Haø Noäi - (Reuters, VB - 8/2/2001) - Thoâng taán xaõ nhaø nöôùc Vieät Nam (Vietnam News Agency) hoâm thöù naêm 8-2-2001 ñaõ ñöa ra lôøi coâng nhaän chöa töøng thaáy laø baïo loaïn ñaõ lan roäng taïi Cao Nguyeân töø maáy ngaøy qua. Baûn tin cuûa VNA ñaùng chuù yù ôû choã ñöôïc loan ra raát mau leï vaø nhìn nhaän quy moâ cuûa cuoäc noåi loaïn taïi hai tænh troàng caø-pheâ Gia Lai vaø Daklak.
Baûn tin ñoå loãi cho caùc "phaàn töû xaáu vaø quaù khích" ñaõ gaây ra söï hieåu laàm trong daân chuùng veà vuï baét giöõ hai ngöôøi Thöôïng ngaøy 29-1-2001. Tin cuõng noùi "boïn xaáu" ñaõ phaù huûy caùc cô sôû nhaø nöôùc "taïi caùc buoân, laøng vaø huyeän".
VNA noùi cuoäc phaûn khaùng baét ñaàu ôû Pleiku, thuû phuû Gia Lai, töø thöù saùu 2/2/2001, khi "nhieàu ngöôøi" taäp hôïp ñeå yeâu caàu phoùng thích hai ngöôøi. VNA noùi hai ngöôøi naøy ñaõ coù yù ñoà gaây roái saéc toäc vaø tieáp:
"Hoï ñaõ ñöôïc phoùng thích ngay sau khi kyù vaøo baûn cam keát nhìn nhaän haønh vi baát hôïp phaùp cuûa hoï vaø xin khoan hoàng".
Bình thöôøng ôû nöôùc Vieät Nam do Coäng saûn toaøn trò, moät söï thuù nhaän toäi loãi nhö vaäy laø bò aùn tuø daøi.
Baûn tin VNA cho bieát nhöõng ngöôøi bieåu tình ñoøi nhaø caàm quyeàn giaûi quyeát caáp baùch caùc vaán ñeà ñaát ñai khi hoï phaûn khaùng.
Baûn tin noùi "nhöõng khieáu naïi" quy moâ nhoû hôn xaåy ra trong tænh Daklak, ngay taïi Buon Ma Thuot vaø nhöõng nôi khaùc.
Baûn tin vieát: "Nhöõng söï phaûn khaùng aûnh höôûng ñeán an ninh vaø an toaøn, gaây taéc ngheõn löu thoâng vaø nhieàu treû em daân toäc ít ngöôøi khoâng ñi hoïc".
Baûn tin coøn noùi chính quyeàn chöa kieåm soaùt ñöôïc tình hình khi caùc ñaûng vieân cô sôû Coäng saûn giaûi thích söï vuï cho daân chuùng ñòa phöông vaø yeâu caàu hoï trôû veà buoân laøng. Baûn tin noùi nhieàu cö daân ñòa phöông toû yù uûng hoä söï tröøng phaït nhöõng keû coù traùch nhieâm taïo bieán loaïn.
Moät tin khaùc cuûa Reuters cho bieát quaân ñoäi chôù khoâng phaûi coâng an, vaø tröïc thaêng quaân söï tuaàn tieãu trong ngaøy thöù naêm 8-2-2001 hai tænh Cao nguyeân, nôi coù baïo loaïn xaåy ra.
Boä Ngoaïi giao Haø Noäi vaø laõnh ñaïo ñòa phöông tænh Gia Lai noùi coù 20 ngöôøi bò baét hoâm thöù ba taïi Pleiku vì ñaõ coù "haønh ñoäng khieâu khích" vaø phaù hoaïi taøi saûn nhaø nöôùc trong moät cuoäc noåi loaïn maø caùc nhaø ngoaïi giao moâ taû laø teä haïi nhaát töø nhieàu naêm nay ôû nöôùc Vieät Nam do coäng saûn cai trò.
Nöõ phaùt ngoân Phan Thuùy Thanh noùi vôùi caùc phoùng vieân: "Chuùng laø nhöõng keû gaây baát oån xaõ hoäi vaø huûy hoaïi, phaù hoaïi tröôøng hoïc vaø khaùng cöï nhaø caàm quyeàn".
Thanh noùi moät soá nhaân vieân coâng löïc bò thöông trong caùc vuï xung ñoät nhöng khoâng cho bieát chi tieát. Thanh khoâng noùi roõ nhöõng ngöôøi bò baét laø ngöôøi Thöôïng hay ngöôøi Kinh.
Thanh toá caùo nhöõng "phaàn töû xaáu" ñaõ lôïi duïng vaán ñeà toân giaùo ñeå khuaáy ñoäng baïo loan, nhöng noùi tình theá nay ñaõ ñöôïc kieåm soaùt.
Cö daân ñòa phöông noùi tình hình ôû moät soá vuøng trong hai tænh vaãn caêng thaúng, nhöõng nhaân vieân khaùch saïn vaø du lòch ôû thuû phuû hai tænh cho bieát nhaø caàm quyeàn baûo hoï ngöng caùc dòch vuï cho du khaùch ít nhaát theâm moät tuaàn leã nöõa.
Moät quan chöùc ngaønh du lòch taïi Pleiku noùi: "Coù vaøi vaán ñeà ôû vuøng queâ. Chuùng toâi thaát voïng vì tình hình naøy nhöng chuùng toâi chæ bieát theo leänh cuûa nhaø nöôùc".
Caùc nhaø buoân cho
bieát vieäc mua baùn caø-pheâ ñaõ
bò giaùn ñoaïn.