Thaùnh Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II
Saéc Leänh
Veà Hieäp Nhaát
Unitatis Redintegratio
Baûn dòch Vieät Ngöõ cuûa Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän Pioâ X
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chöông I
Caùc Nguyeân Taéc Coâng Giaùo
Veà Hieäp Nhaát 7*
2. Giaùo Hoäi hieäp nhaát vaø duy nhaát. Tình yeâu Thieân Chuùa ñoái vôùi chuùng ta ñaõ hieån hieän trong vieäc Con Moät Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc Chuùa Cha sai ñeán theá gian, ñeå moät khi hoùa thaân laøm ngöôøi, Ngöôøi taùi sinh toaøn theå nhaân loaïi baèng caùch cöùu chuoäc hoï vaø ñoaøn tuï hoï neân moät 2. Tröôùc khi töï hieán laøm leã vaät tinh tuyeàn treân thaùnh giaù, Ngöôøi ñaõ caàu cuøng Chuùa Cha cho caùc tín höõu raèng: "Xin cho heát thaûy ñöôïc hieäp nhaát nhö Cha ôû trong Con vaø Con ôû trong Cha vaäy, ñeå chính hoï cuõng ñöôïc neân moät trong Ta vaø cho theá gian tin raèng Cha ñaõ sai Con" (Gio 17,21). Ngöôøi ñaõ thieát laäp trong Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi nhieäm tích Thaùnh Theå kyø dieäu, vöøa laø daáu chæ vöøa theå hieän söï hieäp nhaát cuûa Giaùo Hoäi. Ngöôøi ban cho caùc moân ñeä Ngöôøi moät giôùi raên môùi laø tình yeâu thöông nhau 3, vaø höùa ban Thaùnh Thaàn an uûi 4, Ñaáng vöøa laø Chuùa vöøa ban söï soáng ñeå ôû vôùi hoï maõi maõi.
Sau khi ñaõ chòu treo treân thaäp giaù vaø ñöôïc vinh hieån, Chuùa Gieâsu ban Thaùnh Thaàn Ngöôøi ñaõ höùa. Nhôø Thaùnh Thaàn aáy, Ngöôøi ñaõ keâu goïi vaø ñoaøn tuï daân cuûa Giao Öôùc Môùi, töùc laø Giaùo Hoäi trong cuøng moät ñöùc tin, ñöùc caäy vaø ñöùc meán nhö Thaùnh Toâng Ñoà daïy: "Chæ coù moät thaân theå vaø moät Thaùnh Thaàn cuõng nhö anh em ñöôïc keâu goïi baèng moät hy voïng cuûa ôn keâu goïi anh em: moät Chuùa, moät Ñöùc Tin, moät pheùp Röûa" (Eph 4,4-5). "Thöïc vaäy, nhöõng ai ñöôïc röûa toäi trong Chuùa Kitoâ, ñeàu maëc laáy Chuùa Kitoâ... Vaäy, taát caû ñeàu laø moät trong Chuùa Gieâsu Kitoâ" (Gal 3,27-28), Baûn Hy Laïp). Chuùa Thaùnh Thaàn ngöï trong loøng caùc tín höõu, ñoå ñaày ôn vaø cai trò Giaùo Hoäi, Ngaøi thöïc hieän söï thoâng hieäp kyø dieäu aáy nôi caùc tín höõu, vaø lieân keát taát caû trong Chuùa Kitoâ caùch maät thieát ñeán noãi Ngaøi chính laø Nguyeân Lyù Hieäp Nhaát Giaùo Hoäi. Ngaøi phaân phaùt caùc aân suûng vaø phaän vuï 5 ñeå nhôø coù nhieàu chöùc vuï khaùc nhau maø Giaùo Hoäi Chuùa Kitoâ neân phong phuù "haàu cho caùc thaùnh ñöôïc hoaøn thieän trong vieäc thi haønh chöùc vuï vaø trong vieäc xaây döïng thaân theå Chuùa Kitoâ" (Eph 4,12).
Nhöng ñeå thieáp laäp Giaùo Hoäi thaùnh thieän cuûa Ngöôøi khaép nôi treân maët ñaát cho tôùi taän theá, Chuùa Kitoâ ñaõ uûy thaùc 6 cho coäng ñoaøn möôøi hai Toâng Ñoà nhieäm vuï giaùo huaán, cai trò vaø thaùnh hoùa. Trong soá aáy Chuùa ñaõ choïn Pheâroâ vaø ñaõ coâng boá xaây döïng Giaùo Hoäi treân Pheâroâ sau khi oâng tuyeân xöng ñöùc tin. Ngöôøi höùa trao 7 chìa khoùa nöôùc trôøi cho Pheâroâ vaø sau khi oâng ñaõ tuyeân xöng tình yeâu ñoái vôùi Ngöôøi, Ngöôøi trao phoù 8 toaøn theå ñoaøn chieân cho oâng ñeå oâng cuûng coá trong ñöùc tin vaø chaên daét 9 trong söï hieäp nhaát hoaøn toaøn, trong khi aáy, Chuùa Gieâsu Kitoâ ñôøi ñôøi vaãn laø ñaù goùc 10 vaø chuû chaên linh hoàn chuùng ta 11.
Nhôø caùc Toâng Ñoà vaø nhöõng ngöôøi keá vò caùc ngaøi, laø caùc Giaùm Muïc cuøng vôùi thuû laõnh laø ñaáng keá vò Thaùnh Pheâroâ, trung thaønh rao giaûng Phuùc AÂm vaø ban phaùt caùc bí tích, laïi nhôø söï ñieàu khieån yeâu thöông döôùi taùc ñoäng cuûa Thaùnh Thaàn, Chuùa Kitoâ muoán daân Ngöôøi lôùn leân vaø hoaøn thaønh söï thoâng hieäp trong hieäp nhaát, nghóa laø: cuøng tuyeân xöng moät ñöùc tin, cuøng cöû haønh moät nghi leã phuïng töï, cuøng hoøa hôïp trong tình huynh ñeä cuûa gia ñình Thieân Chuùa.
Nhö theá, Giaùo Hoäi laø ñoaøn chieân duy nhaát cuûa Thieân Chuùa, nhö daáu chæ neâu cao cho muoân daân 12, khi ñem Phuùc AÂm hoøa bình phuïc vuï toaøn theå nhaân loaïi 13. Giaùo Hoäi haønh trình trong hy voïng tieán veà cuøng ñích 14 laø queâ trôøi.
Ñoù laø maàu nhieäm thaùnh cuûa söï hieäp nhaát Giaùo Hoäi trong Chuùa Kitoâ vaø nhôø Chuùa Kitoâ, döôùi taùc ñoäng cuûa Thaùnh Thaàn trong nhieàu phaän vuï khaùc nhau. Maãu möïc toái cao vaø nguyeân lyù cuûa maàu nhieäm naøy laø söï hieäp nhaát trong Ba Ngoâi cuûa moät Thieân Chuùa duy nhaát laø Cha vaø Con trong Thaùnh Thaàn.
3. Töông quan giöõa anh em ly khai vaø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Ngay töø buoåi sô khai, trong Giaùo Hoäi ñoäc nhaát vaø duy nhaát cuûa Thieân Chuùa ñaõ xuaát hieän 15 ít nhieàu raïn nöùt maø Thaùnh Toâng Ñoà ñaõ naëng lôøi quôû traùch nhö laø ñaùng keát aùn 16. Nhöng trong caùc thôøi ñaïi keá tieáp, phaùt sinh nhieàu phaân reõ traàm troïng hôn vaø nhieàu coäng ñoaøn ñaùng keå ñaõ hoaøn toaøn ly khai khoûi söï hieäp thoâng vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, maø ñoâi khi cuõng taïi loãi nhöõng ngöôøi ôû caû hai beân. Vaäy ngaøy nay, nhöõng ngöôøi sinh tröôûng trong caùc Coäng Ñoaøn aáy vaø thaám nhuaàn ñöùc tin nôi Chuùa Kitoâ khoâng theå bò keát toäi chia reõ vaø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo kính troïng, yeâu thöông hoï nhö anh em. Thaät vaäy nhöõng ngöôøi tin ôû Chuùa Kitoâ vaø ñaõ ñöôïc röûa toäi ñuùng pheùp vaãn coøn hieäp thoâng vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo moät caùch naøo ñoù 8* cho daàu khoâng ñöôïc hoaøn haûo. Hieån nhieân laø caùc dò bieät döôùi nhieàu hình thöùc giöõa hoï vaø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo veà vaán ñeà giaùo lyù, ñoâi khi veà kyû luaät hay cô caáu Giaùo Hoäi, gaây cho vieäc hieäp thoâng ñaày ñuû vôùi Giaùo Hoäi khaù nhieàu trôû ngaïi vaø coù khi laïi laø nhöõng trôû ngaïi lôùn lao maø phong traøo hieäp nhaát ñang coá gaéng vöôït qua. Tuy nhieân moät khi ñaõ ñöôïc coâng chính hoùa nhôø ñöùc tin khi chòu pheùp röûa toäi, hoï ñaõ ñöôïc thaùp nhaäp 17 vaøo Chuùa Kitoâ vaø vì theá coù quyeàn mang danh Kitoâ höõu 9* vaø xöùng ñaùng ñöôïc con caùi cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo nhìn nhaän laø anh em trong Chuùa 18.
Hôn nöõa, trong caùc yeáu toá hoaëc taøi saûn xaây döïng vaø laøm soáng ñoäng Giaùo Hoäi, moät soá khaù nhieàu vaø tuyeät haûo coù theå khoâng naèm trong bình dieän höõu hình cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo nhö: Lôøi Chuùa ghi cheùp trong Thaùnh Kinh, ñôøi soáng trong ôn thaùnh, ñöùc tin, caäy, meán vaø caùc ôn noäi taâm do Thaùnh Thaàn ban, cuøng nhöõng yeáu toá höõu hình: taát caû ñaõ phaùt sinh töø Chuùa Kitoâ vaø daãn ñöa veà chính Ngöôøi, thì ñöông nhieân cuõng thuoäc veà quyeàn Giaùo Hoäi duy nhaát cuûa Ngöôøi 10*.
Caùc anh em ly khai vôùi chuùng ta cuõng cöû haønh nhieàu leã nghi phuïng vuï cuûa Kitoâ giaùo. Nhöõng leã nghi aáy, chaéc chaén coù theå thöïc söï phaùt sinh ñôøi soáng ôn thaùnh vaø phaûi ñöôïc coâng nhaän laø ñöôøng ñöa ñeán söï thoâng hieäp vaøo ôn cöùu roãi, tuy caùch thöùc coù khaùc nhau tuøy hoaøn caûnh cuûa moãi Giaùo Hoäi hay Coäng Ñoaøn.
Do ñoù, duø chuùng ta tin laø hoï coøn khieám khuyeát, nhöng chính caùc Giaùo Hoäi 19 vaø caùc Coäng Ñoaøn taùch rieâng 11* aáy vaãn chöa trôû thaønh voâ nghóa vaø voâ giaù trò trong maàu nhieäm cöùu roãi. Thaät vaäy, Thaùnh Thaàn cuûa Chuùa Kitoâ khoâng khöôùc töø söû duïng hoï nhö nhöõng phöông tieän cöùu roãi maø naêng löïc phaùt xuaát töø chính söï sung maõn cuûa ôn thaùnh vaø chaân lyù ñaõ ñöôïc uûy thaùc cho Giaùo Hoäi Coâng Giaùo 12*.
Nhöng caùc anh em taùch rieâng khoûi chuùng ta, caù nhaân cuõng nhö Coäng Ñoaøn vaø caùc Giaùo Hoäi cuûa hoï, khoâng ñöôïc höôûng söï hieäp nhaát ñaõ ñöôïc Chuùa Gieâsu Kitoâ roäng ban cho nhöõng keû Ngöôøi ñaõ taùi sinh vaø cho soáng chung trong moät thaân theå duy nhaát vaø trong ñôøi soáng môùi, söï hieäp nhaát maø Thaùnh Kinh vaø Truyeàn Thoáng ñaùng kính cuûa Giaùo Hoäi ñeàu tuyeân xöng. Chæ nhôø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo cuûa Chuùa Kitoâ laø "phöông theá cöùu roãi chung" 13* ta môùi coù theå ñaït ñöôïc ñaày ñuû caùc phöông tieän cöùu roãi. Thaät ra chuùng toâi tin Chuùa ñaõ uûy thaùc cho Coäng Ñoaøn Toâng Ñoà ñöôïc Pheâroâ laõnh ñaïo taát caû saûn nghieäp Taân Öôùc ñeå taïo thaønh moät thaân theå duy nhaát cuûa Chuùa Kitoâ ôû traàn gian. Taát caû nhöõng ai ñaõ thuoäc veà daân Chuùa moät caùch naøo ñoù ñeàu phaûi thaùp nhaäp vaøo thaân theå aáy. Treân ñöôøng löõ thöù traàn gian, maëc duø caùc chi theå 14* coøn coù theå phaïm toäi, daân Chuùa vaãn lôùn leân trong Chuùa Kitoâ vaø ñöôïc Thieân Chuùa dòu daøng höôùng daãn theo chöông trình nhieäm maàu cuûa Ngöôøi cho ñeán khi hoï sung söôùng ñaït tôùi vinh quang tröôøng cöûu vaø sung maõn trong thaønh Gieârusalem treân trôøi.
4. Phong traøo hieäp nhaát. Vì ngaøy nay ôû nhieàu nôi treân theá giôùi, nhôø ôn Chuùa Thaùnh Thaàn thuùc ñaåy, raát nhieàu coá gaéng nhaèm tieán tôùi hieäp nhaát ñaày ñuû theo yù muoán cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ ñang ñöôïc thöïc hieän baèng kinh nguyeän, lôøi noùi, vieäc laøm, neân Thaùnh Coâng Ñoàng naøy khuyeán khích taát caû moïi ngöôøi coâng giaùo haõy nhaän ra caùc daáu chæ thôøi ñaïi ñeå kheùo leùo tham gia vaøo coâng cuoäc hieäp nhaát. 15*.
Phaûi hieåu danh töø "phong traøo hieäp nhaát" laø nhöõng hoaït ñoäng vaø saùng kieân ñöôïc phaùt ñoäng vaø toå chöùc nhaèm coå voõ söï hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu, tuøy theo nhöõng nhu caàu khaùc nhau cuûa Giaùo Hoäi vaø nhöõng thôøi cô thuaän tieän. Tröôùc heát nhö laø moïi coá gaéng loaïi boû nhöõng lôøi noùi, phaùn ñoaøn vaø vieäc laøm khoâng ñuùng vôùi hoaøn caûnh cuûa caùc anh em ly khai xeùt theo coâng bình vaø chaân lyù, vì neáu khoâng seõ gaây theâm khoù khaên trong vieäc giao tieáp vôùi hoï. Thöù ñeán laø trong caùc buoåi hoäi thaûo vôùi tinh thaàn toân giaùo giöõa caùc Kitoâ höõu thuoäc nhieàu Giaùo Hoäi hay Coäng Ñoaøn khaùc nhau, coù söï "ñoái thoaïi" giöõa caùc nhaø chuyeân moân thaáu trieät vaán ñeà, vaø moãi ngöôøi seõ giaûi thích caën keõ giaùo lyù cuûa Coäng Ñoaøn mình vaø trình baøy minh baïch nhöõng neùt ñoäc ñaùo cuûa giaùo lyù aáy. Coù ñoái thoaïi nhö theá moïi ngöôøi môùi hieåu bieát ñuùng hôn vaø toân troïng ñuùng möùc giaùo lyù cuõng nhö ñôøi soáng cuûa moãi Coäng Ñoaøn; cuõng nhôø ñoù maø caùc Coäng Ñoaøn daàn daàn hôïp taùc ñöôïc vôùi nhau roäng raõi hôn trong moïi coâng cuoäc möu ích chung maø löông taâm Kitoâ höõu naøo cuõng ñoøi hoûi; laïi cuõng nhôø ñoù, hoï hôïp nhau caàu nguyeän chung moãi khi coù cô hoäi thuaän tieän. Sau cuøng moïi ngöôøi haõy kieåm ñieåm coi mình coù trung thaønh vôùi yù muoán cuûa Chuùa Kitoâ veà Giaùo Hoäi khoâng, ñeå roài haêng haùi tieán haønh vieäc canh taân vaø caûi toå ñuùng nhö boån phaän ñoøi hoûi.
Khi caùc tín höõu cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo khoân ngoan vaø kieân nhaãn thöïc hieän taát caû caùc ñieàu aáy 16* döôùi söï giaùm saùt cuûa caùc chuû chaên töùc laø hoï ñaõ ñoùng goùp cho vieäc thöïc hieän coâng bình vaø chaân lyù, söï hoøa thuaän vaø hôïp taùc, tình huynh ñeä vaø ñoaøn keát. Vôùi ñöôøng höôùng naøy, khi ñaõ vöôït ñöôïc moïi trôû ngaïi ngaên caûn söï hieäp thoâng hoaøn toaøn cuûa Giaùo Hoäi, daàn daàn moïi Kitoâ höõu seõ ñoaøn tuï qua vieäc cöû haønh Pheùp Thaùnh Theå duy nhaát, hieäp nhaát trong moät Giaùo Hoäi ñoäc nhaát; söï hieäp nhaát maø Chuùa Kitoâ töø ban ñaàu ñaõ roäng ban cho Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi. Chuùng toâi tin raèng söï hieäp nhaát aáy toàn taïi maõi trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø hy voïng raèng moãi ngaøy seõ baønh tröôùng theâm cho ñeán taän theá.
Dó nhieân, coâng cuoäc chuaån bò vaø hoøa giaûi cuûa nhöõng caù nhaân rieâng reõ 17*, nhöõng ngöôøi ao öôùc hieäp thoâng troïn veïn vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, töï baûn tính khaùc vôùi phong traøo hieäp nhaát; tuy nhieân, chuùng khoâng ñoái laäp nhau vì caû hai ñeàu do söï an baøi kyø dieäu cuûa Thieân Chuùa.
Trong khi hoaït ñoäng coå voõ söï hieäp nhaát, chaéc chaén caùc tín höõu coâng giaùo phaûi toû ra aân caàn ñoái vôùi caùc anh em ly khai, caàu nguyeän cho hoï, thoâng ñaït cho hoï caùc vieäc cuûa Giaùo Hoäi, khôûi xöôùng böôùc ñaàu ñi ñeán vôùi hoï. Tröôùc heát caàn thaønh thöïc vaø chuù yù caân nhaéc nhöõng gì phaûi canh taân vaø thöïc hieän trong chính Gia Ñình Coâng Giaùo ñeå ñôøi soáng cuûa Giaùo Hoäi laøm chöùng caùch trung thaønh vaø roõ reät hôn veà giaùo lyù vaø nhöõng ñònh cheá do Chuùa Kitoâ truyeàn laïi qua caùc Thaùnh Toâng Ñoà.
Duø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñöôïc thöøa höôûng toaøn theå chaân lyù do Chuùa maïc khaûi vaø taát caû nhöõng phöông tieän ban aân suûng, nhöng caùc phaàn töû cuûa Giaùo Hoäi laïi chöa nhieät thaønh soáng caùc maàu nhieäm aáy cho ñuû neân khuoân maët cuûa Giaùo Hoäi ít chieáu giaõi röïc rôõ tröôùc maët caùc anh em ly khai vaø toaøn theá giôùi, vaø nöôùc Chuùa cuõng chaäm baønh tröôùng. Vì theá, taát caû moïi ngöôøi Coâng Giaùo phaûi höôùng ñeán söï hoaøn thieän Kitoâ giaùo 20, moãi ngöôøi phaûi tuøy theo hoaøn caûnh cuûa mình coá gaéng laøm cho Giaùo Hoäi, tuy ñang mang treân mình söï khieâm toán vaø hy sinh cuûa Chuùa Kitoâ 21, moãi ngaøy moät theâm trong saïch vaø môùi meû cho tôùi khi Chuùa Kitoâ cho trình dieän tröôùc maët mình Giaùo Hoäi vinh quang khoâng moät veát oá, neùt nhaên 22.
Khi baûo toaøn söï hieäp nhaát trong nhöõng ñieàu thieát yeáu, heát moïi ngöôøi trong Giaùo Hoäi, tuøy theo chöùc vuï ñöôïc giao phoù, caàn giöõ söï töï do phaûi coù trong nhöõng hình thöùc khaùc nhau veà ñôøi soáng thieâng lieâng vaø kyû luaät trong caùc leã nghi phuïng töï vaø ngay caû trong vieäc khaûo cöùu thaàn hoïc 18* veà caùc chaân lyù maïc khaûi: nhöng trong moïi vieäc, haõy thöïc haønh ñöùc baùc aùi. haønh ñoäng nhö theá, chính hoï seõ bieåu hieän caøng ngaøy caøng ñaày ñuû hôn tính caùch coâng giaùo vaø toâng truyeàn chính danh cuûa Giaùo Hoäi.
Ñaøng khaùc, ngöôøi coâng giaùo caàn phaûi vui möøng nhìn nhaän vaø toân troïng nhöõng giaù trò thaät söï Kitoâ giaùo, xuaát phaùt töø cuøng moät gia saûn chung ñöôïc tìm thaáy nôi caùc anh em ly khai. Nhìn nhaän nhöõng kho taøng phong phuù cuûa Chuùa Kitoâ vaø nhöõng hoaït ñoäng cuûa quyeàn löïc Ngöôøi trong ñôøi soáng cuûa nhöõng keû ñang laøm chöùng veà Ngöôøi - vaø coù khi phaûi ñoå maùu môùi noùi leân ñöôïc - quaû laø chính ñaùng vaø coù giaù trò cöùu roãi: vì Thieân Chuùa luoân ñaùng khaâm phuïc vaø vieäc Ngaøi laøm bao giôø cuõng kyø dieäu.
Cuõng ñöøng queân raèng nhöõng gì do ôn Chuùa Thaùnh Thaàn thöïc hieän nôi caùc anh em ly khai cuõng coù theå goùp phaàn xaây döïng chuùng ta. Baát cöù nhöõng gì thöïc söï Kitoâ giaùo ñeàu khoâng bao giôø ñoái laäp vôùi nhöõng chaân giaù trò cuûa ñöùc tin, traùi laïi coøn luoân luoân coù theå giuùp chuùng ta ñi saâu hôn vaøo chính maàu nhieäm cuûa Chuùa Kitoâ vaø Giaùo Hoäi.
Tuy nhieân, söï chia reõ giöõa caùc Kitoâ höõu ngaên trôû Giaùo Hoäi thöïc hieän ñaày ñuû tính caùch coâng giaùo rieâng bieät cuûa mình nôi nhöõng con caùi tuy ñaõ thuoäc veà Giaùo Hoäi nhôø pheùp Röûa, nhöng coøn xa caùch chöa hoaøn toaøn thoâng hieäp vôùi Giaùo Hoäi. Hôn nöõa, chính Giaùo Hoäi cuõng dieãn taû khoù khaên hôn tính caùch coâng giaùo ñaày ñuû cuûa mình döôùi moïi khía caïnh trong ñôøi soáng thöïc teá.
Thaùnh Coâng Ñoàng sung söôùng nhaän thaáy söï tham gia hoaït ñoäng coå voõ vieäc hieäp nhaát cuûa caùc tín höõu coâng giaùo ñang ngaøy caøng phaùt trieån vaø giao phoù coâng vieäc aáy cho caùc Giaùm Muïc ôû khaép nôi treân toaøn theá giôùi ñeå caùc ngaøi kheùo leùo coå voõ vaø khoân ngoan höôùng daãn coâng cuoäc naøy.
Chuù Thích:
7* Töïa ñeà cuûa chöông naøy luùc tröôùc laø "Caùc nguyeân taéc veà hieäp nhaát coâng giaùo". Qua ñoù, döôøng nhö ngöôøi ta muoán noùi raèng coù nhieàu "kieåu" hieäp nhaát (Tin Laønh, Coâng Giaùo, v.v...). Thöïc ra chæ coù moät söï hieäp nhaát maø moãi coäng ñoàng Kitoâ höõu tham gia vaøo theo nhöõng nguyeân taéc rieâng cuûa mình. Bôûi vaäy ngöôøi ta thay ñoåi töïa ñeà laïi goïi laø: "Caùc nguyeân taéc coâng giaùo veà hieäp nhaát". Ñoaïn ñaàu cuûa chöông naøy (soá 2) laø moät lôøi nhaéc laïi vaén taét hoïc thuyeát Coâng Giaùo veà tính caùch duy nhaát vaø hieäp nhaát cuûa Giaùo Hoäi do Chuùa Kitoâ saùng laäp. Phaûi toân troïng nhöõng chaân lyù naøy trong cuoäc ñoái thoaïi vôùi anh em ly khai. (Trôû laïi ñaàu trang)
2 Xem Gio 4,9; Col 1,18-20; Gio 11,52. (Trôû laïi ñaàu trang)
3 Xem Gio 13,34. (Trôû laïi ñaàu trang)
4 Xem Gio 16,7. (Trôû laïi ñaàu trang)
5 Xem 1Cor 12,4-11. (Trôû laïi ñaàu trang)
6 Xem Mt 28,18-20, so saùnh vôùi Gio 20,21-23. (Trôû laïi ñaàu trang)
7 Xem Mt 16,19, so saùnh vôùi Mt 18,18. (Trôû laïi ñaàu trang)
8 Xem Lc 22,32. (Trôû laïi ñaàu trang)
9 Xem Gio 21,15-17. (Trôû laïi ñaàu trang)
10 Xem Eph 2,20. (Trôû laïi ñaàu trang)
11 Xem 1P 2,25; CÑ Vat. I, Hieán cheá Pastor Aetermus; Coll, Lac, 7,482a. (Trôû laïi ñaàu trang)
12 Xem Is 11,10-12. (Trôû laïi ñaàu trang)
13 Xem Eph 2,17-18, so saùnh vôùi Mc 16,15. (Trôû laïi ñaàu trang)
14 Xem 1P 1,3-9. (Trôû laïi ñaàu trang)
15 Xem 1Cor 11,18-19; Gal 1,6-9; 1Gio 2,18-19. (Trôû laïi ñaàu trang)
16 Xem 1Cor 1,11tt; 11,22. (Trôû laïi ñaàu trang)
8* Saéc Leänh naøy traùnh goïi: nhöõng Kitoâ höõu khoâng coâng giaùo laø phaàn töû cuûa Giaùo Hoäi, hoï lieân keát moät caùch naøo ñoù vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo nhaát laø nhôø pheùp Röûa Toäi, nhöng hoï khoâng ñöôïc höôûng duïng troïn veïn söï sung maõn cuûa Giaùo Hoäi. (Trôû laïi ñaàu trang)
17 Xem CÑ Firenze, khoùa VIII (1439), Saéc Leänh Exultate Deo: Mansi 31, 1055A. (Trôû laïi ñaàu trang)
9* Taát caû nhöõng ai keát hieäp vôùi Chuùa Kitoâ qua pheùp Röûa Toäi thaønh söï ñeàu ñöôïc goïi laø Kitoâ höõu. (Trôû laïi ñaàu trang)
18 Xem T. Augustinoâ, In Ps. 32, Enarr, II 29: PL 36, 299. (Trôû laïi ñaàu trang)
10* Taát caû nhöõng taøi saûn thieâng lieâng maø nhöõng ngöôøi khoâng coâng giaùo thöøa höôûng ñaõ ñöôïc Chuùa Kitoâ trao gôûi cho Giaùo Hoäi Ngöôøi laø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. (Trôû laïi ñaàu trang)
19 Xem CÑ Lateranoâ IV (1215), Hieán cheá IV: Mansi 22, 990. - CÑ Lyon II (1274), tuyeân xöng ñöùc tin cuûa Michael Palaeologioâ: Mansi 24, 71 E. - CÑ Firenze, khoùa VI (1439), Ñònh tín Laerentur coeli: Mansi 31, 1026 E. (Trôû laïi ñaàu trang)
11* Saéc leänh naøy duøng tieáng latinh "seiunctae" nghóa laø "taùch rieâng", tieáng naøy coù veû nheï hôn laø "ly khai". (Trôû laïi ñaàu trang)
12* Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ theâm tieáng "Coâng Giaùo"; quaû thöïc Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laø chính Giaùo Hoäi ñaõ ñöôïc Chuùa Kitoâ saùng laäp. (Trôû laïi ñaàu trang)
13* Caâu naøy trích töø moät böùc thö Toøa Thaùnh göûi Ñöùc Hoàng Y Cushing ôû Boston (ngaøy 8 thaùng 8 naêm 1949) noùi raèng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laø moät phöông tieän cöùu roãi caàn thieát; ñoàng thôøi taøi lieäu aáy cuõng cho bieát moái lieân laïc naøo vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñuû ñeå ñöôïc cöùu roãi. Daãn chöùng caâu naøy, Coâng Ñoàng chuaån nhaän hoïc thuyeát aáy laøm hoïc thuyeát cuûa mình. (Trôû laïi ñaàu trang)
14* Theo lôøi yeâu caàu cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, tieáng caùc "chi theå" ñaõ ñöôïc theâm vaøo ñeå nhaán maïnh raèng Giaùo Hoäi "töï baûn tính" khoâng theå nhieãm toäi (Eph 5,27), song chính caùc chi theå cuûa Giaùo Hoäi môùi chòu traùch nhieäm veà toäi loãi cuûa hoï. (Trôû laïi ñaàu trang)
15* Saéc leänh môøi goïi taát caû nhöõng ngöôøi coâng giaùo goùp phaàn tích cöïc vaø khoân ngoan vaøo coâng cuoäc hieäp nhaát. (Trôû laïi ñaàu trang)
16* Ñoaïn naøy ñeà nghò vaøi phöông theá coù theå hoã trôï cho nguyeân nhaân hieäp nhaát: traùnh taát caû nhöõng gì coù theå ñuïng chaïm tôùi caùc anh em ly khai, ñoái thoaïi, caàu nguyeän, canh taân ñôøi soáng thieâng lieâng vaø caûi caùch nhöõng gì caàn thieát. (Trôû laïi ñaàu trang)
17* Tröôùc tieân laø vaán ñeà nhöõng ngöôøi ñi ñeán Giaùo Hoäi vôùi tö caùch caù nhaân. Ngöôøi ta traùnh duøng chöõ "trôû laïi". Nhöõng ñoaïn tieáp, theo söï moâ taû caùc phöông theá khaùc nhau, bieåu loä moät taâm thöùc hieäp nhaát ñích thöïc. (Trôû laïi ñaàu trang)
20 Xem Giac 1,4; Rm 12,1-2. (Trôû laïi ñaàu trang)
21 Xem 2 Cor 4,10; Ph 2,5-8. (Trôû laïi ñaàu trang)
22 Xem Eph 5,27. (Trôû laïi ñaàu trang)
18* Ñeà caäp ñeán caùc phöông phaùp vaø caùch thöùc tìm hieåu, ñaøo saâu vaø dieãn taû nhöõng chaân lyù maïc khaûi maø yù nghóa vaãn luoân ñoàng nhaát ñoái vôùi moïi ngöôøi. (Trôû laïi ñaàu trang)