Chuùa nhaät vöøa qua 23.7.2000, taïi Castelgandolfo, trong giôø ñoïc kinh Truyeàn tin vôùi caùc tín höõu ñòa phöông vaø caùc ñoaøn haønh höông, moät laàn nöõa, ÑTC Gioan Phaoloâ II nhaéc laïi laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh veà Thaønh thaùnh Gieârusalem. Dó nhieân trong nhöõng ngaøy nghæ taïi Les Combes mieàn Aosta, ÑTC vaãn theo doõi cuoäc hoäi ñaøm giöõa Do thaùi vaø Palestine taïi Camp David (Hoa kyø) töø 15 ngaøy nay. Vieäc ngaøi leân tieáng veà Thaønh thaùnh Gieârusalem khoâng phaûi laø moät vieäc xen laán vaøo noäi boä cuûa Do thaùi hay cuûa Palestine. Laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh ñaõ coù töø nhieàu naêm nay vaø khoâng thay ñoåi. Nhaân cuoäc hoøa ñaøm quan troïng vaø quyeát ñònh soá phaän cuûa Do thaùi vaø Palestine, cuõng nhö neàn hoøa bình taïi mieàn Trung Ñoâng, trong dòp naøy ÑTC nhaéc laïi moät laàn nöõa laäp tröôøng coá höõu cuûa Toøa Thaùnh.

 Tröôùc heát, veà cuoäc hoøa ñaøm taïi Camp David, Ngaøi noùi nhö sau: Veà phaàn toâi, toâi muoán theo doõi cuoâïc hoøa ñaøm naøy baèng lôøi caàu nguyeän vaø baèng nhöõng khuyeán khích. Toâi môøi goïi caùc vò traùch nhieäm tieáp tuïc nhöõng coá gaéng cuûa mình vaø öôùc mong raèng caùc vò luoân luoân ñöôïc thuùc ñaåy bôûi öôùc muoán thaønh thöïc toân troïng quyeàn lôïi vaø coâng bình ñoái vôùi moïi ngöôøi vaø öôùc muoán tieán ñeán moät neàn hoøa bình chaân chính vaø beàn bæ.

 Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi tieáp: Ñoàng thôøi toâi muoán môøi goïi caùc Phe trong cuoäc, ñöøng boû qua söï quan troïng cuûa chieàu kích thieâng lieâng cuûa Thaønh Gieârusalem, vôùi caùc nôi Thaùnh vaø caùc coäng ñoàng toân giaùo ñoäc thaàn chung quanh ñoù. Toøa Thaùnh tieáp tuïc ghi nhaän raèng: chæ coù moät qui cheá rieâng ñöôïc quoác teá baûo ñaûm, môùi coù theå baûo veä caùc nôi thaùnh thieâng cuûa Thaønh Thaùnh vaø baûo ñaûm söï töï do tín ngöôõng vaø phuïng töï cho taát caû caùc tín höõu trong mieàn vaø treân caû theá giôùi: hoï ñang nhìn vaøo Gieârusalem nhö nôi gaëp gôõ cuûa hoøa bình vaø cuûa cuoäc chung soáng.

 Lôøi cuûa ÑTC khoâng phaûi laø nhöõng lôøi môùi meû. Nhöõng quan nieäm vaø nhöõng lôøi leõ töông töï cuõng ñaõ ñöôïc ngaøi noùi leân cuoái thaùng Ba 2000 vöøa qua trong cuoäc haønh höông lòch söû taïi Thaùnh ñòa. Ñaây laø nhöõng lôøi khoâng theå giaûi thích hay lôïi duïng veà baát cöù phe naøo: Do thaùi hay Palestine.

 Do thaùi giaûi thích lôøi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II vaøo ngaøy Chuùa nhaät vöøa qua nhö "moät vieäc xen laán vaøo noäi boä". Vì vaãn chuû tröông Gieârusalem phaûi laø thuû ñoâ ñôøi ñôøi cuûa mình, Do thaùi baùc boû ñeà nghò cuûa Toøa Thaùnh, vì Do thaùi cho raèng luaät phaùp cuûa mình ñaõ coù nhöõng baûo ñaûm ñöôïc Toøa Thaùnh neâu leân. Traùi laïi Palestine gaùn gheùp cho nhöõng lôøi cuûa ÑTC moät yù nghóa thuaän lôïi cho mình: lôøi cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II aùm chæ vieäc coâng nhaän nhöõng öôùc voïng cuûa Palestine veà laõnh thoå taïi Thaønh thaùnh.

 Nhö moïi ngöôøi ñeàu bieát: ñoái vôùi Toøa Thaùnh, vaán ñeà laõnh thoå khoâng lieân heä gì vôùi vaán ñeà coâng nhaän tính caùch thaùnh thieâng cuûa Gieârusalem. Noùi theå khaùc, Toøa Thaùnh khoâng löu yù ñeán vieäc Gieârusalem laø thuû ñoâ cuûa moät Quoác gia hay cuûa hai quoác gia. Nhöng Toøa Thaùnh khoâng theå khoâng quan taâm ñeán tính caùch ñaëc bieät cuûa Gieâsrusalem, moät vaán ñeà quan troïng ñeán ñoä vöôït qua moïi giaûi thích khaùc.

 Ai cuõng thaáy raèng: Vaán ñeà hoùc buùa hôn caû cuûa cuoäc hoøa ñaøm taïi Camp David hieän nay laø vaán ñeà Thaønh Gieârusalem. Laäp tröôøng cuûa Toøa Thaùnh raát coù theå laø loái thoaùt vaø ñöa ñeán keát quaû nhanh choùng hôn cho caû hai beân. Phaùt ngoân vieân Boä ngoaïi giao Hoa kyø, oâng Boucher, tuyeân boá: Söï quan troïng cuûa Gieâsrusalem ñoái voái ba toân giaùo ñoäc thaàn (Do thaùi giaùo, Hoài giaùo vaø Kitoâ giaùo) giöõ moät vai troø quan troïng trong cuoäc hoøa ñaøm. OÂng Tayed Abdel Rabim traû lôøi: Ngöôøi Palestine saün saøng bieán ñoåi Gieârusalem thaønh moät "thaønh môû cöûa cho moïi tín höõu".

 Vaán ñeà khoù khaên laø vieäc aán ñònh bieân giôùi. Thuû töôùng Barak, cho tôùi luùc naøy, chæ chaáp nhaän chuû quyeàn cuûa Palestine treân caùc khu phoá beân ñoâng. Traùi laïi laõnh tuï ñoái laäp Do thaùi, oâng Sharon caûnh caùo raèng: Khoâng moät vò thuû töôùng naøo cuûa Do thaùi coù quyeàn nhöôïng boä veà Gieârusalem. OÂng Arafat laïi muoán kieåm soaùt taát caû khu vöïc AÛ raâïp cuûa Gieârusalem, ñaõ bò Do thaùi chieám ñoùng töø naêm 1967. Vaán ñeà gay go vaø haàu nhö beá taéc. Dó nhieân, cuoäc ñaøm phaùn khoâng theå keùo daøi voâ haïn. Trong nhöõng ngaøy naøy caùc vò traùch nhieäm phaûi tìm moät giaûi phaùp coâng bình vaø thöïc teá, ñeå ñi ñeán thoûa öôùc hoøa bình. Neáu khoâng, chieán tranh khoác lieät hôn seõ trôû laïi mieàn Trung ñoâng. Do thaùi cuõng nhö Palestine vaø Khoái AÛ raäp uûng hoä cuoäc tranh ñaáu cuûa Palestine seõ khoâng thoaùt khoûi taøn phaù, nhö nhöõng naêm tröôùc ñaây.
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page