HAØ NOÄI (Reuters) (VB) - 15/11/2000 - Tröôùc ngaøy Toång Thoáng Clinton ñeán thaêm Vieät Nam, moät nhaân vaät noåi tieáng nhaát choáng ñoái cheá ñoä ôû trong nöôùc ñaõ hoâ haøo ñaáu tranh oân hoøa choáng caùi oâng goïi laø cheá ñoä ñoäc taøi coäng saûn laïc haäu.

 Baùc só Nguyeãn Ñan Queá noùi vôùi Reuters oâng uûng hoä cuoäc vieáng thaêm cuûa Toång Thoáng Clinton khôûi söï töø thöù naêm 16-11-2000 vaø moät thôøi kyø hôïp taùc kinh teá giöõa Haø Noäi vaø Washington sau khi coù söï kyù keát thöông öôùc song phöông hoài thaùng 7/2000.

 Trong cuoäc phoûng vaán hoâm thöù ba 14-11-2000 oâng noùi: "Tuy nhieân söï phaùt trieån phaûi ñi ñoâi vôùi nhaân quyeàn vaø daân chuû".

 Trong moät lôøi tuyeân boá truyeàn ñi baèng e-mail tröôùc ñoù, Baùc Só Nguyeãn Ñan Queá hoâ haøo daân chuùng Vieät Nam duøng bieän phaùp oân hoøa ñeå eùp buoäc boä Chính trò 19 ngöôøi ñaày quyeàn uy phaûi thaùo gôõ cô caáu ñaûng, ñeå cho Quoác hoäi thaûo ra moät luaät baàu cöû, toå chöùc baàu cöû töï do coâng baèng vaø thaûo moät hieán phaùp môùi.

 OÂng hoâ haøo ngöôøi daân ñoùng thueá khoâng uûng hoä cheá ñoä ñoäc taøi. OÂng noùi: "Toâi ñang tìm caùch yeâu caàu nhaø caàm quyeàn chaáp nhaän ñoái laäp ôû Vieät Nam." vaø noùi cheá ñoä hieän höõu laøm caûn trôû phaùt trieån vaø khaû naêng cuûa ñaát nöôùc haáp daãn ñaàu tö. Veà tham voïng cuûa Haø Noäi muoán gia nhaäp Toå chöùc Thöông maïi Theá giôùi (WTO). oâng noùi: "Toâi khoâng nghó duy trì cheá ñoä ñoäc taøi ñoäc ñaûng laïi coù theå coù tieàn".

 Baùc Só Nguyeãn Ñan Queá, 58 tuoåi, trong 25 naêm qua ñaõ traûi qua 18 naêm trong tuø vì oâng keâu goi thöïc hieän daân chuû. OÂng ñaõ ñöôïc phoùng thích naêm 1998, nhöng cho bieát oâng vaãn bò theo doõi thöôøng xuyeân vaø thænh thoaûng bò laøm khoù khaên. OÂng cho bieát oâng bò ruùt baèng baùc só vaø nhöõng ngöôøi trong gia ñình oâng cuõng bò phieàn nhieãu.

 Baùc só Nguyeãn Ñan Queá noùi Vieät Nam khoâng coù söï ñoàng boä veà caûi caùch kinh teá vaø caûi caùch chính trò nhö caùc nöôùc khaùc. OÂng noùi: "Chuùng toâi caàn coù töï do baùo chí. Toâi khoâng ñöôïc phoå bieán nhöõng gì toâi nghó vaø nhöõng ñieàu toâi caàn noùi vôùi daân chuùng". OÂng noùi boä Chính trò laø goác reã nhöõng vaán ñeà cuûa Vieät Nam.

 Baùc só Nguyeãn Ñan Queá noùi: "Hoï vaãn baùm laáy chuû nghóa Maùc-Leâ vaø tö töôûng Hoà Chí Minh, maëc duø nhöõng ñieàu ñoù khoâng coøn thích öùng vôùi theá giôùi ngaøy nay. Chuùng toâi muoán söû duïng moïi phöông tieän oân hoøa xaõ hoäi, kinh teá, vaên hoùa vaø chính trò ñeå noùi leân tieáng noùi daân chuû. Tö töôûng Maùc-Leâ khoâng theå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà nhö coâng vieäc laøm, y teá, giaùo duïc vaø nhaø ôû v.v... Sau chieán tranh laïnh chuùng ta caàn moät loái suy nghó khaùc. Chuùng ta khoâng theå chaáp nhaän hoïc thuyeát laïc haäu ñoù".

 Baùc Só Nguyeãn Ñan Queá noùi khi chieán tranh chaám döùt naêm 1975, Vieät Nam thaáy coù moät söï thoáng nhaát laõnh thoå, nay Nam vaø Baéc caàn phaûi coù moät söï thoáng nhaát "taâm lyù". Baùc só Nguyeãn Ñan Queá hieän soáng ôû Saigon, noùi Vieät Nam caàn tìm "moät ñöôøng höôùng chính trò môùi" bôûi vì theá giôùi ñaõ thay ñoåi mau leï nhôø Internet vaø chuù yù nhieàu hôn ñeán caùc quyeàn cuûa con ngöôøi.

 OÂng öôùc löôïng coù ít nhaát 60 ngöôøi coøn bò giam giöõ taïi traïi tuø Xuaân Loäc vì nhöõng lyù do chính trò hay toân giaùo vaø noùi coøn nhieàu ngöôøi tuø nhö vaäy ôû caùc traïi giam khaùc. Coäng saûn Vieät Nam vaãn choái caõi giam giöõ tuø chính trò hay toân giaùo.

 Hoài thaùmg 8 naêm 1999, Baùc Só Nguyeãn Ñan Queá ñaõ ñöa ra moät tuyeân boá veà nhaân quyeàn tröôùc ngaøy Ngoaïi tröôûng Myõ Madeleine Albright ñeán Vieät Nam.
 
 

Back to Home