Trong Danh Gieâsu
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Trong Danh Gieâsu
(Lm Phaïm Quang Long dòch)
Neáu coù ai hoûi toâi veà caùch toâi caàu nguyeän, caâu traû lôøi ñôn giaûn laø: Toâi ñoïc lôøi kinh Gieâsu. Nhöõng ai ñaõ töøng nghe noùi veà caâu chuyeän cuûa ngöôøi haønh höông Nga seõ hieåu ñieàu toâi muoán noùi. Lôøi kinh ñoù bao goàm vieäc ñoïc ñi ñoïc laïi caâu: Laïy Chuùa Gieâsu, Con Thieân Chuùa, xin thöông xoùt con laø keû toäi loãi. Toâi ñaõ caàu nguyeän nhö theá suoát 40 naêm qua, vaø ñaõ trôû neân quaù quen thuoäc ñeán ñoãi lôøi kinh töï ñoäng phaùt ra, nhöõng khi toâi khoâng baän roän hay khoâng suy nghó gì. Thænh thoaûng, vieäc naøy haàu nhö maùy moùc, chæ laëp ñi laëp laïi, nhöng coù luùc noù huy ñoäng taát caû söùc löïc vaø trôû neân maõnh lieät voâ cuøng.
Toâi hieåu lôøi caàu naøy theo caùch cuûa rieâng toâi. Khi ñoïc Laïy Chuùa Gieâsu, Con Thieân Chuùa, toâi oâm troïn caû trôøi vaø ñaát vöøa bieåu loä chính Ngöôøi cho toaøn theå nhaân loaïi theo nhieàu caùch, döôùi nhieàu teân goïi vaø hình thöùc khaùc nhau. Toâi nhaän thöùc raèng Ngoâi Lôøi soi saùng moïi ngöôøi trong theá gian, cho daãu con ngöôøi khoâng nhaän ra Ngoâi Lôøi, Ngoâi Lôøi vaãn hieän dieän trong töøng ngöôøi, nôi thaúm saâu linh hoàn hoï. Vöôït ra khoûi phaïm vi cuûa ngoân töø vaø tö töôûng, cuûa daáu hieäu vaø bieåu töôïng, Ngoâi Lôøi ñöôïc noùi moät caùch thaàm laëng trong moïi taâm hoàn, moïi nôi vaø moïi luùc. Con ngöôøi coù theå hoaøn toaøn khoâng nhaän ra hay coá yù phôùt lôø, nhöng baát cöù ôû ñaâu hay baát cöù luùc naøo, neáu coù ai nghe theo tieáng goïi cuûa söï thaät, tình yeâu vaø loøng toát, tieáng goïi cuûa nhöõng ñoøi hoûi coâng lyù, quan taâm ñeán tha nhaân, hay chaêm soùc nhöõng ngöôøi thieáu thoán, thì hoï ñang ñaùp laïi tieáng goïi cuûa Ngoâi Lôøi. Cuõng vaäy, khi coù ai ñi tìm chaân thieän myõ trong khoa hoïc, trieát hoïc, ngheä thuaät hay thi ca, thì hoï ñang laøm theo söï linh höùng cuûa Ngoâi Lôøi.
Toâi tin raèng Ngoâi Lôøi ñaõ laøm ngöôøi nôi Ñöùc Gieâsu Nadareùt; trong Ngöôøi chuùng ta coù theå thaáy hình thöùc ngöôøi cuûa Ngoâi Lôøi, vôùi Ngöôøi chuùng ta coù theå caàu nguyeän vaø nhôø Ngöôøi chuùng ta coù ñöôïc moái töông giao yeâu thöông. Tuy nhieân, toâi nghó raèng Ngöôøi toû mình ra cho chuùng ta baèng nhöõng danh xöng vaø hình thöùc khaùc nhau. Ñieàu coù theå tính ñeám ñöôïc thì laïi quaù ít so vôùi ñieàu khoâng theå tính ñeám, ñoù laø lôøi ñaùp traû tröôùc huyeàn nhieäm ñöôïc daáu kín trong moãi taâm hoàn. Huyeàn nhieäm hieän dieän nôi moãi ngöôøi moät khaùc vaø chôø ñôïi caâu traû lôøi cuûa chuùng ta qua ñöùc tin, ñöùc caäy vaø loøng meán.
Khi ñoïc xin thöông xoùt con laø keû toäi loãi, toâi töï lieân keát chính mình vôùi taát caû nhaân loaïi töø khôûi nguyeân cuûa theá giôùi, nhöõng keû ñaõ kinh nghieäm veà söï xa lìa Thieân Chuùa vaø chaân lyù vónh haèng. Laø ngöôøi, toâi nhaän thöùc raèng taát caû chuùng ta ñeàu xa lìa Thieân Chuùa, xa lìa coäi nguoàn cuûa mình. Chuùng ta vöøa löu laïc trong theá giôùi cuûa boùng môø, vöøa laãn loän giöõa daùng daáp beân ngoaøi cuûa con ngöôøi vaø söï vaät vôùi thöïc taïi cuûa noù. Nhöng söï vaät thöôøng xuyeân gaây aùp löïc ñoøi chuùng ta phaûi thoaùt ra khoûi boùng môø ñeå chaïm maët vôùi thöïc taïi, vôùi söï thaät vaø yù nghóa noäi taïi cuûa cuoäc soáng chuùng ta, ñeå tìm gaëp Thieân Chuùa hay baát cöù danh xöng naøo maø chuùng ta goïi huyeàn nhieäm ñang bao phuû chuùng ta.
Vì theá, toâi ñoïc lôøi kinh Gieâsu ñeå caàu xin ñöôïc giaûi phoùng khoûi aûo aûnh cuûa theá giôùi naøy, khoûi voâ vaøn caûnh hö aûo vaø phænh löøa ñang bao vaây quanh toâi. Toâi tìm thaáy nôi Gieâsu danh xöng môû roäng loøng trí toâi. Toâi xaùc tín raèng moãi ngöôøi chuùng ta ñeàu coù ngoïn ñeøn vaø ngöôøi höôùng ñaãn beân trong seõ ñöa daãn chuùng ta vöôït qua boùng môø vaø aûo aûnh ñang vaây boïc chính mình, vaø môû roäng loøng trí chuùng ta tröôùc chaân lyù. Ñieàu ñoù coù theå xaûy ra töøng ngaøy, töøng ngaøy moät, qua ngheä thuaät, trieát hoïc vaø khoa hoïc, hay thoâng thöôøng qua caùc bieán coá cuõng nhö cuoäc gaëp gôõ giöõa nhöõng con ngöôøi vôùi nhau. Baûn thaân toâi nghieäm thaáy raèng nguyeän ngaém sôùm chieàu laø phöông caùch tröïc tieáp vaø toái öu nhaát ñeå lieân laïc vôùi thöïc taïi. Trong nguyeän ngaém toâi coá gaéng vöôït qua theá giôùi giaùc quan beân ngoaøi, theá giôùi tö töôûng beân trong, ñeå laéng nghe tieáng noùi töø beân trong voán laø tieáng voïng cuûa Ngoâi Lôøi ñeán töø thinh laëng, an tònh, khi moïi hoaït ñoäng cuûa cô theå vaø taâm trí ngöøng nghæ. Nhôø theá, trong thinh laëng toâi caûm nghieäm söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa, vaø coá gaéng giöõ nguyeân caûm nghieäm ñoù suoát ngaøy. Treân xe buyùt, taøu hoûa hay treân maùy bay, trong coâng vieäc, nghieân cöùu hay khi lieân laïc chuyeän troø vôùi ngöôøi khaùc, toâi coá gaéng nhaän ra söï hieän dieän naøy trong moïi ngöôøi, nôi moãi vaät. Vaø lôøi kinh Gieâsu giöõ toâi trong söï hieän dieän ñoù.
Vì theá, ñoái vôùi toâi caàu nguyeän laø theå nghieäm söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa trong moïi tình huoáng: oàn aøo, xaùo troän, beänh taät, ñôùn ñau vaø cheát choùc, cuõng nhö bình an, vui möøng, thaân thieän, caû trong caàu nguyeän vaø thinh laëng söï hieän dieän cuûa ngöôøi luoân luoân coù ñoù. Vôùi toâi, lôøi kinh Gieâsu laø phöông theá ñeå soáng trong söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa.
Toâi nhaän thaáy thaät laø thuaän lôïi khi tuaân thuû 4 böôùc cuûa truyeàn thoáng caàu nguyeän thôøi Trung coå: ñoïc saùch, suy gaãm, caàu nguyeän vaø chieâm ngöôõng. Haàu heát moïi ngöôøi caàn chuaån bò caàu nguyeän baèng ñoïc saùch. Ñoïc Kinh thaùnh laø caùch truyeàn thoáng, nhöng khoâng phaûi ñeå tìm kieám thoâng tin, maø vôùi söï chuù yù laéng nghe, nhaèm thöôûng thöùc nhö khi chuùng ta ñaõ ñoïc thô. Vì lyù do naøy maø toâi thích baûn Kinh thaùnh duyeät laïi (The Revised Verion of the Bible), laø baûn baûo toàn ñöôïc truyeàn thoáng phong phuù, giaøu chaát thô cuûa Anh ngöõ.
Tieáp theo sau ñoïc saùch laø suy gaãm, nhaèm oân laïi nhöõng ñieàu ñaõ ñoïc, ñaøo saâu yù nghóa vaø khaéc ghi trong loøng; nhö Ñöùc Maria haèng ghi nhôù taát caû nhöõng ñieàu aáy trong loøng. Ñoù laø suy gaãm theo truyeàn thoáng: vöøa khaùm phaù yù nghóa ñaïo ñöùc vaø bieåu töôïng cuûa baûn vaên, vöøa ñem ra aùp duïng trong ñôøi soáng rieâng cuûa mình. YÙ nghóa cuûa bieåu töôïng vöôït ra ngoaøi ngoân töø vaø thieát thaân ñeán ñôøi soáng cuûa caù nhaân, cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa theá giôùi. Seõ laø moät thieáu soùt lôùn lao khi maø ngaøy nay chuùng ta coù ñöôïc söï hieåu bieát saâu xa veà nghóa vaên töï, laïi laõng queân yù nghóa phong phuù vaø thaâm thuùy cuûa bieåu töôïng muoán höôùng chuùng ta ñeán chaân lyù toái haäu voán laø ñieàu maø Kinh thaùnh bieåu loä.
Keá tieáp laø caàu nguyeän (baèng lôøi). Söï hieåu bieát veà yù nghóa saâu xa cuûa baûn vaên tuøy thuoäc vaøo khaû naêng taâm linh cuûa chuùng ta, vaø ñieàu naøy coù ñöôïc nhôø caàu nguyeän. Caàu nguyeän laø môû roäng con tim vaø taâm trí cho Thieân Chuùa, töùc laø vöôït ra khoûi lyù trí ñeå töï côûi môû tröôùc thöïc taïi sieâu nhieân, ñieàu maø moïi ngoân töø vaø moïi tö töôûng ñang nhaém ñeán. Ñieàu naøy ñoøi hoûi moät söï hieán thaân - phoù thaùc. Chöøng naøo maø chuùng ta coøn ôû trong taàm möùc cuûa lyù trí, thì chuùng ta seõ bò chi phoái bôûi caùi toâi, tính töï laäp vaø lyù trí cuûa mình. Chuùng ta coù theå khai thaùc moïi thöù hoã trôï cho vieäc caàu nguyeän nhö saùch chuù giaûi vaø nhöõng höôùng daãn thieâng lieâng, nhöng chöøng naøo maø caùi toâi coøn ôû vò theá chæ huy, thì chuùng ta vaãn coøn bò giam haõm bôûi lyù trí vôùi nhöõng quan nieäm vaø phaùn ñoaùn cuûa noù. Chæ khi naøo chuùng ta töø boû caùi toâi, baûn ngaõ ñoäc laäp cuûa mình, vaø trôû veà vôùi Thieân Chuùa - Ñaáng Chí Linh, thì chuùng ta môùi coù theå ñoùn nhaän ñöôïc aùnh saùng, laø ñieàu maø chuùng ta caàn ñeå hieåu ñöôïc yù nghóa saâu xa cuûa Kinh thaùnh. Ñoù laø tieán trình ñi töø caàu nguyeän ñeán söï thaâm hieåu, töø khaùi nieäm moâng lung ñeán söï naém baét maàu nhieäm baèng tröïc giaùc.
Ñeán ñaây, chuùng ta chuyeån qua giai ñoaïn chieâm ngöôõng. Chieâm ngöôõng laø ñích ñieåm cuûa ñôøi soáng Kitoâ höõu. Ñoù chính laø söï hieåu bieát baèng tình yeâu. Thaùnh Phaoloâ thöôøng caàu nguyeän cho moân ñeä ngöôøi coù ñöôïc kieán thöùc vaø am hieåu huyeàn nhieäm Ñöùc Kitoâ. Huyeàn nhieäm Ñöùc Kitoâ laø chaân lyù toái haäu, laø thöïc taïi maø con ngöôøi khao khaùt. Vaø huyeàn nhieäm naøy ñöôïc caûm nhaän baèng tình yeâu. Yeâu laø ra khoûi chính mình, laø hieán mình, laø ñeå cho chaân lyù vaø thöïc taïi ñieàu khieån mình. Yeâu thì khoâng giôùi haïn nôi moät con ngöôøi hay moät vaät theå naøo, nhöng vöôn ra tôùi voâ taän vaø vónh haèng. Ñoù laø chieâm ngöôõng. Chieâm ngöôõng khoâng phaûi laø thaønh töïu ñaït ñöôïc do chuùng ta, maø laø ôn ban cho chuùng ta khi chuùng ta ra ñi. Chuùng ta caàn phaûi töø boû moïi thöù : ngoân töø, yù nieäm, hy voïng, lo sôï hay taát caû söï quyeán luyeán vôùi chính mình hay baát cöù taïo vaät traàn theá naøo, vaø ñeå cho huyeàn nhieäm thieân linh chieám höõu cuoäc ñôøi chuùng ta. Tình traïng naøy gioáng nhö söï cheát hay moät daïng cuûa noù. Ñoù laø cuoäc chaïm traùn vôùi boùng toái, vöïc thaúm vaø troáng roãng. Ñoái ñaàu vôùi troáng roãng, nhö nhaø thaàn bí Augustine Baker laø moät ñan só ngöôøi Anh ñaõ noùi: "Ñoù laø cuoäc hoäi ngoä giöõa hö khoâng vôùi Hö Khoâng." (It is the union of the nothing with the Nothing).
Ñaây laø maët traùi cuûa chieâm ngöôõng. Maët tích cöïc taát nhieân laø ñieàu töông phaûn: thaønh ñaït, vieân maõn, khoân ngoan, haïnh phuùc baát dieät; ñaáy cuõng laø caâu traû lôøi cho moïi vaán ñeà, laø söï an bình troåi vöôït moïi hieåu bieát cuûa trí tueä, laø nieàm hoan laïc cuûa söï sung maõn tình yeâu. Thaùnh Phaoloâ ñaõ toùm taét kinh nghieäm ñoù trong thö göûi giaùo ñoaøn EÂpheâsoâ, nhö moät thí duï ñieån hình nhaát cuûa söï hieåu bieát Kitoâ giaùo:
"Toâi quyø goái tröôùc maët Chuùa Cha, laø nguoàn goác moïi gia toäc treân trôøi döôùi ñaát. Toâi caàu xin Chuùa Cha, theå theo söï phong phuù cuûa Ngöôøi laø Ñaáng vinh hieån ban cho anh em ñöôïc cuûng coá maïnh meõ nhôø Thaàn Khí cuûa Ngöôøi, ñeå con ngöôøi noäi taâm nôi anh em ñöôïc vöõng vaøng. Xin cho anh em, nhôø loøng tin, ñöôïc Ñöùc Kitoâ ngöï trong taâm hoàn; xin cho anh em ñöôïc beùn reõ saâu vaø xaây döïng vöõng chaéc treân ñöùc aùi, ñeå cuøng toaøn theå caùc thaùnh, anh em ñuû söùc thaáu hieåu moïi kích thöôùc daøi roäng cao saâu, vaø nhaän bieát tình yeâu cuûa Ñöùc Kitoâ, laø tình yeâu vöôït xa söï hieåu bieát. Nhö vaäy anh em seõ ñöôïc ñaày traøn taát caû söï vieân maõn cuûa Thieân Chuùa."
Bede Griffths, In Jesus' Name
Monos No 9, 1994
Lm Phaïm Quang Long chuyeån dòch Vieät ngöõ