Do Tín Ngöôõng Theá Giôùi cuûa Hoa Kyø ñaõ yeâu caàu Quoác Hoäi Hoa Kyø thoâng qua moät nghò quyeát phaûn khaùng nhöõng vi phaïm nhaân quyeàn cuûa Vieät Nam tröôùc khi chaáp thuaän pheâ chuaån thöông öôùc lòch söû giöõa Hoa Thònh Ñoán vaø Haø Noäi.
Caùc uûy vieân cuûa UÛy Hoäi ñieàu traàn tröôùc UÛy Ban Ngoaïi Giao Thöôïng Vieän raèng nhöõng ñaøn aùp toân giaùo taïi Vieät Nam ñaõ trôû neân taøn teä hôn.
Baùo Coâng An Nhaân Daân cuûa Vieät Nam ñaõ kích nhöõng theá löïc taïi Myõ ñang lôïi duïng nhöõng tranh chaáp ñeå keát hôïp nhöõng choáng ñoái caûn trôû vieäc pheâ chuaån thöông öôùc.
AFP cuõng loan tin Daân Bieåu Nghò Vieän AÂu Chaâu Oliver Dupuis ñaõ coá gaéng xaâm nhaäp vaøo Thanh Minh Thieàn Vieän taïi Saigon, nôi Hoøa Thöôïng Thích Quaûng Ñoä ñang bò quaûn thuùc. OÂng Dupuis muoán ñeán ñeå uûng hoä cuoäc choáng ñoái cuûa Hoøa Thöoïng Quaûng Ñoâ, nhöng oâng chæ môùi loït vaøo ñöôïc beân trong thieàn vieän thì ñaõ bò coâng an chìm caûn ngaên khoâng cho leân laàu hai, nôi giam giöõ Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoä, theo lôøi Martin Schultes noùi vôùi AFP.
Moät tieáng ñoàng hoà sau, Dupuis bò coâng an môøi ra khoûi khuoân vieân Thanh Minh Thieàn Vieän.
Thaùng Tö 2001 vöøa qua, moät daân bieåu khaùc cuûa Nghò Vieän AÂu Chaâu, Lars Rise, thuoäc ñaûng ñoái laäp Na Uy – Ñaûng Nhaân Daân KiToâ Giaùo, cuõng bò nhaø caàm quyeàn baét giöõ vaø sau ñoù bò truïc xuaát khoûi Vieät Nam sau khi oâng tìm caùch gaëp nhöõng ngöôøi ñoái laäp keå caû Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoä.