Thaùnh Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II
Saéc Leänh
veà Hoaït Ñoäng Truyeàn Giaùo
Cuûa Giaùo Hoäi
Ad Gentes
Baûn dòch Vieät Ngöõ cuûa Giaùo Hoaøng Hoïc Vieän Pioâ X
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Chöông V
Toå Chöùc Hoaït Ñoäng Truyeàn Giaùo 39*
28. Nhaäp ñeà. Caùc Kitoâ höõu vì coù nhöõng aân hueä khaùc nhau 1, neân moãi ngöôøi phaûi coäng taùc vaøo Phuùc AÂm tuøy theo hoaøn caûnh thuaän tieän, taøi naêng ñaëc suûng vaø chöùc vuï 2 cuûa mình. Do ñoù taát caû moïi ngöôøi, keû gieo vaø ngöôøi gaët 3, keû troàng vaø ngöôøi töôùi, phaûi hieäp nhaát vôùi nhau 4, ñeå “khi cuøng nhau höôùng veà moät muïc ñích caùch töï do vaø traät töï” 5, hoï ñoàng taâm gaéng söùc xaây döïng Giaùo Hoäi.
Vì theá coâng vieäc cuûa nhöõng ngöôøi rao giaûng Phuùc AÂm vaø söï trôï giuùp cuûa caùc Kitoâ höõu khaùc phaûi ñöôïc höôùng daãn vaø taäp trung theá naøo, ñeå trong moïi laõnh vöïc hoaït ñoäng vaø hôïp taùc truyeàn giaùo “moïi söï ñeàu ñöôïc thöïc hieän theo traät töï” (1Cor 14,40).
29. Toå chöùc toång quaùt. Vì nhieäm vuï loan baùo Phuùc AÂm cho toaøn theá giôùi tröôùc heát laø vieäc cuûa Giaùm Muïc Ñoaøn 6, neân Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, töùc “Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc thöôøng tröïc ñeå lo cho toaøn theå Giaùo Hoäi” 7, giöõa nhöõng coâng taùc coù taàm quan troïng toång quaùt khaùc 8, phaûi ñaëc bieät löu taâm ñeán hoaït ñoäng truyeàn giaùo, moät phaän vuï raát quan troïng vaø raát thaùnh thieän cuûa Giaùo Hoäi 9.
Ñeå lo cho caùc xöù truyeàn giaùo vaø cho moïi hoaït ñoäng truyeàn giaùo, phaûi coù moät Thaùnh Boä duy nhaát coù thaåm quyeàn, töùc laø “Thaùnh Boä Truyeàn Baù Ñöùc Tin”; Thaùnh Boä naøy ñieàu khieån vaø phoái hôïp chính coâng cuoäc truyeàn giaùo cuõng nhö söï hôïp taùc truyeàn giaùo treân toaøn theá giôùi; tuy nhieân quyeàn cuûa caùc Giaùo Hoäi Ñoâng Phöông vaãn coøn nguyeân veïn 10.
Vaãn bieát Chuùa Thaùnh Thaàn coù nhieàu caùch thuùc ñaåy tinh thaàn truyeàn giaùo trong Giaùo Hoäi Chuùa, vaø ñoâi khi ñaõ ñi tröôùc haønh ñoäng cuûa nhöõng vò höôùng daãn ñôøi soáng Giaùo Hoäi; tuy nhieân, rieâng veà phaàn mình, Thaùnh Boä naøy cuõng phaûi phaùt ñoäng ôn keâu goïi vaø tinh thaàn truyeàn giaùo, nhieät taâm vaø kinh nguyeän cho caùc xöù truyeàn giaùo, vaø phaûi thoâng baùo nhöõng tin töùc chính xaùc vaø ñaày ñuû veà nhöõng xöù ñoù. Thaùnh Boä cuõng phaûi coå voõ vaø phaân phoái caùc nhaø truyeàn giaùo tuøy nhu caàu khaån caáp hôn cuûa caùc mieàn. Thaùnh Boä laïi phaûi saép ñaët keá hoaïch hoaït ñoäng cho coù quy cuû, ban boá nhöõng tieâu chuaån höôùng daãn vaø nhöõng nguyeân taéc thích nghi vôùi vieäc rao giaûng Phuùc AÂm, vaø thuùc ñaåy coâng vieäc ñoù nöõa. Thaùnh Boä phaûi phaùt ñoäng vaø phoái hôïp vieäc ñoùng goùp höõu hieäu tieàn trôï caáp vaø phaân phaùt tuøy theo nhu caàu hay lôïi ích, theo dieän tích, theo soá tín höõu vaø löông daân, theo soá coâng taùc vaø toå chöùc cuõng nhö theo soá thöøa taùc vieân vaø nhaø truyeàn giaùo.
Hôïp vôùi Vaên Phoøng coå voõ söï hieäp nhaát caùc Kitoâ höõu, Thaùnh Boä phaûi tìm ñöôøng loái vaø phöông tieän ñeå taïo ra cuõng nhö toå chöùc söï coäng taùc huynh ñeä vaø caû vieäc hoøa hôïp vôùi nhöõng keá hoaïch truyeàn giaùo cuûa caùc coäng ñoaøn Kitoâ giaùo khaùc, haàu taåy tröø caùc göông xaáu chia reõ caøng nhieàu caøng hay.
Bôûi vaäy Thaùnh Boä naøy caàn phaûi vöøa laø phöông tieän ñieàu haønh, vöøa laø cô quan chæ ñaïo soáng ñoäng, bieát xöû duïng nhöõng phöông phaùp khoa hoïc vaø nhöõng phöông tieän thích nghi vôùi caùc hoaøn caûnh hieän ñaïi, nghóa laø chuù troïng ñeán caùc khaûo cöùu hieän thôøi veà thaàn hoïc, phöông phaùp hoïc vaø muïc vuï truyeàn giaùo.
Trong vieäc ñieàu haønh Thaùnh Boä naøy, phaûi coù phaàn tích cöïc vôùi phieáu quyeát ñònh cuûa nhöõng ñaïi bieåu ñöôïc choïn trong soá taát caû nhöõng ngöôøi coäng taùc vaøo coâng cuoäc truyeàn giaùo: ñoù laø caùc Giaùm Muïc töø khaép hoaøn caàu, sau khi ñaõ laõnh yù caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vaø nhöõng vò Giaùm Ñoác caùc toå chöùc vaø caùc Hoäi Giaùo Hoaøng, theo caùch thöùc vaø quy taéc do Ñöùc Giaùo Hoaøng aán ñònh. Taát caû nhöõng vò naøy ñöôïc trieäu taäp theo ñònh kyø ñeå thöïc thi coâng vieäc ñieàu haønh toái cao cuûa toaøn theå coâng cuoäc truyeàn giaùo döôùi quyeàn Ñöùc Giaùo Hoaøng.
Thaùnh Boä naøy cuõng phaûi coù moät UÛy Ban Coá Vaán thöôøng tröïc, goàm nhöõng ngöôøi chuyeân moân, ñaày kieán thöùc vaø kinh nghieäm; trong caùc coâng vieäc cuûa hoï, nhöõng ngöôøi naøy coøn coù nhieäm vuï thu thaäp nhöõng taøi lieäu caàn bieát veà hoaøn caûnh ñòa phöông cuûa caùc mieàn vaø veà taâm tính cuûa nhöõng nhoùm ngöôøi khaùc nhau, cuõng nhö veà nhöõng phöông phaùp caàn phaûi aùp duïng cho vieäc rao giaûng Phuùc AÂm vaø ñöa ra nhöõng keát luaän coù neàn taûng khoa hoïc cho coâng cuoäc truyeàn giaùo vaø vieäc coäng taùc truyeàn giaùo.
Nhöõng Hoäi Doøng Nöõ, cuõng nhö caùc coâng cuoäc ñòa phöông giuùp caùc xöù truyeàn giaùo vaø caû nhöõng toå chöùc giaùo daân, nhaát laø nhöõng toå chöùc quoác teá, ñeàu phaûi ñöôïc ñaïi dieän moät caùch thích ñaùng.
30. Toå chöùc ñòa phöông ôû caùc xöù truyeàn giaùo. Ñeå thi haønh coâng cuoäc truyeàn giaùo naøy ñaït tôùi muïc ñích vaø keát quaû, moïi ngöôøi laøm vieäc truyeàn giaùo phaûi coù moät “con tim duy nhaát vaø moät taâm hoàn duy nhaát” (CvTñ 4,32).
Ñöùc Giaùm Muïc 40* laø vò chæ huy vaø laø trung taâm hieäp nhaát vieäc toâng ñoà giaùo phaän, coù nhieäm vuï phaùt ñoäng, ñieàu khieån vaø phoái hôïp hoaït ñoäng truyeàn giaùo theá naøo ñeå duy trì vaø coå voõ loøng nhieät thaønh cuûa nhöõng ngöôøi tham gia vaøo coâng vieäc naøy. Heát moïi nhaø truyeàn giaùo, keå caû nhöõng tu só mieãn tröø, phaûi phuïc quyeàn Ngaøi trong nhöõng coâng taùc nhaèm thi haønh vieäc toâng ñoà thaùnh 11. Ñeå phoái hôïp coâng vieäc toát ñeïp hôn, Ñöùc Giaùm Muïc neáu coù theå neân thieát laäp Hoäi Ñoàng Muïc Vuï, trong ñoù giaùo só, tu só vaø giaùo daân ñeàu ñöôïc goùp phaàn qua nhöõng ñaïi bieåu ñöôïc tuyeån choïn. Ngoaøi ra, Giaùm Muïc phaûi lo lieäu ñeå hoaït ñoäng toâng ñoà khoâng chæ giôùi haïn cho nhöõng ngöôøi ñaõ toøng giaùo, nhöng phaûi daønh moät phaàn nhaân löïc vaø vaät löïc töông ñöông vaøo vieäc rao giaûng Phuùc AÂm cho nhöõng ngöôøi ngoaøi Kitoâ giaùo.
31. Phoái hôïp hoaït ñoäng trong mieàn. Caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc phaûi ñoàng loøng cöùu xeùt nhöõng chuyeän quan troïng hôn vaø nhöõng vaán ñeà khaån caáp hôn, nhöng khoâng ñöôïc xem nheï nhöõng dò bieät ñòa phöông 12. Ñeå khoûi phaân taùn nhaân löïc vaø vaät löïc coøn thieáu thoán, vaø ñeå khoûi gia taêng nhöõng coâng cuoäc khoâng caàn thieát, neân hôïp löïc thieát laäp nhöõng coâng taùc phuïc vuï lôïi ích chung, thí duï chuûng vieän, caùc tröôøng cao ñaúng hay kyõ thuaät, nhöõng trung taâm muïc vuï, giaùo lyù, phuïng vuï vaø caû nhöõng trung taâm cho caùc phöông tieän truyeàn thoâng xaõ hoäi.
Cuõng phaûi tuøy tieän maø thieát laäp söï coäng taùc nhö vaäy giöõa caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc khaùc nhau.
32. Phoái hôïp hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc. Cuõng neân phoái hôïp hoaït ñoäng cuûa caùc Toå Chöùc hay Hoäi Ñoaøn trong Giaùo Hoäi. Moïi toå chöùc ñoù, baát cöù thuoäc loaïi naøo, trong baát cöù ñieàu gì lieân quan ñeán chính hoaït ñoäng truyeàn giaùo, ñeàu phaûi tuøy phuïc Ñaáng Baûn Quyeàn ñòa phöông. Vì theá, seõ raát höõu ích neáu ñi ñeán nhöõng hôïp ñoàng rieâng ñeå qui ñònh nhöõng lieân laïc giöõa Ñaáng Baûn Quyeàn vaø vò Giaùm Muïc cuûa Toå Chöùc.
Khi moät ñòa haït ñöôïc uûy thaùc cho moät Toå Chöùc naøo, thì Beà Treân cuûa Giaùo Hoäi ñòa phöông vaø cuûa Toå Chöùc ñoù phaûi ñeå taâm qui höôùng moïi söï ñeán muïc ñích naøy laø ñeå coäng ñoaøn Kitoâ giaùo môùi meû ñöôïc phaùt trieån thaønh moät Giaùo Hoäi ñòa phöông; vieäc quaûn trò Giaùo Hoäi naøy seõ ñöôïc trao cho Chuû Chaên cuøng vôùi haøng giaùo só rieâng cuûa mình vaøo luùc thuaän tieän. Sau khi vieäc uûy thaùc moät ñòa haït chaám döùt, moät hoaøn caûnh môùi seõ phaùt sinh, khi ñoù caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc vaø caùc Toå Chöùc phaûi ñoàng loøng aán ñònh nhöõng tieâu chuaån höôùng daãn moái töông quan giöõa caùc Ñaáng Baûn Quyeàn vaø caùc Toå Chöùc 13. Coøn Toøa Thaùnh coù nhieäm vuï phaùc hoïa nhöõng nguyeân taéc toång quaùt ñeå theo ñoù maø kyù keát nhöõng hôïp ñoàng mieàn, hoaëc caû nhöõng hôïp ñoàng rieâng tö nöõa.
Tuy caùc Toå Chöùc saün saøng tieáp tuïc coâng vieäc ñaõ khôûi xöôùng, baèng caùch coäng taùc vaøo caùc thöøa taùc vuï thoâng thöôøng laø coi soùc caùc linh hoàn, nhöng khi haøng giaùo só ñòa phöông taêng trieån, phaûi truø lieäu ñeå caùc Toå Chöùc theo möùc ñoä thích hôïp vôùi muïc ñích mình, vaãn coøn trung thaønh vôùi chính giaùo phaän baèng caùch quaûng ñaïi laõnh nhaän nhöõng coâng taùc ñaëc bieät hay moät vuøng naøo ñoù trong giaùo phaän.
33. Phoái hôïp giöõa caùc toå chöùc. Nhöõng Toå Chöùc 41* ñang chaêm lo coâng vieäc truyeàn giaùo trong cuøng moät ñòa haït phaûi tìm ñöôøng loái vaø phöông phaùp phoái hôïp coâng taùc. Vì theá raát caàn phaûi coù nhöõng Hoäi Ñoàng Nam Tu vaø Hieäp Hoäi Nöõ Tu vôùi söï tham gia cuûa moïi toå chöùc trong cuøng moät nöôùc hay moät mieàn. Caùc Hoäi Ñoàng naøy phaûi tìm xem coù theå cuøng nhau coá gaéng laøm ñöôïc nhöõng gì, vaø phaûi lieân keát chaët cheõ vôùi caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc.
Vì lyù do töông töï, taát caû nhöõng ñieàu treân cuõng neân ñöôïc mang ra aùp duïng vaøo vieäc coäng taùc giöõa nhöõng Toå Chöùc truyeàn giaùo ngay taïi queâ höông, ñeå coù theå giaûi quyeát caùc vaán ñeà vaø caùc coâng cuoäc chung moät caùch deã daøng vaø ít toán keùm hôn, chaúng haïn nhö vieäc huaán luyeän veà giaùo thuyeát cho caùc nhaø truyeàn giaùo töông lai, nhöõng khoùa hoïc cho nhöõng nhaø truyeàn giaùo, nhöõng lieân laïc vôùi chính quyeàn hay vôùi nhöõng cô quan quoác teá vaø sieâu quoác gia.
34. Phoái hôïp giöõa caùc vieän khoa hoïc. Moät hoaït ñoäng truyeàn giaùo ñöôïc thöïc thi ñuùng ñaén vaø coù toå chöùc chaët cheõ ñoøi hoûi caùc thôï rao giaûng Phuùc AÂm phaûi ñöôïc chuaån bò cho nhieäm vuï mình moät caùch khoa hoïc, nhaát laø ñeå ñoái thoaïi vôùi caùc toân giaùo vaø vaên hoùa ngoaøi Kitoâ giaùo. Hoï phaûi ñöôïc giuùp ñôõ moät caùch höõu hieäu ngay trong khi thi haønh chöùc vuï; do ñoù öôùc mong raèng: ñeå giuùp ñôõ caùc xöù truyeàn giaùo, caàn coù söï coäng taùc huynh ñeä vaø quaûng ñaïi giöõa nhöõng Toå Chöùc khoa hoïc ñang nghieân cöùu khoa truyeàn giaùo vaø nhöõng moân hoïc hay ngheä thuaät khaùc giuùp ích cho caùc xöù truyeàn giaùo nhö nhaân chuûng hoïc, ngoân ngöõ hoïc, lòch söû hoïc, toân giaùo hoïc, xaõ hoäi hoïc, nhöõng ngheä thuaät muïc vuï vaø nhöõng moân töông töï.
Chuù Thích:
39* Coâng vieäc truyeàn giaùo thaät vó ñaïi, veà phöông dieän ñòa lyù cuõng nhö veà muïc ñích nhaèm thöïc hieän. Moät coâng trình nhö theá muoán thaønh coâng, caàn phaûi coù toå chöùc. Chöông V ñeà caäp ñeán toå chöùc naøy. Vì hoaït ñoäng truyeàn giaùo laø moät boån phaän chính yeáu cuûa Giaùo Hoäi, neân coù theå khaûo saùt vieäc toå chöùc naøy treân ba phöông dieän: phoå quaùt, theo mieàn vaø ñòa phöông. Treân phöông dieän phoå quaùt, coù vaán ñeà keá hoaïch hoùa vaø ñieàu khieån hoaït ñoäng truyeàn giaùo toång quaùt. Theo nguyeân taéc coäng ñoaøn, traùch nhieäm rao giaûng cho muoân daân laø traùch nhieäm cuûa Giaùm Muïc Ñoaøn vôùi Ñöùc Giaùo Hoaøng (soá 28; GH soá 23). Nhöng trong thöïc teá caùc ngaøi hoaït ñoäng döôùi hình thöùc cuï theå naøo? Theo Saéc Leänh thì coù hai caùch: vieäc chæ huy vaø ñieàu khieån coâng vieäc truyeàn giaùo toång quaùt laø boån phaän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vôùi “Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc thöôøng tröïc ñeå lo cho toaøn theå Giaùo Hoäi”. Treân phöông dieän quaûn trò vaø thi haønh, thì Thaùnh Boä Truyeàn Baù Ñöùc Tin chòu traùch nhieäm vôùi söï pheâ chuaån cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng. Saéc Leänh khoâng quaûng dieãn ñieåm thöù hai naøy (soá 29). Nhöng vôùi Thaùnh Boä Ñöùc Tin thì coù hai ñieåm ñöôïc xaùc ñònh: caùc Giaùm Muïc hoäi vieân phaûi ñöôïc tuyeån choïn sau khi tham khaûo yù kieán cuûa caùc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc. Hôn nöõa, caùc ñaïi dieän cuûa nhöõng ngöôøi coäng taùc vaøo vieäc truyeàn giaùo phaûi goùp phaàn tích cöïc vôùi quyeàn bieåu quyeát ngay caû trong Thaùnh Boä. Taát caû nhöõng yeáu toá ñoù ñoøi hoûi phaûi coù moät cuoäc caûi toå döïa treân nguyeân taéc coäng ñoaøn. (Trôû laïi ñaàu trang)
1 Xem Rm 12,6. (Trôû laïi ñaàu trang)
2 Xem 1Cor 3,10. (Trôû laïi ñaàu trang)
3 Xem Gio 4,37. (Trôû laïi ñaàu trang)
4 Xem 1Cor 3,8. (Trôû laïi ñaàu trang)
5 Xem CÑ Vat. II, Hieán cheá tín lyù veà Giaùo Hoäi, soá 18: AAS 57 (1965), trg 22. (Trôû laïi ñaàu trang)
6 Xem CÑ Vat. II, Hieán cheá tín lyù veà Giaùo Hoäi, soá 23: AAS 57 (1965), trg 28. (Trôû laïi ñaàu trang)
7 Xem Töï saéc Apostolica Sollicitudo, 15-9-1965: AAS 57 (1965), trg 776. (Trôû laïi ñaàu trang)
8 Xem Phaoloâ VI, Dieãn töø ngaøy 21-11-1964 taïi Coâng Ñoàng: AAS 56 (1964), trg 1011. (Trôû laïi ñaàu trang)
9 Xem Benedictoâ XV, Tñ. Maximum illud, 30-11-1919: AAS 11 (1919), trg 39-40. (Trôû laïi ñaàu trang)
10 Neáu vì lyù do naøo ñoù maø ñeán nay moät soá xöù truyeàn giaùo vaãn coøn taïm thôøi tuøy thuoäc vaøo nhieàu Thaùnh Boä khaùc, thì phaûi laøm theá naøo ñeå caùc Thaùnh Boä ñoù coù lieân laïc vôùi Thaùnh Boä Truyeàn Baù Ñöùc Tin, haàu coù theå coù moät phöông phaùp cuõng nhö moät nguyeân taéc hoaøn toaøn coá ñònh vaø ñoàng nhaát trong vieäc toå chöùc vaø ñieàu khieån moïi xöù truyeàn giaùo. (Trôû laïi ñaàu trang)
40* Treân bình dieän ñòa phöông, chính Giaùm Muïc laø ngöôøi phaûi ñieàu khieån hoaït ñoäng truyeàn giaùo (soá 30). Treân phöông dieän mieàn, chính Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc mieàn coù traùch nhieäm (soá 31). (Trôû laïi ñaàu trang)
11 Xem CÑ Vat. II, Saéc leänh veà nhieäm vuï muïc vuï cuûa caùc Giaùm Muïc, soá 35, 4. (Trôû laïi ñaàu trang)
12 Xem n.t., soá 36-38. (Trôû laïi ñaàu trang)
13 Xem CÑ Vat. II, Saéc leänh veà nhieäm vuï muïc vuï cuûa caùc Giaùm Muïc, soá 35, 5-6. (Trôû laïi ñaàu trang)
41* Vì trong caùc xöù truyeàn giaùo caùc toå chöùc toân giaùo hay caùc toå chöùc khaùc hoaëc truyeàn giaùo hoaëc coù tính caùch khoa hoïc, thöôøng ñoùng vai troø quan troïng, neân Saéc Leänh cuõng ñeà caäp ñeán vieäc saép ñaët cuõng nhö phoái hôïp hoaït ñoäng truyeàn giaùo cuûa nhöõng toå chöùc ñoù (soá 32-34). Nhöõng thoûa hieäp giöõa nhöõng toå chöùc truyeàn giaùo vaø caùc Giaùm Muïc ñòa phöông seõ xuùc tieán vieäc phoái hôïp hoaït ñoäng truyeàn giaùo. Giöõa caùc toå chöùc truyeàn giaùo, phaûi coù UÛy Ban ñeå thoûa thuaän ñöa ra moät vaøi phöông theá chung, haàu phuïc vuï vieäc truyeàn giaùo. Saéc leänh cuõng nhaán maïnh caàn phaûi bieåu döông coâng giaùo tính thaät söï cuûa vieäc truyeàn giaùo baèng caùch vöôït qua moïi tính caùch rieâng tö cuõng nhö moïi hình thöùc laán aùp quyeàn haønh. (Trôû laïi ñaàu trang)