GENEVA (VB) - (9/3/2001) - Caùc toå chöùc nhaân quyeàn quoác teá leân aùn Haø Noäi ñaøn aùp ngöôøi saéc toäc ôû möùc thieát quaân luaät, bao goàm caùc vuï thuû tieâu, tra taán vaø cöôõng baùch trieät saûn ñoái vôùi phuï nöõ thieåu soá.
UÛy Hoäi Thaåm Phaùn Quoác Teá (ICJ), truï sôû Geneva, döï ñònh coâng boá nhöõng caùo giaùc chi tieát trong tuaàn tôùi, vaø trong Thaùng Tö seõ ñöa vaán ñeà naøy ra phieân hoïp thöôøng nieân cuûa UÛy Hoäi Nhaân Quyeàn Lieân Hieäp Quoác.
OÂng Scott Johnson, 1 luaät gia Australia, ñieän thoaïi töø thaønh phoá Perth cho bieát baùo caùo cuûa ICJ khoâng chæ noùi tôùi vuï ñaøn aùp Thaùng 2 maø coøn neâu ra caùc hình thöùc ñaøn aùp trong hôn 1 thaäp nieân qua, vì trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ xaåy ra nhöõng cuoäc di daân lôùn lao cuûa ngöôøi Thöôïng cuøng vôùi nhöõng ñôït xaâm phaïm nhaân quyeàn, bao goàm caùc vuï chieám ñaát, cöôõng baùch dôøi cö vaø baét bôù khoâng xeùt xöû.
Coïng Saûn Vieät Nam cho pheùp kyù giaû quoác teá thaêm vuøng Cao Nguyeân hy voïng laøm dòu vieäc choáng ñoái Thöông Öôùc.
HAØ NOÄI - (Reuters,VB) 8-3-2001 - Boä Ngoaïi giao Haø Noäi hoâm thöù naêm 8-3-2001 noùi caùc kyù giaû ngoaïi quoác tuaàn tôùi seõ ñöôïc pheùp thaêm vieáng hai tænh troàng caø-pheâ Cao nguyeân Trung phaàn laàn ñaàu tieân keå töø ngaøy coù cuoäc bieán ñoäng xaåy ra thaùng 2/2001.
ÔÛ nöôùc Vieät Nam coäng saûn, nhöõng kyù giaû ngoaïi quoác ñi ra khoûi Haø Noäi ñeàu phaûi xin pheùp. Nhaø caàm quyeàn Haø Noäi tröôùc ñaây ñaõ baùc boû moïi lôøi yeâu caàu cuûa kyù giaû ngoaïi quoác ñi thaêm hai tænh Gia Lai vaø Daklak ôû Cao Nguyeân.
Nay sôû dó coù chuyeän thay ñoåi thaùi ñoä laø vì moät quan chöùc cao caáp Myõ ôû Haø Noäi tuaàn qua noùi söï thieáu töôøng trình ñoäc laäp veà tình hình Cao nguyeân coù theå gaây phöùc taïp cho cuoäc vaän ñoäng Quoác hoäi Myõ pheâ chuaån baûn thöông öôùc Vieät-Myõ ñöôïc kyù keát naêm 2000.
Tröôùc ñoù ngaøy Thöù hai 5/3/2001, Ñaïi Söù Pete Peterson ñaõ bay veà nöôùc vaän ñoäng khoaûng 50 nhaø laäp phaùp môùi thaéng cöû hoài Thaùng 11 naêm 2000 ñeå thöông öôùc Myõ Vieät kyù Thaùng 7-2000 seõ ñöôïc pheâ chuaån. Nhöng, ngay caû 1 soá chính khaùch vaø toå chöùc uûng hoä hieäp öôùc maäu dòch ñoù cuõng phaûi coâng nhaän raèng tình hình ñaøn aùp taïi Vieät Nam seõ khoâng khoûi aûnh höôûng ñeán trieån voïng pheâ chuaån.
Hoài ñaàu thaùng 2/2000, haøng ngaøn daân Thöôïng ñaõ tham gia cuoäc phaûn khaùng chính phuû taïi hai tænh Cao Nguyeân, coi nhö cuoäc bieåu tình lôùn nhaát taïi Vieät Nam töø nhieàu naêm qua.
Hoâm thöù tö 7/3/2001 baùo An Ninh Theá Giôùi cuûa boä Coâng An Coïng Saûn Vieät Nam toá caùo phong traøo FULRO hieän ñònh cö taïi Myõ ñaõ gaây ra cuoäc bieán ñoäng vì hoï ñaõ cho ngöôøi xaâm nhaäp vaøo Cao Nguyeân töø naêm 2000. Baùo noùi ngöôøi caàm ñaàu laø Kok Ksor hieän soáng ôû Spartanburg, South Carolina vaø hieän ñöùng ñaàu toå chöùc Montagnard Foundation.
OÂng Kok Ksor noùi vôùi Reuters töø thaùng tröôùc cuoäc phaûn khaùng chæ nhaèm ñoøi quyeàn daân toäc töï quyeát cuûa daân toäc thieåu soá mieàn Thöôïng. OÂng noùi nhieàu ngöôøi thieåu soá coøn uûng hoä FULRO nhöng phong traøo naøy khoâng coøn hoaït ñoäng nöõa. Sau naêm 1975, caùc chieán só FULRO vaãn coøn ñaùnh du kkích choáng quaân Coäng saûn, nhöng hoaït ñoäng cuûa hoï ñaõ giaûm daàn cho ñeán naêm 1990. Naêm 1992, moät toaùn cuoái cuøng goàm 407 chieán só FULRO vaø gia ñình cuûa hoï ñaõ töø Cam Boát di cö sang Myõ.
Moät baøi vieát treân
website cuûa Kok Ksor (www.montagnard-foundation.org) toá
caùo nhaø caàm quyeàn coäng saûn
Vieät Nam duøng thuû ñoaïn dieät chuûng
ñoái vôùi daân Thöôïng,
ñaùnh ñaäp vaø tra taán nhöõng
ngöôøi phaûn khaùng. Baøi baùo
vieát moät trong nhöõng ñoøi hoûi
cuûa daân Thöôïng laø ñöôïc
töï trò döôùi quyeàn laõnh
ñaïo cuûa Kok Ksor.