Thaùnh Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II
Hieán Cheá
Veà Phuïng Vuï Thaùnh
Sacrosanctum Concilium
Baûn dòch Vieät Ngöõ cuûa Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän Pioâ X
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chöông V
Naêm Phuïng Vuï
102. YÙ nghóa naêm phuïng vuï. Giaùo Hoäi, Meï hieàn, yù thöùc mình coù boån phaän cöû haønh caùc coâng trình cöùu chuoäc cuûa Ñaáng Phu Quaân chí thaùnh baèng vieäc töôûng nieäm vaøo nhöõng ngaøy aán ñònh trong naêm. Moãi tuaàn, vaøo ngaøy goïi laø ngaøy Chuùa Nhaät, Giaùo Hoäi töôûng nhôù vieäc Chuùa Phuïc Sinh; moãi naêm moät laàn Giaùo Hoäi coøn cöû haønh maàu nhieäm aáy heát söùc troïng theå vaøo dòp leã Chuùa Phuïc Sinh, cuøng vôùi cuoäc Thöông Khoù hoàng phuùc cuûa Ngöôøi.
Giaùo Hoäi coøn phoâ dieãn troïn maàu nhieäm Chuùa Kitoâ qua chu kyø moät naêm, töø Nhaäp Theå, Giaùng Sinh, ñeán Thaêng Thieân, Hieän Xuoáng, cuøng vôùi söï mong ñôïi nieàm hy voïng hoàng phuùc vaø ngaøy Chuùa laïi ñeán.
Trong khi cöû haønh nhöõng Maàu Nhieäm Cöùu Chuoäc nhö theá, Giaùo Hoäi roäng môû cho caùc tín höõu saûn nghieäp nhaân ñöùc vaø coâng nghieäp cuûa Chuùa, khieán cho nhöõng maàu nhieäm naøy coù theå noùi laø hieän dieän qua moïi thôøi ñaïi 8*, ngoõ haàu caùc tín höõu tieáp xuùc vôùi caùc maàu nhieäm ñoù seõ ñöôïc ñaày traøn ôn cöùu chuoäc.
103. Ñöùc Maria, Meï Thieân Chuùa. Trong khi cöû haønh caùc maàu nhieäm cuûa Chuùa Kitoâ theo chu kyø haèng naêm nhö theá vôùi moät tình yeâu ñaëc bieät, Giaùo Hoäi toân kính Ñöùc Maria vinh hieån, Meï Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ noái keát vôùi coâng trình cöùu chuoäc cuûa Con Ngöôøi baèng moái daây baát khaû phaân ly. Nôi Meï, Giaùo Hoäi ngöôõng moä vaø taùn tuïng thaønh quaû tuyeät dieäu cuûa coâng trình cöùu chuoäc, vaø vui möøng chieâm ngaém nôi Meï, nhö trong hình aûnh tinh tuyeàn troïn haûo, ñieàu maø toaøn theå Giaùo Hoäi öôùc mong vaø troâng ñôïi.
104. Caùc Thaùnh Töû Ñaïo vaø caùc Thaùnh khaùc. Ngoaøi ra, Giaùo Hoäi coøn theâm vaøo nieân kyø nhöõng leã kính nhôù caùc Thaùnh Töû Ñaïo vaø caùc Thaùnh khaùc, laø nhöõng ñaáng nhôø muoân vaøn hình thöùc ôn Chuùa, ñaõ ñaït tôùi söï troïn laønh, vaø ñaõ chieám ñöôïc phaàn roãi ñôøi ñôøi, giôø ñaây ñang ca khen Thieân Chuùa baøi ca tuyeät dieäu ôû treân trôøi vaø ñang caàu baàu cho chuùng ta. Bôûi chöng, trong nhöõng ngaøy kính nhôù caùc Thaùnh, Giaùo Hoäi coâng boá maàu nhieäm phuïc sinh nôi caùc Ngaøi: vì ñaõ cuøng chòu thöông khoù vaø cuøng ñöôïc vinh hieån vôùi Chuùa Kitoâ. Giaùo Hoäi cuõng trình baøy cho caùc tín höõu nhöõng göông maãu cuûa caùc Ngaøi, nhöõng göông maãu loâi keùo moïi ngöôøi ñeán vôùi Chuùa Cha qua Chuùa Kitoâ, vaø nhôø coâng nghieäp caùc Ngaøi, Giaùo Hoäi laõnh nhaän ñöôïc nhöõng hoàng aân cuûa Thieân Chuùa.
105. Giaùo Hoäi kieän toaøn vieäc huaán luyeän caùc tín höõu. Sau cuøng, theo luaät leä löu truyeàn: cöù moãi muøa trong naêm, Giaùo Hoäi kieän toaøn vieäc huaán luyeän caùc tín höõu baèng nhöõng vieäc laønh hoàn xaùc, baèng vieäc giaûng daïy, lôøi caàu nguyeän, vieäc saùm hoái vaø caùc vieäc baùc aùi.
Vì theá, Thaùnh Coâng Ñoàng quyeát aán ñònh nhöõng ñieàu sau ñaây.
106. Chuù troïng ngaøy chuùa nhaät. Theo Toâng Truyeàn baét nguoàn töø chính ngaøy Chuùa Kitoâ soáng laïi, Giaùo Hoäi cöû haønh maàu nhieäm phuïc sinh vaøo moãi ngaøy thöù taùm, ngaøy thaät ñaùng goïi laø ngaøy cuûa Chuùa hay ngaøy Chuùa Nhaät. Thöïc vaäy, trong ngaøy ñoù caùc Kitoâ höõu phaûi hoïp nhau laïi ñeå nghe Lôøi Chuùa vaø tham döï Leã Taï Ôn, ñeå kính nhôù cuoäc Thöông Khoù, söï Soáng Laïi vaø vinh quang cuûa Chuùa Gieâsu, ñoàng thôøi caûm taï Thieân Chuùa, vì Ngaøi ñaõ “duøng söï Phuïc Sinh cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ töø trong keû cheát soáng laïi maø taùi sinh hoï trong nieàm hy voïng soáng ñoäng” (1P 1,3). Vì vaäy, ngaøy Chuùa Nhaät laø ngaøy leã nguyeân thuûy phaûi ñöôïc ñeà cao vaø in saâu vaøo loøng ñaïo ñöùc cuûa caùc tín höõu, ñeå ngaøy aáy trôû thaønh ngaøy vui möøng vaø ngaøy nghæ vieäc. Caùc cuoäc leã khaùc, neáu khoâng thaät söï laø leã raát quan troïng thì khoâng ñöôïc laán aùt ngaøy Chuùa Nhaät, bôûi vì ngaøy Chuùa Nhaät laø neàn taûng vaø trung taâm cuûa caû naêm phuïng vuï.
107. Canh taân naêm phuïng vuï. Phaûi tu chænh naêm phuïng vuï theá naøo ñeå sau khi duy trì hay phuïc hoài nhöõng taäp tuïc vaø quy cheá coå truyeàn veà caùc muøa thaùnh, theo nhöõng hoaøn caûnh cuûa thôøi ñaïi chuùng ta, vaãn giöõ ñöôïc tính caùch ban ñaàu cuûa nhöõng muøa aáy, haàu nuoâi döôõng ñuùng möùc loøng ñaïo ñöùc cuûa caùc tín höõu, khi cöû haønh nhöõng maàu nhieäm cöùu chuoäc trong ñaïo, nhaát laø maàu nhieäm phuïc sinh. Vaû laïi, neáu caàn thích öùng vôùi hoaøn caûnh ñòa phöông, thì phaûi theo quy taéc caùc khoaûn 39 vaø 40.
108. Phaàn Rieâng moãi Muøa. Tröôùc heát, phaûi höôùng taâm trí caùc tín höõu veà nhöõng ngaøy leã cuûa Chuùa, laø nhöõng leã quanh naêm cöû haønh caùc maàu nhieäm cöùu chuoäc. Vì theá, Phaàn Rieâng moãi Muøa phaûi coù moät choã thích hôïp vöôït treân leã caùc Thaùnh, ñeå troïn veïn chu kyø caùc maàu nhieäm cöùu chuoäc ñöôïc kính nhôù ñuùng möùc.
109. Muøa chay. Hai ñaëc tính cuûa Muøa Chay laø vieäc saùm hoái vaø nhaát laø vieäc nhôù laïi hoaëc doïn mình chòu pheùp Röûa Toäi, chuaån bò caùc tín höõu cöû haønh maàu nhieäm phuïc sinh, baèng söï nhieät thaønh nghe lôøi Chuùa vaø chuyeân chaêm caàu nguyeän hôn. Hai ñaëc tính treân phaûi ñöôïc trình baøy roõ raøng hôn caû trong Phuïng Vuï laãn giaùo lyù phuïng vuï. Do ñoù:
a) Nhöõng yeáu toá veà pheùp Röûa Toäi rieâng cho Phuïng Vuï Muøa Chay phaûi ñöôïc aùp duïng roäng raõi hôn. Moät soá yeáu toá thuoäc truyeàn thoáng xa xöa, neáu coù theå, caàn phaûi ñöôïc taùi laäp.
b) Coøn caùc yeáu toá veà vieäc saùm hoái cuõng vaäy. Trong khi daïy giaùo lyù, phaûi khaéc ghi vaøo taâm trí caùc tín höõu khoâng nhöõng caùc hieäu quaû xaõ hoäi cuûa toäi maø coøn chính baûn chaát cuûa vieäc saùm hoái laø gheùt toäi vì toäi xuùc phaïm ñeán Thieân Chuùa. Khoâng ñöôïc boû queân vai troø cuûa Giaùo Hoäi trong taùc ñoäng saùm hoái, vaø phaûi nhaán maïnh ñeán vieäc caàu cho caùc toäi nhaân.
110. Vieäc thöïc haønh saùm hoái. Trong Muøa Chay, vieäc saùm hoái khoâng nhöõng chæ ôû trong loøng vaø coù tính caùch caù nhaân, maø coøn phaûi toû loä ra beân ngoaøi vaø coù tính caùch xaõ hoäi. Vaäy haõy khuyeán khích vieäc thöïc haønh saùm hoái tuøy theo khaû naêng cuûa thôøi ñaïi ta, cuûa caùc mieàn khaùc nhau cuõng nhö hoaøn caûnh caùc tín höõu. Vieäc thöïc haønh saùm hoái ñoù phaûi ñöôïc caùc Ñaáng Baûn Quyeàn coå voõ nhö ñaõ noùi ôû khoaûn 22.
Tuy nhieân, vieäc giöõ chay thaùnh trong Muøa Phuïc Sinh laø vieäc phaûi ñöôïc giöõ caùch nhieäm nhaët, khaép nôi ñeàu phaûi giöõ vaøo ngaøy thöù Saùu Chuùa chòu thöông khoù vaø chòu cheát, neáu tieän cuõng phaûi keùo daøi qua thöù Baûy Tuaàn Thaùnh, ñeå taâm hoàn ngöôøi tín höõu moät khi ñöôïc naâng cao vaø giaûi thoaùt, ñöôïc höôûng nieàm vui Chuùa Soáng Laïi.
111. Leã caùc Thaùnh. Theo truyeàn thoáng, caùc Thaùnh ñöôïc toân kính trong Giaùo Hoäi vaø caùc di haøi ñích thöïc cuõng nhö hình aûnh cuûa caùc Ngaøi vaãn ñöôïc suøng kính. Thöïc vaäy, nhöõng leã kính caùc Thaùnh noùi leân nhöõng vieäc laï luøng cuûa Chuùa Kitoâ nôi caùc toâi tôù Ngöôøi vaø phoâ baøy nhöõng göông saùng thích hôïp cho caùc tín höõu baét chöôùc.
Ñeå nhöõng leã kính caùc Thaùnh khoâng laán aùt caùc leã kính nhôù chính nhöõng maàu nhieäm cöùu chuoäc, nhieàu leã caùc Thaùnh seõ ñeå cho töøng Giaùo Hoäi ñòa phöông, hoaëc cho moãi Quoác Gia hay Doøng Tu cöû haønh. Chæ phoå bieán cho toaøn theå Giaùo Hoäi nhöõng leã kính caùc Thaùnh thöïc söï coù taàm quan troïng phoå quaùt.
Chuù Thích:
8* Khi Phong Traøo Phuïng Vuï khôûi phaùt, ñaõ coù nhieàu ngöôøi noùi tôùi söï "coù maët" caùc maàu nhieäm naøy trong naêm Phuïng Vuï. Ñöùc Pioâ XII ñaõ trình baøy vaán ñeà raát caën keõ trong Thoâng ñieäp Mediator Dei, soá 166, vaø Coâng Ñoàng Vaticanoâ II nhaéc laïi giaùo lyù ñoù. (Trôû laïi ñaàu trang)