Nhö chuùng toâi ñaõ chia seõ vôùi quyù vò vaø caùc baïn trong baûn tin ñaëc bieät phaùt hoâm Chuùa nhaät 10/9/2000, veà Ngaøy Toaøn Xaù cuûa Ñaïi Hoïc, coù hai cao ñieåm ñeå keát thuùc nhöõng ngaøy cöû haønh Ngaøy Toaøn Xaù cuûa Ñaïi Hoïc, laø cuoäc gaëp gôõ cuûa Giôùi Ñaïi Hoïc vôùi ÑTC hoâm tröùa thöù baûy 9/9/2000, taïi Ñaïi Thính Ñöôøng Phaoloâ VI, vaø Thaùnh leã Beá Maïc Ngaøy Toaøn Xaù cuûa Ñaïi Hoïc vaøo saùng Chuùa Nhaät 10/9/2000. Veà Thaùnh leã Beá maïc naày, chuùng toâi seõ nhaéc ñeán trong chöông trình sau. Giôø ñaây chuùng ta haõy chuù yù ñeán vaøi ñieåm noäi dung chính trong baøi dieån vaên quan troïng cuûa ÑTC cho giôùi Ñaïi Hoïc, vaøo tröa thöù baûy 9/9/2000. Caùch chung, chuùng ta coù theå noùi raèng, troïn baøi dieån vaên ÑTC trình baøy Ôn Goïi vaø Söù Maïng cuûa Ñaïi Hoïc, theo aùnh saùng cuûa Ñöùc Tin Kitoâ.
Sau khi chaøo chuùc vaø caùm ôn söï hieän dieän cuûa quyù vò giaùo sö ñaïi hoïc, caùc quan khaùch, ÑTC nhaán maïnh ngay ñeán tính caùch trung taâm cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ soi saùng vaø höôùng daån nhöõng con ngöôøi Ñaïi Hoïc vaø nhöõng sinh hoaït nghieân cöùu cuûa hoï. Ngaøy Toaøn Xaù cuûa Giôùi Ñaïi Hoïc laø "dòp thuaän tieän ñeå thaåm ñònh trong möùc ñoä naøo bieán coá Nhaäp Theå cuûa Ngoâi Lôøi Thieân chuùa, ñöôïc ñoùn nhaän nhö laø nguyeân taéc soáng ñoäng maø töø ñoù troïn caû ñôøi soáng ñöôïc soi saùng vaø ñöôïc bieán ñoåi". "Chuùa Kitoâ khoâng phaûi laø moät bieåu töôïng cho moät chieàu kích toân giaùo mong lung, nhöng laø moät ñieåm cuï theå trong ñoù Thieân Chuùa nhaän laáy nhaân tính chuùng ta, nôi chính Con Moät Ngaøi". "Bieán coá Nhaäp Theå coù lieân quan saâu xa ñeán con ngöôøi; bieán coá Nhaäp Theå naày soi saùng cho nhöõng goác reã vaø vaän meänh cuûa con ngöôøi, vaø môû ra cho chuùng ta nieàm hy voïng khoâng bao giôø laøm thaát voïng". "Nhö nhöõng con ngöôøi khoa hoïc, anh chò em luoân luoân ñaët ra cho mình caâu hoûi veà giaù trò cuûa con ngöôøi. Moãi ngöôøi trong anh chò em ñeàu coù theå noùi nhö nhaø trieát hoïc coå xöa raèng: "Toâi ñi tìm con ngöôøi!" Vaø giöõa bieát bao caâu traû lôøi cho caâu hoûi caên baûn treân, anh chò em ñaõ choïn laáy caâu traû lôøi cuûa Chuùa Kitoâ: caâu traû lôøi töø nhöõng lôøi giaûng daïy cuûa Chuùa, nhöng nhaát laø töø chính dung maïo cuûa Ngöôøi. Ñaây laø Ngöôøi! Moïi ngöôøi coù theå nhìn thaáy nôi dung maïo cuûa Chuùa goác reã cho chính thöïc theå cuûa mình; moïi ngöôøi ñeàu coù theå hy voïng ñöôïc ôn cöùu roãi töø Chuùa,Ñaáng Cöùu Roãi Con ngöôøi ( redemptor hominis).
Chieâm ngaém vaø caên cöù vaøo dung maïo Chuùa Kitoâ, Ñaáng maïc khaûi cho con ngöôøi bieát mình laø ai, caùc giaùo sö ñaïi hoïc ñöôïc môøi goïi daán thaân xaây döïng ñieàu ÑTC goïi laø "moät neàn vaên hoùa ñaïi hoïc coù chieàu kích nhaân baûn thaät söï", giuùp cho con ngöôøi ñöôïc phaùt trieån thaät söï phaåm vò mình. Trong coâng taùc xaây döïng neàn vaên hoùa nhaân baûn naày, ÑTC quaû quyeát raèng khoâng coù söï maâu thuaån naøo giöõa söï töï do nghieân cöùu vaø söï nhìn nhaän söï thaät. Nghieân cöùu trong moâi tröôøng ñaïi hoïc ñeàu höôùng ñeán söï thaät. "Khoâng coù ñònh höôùng ñeán söï thaät, moät söï thaät ñöôïc tìm kieám vôùi thaùi ñoä khieâm toán vaø tin töôûng, thì neàn vaên hoùa ñoù seõ rôi vaøo söï haûo huyeàn vaø bò tan bieán ñi trong nhöõng yù kieán hay thay ñoåi, hoaëc caû coù theå laøm noâ leä cho yù muoán thoáng trò cuûa keû maïnh nhaát. Moät neàn vaên hoùa khoâng coù söï thaät, khoâng phaûi laø moät baûo ñaûm, nhöng laø moät nguy hieåm cho söï töï do." Vaø moät khi ñöôïc aên reã trong söï thaät, thì neàn vaên hoùa ñoù, cuõng nhö chuû nghóa nhaân baûn ñoù, seõ ñöôïc môû roäng höôùng ñeán Ñaáng Sieâu Vieät. Chính ñaây laø söï thaät vaø laø söï cao caû cuûa con ngöôøi, môït taïo vaät duy nhaát trong theá giôùi höõu hình coù khaû naêng yù thöùc veà chính mình, vöøa nhìn nhaän mình ñöôïc bao boäc bôûi Maàu Nhieäm Cao Caû, maø lyù trí vaø ñöùc tin goïi laø Thieân Chuùa.
Nhö theá trong caùi nhìn cuûa ÑTC, ñieàu con ngöôøi ngaøy nay ñang caàn laø moät neàn vaên hoùa, moät chuû nghóa nhaân baûn trong ñoù khoa hoïc vaø ñöùc tin khoâng töông phaûn nhau nöõa. ÑTC noùi roõ raèng: "Toâi heát söùc khuyeán khích anh chò em, nhöõng con ngöôøi trong giôùi Ñaïi Hoïc, haõy coá gaéng heát söùc mình ñeå xaây döïng moät chaân trôøi tri thöùc bieát môû roäng cho söï thaät vaø Ñaáng Tuyeät Ñoái.
ÑTC keát thuùc baøi dieãn vaên cuûa ngaøi vôùi nhöõng lôøi môøi goïi nhö sau:
"Thöa anh chò em raát thaân meán, nhöõng con ngöôøi cuûa nghieân cöùu khoa hoïc, xin anh chò em haõy laøm sao ñeå Caùc Ñaïi Hoïc trôû thaønh "nhöõng phoøng thí nghieäm vaên hoùa" trong ñoù thaàn hoïc, trieát hoïc, khoa hoïc veà con ngöôøi vaø khoa hoïc veà thieân nhieân, taát caû caùc boä moân bieát ñoái thoaïi vôùi nhau caùch xaây döïng, vöøa nhìn veà quy phaïm luaân lyù nhö laø moät ñoøi buoäc noäi taïi cuûa coâng cuoäc nghieân cöùu vaø nhö laø ñieàu kieän cho giaù trò hoaøn toaøn cuûa coâng cuoäc nghieân cöùu ñoù treân con ñöôøng tieán ñeán söï thaät". "Chuû Nghóa nhaân baûn maø chuùng ta muoán xaây döïng leân, chuû nghóa ñoù caàn trình baøy vaø beânh vöïc cho moät quan nieäm veà xaõ hoäi ñöôïc quy veà trung taâm laø ngoâi vò con ngöôøi vaø nhöõng quyeàn lôïi baát khaû ngöôïng cuûa con ngöôøi, veà nhöõng giaù trò coâng baèng, hoøa bình, veà töông quan ñuùng giöõa caùc caù nhaân, xaõ hoäi vaø Nhaø Nöôùc, döïa treân söùc maïnh cuûa tình lieân ñôùi vaø cuûa söï hoå trôï boå tuùc cho nhau. Ñaây laø moät neàn nhaân baûn coù söùc mang vaøo moät linh hoàn cho tieán boä kinh teá, ngoõ haàu tieán boä kinh teá naày nhaém ñeán söï "naâng cao phaåm giaù cuûa töøng nguôøi vaø taát caû moïi ngöôøi". "Ñaëc bieät khaån thieát, laø chuùng ta haõy hoaït ñoäng ngoû haàu moät yù thöùc thaät veà daân chuû ñöôïc duy trì ñaày ñuû".
Theo ÑTC, thaät laø ñieàu ñaùng lo ngaïi, khi ngöôøi ta ruùt goïn daân chuû veà moät caùi gì thuaàn tuùy thuoäc laõnh vöïc theå thöùc toå chöùc, hoaëc khi ngöôøi ta nghó raèng yù muoán cuûa ña soá laø ñuû ñeå quyeát ñònh cho tính caùch hôïp luaân lyù cuûa moät luaät phaùp. Thaät ra, giaù trò vöõng chaéc cuûa neàn daân chuû ñöôïc ñöùng vöõng hay suïp ñoå cuøng chung vôùi nhöõng giaù trò maø neàn daân chuû ñoù thöïc hieän vaø coå voõ.. Vaø neàn taûng cuûa nhöõng giaù trò naày khoâng theå naøo laø nhöõng yù kieán ña soá taïm thôøi vaø hay thay ñoåi, nhöng laø söï nhìn nhaän moät neàn luaân lyù khaùch quan, ñöôïc khaéc ghi trong taâm hoàn cuûa töøng ngöôøi nhö laø "luaät töï nhieân", vaø neàn luaân lyù khaùch quan naày laø ñieåm quy chieáu cho luaät daân söï".
Nieàm hy voïng cuoái
cuøng cuûa ÑTC laø nhöõng con ngöôøi
cuûa giôùi ñaïi hoïc daán thaân
caùch quyeát ñònh, "ngoõ haàu
Cô Cheá Ñaïi Hoïc böôùc
vaøo ngaøn naêm thöù ba, vôùi
thöïc theå troïn veïn ñaày ñuû
cuûa noù, nhö laø nôi trong ñoù
ñöôïc phaùt trieån caùch xöùng
ñaùng söï côûi môû ñoùn
nhaän tri thöùc, söï meâ say ñoái
vôùi chaân lyù, vaø quan taâm lo
laéng cho töông lai cuûa con ngöôøi."