Vatican - 05.2.2001 - Caùc chuyeán vieáng thaêm “Toøa Thaùnh” vaø vieáng moä Thaùnh Toâng Ñoà (Ad limina) cuûa caùc Giaùm muïc treân theá giôùi, ---- theo Giaùo luaät aán ñònh cöù 5 naêm moät laàn, ---ñöôïc ñình laïi trong suoát Naêm Thaùnh, vì coâng vieäc quaù nhieàu cuûa ÑTC. Caû Khoùa hoïp khoaùng ñaïi cuûa THÑGM theá giôùi veà caùc Giaùm muïc, ñaùng leõ ñöôïc trieäu taäp vaøo thaùng 10 naêm 2000 cuõng rôøi laïi cho tôùi thaùng 10 naêm 2001.

 Naêm Thaùnh keát thuùc. ÑTC trôû laïi tieáp caùc Giaùm muïc ñeán Roma “vieáng Toøa Thaùnh” vaø vieáng Moä hai Thaùnh Toâng ñoà Pheâroâ-Phaoloâ, ñeå cuõng coá loøng trung thaønh vaø söï hieäp thoâng vôùi Vò Keá nghieäp Pheâroâ, ñoàng thôøi töôøng trình veà tình hình chung cuûa Giaùo hoäi ñòa phöông vaø cuûa töøng Giaùo phaän ñaõ ñöôïc phuù thaùc cho caùc ngaøi.

 Nhö ñaõ loan tin, vaøo cuoái thaùng Gieâng 2001, ÑTC ñaõ tieáp caùc Giaùm muïc Coäng hoøa Hungari. Chuùng toâi seõ coù dòp töôøng thuaät trong moät baøi thôøi söï khaùc. Hoâm nay chuùng toâi xin noùi ñeán chuyeán vieáng thaêm “Toøa Thaùnh” cuûa HÑGM Albania vöøa keát thuùc hoâm thöù baåy 04.2.2001. Ñaây laø chuyeán vieáng thaêm “Toaø Thaùnh” laàn ñaàu tieân cuûa caùc vò chuû chaên Giaùo hoäi taïi Coäng hoøa Albania. Noùi laø “chuyeán vieáng thaêm ñaàu tieân”, bôûi vì trong nhöõng naêm döôùi cheá ñoä coäng saûn, Giaùo hoäi Albania haàu nhö bò tieâu dieät hoaøn toaøn. Haøng Giaùo phaåm khoâng coøn. Nhieàu nhaø thôø bò phaù huûy hoaëc bò tòch thu. Caùc cô caáu Giaùo hoäi bò tan raõ. Sau khi ñöôïc töï do, Giaùo hoäi phaûi baét ñaàu laïi töø ñaàu vaø trong thôøi gian laâu daøi. Ngaøy 25 thaùng 4 naêm 1993, ÑTC vieáng thaêm Albania vaø trong dòp naøy ngaøi taán phong boán Giaùm muïc, nhöng haàu heát cao nieân, nay ñaõ qua ñôøi. Trong soá caùc Vò chuû chaên ñeán Roma “vieáng thaêm Toøa Thaùnh” laàn ñaàu tieân naày, chæ coù moät Vò TGM, Ñöùc Cha Angelo Massafra, Chuû tòch HÑGM Albania; moät vò TGM khaùc, Ñöùc Cha Rrock Miridita, khoâng ñeán ñöôïc, vì vaán ñeà söùc khoeû. Coøn 4 vò chuû chaên khaùc ñeàu laø caùc Giaùm Quaûn Toâng Toøa. Trong dieãn vaên ñoïc tröôùc ÑTC, Ñöùc TGM Massafra ñaõ noùi ñeán tình hình khoù khaên Giaùo hoäi ñang traûi qua, nhö sau: “Kính thöa Ñöùc Thaùnh Cha, cuoäc gaëp gôõ lòch söû naøy giöõa Pheâroâ vaø caùc giaùm muïc cuûa Giaùo hoäi taïi Albania laø cuoäc gaëp gôõ ñaàu tieân, sau khi laáy laïi töï do toân giaùo vaø sau cuoäc taùi laäp Haøng Giaùo phaåm coâng giaùo taïi ñaây“.

 Cuõng trong dieãn vaên naøy, Ñöùc TGM Chuû tòch HÑGM Albania nhaéc laïi yù nghóa chuyeán vieáng thaêm cuûa caùc Giaùm muïc: baøy toû moät laàn nöõa loøng trung thaønh vôùi Giaùo hoäi coâng giaùo, moät loøng trung thaønh ñaõ phaûi traû baèng maùu“. Ñöùc Cha Massafra keå laïi nhöõng vò chuû chaên bò baùch haïi vaø bò gieát döôùi cheá ñoä coäng saûn. Coù nhöõng Giaùm muïc ñaõ bò xöû baén nhö: Ñöùc Cha Frano Gjini vaø Ñöùc Cha Gjergj Volaj - Coù nhöõng vò chuû chaên phaûi cheát ruõ tuø: Ñöùc Cha Vinçente Prendushi vaø Ñöùc Cha Ernest Coba.

 Ñaùp laïi dieãn vaên cuûa Ñöùc TGM Chuû tòch HÑGM Albania, vaø sau khi ñaõ nhaéc laïi giai ñoaïn lòch söû quaù khöù bò baùch haïi, ÑTC nhaán maïnh ñeán nhöõng vaán ñeà muïc vuï khaån caáp maø caùc vò chuû chaên Albania caàn quan taâm caùch rieâng trong luùc naøy. Tröôùc heát Giôùi treû vaø Gia ñình: ñaây laø muïc tieâu khoâng theå boû qua cuûa Giaùo Hoäi trong Ngaøn Naêm thöù ba naøy. Ngaøi noùi: “Caàn phaûi chuaån bò caùc theá heä treû ñeå xaây döïng moät töông lai toát ñeïp hôn cho Ñaát Nöôùc, baèng vieäc löôùt thaéng chöôùc caùm doã ra ñi khoûi xöù sôû, vôùi mô öôùc veà nhöõng thaønh coâng deã daøng taïi nöôùc ngoaøi. Ñoàng thôøi phaûi naâng ñôõ tinh thaàn vaø vaät chaát caùc gia ñình vaø chieán ñaáu choáng laïi caùc söï döõ ñang gaây neân nhöõng khoå cöïc cho Queâ höông caùc Ñöùc Cha, nhö naïn phaù thai, maõi daâm, a phieán, baùo thuø, khai thaùc ngöôøi phuï nöõ vaø nhöõng baïo haønh“.

 Ngoaøi ra, ÑTC khuyeán khích caùc Vò chuû chaên haõy can ñaûm leân tieáng beânh vöïc söï soáng töø luùc thuï thai cho ñeán caùi cheát töï nhieân vaø ñöøng ñeå mình laõng queân söï daán thaân quan troïng trong vieäc beânh vöïc moät caùch cöông quyeát phaåm giaù con ngöôøi.

 Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhaéc laïi con ñöôøng daøi cuûa Giaùo hoäi Albania vaø nhöõng thôøi kyø ñaày khoù khaên vaø baùch haïi: tröôùc heát döôùi quyeàn thoáng trò laâu daøi cuûa Thoå nhó kyø vaø sau ñoù nöûa theá kyû döôùi cheá ñoä ñoäc taøi cuûa cheá ñoä coäng saûn voâ thaàn, moät cheá ñoä ñaõ daøn aùp taøn baïo, cöôõng baùch Giaùo hoäi naøy soáng trong Hang Toaïi ñaïo, ñeán ñoä - theo söï nhaän xeùt cuûa nhieàu ngöôøi - xem ra coäng ñoàng coâng giaùo taïi ñaây ñi ñeán choã tan raõ hoaøn toaøn. ÑTC noùi tieáp: “Trong hoaøn caûnh ñaëc bieät naøy, toâi muoán caûm ôn toaøn Giaùo hoäi taïi Albania veà chöùng taù ñaõ neâu cao caùch anh huøng trong nhöõng naêm baùch haïi vaø toâi muoán hieäp yù vôùi Giaùo hoäi naøy caûm taï Chuùa ñaõ cho toâi ñöôïc cöû haønh vôùi caùc Ñöùc Cha taïi Roma ngaøy moàng 4 thaùng 11 naêm 2000, ngaøy kyû nieäm naêm thöù 10 cuûa vieäc môû laïi caùc nhaø thôø vaø laáy laïi tính caùch coâng khai cuûa Giaùo hoäi taïi ñaây“.

 Ñöùc Gioan Phaoloâ II ghi nhaän raèng: Ngaøy nay, Muøa ñoâng giaù laïnh cuûa cuoäc baùch haïi ñaõ chaám döùt. Muøa hy voïng ñaõ khôûi söï, vôùi vieäc xaây laïi caùc nhaø thôø môùi vaø môû laïi caùc nhaø doøng: ñaây laø nhöõng ñieåm töïa cho vieäc rao giaûng Tin Möøng vaø thaêng tieán con ngöôøi. Cuøng vôùi caùc coâng vieäc naøy, ÑTC nhaán maïnh ñeán vieäc gia taêng caùc ôn keâu goïi vaø daán thaân veà xaõ hoäi, giaùo duïc, y teá, vieäc cöùu trôï caùc ngöôøi ngheøo khoå, baèng vieäc xaây caát nhaø cöûa cho nhöõng ngöôøi maøn trôøi chieáu ñaát vaø baèng vieäc caáp phaùt thöïc phaåm, quaàn aùo, thuoác men ... Vôùi nhöõng coâng vieäc nhö vaäy, Giaùo hoäi coâng giaùo taïi Albani, ñaõ vaø ñang laáy laïi ñöôïc choå ñöùng cuûa mình trong noäi boä quoác gia. ÑTC cuõng nhaéc laïi vai troø hoøa giaûi trong nhöõng cuoäc xung ñoät giöõa anh chò em trong nöôùc xaåy ra naêm 1997. Roài qua Hoäi Caritas quoác gia vaø qua caùc Toå chöùc coâng giaùo khoâng thuoäc chính phuû, Giaùo hoäi taïi Albania ñaõ giuùp ñôõ caùc ngöôøi tò naïn Kosovo vaø toå chöùc chieán dòch “hoøa bình“. Vaø sau cuøng, ÑTC ca ngôïi coâng vieäc ñoái thoaïi lieân tieáp cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo vôùi caùc Coäng ñoàng chính thoáng vaø Hoài giaùo.

 Trong phaàn keát thuùc dieãn vaên, ÑTC caên daën caùc vò chuû chaên Giaùo hoäi Albania nhö sau: “Tröôùc nhöõng vaán ñeà khoù khaên vaø phöùc taïp phaûi ñoái phoù, caùc Ñöùc Cha ñöøng naûn chí. Vôùi caùc Ñöùc Cha, cuõng nhö vôùi caùc Tieân tri ñuôïc sai ñi rao giaûng Lôøi Chuùa trong nhöõng boái caûnh khoù khaên vaø thuø ñòch, Chuùa Phuïc sinh luoân luoân nhaéc laïi: “Ñöøng sôï haõi chi“. Ñöôïc trôû neân maïnh meõ bôûi quyeàn löïc cuûa Thaùnh Giaù, caùc coäng ñoaøn Giaùo hoäi döôùi söï höôùng daãn cuûa caùc Ñöùc Cha, nhö nhöõng haït gioáng nhoû beù trong caùnh ñoàng meânh moâng cuûa Thieân Chuùa, seõ coù theå trôû thaønh nhöõng caây xanh töôi vaø ñaày hoa traùi“.

 Ñöùc TGM Angelo Massafra, chuû tòch HÑGM Albania, tuyeân boá treân ñaøi Truyeàn hình coâng giaùo YÙ veà tình Albania:

 Roma - 05.2.2001 - Saùng thöù baåy 04.2.2001, tröôùc buoåi tieáp kieán chung ÑTC daønh cho caùc vò chuû chaên Giaùo hoäi coâng giaùo taïi Albania, Ñöùc Cha Angelo Massafra, TGM giaùo phaän Scutari, chuû tòch HÑGM Albania, ñöôïc môøi noùi chuyeän treân ñaøi Truyeàn hình coâng giaùo YÙ, coù teân goïi laø “Veä Tinh 2000“ veà tình hình Giaùo hoäi taïi ñaây. Ñöùc TGM noùi: “Tröôùc heát chuùng toâi phaûi caûm ôn ÑTC veà söï uûng hoä cuûa ngaøi ñaõ daønh cho daân toäc Albania trong nhöõng naêm naøy. Thôøi kyø coäng saûn laø moät thôøi kyø khuûng khieáp. Söï trung thaønh vôùi Roma ñaõ phaûi traû baèng giaù maùu cuûa caùc giaùm muïc, hoaëc bò xöû baén hoaëc bò cheát trong tuø“ Ñöùc TGM noùi tieáp: “Vôùi töï do trôû laïi, nhôø vaøo 30 linh muïc vaø khoaûng 40 Tu só nam nöõ, soáng soùt, thoaùt khoûi cuoäc baùch haïi cuûa coäng saûn, vaø nhôø vaøo söï tieáp tay cuûa nhieàu nhaø truyeàn giaùo nöôùc ngoaøi ñeán laøm vieäc taïi Albania, chuùng toâi ñaõ coù theå baét ñaàu con ñöôøng môùi. Taát caû caùc coâng vieäc naøy ñaõ taïo neân moät söï thöùc tænh, khoâng nhöõng toân giaùo, nhöng caû xaõ hoäïi vaø luaân lyù nöõa“.

 Chuû tòch HÑGM Albania noùi theâm nhö sau: “Nhöng caùc khoù khaên hieän nay khoâng thieáu. Nhôø vaøo caùc phöông tieän truyeàn thoâng, ngöôøi ta bieát ñöôïc nhöõng gì xaåy ra beân kia bôø Bieån Adriatique. Nhieàu ngöôøi nghó raèng : trôû thaønh ngöôøi Chaâu AÂu coù nghóa laø ra khoûi xöù sôù, ñeå kieám tieàn. Söï kieän naøy ñaõ gaây neân nhöõng töông phaûn vaø nhöõng khoù khaên traàm troïng. Thí duï nhö naïn phuï nöõ bò cöôõng eùp laøm ngheà maõi daâm vaø trôû thaønh noâ leä. Ñaây laø moät töông phaûn, vì maõi daâm khoâng phaûi laø moät thöïc taïi thuoäc thaønh phaàn cuûa neàn vaên hoùa Albania, ñeán ñoä coù nhöõng tröôøng hôïp phuï nöõ sa ngaõ, muoán thay ñoåi cuoäc ñôøi, laïi khoâng ñöôïc gia ñình chaáp nhaän. Hôn nöõa vì vieäc ngöôøi daân boû nöôùc ra ñi naøy, queâ höông maát nhieàu löïc löôïng toát nhaát. Nhieàu thanh nieân ra ngoaïi quoác, thöôøng bò löøa gaït, coù luùc ñaõ phaûi ngaäm daéng nuoát cay. Chuùng toâi, caùc vò chuû chaên, tìm moïi caùch taïo coâng aên vieäc laøm ngay taïi Albania. Vaø chuùng toâi yeâu caàu Chaâu AÂu giuùp ñôõ chuùng toâi baèng vieäc ñaàu tö caùc cô caáu cuûa hoï taïi choã“.
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page