Coäng Saûn Vieät Nam quaûn thuùc
Hoøa Thöôïng Thích Quaûng Ñoä
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan
Coäng Saûn VN quaûn thuùc Hoøa Thöôïng Thích Quaûng Ñoä giöõa luùc Hoa Kyø chuaån bò pheâ chuaån thöông öôùc.
SAIGON - (Toång hôïp tin Reuters, AFP, BBC, vaø Radio Australia - 4/06/2001)
Coäng Saûn Vieät Nam hoâm thöù Hai 4/06/2001 xaùc nhaän hoï ñaõ baét giöõ Hoøa Thöôïng Thích Quaûng Ñoä, moät trong nhöõng nhaân vaät ñoái laäp ñöôïc quoác teá bieát ñeán nhieàu nhaát, trong moät haønh ñoäng maø giôùi ngoaïi giao xem nhö moät daáu hieäu roõ raøng raèng giôùí laõnh ñaïo môùi taïi Haø Noäi vaãn tieáp tuïc ñöôøng loái kieåm soaùt ñoái laäp moät caùch chaët cheõ.
Giôùi chöùc ôø Saigon noùi vôùi AFP raèng, hoâm thöù Saùu 2/06/2001 vöøa qua, nhaø caàm quyeàn uûy ban nhaân daân TP Saøi Goøn ñaõ ra lònh quaûn thuùc Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoä.
Hoï noùi: “Thích Quaûng Ñoä ñaõ bò quaûn thuùc taïi gia trong hai naêm keå töø ngaøy 1 thaùng Saùu 2001.”, ngoaøi ra khoâng coù chi tieát naøo khaùc ñöôïc coâng boá.
Coù haøng chuïc coâng an ñöôïc ñaëït beân trong vaø chung quanh Thanh Minh Thieàn Vieän ñeå thi haønh lònh baét giöõ nhaân vaät thöù hai cuûa giaùo hoäi ngoaøi voøng phaùp luaät, Giaùo Hoäi Phaät Giaùo Vieät Nam Thoáng Nhaát (GHPGVNTN) naøy. Phoøng Thoâng Tin Phaät Giaùo taïi Paris hoâm Chuû Nhaät cuõng ñaõ xaùc nhaän tin naøy.
Ngoaøi ra, coù ba nhaø sö khaùc cuûa GHPGVNTN cuõng bò baét giöõ taïi Saigon, theo thoâng baùo cuûa nhaø caàm quyeàn.
Chieán dòch ñaøn aùp môiù naøy hình nhö coù chuû ñích ngaên chaän cuoäc haønh trình ñaõ ñöôïc giôùi truyeàn thoâng quaûng baù roäng raõi, theo ñoù HT Quaûng Ñoä vaø ñoaøn taêng ni seõ ñi Quaûng Ngaõi ñeå cung thænh Hoøa Thöôïng Thích Huyeân Quang, ñaõ bò quaûn thuùc töø 19 naêm nay, trôû veà Saigon ñeå chöõa bònh.
HT Quaûng Ñoä thoâng baùo tröôùc cho nhaø caàm quyeàn Haø Noäi veà chuyeán ñi döï ñònh vaøo ngaøy thöù Naêm 7/06/2001 naøy. Ngöôøi ta cho raèng haønh ñoäng cöùng raén vôùi nhöõng ngöôøi choáng ñoái toân giaùo xaûy ra giöõa luùc Hoa Thònh Ñoán chuaån bò tieán haønh thuû tuïc ñeä trình thöông öôùc cho Quoác Hoäi Hoa Kyø pheâ chuaån ñaõ laøm gia taêng hoaøi nghi giöõa nhöõng nhaø laäp phaùp Hoa Kyø veà nhöõng vi phaïm töï do tín ngöôõng ôû Vieät Nam.
GHPGVNTN cuøng vôùi nhöõng ngöôøi ñoái laäp toân giaùo khaùc ñaõ keâu goïi Quoác Hoäi Hoa Kyø trì hoaõn chaáp thuaän hieäp thöông vôùi Vieät Nam cho ñeán khi coù caûi thieän veà vaán ñeà nhaân quyeàn taïi ñaây.
Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoä laø ngöôøi ñoái laäp toân giaùo vaãn luoân chæ trích nhaø caàm quyeàn coäng saûn vaø ñaõ bò caàm tuø hoaëc quaûn thuùc hôn 18 naêm. Naêm ngoaùi, oâng ñaõ ñöôïc 30 Daân Bieåu Quoác Hoäi Hoa Kyø ñeà cöû laõnh giaûi Nobel Hoøa Bình.
Moät nhaø ngoaïi giao Taây Phöông noùi vôùi phaùi vieân AFP raèng: “Nhaø caàm quyeàn muoán cho thaáy laø giôùi laõnh ñaïo môùi khoâng coù yù ñònh thay ñoåi vaø hoï coù taát caû moïi yù ñònh giöõ söï kieåm soaùt chaët cheõ cuûa ñaûng ñoái vôùi nhöõng vaán ñeà toân giaùo.”
Moät nhaø ngoaïi giao khaùc cho raèng vieäc quaûn thuùc HT Quaûng Ñoä coù theå laø ñeå môû ñöôøng cho vieäc truy toá vaø giam caàm oâng veà sau naøy nhö hoï ñaõ laøm vôùi LM Nguyeãn Vaên Lyù.
“Neáu HT Quaûng Ñoä baát chaáp lònh quaûn thuùc vaø tìm caùch rôøi thieàn vieän ñeå thöïc hieän cuoäc haønh trình oâng ñaõ quyeát taâm, ñieàu naøy seõ cho pheùp nhaø caàm quyeàn coù lyù do baét giöõ vaø truy toá oâng ra toøa.”
Phaùi vieân BBC taïi Haø Noäi noùi raèng hieân nay nhaø caàm quyeàn Vieät Nam chæ coâng nhaän saùu giaùo hoäi khaùc nhau vaø nhöõng toå chöùc toân giaùo bò ñaët ngoaøi voøng phaùp luaät vaãn luoân bò nhaø caàm quyeàn ñaøn aùp ñaøy ñoïa.
Nguoàn tin Reuters töôøng thuaät moät coâng boá cuûa Phoøng Thoâng Tin Phaät Giaùo taïi Paris cho hay trong cuoái tuaàn vöøa qua haøng traêm ngoâi chuøa taïi TP Saigon, Nha Trang vaø nhöõng tænh Phuù Yeân, Bình Ñònh, Quaûng Nam, Ñaø Naüng, Hueá vaø Quaûng Trò ñaõ bò coâng an CSVN bao vaây.
Nhöõng vuï ñaøn aùp vaø thò uy naøy ñöôïc thöïc hieän ñoàng thôøi hoaëc sau khi baét giöõ HT Quaûng Ñoä vaø ba vò tu só Phaät Giaùo khaùc, tieáp theo moät loaït nhöõng khuûng boá vaø thaåm vaán, hoï bò ñe doïa vaø haïch saùch nhieàu ñieàu. ”Coâng an taïi Saigon töø choái khoâng bình luaän nhöng cuõng khoâng phuû nhaän tin töùc cuûa tôø thoâng baùo. Trong khi ñoù, baùo chí khoâng tìm gaëp ñöôïc giôùi chöùc naøo cuûa nhaø nöôùc chòu bình luaän veà nhöõng tin naøy.
Thoâng taán Reuters töôøng thuaät lôøi phaùt bieåu cuûa oâng Voõ Vaên AÙi, phaùt ngoân nhaân cuûa Phoøng Thoâng Tin Phaät Giaùo taïi Paris noùi raèng: “Ñaùng tieác laø giôùi laõnh ñaïo môùi taïi Vieät Nam ñaõ boû lôõ moät cô hoäi cho coâng luaän quoác teá thaáy raèng hoï ñaõ coù caûi thieän trong chính saùch veà töï do toân giaùo vaø nhaân quyeàn.”
“Baèng caùch ñôn phöông baét giöõ TT Thích Quaûng Ñoäâ, khoâng nhöõng nhaø caàm quyeàn ñaõ vi phaïm nhöõng quyeàn caên baûn veà töï do phaùt bieåu, toân giaùo vaø ñi laïi, maø hoï coøn baét giam caû töï do tín ngöôõng.”
Phoøng Thoâng Tin Phaât Giaùo coøn cho bieát theâm raèng Chuû Tòch Tieåu Ban Nhaân Quyeàn Haï Vieän Hoa Kyø Ileana Ros-Lentinen ñaõ ñoàng kyù moät laù thö göûi Thuû Töôùng Vieät nam Phan Vaên Khaûi keâu goïi daønh deã daøng cho cuoäc haønh trình cuûa HT Quaûng Ñoä. Laù thö coøn yeâu caàu Ngoaïi Tröôûng Colin Powell göûi moät quan saùt vieân ngoaïi giao ñeán ñeå ñaûm baûo ñieàu naøy.
Theo toå chöùc Phaät Giaùo taïi nöôùc ngoaøi, Hoøa Thöôïng Quaûng Ñoä bò giöõ döôùi thuû tuïc cuûa moät nghò ñinh cho pheùp coâng an ñòa phöông baét giöõ maø khoâng caàn ñöa ra toøa, nhöõng ai bò tình nghi coù phöông haïi ñeán an ninh quoác gia.
Baûn baùo caùo cho bieát HT Quaûng ñoä töø choái nhaän lònh quaûn thuùc, oâng noùi vôùi giôùi chöùc an ninh raèng caùc oâng khoâng coù quyeàn bieán nhaø chuøa thaønh nhaø tuø, OÂng ñoøi hoûi ñöôïc xeùt xöû baèng moät phieân toøa chính thöùc vaø coâng baèng neáu oâng bò buoäc ñaõ phaïm moät toäi gì.
Ñaøi phaùt thanh UÙc Ñaïi Lôïi loan tin döïa theo coâng boá cuûa Phaät Giaùo haûi ngoaïi raèng nhieàu tu só Phaät Giaùo thuoäc thaønh phaàn ñoái laäp vôùi nhaø caàm quyeàn ñaõ bò “ñe doïa vaø haïch saùch” taïi nhöõng ngoâi chuøa treân khaép caùc tænh mieàn nam töø 10 ngaøy qua, trong nhieàu ñôït thaåm vaán cuûa coâng an.ñòa phöông.