Moät Cuoäc Haønh Trình Thieâng Lieâng

Tìm hieåu khoùa linh thao theo thaùnh I-nhaõ

Linh Muïc Ñinh Vaên Trung, SJ, Vieät Nam

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

II. CHIEÂM NIEÄM
ÑEÅ ÑAÏT ÑÖÔÏC TÌNH YEÂU
(s. 230-237)

Saùch Linh thao ñaët baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu, tieáp lieàn vaøo Tuaàn Boán, nhöng khoâng noùi noù thuoäc veà Tuaàn Boán. Bôûi ñaáy coù nhöõng ngöôøi cho raèng noù laø moät taøi lieäu phuï theâm, khoâng thuoäc veà tieán trình cuûa khoùa Linh thao. Tuy nhieân theo truyeàn thoáng töø xöa, vôùi nhöõng chöùng nhaân nhö Nadal, Polanco, Gonzalez Davila vaø vôùi nhöõng baèng côù nhö baûn "Directorium Granatense", baûn chæ ñaïo naêm 1591, baûn chæ ñaïo chính thöùc naêm 1599, thì baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu ñöôïc ñaët vaøo Tuaàn Boán, vaø nhaát laø ôû vaøo thôøi gian cuoái cuûa Tuaàn naøy. Rieâng vieäc ñaët baøi chieâm nieäm vaøo cuoái Tuaàn naøy coù theå gôïi yù raèng ngöôøi tónh taâm vöøa laøm xong Boán Tuaàn Linh thao, vaø baây giôø hoï söûa soaïn böôùc ra khoûi khung caûnh vaät lyù vaø xaõ hoäi khaù ñoùng kín cuûa nhöõng ngaøy tónh taâm ñeå trôû laïi ñôøi soáng thöôøng nhaät, vì theá baøi chieâm nieäm seõ giuùp hoï nhaän ra söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa trong caùc vaät thuï taïo, trong moâi tröôøng soáng, trong chính cuoäc ñôøi hoï, trong chính con ngöôøi hoï ñeå, nhö maøo ñaàu hai cuûa baøi chieâm nieäm noùi, hoï coù theå "trong moïi söï, yeâu meán vaø phuïng söï Thieân Chuùa uy linh".

Baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu khoâng phaûi laø moät baøi chieâm nieäm Phuùc aâm nhö nhöõng baøi chieâm nieäm trong suoát caùc Tuaàn Hai, Ba vaø Boán. Nhöng, tröø vieäc baøi naøy khoâng chia ra thaønh nhöõng ñieåm töông öùng vôùi ba vieäc xem, nghe, nhìn, noù coù nhöõng neùt lôùn cuûa chieâm nieäm Phuùc aâm laø xem, nhìn, ngaém (Thieân Chuùa trong caùc vaät thuï taïo vaø caùc vaät thuï taïo trong Thieân Chuùa) vaø trôû veà "suy nghó nôi toâi" (s. 234,1; 235,3; 236,2; 237,2).

Moät chuù thích cuûa baøi chieâm nieäm. - Baøi chieâm nieäm, tröôùc khi ñi vaøo vaán ñeà chieâm nieäm, coù neâu ra moät chuù thích goàm hai ñieåm nhaèm giuùp hieåu roõ hôn noäi dung cuûa baøi.

- Ñieåm moät: tình yeâu phaûi ñaët vaøo trong caùc vieäc laøm hôn laø vaøo trong nhöõng lôøi noùi. Ñieåm naøy seõ gaëp laïi ôû maøo ñaàu hai: xin ôn phuïng söï Thieân Chuùa.

- Ñieåm hai: tình yeâu coát ôû söï thoâng truyeàn hoã töông, nghóa laø "ngöôøi yeâu thì trao taëng vaø thoâng truyeàn cho ngöôøi mình yeâu caùi mình coù hoaëc trong soá nhöõng caùi mình coù hay coù theå". Ñieåm naøy seõ laø troïng taâm cuûa noäi dung baøi chieâm nieäm, vaø caùch rieâng, veà phía ngöôøi tónh taâm, noù ñöôïc goàm toùm hoaëc coâ ñoïng trong kinh nguyeän daâng hieán ôû ñieåm chieâm nieäm moät, nhö seõ thaáy sau.

1. Phaàn nhaäp ñeà

Cuõng nhö caùc baøi suy ngaém khaùc trong caû boán Tuaàn ñeàu baét ñaàu baèng lôøi nguyeän vaén, baøi chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu baét ñaàu baèng: "Lôøi nguyeän thöôøng leä." Nhöng coù moät ñieàu hôi khaùc laï laø baøi naøy duøng cuïm töø "lôøi nguyeän thöôøng leä" thay vì cuïm töø "lôøi nguyeän chuaån bò" hoaëc "lôøi nguyeän chuaån bò thöôøng leä". Caùc baøi suy nieäm cuûa Tuaàn Nhaát ñeàu duøng cuïm töø "lôøi nguyeän chuaån bò". ÔÛ Tuaàn Hai, baøi Vöông quoác cuõng duøng cuïm töø ñoù, nhöng hai baøi chieâm nieäm ñaàu tieân, töùc baøi Nhaäp theå vaø Giaùng sinh, theâm töø thöôøng leä thaønh "lôøi nguyeän chuaån bò thöôøng leä". Ñeán baøi chieâm nieäm ba vaø naêm, töø thöôøng leä laïi bieán maát (baøi boán khoâng noùi gì tôùi lôøi nguyeän naøy, maø chæ nhaéc raèng haõy laøm nhö ôû baøi taäp ba). Töø thöôøng leä taùi xuaát hieän ôû baøi Hai laù côø hieäu, baøi Ba haïng ngöôøi. Tuaàn Ba vaø Boán cuõng duøng cuïm töø "lôøi nguyeän chuaån bò thöôøng leä" (s. 190,2 ; 200,2 ; 218,2).

Theo ñieàu vöøa noùi treân, töø Tuaàn Hai trôû ñi môùi xuaát hieän töø thöôøng leä ñaët theâm vaøo cuïm töø "lôøi nguyeän chuaån bò". Ñaøng khaùc chæ coù hai caùch duøng: hoaëc duøng "lôøi nguyeän chuaån bò", hoaëc duøng "lôøi nguyeän chuaån bò thöôøng leä", chöù khoâng coù "lôøi nguyeän thöôøng leä" nhö ôû baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu. Söï khaùc bieät naøy khoâng coù gì laø quan troïng, nhöng cuõng xin nhaéc ñeán laø vì coù theå coi ñaây nhö moät daáu chæ raèng baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu khoâng naèm ít laø ôû Tuaàn Nhaát - moät soá ngöôøi nghó raèng coù theå laøm baøi naøy ngay ôû Tuaàn Nhaát.

Maøo ñaàu moät: caáu taïo nôi choán.

Khung caûnh ñeå caàu nguyeän laø thieân ñaøng: ngöôøi tónh taâm ñang ôû trong ñoù, tröôùc nhan Thieân Chuùa, tröôùc söï hieän dieän cuûa caùc thieân thaàn vaø caùc thaùnh cuûa Ngaøi. Söï caáu taïo nôi choán ôû ñaây coù ñieåm gioáng vôùi söï caáu taïo nôi choán cuûa baøi Ba haïng ngöôøi, vì ôû ñoù ngöôøi tónh taâm cuõng nhìn thaáy mình ôû tröôùc maët Thieân Chuùa vaø taát caû caùc thaùnh cuûa Ngaøi (s. 151). Nhöng beân caïnh caùi gioáng nhau, coù caùi khaùc nhau. Baøi Ba haïng ngöôøi chæ nhaéc ñeán caùc thaùnh vaø boû qua caùc thieân thaàn, laïi cuõng chæ döøng laïi ôû söï nhaéc ñeán söï coù maët cuûa caùc thaùnh chöù khoâng noùi gì theâm veà caùc Ngaøi. Baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu noùi ñeán söï hieän dieän khoâng nhöõng cuûa caùc thaùnh maø coøn cuûa caùc thieân thaàn; hôn nöõa, caùc thieân thaàn vaø caùc thaùnh ñöôïc hình dung laø ñang haønh ñoäng giuùp ngöôøi tónh taâm: caùc ngaøi ñang ôû trong töông giao ñaày thieän caûm vaø yeâu thöông ñoái vôùi hoï qua Thieân Chuùa, vì caùc ngaøi ñang thænh hoä cho hoï. Söï hieäp thoâng giöõa caùc ngaøi vaø hoï laø ñieàu roõ raøng, vaø saùng kieán hieäp thoâng naøy laø cuûa caùc ngaøi. Cuõng neân nhaéc ñeán phaàn taâm söï cuûa baøi taäp hai veà toäi thuoäc Tuaàn Nhaát, ôû ñoù coù noùi ñeán moái quan heä tích cöïc cuûa caùc thieân thaàn vaø caùc thaùnh ñoái vôùi hoï, maëc duø hoï laø keû toäi loãi ñaùng chòu phaït: caùc thieân thaàn laø löôõi göôm cuûa pheùp coâng thaúng cuûa Thieân Chuùa, ñaõ chòu ñöïng hoï, gìn giöõ hoï vaø caàu nguyeän cho hoï (s. 60,2-3).

Söï kieän caùc thaàn thaùnh ñang thænh hoä cho ngöôøi tónh taâm, nhaán maïnh theâm tính caùch quan troïng cuûa chính ñieàu maø hoï muoán vaø ñi tìm trong vieäc chieâm nieäm, nhöõng ñieàu naøy seõ ñöôïc neâu roõ ôû maøo ñaàu hai vaø ôû kinh nguyeän daâng hieán ôû cuoái ñieåm chieâm nieäm moät.

Maøo ñaàu hai: Ôn xin.

Söï bieát beân trong, nhö ñaõ coù dòp giaûi thích, hieåu laø söï bieát saâu xa, thaáu ñaùo. Ôn laønh cuûa Thieân Chuùa maø chuùng ta ñaõ lónh nhaän, thaät laø to lôùn, nhöng chuùng ta khoâng nghó tôùi hoaëc khoâng bieát ñeán, hoaëc chæ bieát moät caùch hôøi hôït, vì theá chuùng ta xin Thieân Chuùa ban cho chuùng ta coù ñöôïc caùi bieát saâu xa veà noù.

"Ñeå, do nhaän ra noù caùch troïn veïn, toâi coù theå, trong moïi söï, yeâu meán vaø phuïng söï Thieân Chuùa uy linh." Vieäc nhaän ra caùch troïn veïn ôn laønh to lôùn cuûa Thieân Chuùa, laø ñieàu maø ngöôøi tónh taâm phaûi coù ñeå, nhö baûn vaên noùi roõ, hoï coù theå yeâu meán vaø phuïng söï Thieân Chuùa trong moïi söï. Töø moïi söï ôû ñaây hieåu laø taát caû nhöõng gì maø Thieân Chuùa ban cho hoï nhö nhöõng taëng vaät cuûa tình yeâu, nhö seõ thaáy ôû phaàn chieâm nieäm. Noùi yeâu meán Thieân Chuùa trong moïi söï, bôûi vì, ñeå phuø hôïp vôùi caâu chuù thích ôû ñaàu baøi chieâm nieäm noùi raèng tình yeâu giöõa hai ngöôøi coát ôû söï trao taëng vaø chia seû cho nhau, ngöôøi tónh taâm khi nhìn thaáy hay höôûng duïng caùc vaät thuï taïo, hoï nhaän raèng chuùng laø nhöõng caùi toát laønh maø Thieân Chuùa thoâng ban cho hoï; hôn nöõa, nhö seõ thaáy ôû phaàn chieâm nieäm, hoï yeâu meán Thieân Chuùa trong moïi söï, vì hoï nhaän ra söï hieän dieän thaân aùi cuûa Ngaøi nôi chuùng, vaø vì chuùng xuaát phaùt töï Ngaøi xeùt nhö nguoàn goác cuûa moïi söï toát laønh. Veà vieäc phuïng söï Thieân Chuùa trong moïi söï, cuõng chuù thích ôû ñaàu baøi chieâm nieäm ñaõ noùi raèng tình yeâu coát ôû nhöõng vieäc laøm hôn laø ôû nhöõng lôøi noùi, vaäy phuïng söï Thieân Chuùa chính laø yeâu meán Ngaøi baèng caùc vieäc laøm. Ngöôøi tónh taâm phuïng söï Thieân Chuùa trong moïi söï khi hoï tìm ra thaùnh yù Ngaøi nôi chuùng vaø söû duïng chuùng theo thaùnh yù Ngaøi nhaèm laøm thoûa loøng Ngaøi vaø laøm raïng danh Ngaøi.

Moät chuù thích nhoû: ôû caùc baøi suy ngaém cuûa Tuaàn Hai, Ñöùc Kitoâ laø Ñaáng maø ngöôøi tónh taâm yeâu meán, phuïng söï, noi göông, coøn ôû baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu thì thay vì Ñöùc Kitoâ, laïi laø Thieân Chuùa: "Yeâu meán vaø phuïng söï Thieân Chuùa uy linh." vaø coù leõ cuõng vì noùi ñeán Thieân Chuùa, neân baøi chieâm nieäm naøy chæ giöõ laïi hai yù töôûng yeâu meán vaø phuïng söï, vaø boû qua yù töôûng noi göông. Tuy nhieân, nhö seõ thaáy, ñieåm chieâm nieäm moät coù nhaéc rieâng ñeán coâng cuoäc cöùu chuoäc, moät coâng cuoäc ñöôïc "quy cho" (appropriation) Ñöùc Kitoâ.

2. Phaàn chieâm nieäm vaø taâm söï

Ñieåm moät: caùc ôn laønh nhaän ñöôïc.

Maøo ñaàu hai ñaõ nhaéc ñeán ôn laønh thaät lôùn lao maø Thieân Chuùa ban cho; vaäy ñieåm chieâm nieäm moät naøy baûo ngöôøi tónh taâm haõy nhôù laïi nhöõng ñieàu hoï ñaõ nhaän ñöôïc. Nhöõng ñieàu naøy chia thaønh ba loaïi:

Chuùng ta xeùt qua veà nhöõng ôn ñoù.

Veà aân hueä thuoäc coâng cuoäc taïo thaønh, ngöôøi tónh taâm coù theå nhôù laïi baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng veà vieäc con ngöôøi ñöôïc döïng neân ñeå taùn döông, toân kính vaø phuïng söï Thieân Chuùa, vaø nhôø ñoù maø hoï cöùu linh hoàn mình; hoï ñaõ nhaän ra söï troïng ñaïi vaø vinh döï cuûa ba vieäc taùn döông, toân kính vaø phuïng söï Thieân Chuùa; hoï cuõng ñaõ nhaän ra caùi haïnh phuùc voâ song maø hoï seõ ñöôïc höôûng nhôø ôû söï cöùu roãi mình baèng söï thöïc thi nhieäm vuï kia - ñaây laø söï ñoøi hoûi thuoäc phía hoï ñeå hoï ñoùn nhaän ôn cöùu ñoä laø ôn ban khoâng cuûa Thieân Chuùa. Cuõng nhö moïi ngöôøi, ngöôøi tónh taâm khoâng coù quyeàn choïn ñöôïc sinh ra vaø hieän höõu ñeå nhaän ôn goïi vaø vaän meänh cao caû treân, vì laøm gì hoï coù theå coù haønh vi choïn löïa khi chöa hieän höõu! Vaäy chính Thieân Chuùa, do tình yeâu voâ cuøng cuûa Ngaøi, ñaõ töï ñôøi ñôøi muoán cho hoï hieän höõu vaøo thôøi gian naøy ñaây treân maët ñaát naøy. Khoâng phaûi Ngaøi chæ cho hoï xuaát hieän trong thôøi gian maáy chuïc naêm ñeå roài tan bieán trong coõi hö voâ, nhöng laø ñeå hoï seõ ñi vaøo vónh cöûu vaø höôûng haïnh phuùc voâ bieân. Lôøi Thieân Chuùa phaùn vôùi daân Israel xöa aùp duïng ñöôïc cho hoï: "Töø ñôøi ñôøi Ta ñaõ yeâu con" (Gr 31,3).

Sau khi suy veà aân hueä laø ñöôïc Thieân Chuùa döïng neân, ngöôøi tónh taâm coù theå suy nghó roäng ra veà vieäc muoân vaät ñöôïc döïng neân cho hoï. ÔÛ ñaây hoï nhôù laïi lôøi hoï tuyeân xöng trong kinh Tin kính: "Toâi tin coù moät Thieân Chuùa, Ngaøi laø Cha toaøn naêng, laø Ñaáng Taïo thaønh trôøi ñaát, moïi vaät höõu hình vaø voâ hình." Neáu trong Tuaàn Nhaát, caùc vaät thuï taïo bò nhìn döôùi khía caïnh ñen toái: thung luõng nöôùc maét, thaân xaùc hö thoái vaø xaáu xa, con ngöôøi ví nhö moät ung nhoït, v.v., thì, traùi laïi, ôû baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu, chuùng ñöôïc coi nhö ôû trong vöôøn Eñen ñaõ ñöôïc taùi taïo nhôø caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Ñöùc Kitoâ. Caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Ngaøi ñaõ cöùu ñoä toaøn theå nhaân loaïi vaø vuõ truï ñeå taát caû trôû neân "trôøi môùi ñaát môùi". Ngöôøi tónh taâm coù theå nhôù laïi baøi töôøng thuaät trong hai chöông ñaàu cuûa saùch Saùng theá veà coâng trình taïo thaønh vuõ truï maø Thieân Chuùa ñaõ thöïc hieän. Moïi vaät ñeàu do quyeàn naêng cuûa Ngaøi maø xuaát hieän: "Thieân Chuùa phaùn: "Haõy coù aùnh saùng!" vaø lieàn coù aùnh saùng" (St 1,3). Theo saùch Coâng vuï caùc toâng ñoà, thaùnh Phaoloâ ñaõ ñöùng giöõa Hoäi ñoàng ôû Ateâna maø tuyeân boá: "Thieân Chuùa ñaõ döïng neân vuõ truï vaø taát caû nhöõng gì ôû trong ñoù" (Cv 17,24). Trong thö göûi caùc tín höõu Roâma, oâng vieát: "Thieân Chuùa goïi vaøo hieän höõu caùi khoâng hieän höõu" (Rm 4,17). Phuùc aâm theo thaùnh Gioan daønh coâng vieäc taïo thaønh cho Ngoâi Lôøi: "Moïi vaät ñaõ do Ngaøi döïng neân, vaø khoâng vaät gì ñaõ coù maø laïi khoâng do Ngaøi" (Ga 1,3), nhöng Ngoâi Lôøi cuõng laø Thieân Chuùa (1,1). Thaùnh Phaoloâ noùi roõ veà Ngoâi Cha vaø Ngoâi Con: "Chuùng ta chæ coù moät Thieân Chuùa vaø chuùng ta ñi ñeán vôùi Ngaøi; vaø chæ coù moät Chuùa laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ, nhôø Ngaøi maø coù muoân vaät, vaø nhôø Ngaøi maø chuùng ta hieän höõu" (1 Cr 8,6).

Sau khi keå laïi vieäc Thieân Chuùa döïng neân aùnh saùng, saùch Saùng theá vieát: "Thieân Chuùa thaáy aùnh saùng laø toát" (St 1,4). Cuõng vaäy, Thieân Chuùa thaáy ñaát lieàn, bieån caû, thaûo moäc, hoa quaû, caàm thuù, v.v, do Ngaøi döïng neân, ñeàu toát; vaø ngaøy thöù saùu, sau khi döïng neân con ngöôøi, "Ngaøi nhìn xem taát caû nhöõng caùi Ngaøi ñaõ laøm, Ngaøi thaáy laø raát toát" (1,31). Thaùnh Phaoloâ cuõng vieát: "Taát caû nhöõng vaät Thieân Chuùa ñaõ döïng neân laø toát" (1 Tm 4,4). Taùc giaû saùch Huaán ca khen caùc coâng trình cuûa Thieân Chuùa laø ñeïp: "Ñeïp bieát bao heát caùc coâng trình cuûa Thieân Chuùa!" (Hc 39,16).

Theo saùch Chaâm ngoân, nhöõng coâng trình cuûa Thieân Chuùa laø nhöõng coâng trình cuûa khoân ngoan vaø cuûa trí tueä: "Thieân Chuùa ñaõ döïng neân ñòa caàu do khoân ngoan, laøm cho caùc taàng trôøi ñöôïc vöõng chaõi do trí tueä" (Cn 3,19); thaùnh vònh cuõng ca tuïng: "Laïy Chuùa, nhöõng coâng trình cuûa Chuùa nhieàu bieát bao! Chuùa ñaõ laøm neân taát caû theo söï khoân ngoan" (Tv 103,24). Theo thaùnh Phaoloâ, nhöõng coâng trình cuûa Chuùa bieåu loä quyeàn naêng vaø thaàn tính cuûa Ngaøi: "Quaû thaät, keå töø buoåi taïo thaønh vuõ truï, nhöõng caùi toaøn haûo cuûa Ngaøi maø maét khoâng thaáy, töùc quyeàn naêng vónh cöûu vaø thaàn tính, thì trí khoân nhìn thaáy trong caùc coâng trình cuûa Ngaøi" (Rm 1,20). Thöïc vaäy, maët trôøi choùi chang aám aùp, maët traêng chieáu saùng huyeàn mô, caùc vì sao laáp laùnh giöõa thanh khoâng bao la cuûa ñeâm toái, ñaïi döông baùt ngaùt meânh moâng, nuùi ñoài truøng truøng ñieäp ñieäp, nhöõng ñoùa hoa töôi thaém toûa höông trong gioù maùt ban mai, nhöõng traùi caây naëng tróu treân caønh, nhöõng caùnh böôùm saëc sôõ chaäp chôøn nôi ñoàng noäi, baày chim hoùt líu lo trong naéng sôùm, ñaøn caù tung taêng bôi loäi döôùi khe, v.v., taát caû ñeàu tuyeät dieäu. Ngay saùnh vôùi moät boâng hueä ngoaøi ñoàng, nhö Chuùa ñaõ noùi, "Chính vua Saloâmoân trong caûnh vinh hieån nhaát cuõng khoâng maëc ñeïp baèng" (Mt 6, 29). Coøn phaûi theâm raèng caùc vaät thuï taïo trong vuõ truï, do coâng cöùu chuoäc cuûa Ñöùc Kitoâ, ñöôïc thaàn hoùa tuøy theo möùc ñoä khaû naêng tieáp thuï cuûa chuùng, vaø chuùng ñöôïc tuï hôïp laïi döôùi quyeàn laõnh ñaïo cuûa Ngaøi (Ep 1,10), ñöôïc ôn laøm laønh vôùi Thieân Chuùa (Cl 1,20), vaø chuùng cuõng seõ ñöôïc tham döï caùch naøo ñoù vaøo vinh quang caùnh chung cuûa con caùi Thieân Chuùa (x. Rm 18,19-22) trong caûnh trôøi môùi ñaát môùi.

Nhöõng vaät thuï taïo cuûa Thieân Chuùa ñeàu toát, ñeïp vaø quyù. Vaäy Ngaøi ñaõ döïng neân chuùng nhö theá cho moïi ngöôøi noùi chung vaø cho moãi ngöôøi noùi rieâng. Theo saùch Saùng theá, Thieân Chuùa phaùn vôùi toå toâng nhaân loaïi raèng "Caùc ngöôi haõy sinh con ñeû caùi cho nhieàu, haõy laøm ñaày traùi ñaát vaø haõy thoáng trò noù. Haõy cheá phuïc caù döôùi bieån, chim treân trôøi vaø moïi thuù vaät soáng ñoäng treân ñaát /.../ Naøy ñaây Ta ban cho caùc ngöôi moïi thöù rau coû, chuùng seõ naûy sinh treân khaép maët ñaát, vaø moïi caây coái, chuùng coù quaû ñeå sinh gioáng: ñoù laø löông thöïc cuûa caùc ngöôi" (St 1, 28-29).

Khoâng keå vuõ truï bao la vôùi tinh caàu nhaät nguyeät, nhöõng caùi ôû gaàn chuùng ta hôn, nhö cuûa aên, ñoà uoáng, aùo maëc, cuõng laø do Thieân Chuùa treân trôøi ban cho (x. Mt 6,33). Ngay ñeán khí trôøi maø chuùng ta hít thôû vaø ít khi chuùng ta nghó ñeán söï caàn thieát cuûa noù, cuõng laø aân hueä hay taëng vaät cuûa Thieân Chuùa. Bôûi ñaáy khi nhìn vaøo caùc vaät thuï taïo, chuùng ta khoâng theå khoâng nghó ñeán tình yeâu cuûa Ngaøi, tình yeâu vónh cöûu, nhö thaùnh vònh nhaéc ñi nhaéc laïi:

Tôùi ñaây, chuùng ta nghó ñeán ñòa vò cuûa con ngöôøi. Theo saùch Saùng theá, con ngöôøi laø toät ñænh cuûa coâng vieäc Thieân Chuùa taïo thaønh vuõ truï. Con ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa cho laøm chuû vaïn vaät hoaëc laøm quaûn gia cuûa Thieân Chuùa ñeå cai quaûn chuùng. Añam, toå toâng loaøi ngöôøi vaø ñaïi dieän loaøi ngöôøi, ñöôïc döïng neân töø buøn ñaát; ñieàu naøy gôïi yù raèng con ngöôøi coù lieân heä vôùi caùc vaät thuï taïo khaùc treân ñòa caàu. Nhöng ñaøng khaùc Añam nhaän ñöôïc hôi thôû cuûa chính Thieân Chuùa thôû vaøo ñeå thaønh con ngöôøi soáng, con ngöôøi goàm coù hai phaàn theå xaùc vaø taâm linh. Con ngöôøi ñöôïc döïng neân theo hình aûnh cuûa Thieân Chuùa. Vôùi lyù trí vaø söï töï do maø Thieân Chuùa ban cho, con ngöôøi vöôït treân caùc vaät thuï taïo khaùc treân ñòa caàu, vaø laø ñaàu cuûa "coäng ñoàng caùc vaät thuï taïo"; cuõng vì coù lyù trí, con ngöôøi coù söï lieân heä ñaëc bieät vôùi Thieân Chuùa, vaø caùc vaät thuï taïo khaùc phaûi nhôø con ngöôøi laøm trung gian ñeå höôùng veà Thieân Chuùa laø Ñaáng Taïo hoùa. Vì theá thaùnh vònh ca tuïng tình yeâu thöông ñaëc bieät maø Thieân Chuùa daønh cho con ngöôøi:

Treân kia ñaõ nhaéc ñeán haïnh phuùc vónh cöûu maø con ngöôøi ñöôïc döïng neân ñeå höôûng thuï. Vaäy noùi ñeán haïnh phuùc vónh cöûu thì phaûi noùi ñeán ôn cöùu chuoäc. Nhaân loaïi ngay töø thuôû ban ñaàu ñaõ phaïm toäi vaø ñeå luïy cho heát caùc theá heä veà sau: töông quan thaân aùi vôùi Thieân Chuùa bò caét ñöùt, töùc söï coâng chính nguyeân thuûy cuûa con ngöôøi khoâng coøn nöõa, con ngöôøi laâm vaøo voøng duïc voïng (concupiscence) vaø phaûi cheát laø lìa boû Thieân Chuùa. Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi: "Moïi ngöôøi cheát nôi Añam" (1 Cr 15,22). Nhöng Thieân Chuùa khoâng ñeå con ngöôøi ôû trong tình traïng ñaùng thöông ñoù. Ngaøi ban ôn cöùu chuoäc baèng vieäc cho Con moät cuûa Ngaøi giaùng traàn vaø chòu cheát treân Thaùnh giaù. Trong kinh Tin kính, moïi tín höõu tuyeân xöng: "Vì loaøi ngöôøi chuùng toâi vaø ñeå cöùu chuoäc chuùng toâi, Ngöôøi ñaõ nhaäp theå/.../ Ngöôøi chòu ñoùng ñinh vaøo thaäp giaù vì chuùng toâi." Nhôø ôû söï cöùu chuoäc baèng maùu cuûa Con Thieân Chuùa, con ngöôøi ñöôïc tha toäi vaø nhaän laïi söï coâng chính ñaõ maát: ñöôïc höôûng söï thaân maät vôùi Thieân Chuùa, ñöôïc laøm con caùi Ngaøi, ñöôïc Ngaøi ngöï trò trong linh hoàn, ñöôïc tham döï söï soáng thaàn linh cuûa Ngaøi, v.v. Vì theá môùi baûo laø con ngöôøi ñöôïc taùi sinh. Sau cuøng cuõng neân nhaéc ñeán nhöõng ôn khaùc lieân quan ñeán ôn cöùu chuoäc, nhö ôn Chuùa Thaùnh Thaàn, caùc pheùp bí tích, Giaùo hoäi, v.v.

Vaäy coâng cuoäc cöùu ñoä laø bieåu loä heát möùc tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi con ngöôøi. Maàu nhieäm cöùu chuoäc laø chính maàu nhieäm tình yeâu. Ñaây laø tình yeâu cuûa Ñöùc Chuùa Cha: "Ngaøi ñaõ yeâu thöông theá gian ñeán noãi ban con moät cuûa Ngaøi" (Ga 3,16; x. 17,23; 1 Ga 4, 9; Rm 5,8; 8,39; Ep 1,3-6; 2,4; Cl 1,13). Ñaây cuõng laø tình yeâu cuûa Ñöùc Kitoâ: "Con Thieân Chuùa ñaõ yeâu toâi vaø noäp mình vì toâi" (Gl 2,20; x. Ep 5,2.25; Ga 10,11; 1 Ga 3,16; Kh 1,5).

Khi suy veà ôn cöùu chuoäc, ngöôøi tónh taâm coù dòp nhôù laïi caû boán Tuaàn cuûa khoùa Linh thao: ôû Tuaàn Nhaát, con ngöôøi toäi loãi ñöôïc ôn tha thöù nhôø caùi cheát cuûa Chuùa Cöùu theá, ôû ba Tuaàn tieáp theo, hoï ñaõ suy ngaém veà cuoäc soáng traàn theá cuûa Ñöùc Kitoâ, Ñaáng ñaõ soáng giöõa vaø vôùi loaøi ngöôøi ñeå thöïc hieän söù meänh cöùu ñoä.

Veà caùc taëng vaät rieâng, chuùng laø nhöõng ôn sieâu nhieân vaø töï nhieân; goïi laø rieâng laø vì hoaëc chuùng ñöôïc Thieân Chuùa chæ ban cho moät caù nhaân naøo thoâi, hoaëc chuùng ñöôïc Thieân Chuùa ban cho caù nhaân ñoù ôû möùc ñoä khoâng gioáng nhöõng möùc ñoä maø nhöõng ngöôøi khaùc nhaän ñöôïc. Moät vaøi ví duï veà ôn rieâng: chæ moät mình Ñöùc Maria ñöôïc ôn voâ nhieãm nguyeân toäi vaø ñöôïc choïn laøm meï Ñaáng Cöùu theá; chæ moät mình thaùnh Phaoloâ môùi ñöôïc ôn trôû laïi caùch laï thöôøng treân ñöôøng ñi Ñama, vaø ñöôïc choïn laøm toâng ñoà caùch ñaëc bieät nhö saùch Coâng vuï caùc toâng ñoà töôøng thuaät. Vaäy, sau khi nhaéc ñeán nhöõng aân hueä lieân quan ñeán vieäc taïo thaønh vaø vieäc cöùu chuoäc, ñieåm chieâm nieäm moät keå theâm loaïi aân hueä ñöôïc goïi laø nhöõng taëng vaät rieâng. Ngöôøi tónh taâm seõ nhôù ñeán hoaëc nhaän ra chuùng baèng vieäc oân laïi dó vaõng hoaëc nhìn ngay vaøo hieän taïi cuûa ñôøi mình. Coù theå vieäc nhôù ñeán maáy ôn nhoû vaø cuï theå laïi kích ñoäng maïnh taâm hoàn hoï. Cuõng khoâng phaûi laø thöøa neáu hoï nhôù laïi nhöõng baøi suy nieäm veà toäi ôû Tuaàn Nhaát, ôû ñoù hoï thaáy mình, tuy laø keû toäi loãi, nhöng khoâng bò soá phaän baát haïnh nhö bao ngöôøi toäi loãi khaùc, hoï coøn ñang ñöôïc soáng ñeå coù dòp söûa mình vaø trôû veà vôùi Thieân Chuùa.

Vaøi ôn rieâng khaùc raát deã nhaän ra, nhö nhöõng taøi naêng naøy hay naêng khieáu noï, nhöõng ôn soi saùng, nhöõng tình caûm ñaïo ñöùc, söï xaùc tín toân giaùo, v.v.; ngay vieäc ñang coù giôø phuùt vaø nôi choán naøy ñeå caàu nguyeän vaø suy ngaém veà tình yeâu cuûa Thieân Chuùa, cuõng laø moät ôn rieâng, vì Thieân Chuùa khoâng ban cho moïi ngöôøi hay nhieàu ngöôøi. Söï kieän hoï ñöôïc chòu bí tích Thanh taåy ñeå gia nhaäp Giaùo hoäi cuõng laø moät thöù ôn rieâng neáu so saùnh vôùi tröôøng hôïp bieát bao nhieâu ngöôøi ñang soáng ngoaøi Giaùo hoäi; chính ôû trong Giaùo hoäi maø hoï nhìn nhaän vaø tuyeân xöng tình yeâu voâ bieân cuûa Thieân Chuùa ñöôïc bieåu loä trong coâng cuoäc taïo thaønh vaø cöùu chuoäc. Vaäy nhöõng taëng vaät rieâng maø Thieân Chuùa ban cho hoï goùp phaàn laøm neân ñaëc ñieåm cuoäc ñôøi hoï.

Sau khi baûo haõy nhôù ñeán ba loaïi ôn noùi treân kia, baûn vaên noùi tieáp laø haõy suy nghó kyõ veà nhöõng ôn ñoù. Neân nhaéc laïi laø ôû baøi taäp hai cuûa Tuaàn Nhaát veà toäi, toâi ñaõ nhôù laïi heát caùc toäi ñaõ phaïm choáng laïi Thieân Chuùa, vaø toâi ñaõ suy nghó kyõ veà chuùng. Toâi suy nghó kyõ veà caùc aân hueä cuûa Thieân Chuùa, vaø, nhö baûn vaên nhaéc roõ, suy nghó vôùi taâm tình yeâu meán thieát tha, bôûi leõ ñaây laø suy nghó tröôùc maët Thieân Chuùa, Ñaáng ban taëng, vaø tröôùc maët caùc thaàn thaùnh cuûa Ngaøi laø nhöõng vò ñang thænh hoä cho toâi. Toâi suy veà soá löôïng to lôùn cuûa caùc aân hueä vaø taëng vaät nhaän ñöôïc; vaø taát caû nhöõng aân hueä vaø taëng vaät naøy maø ôû ñaây goïi chung laø ôn, ñöôïc xeùt theo ba khía caïnh: hoaëc ñoù laø nhöõng caùi Thieân Chuùa laøm cho toâi, hoaëc ñoù laø nhöõng caùi Thieân Chuùa coù vaø Ngaøi ban cho toâi, hoaëc chính laø Höõu theå Ngaøi ñöôïc thoâng truyeàn cho. Coù theå ñöa ra moät gôïi yù thoaùng qua: vaïn vaät trong vuõ truï maø, theo saùch Saùng theá, Thieân Chuùa döïng neân cho con ngöôøi, ñoù laø nhöõng caùi Thieân Chuùa laøm cho toâi; nhöõng caùi nôi baûn thaân toâi, vaø laø nhöõng caùi ñöôïc coi nhö phaûn aùnh nhöõng öu phaåm cuûa Thieân Chuùa, nhö söï hieåu bieát, söï töï do, v.v., ñoù laø nhöõng caùi Thieân Chuùa coù vaø Ngaøi ban cho toâi. Veà chính Höõu theå Ngaøi ñöôïc thoâng truyeàn cho toâi, phaûi nhaéc ñeán söï kieän laø, do aân suûng thaùnh hoùa maø Ngaøi ban cho toâi qua coâng trình cöùu chuoäc cuûa Ñöùc Kitoâ, toâi ñöôïc laøm con caùi Ngaøi, ñöôïc tham döï söï soáng thaàn linh cuûa Ngaøi; mình vaø maùu Ñöùc Kitoâ, toâi ñöôïc tieáp nhaän qua bí tích Thaùnh Theå, v.v.

Khi noùi raèng Thieân Chuùa ban mình Ngaøi cho toâi, baûn vaên theâm: "Bao nhieâu coù theå theo yù ñònh thaàn linh cuûa Ngaøi." Noùi "Bao nhieâu coù theå" ñeå nhaán maïnh söï lôùn lao cuûa tình yeâu cuûa Thieân Chuùa: Ngaøi muoán ban ôû möùc toái ña, mieãn laø toâi, con ngöôøi höõu haïn, coù theå tieáp nhaän; noùi "theo yù ñònh cuûa thaàn linh cuûa Ngaøi" ñeå giaùn tieáp nhaéc laïi nhöõng ôn rieâng maø Ngaøi ban cho moãi ngöôøi, vaø ñieàu naøy thuoäc thaùnh yù nhieäm maàu cuûa Ngaøi.

Toùm laïi, Thieân Chuùa thoâng ban cho toâi chính höõu theå cuûa Ngaøi, chính söï soáng cuûa Ngaøi, cuøng vôùi muoân vaøn ôn sieâu nhieân, ôn tinh thaàn, ôn vaät chaát, laø vì Ngaøi yeâu toâi.

Treân ñaây, toâi nhìn vaøo Thieân Chuùa, toâi chieâm ngöôõng Ngaøi trong öùng xöû cuûa Ngaøi ñoái vôùi toâi: Ngaøi laø Ñaáng ban cho toâi muoân ôn vaø nhieàu loaïi ôn. Baây giôø toâi nhìn vaøo baûn thaân ñeå suy xeùt veà öùng xöû maø toâi phaûi coù ñeå ñaùp laïi öùng xöû cuûa Ngaøi. Vaäy vieäc daâng cho Thieân Chuùa con ngöôøi toâi cuøng vôùi taát caû nhöõng caùi gì laø cuûa toâi hay thuoäc veà toâi, vaø daâng vôùi taâm tình yeâu meán thieát tha - treân kia toâi ñaõ, vôùi taâm tình yeâu meán thieát tha, suy kyõ veà nhöõng ñieàu Thieân Chuùa laøm cho toâi - chính laø caùch toâi ñaùp laïi tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi toâi. Nhö theá laø aùp duïng ñuùng chuù thích veà luaät hay quy taéc veà tình yeâu giöõa hai beân, ñoøi coù söï thoâng chia vaø trao taëng cho nhau nhöõng caùi maø moãi beân coù. Leõ phaûi vaø söï coâng bình noùi ôû ñaây hieåu theo nghóa ñoù. Neáu nhìn roäng ra ngoaøi xaõ hoäi loaøi ngöôøi, chuùng ta coøn thaáy keû thuï aân laø keû maéc nôï ñoái vôùi aân nhaân, neân söï ñeàn ñaùp aân nhaân laø ñieàu thuoäc nghóa vuï, nhö luaân lyù töï nhieân vaãn coâng nhaän. Tuy nhieân, neân noùi theâm raèng yù nieäm ñeàn ñaùp naøy khoâng dieãn ñaït heát noäi dung cuûa tình yeâu hoã töông, maø chæ laø moät khía caïnh.

Ngöôøi tónh taâm ñaët mình trong töông giao tröïc tieáp vôùi Thieân Chuùa laø giaõi baøy vôùi Ngaøi taâm tình vaø yù ñònh cuûa mình qua lôøi nguyeän "Xin haõy laáy" döôùi ñaây maø ngöôøi ta quen goïi laø Kinh daâng hieán hoaëc Kinh daâng mình cuûa thaùnh I-nhaõ. Nhöng cuõng neân ñeå yù ñeán ñieàu naøy: baûn vaên khoâng baûo ngöôøi tónh taâm haõy ñoïc kinh daâng hieán ñoù, maø chæ khuyeân hoï haõy daâng mình vaø moïi söï cuûa mình cho Thieân Chuùa "nhö moät ngöôøi daâng hieán vôùi taâm tình yeâu meán thieát tha", vaø kinh daâng hieán ñoù laø cuûa ngöôøi naøy. Vaäy chaéc haún ñieàu naøy haøm yù raèng vieäc ngöôøi tónh taâm daâng hieán mình cho Thieân Chuùa laø vieäc laøm coù tính caùch hoaøn toaøn töï nguyeän, noù tuøy ôû taám loøng cuûa hoï ñoái vôùi Thieân Chuùa, noù vöôït ra ngoaøi coâng thöùc hoaëc khoâng bò goø boù trong moät coâng thöùc nhaát ñònh naøo. Kinh daâng hieán:

Chuùng ta tìm hieåu yù nghóa cuûa lôøi nguyeän naøy, vaø baét ñaàu vôùi hai töø laáy vaø nhaän trong caâu: "Xin haõy laáy, laïy Chuùa, vaø haõy nhaän." Baûn Thuû buùt duøng hai ñoäng töø tomar vaø recibir. Caû hai töø ñeàu chæ vieäc chuû theå duøng tay ñeå caàm laáy moät vaät. Rieâng nghóa cuûa töø recibir, nhaän, thì ñaõ roõ, coøn töø tomar thöïc ra cuõng coù nghóa naøy, nhöng noù coøn coù nghóa laø laáy. Ñieåm khaùc nhau veà yù nghóa laø laáy khoâng nhaát thieát haøm yù ngöôøi naøy trao cho (hoaëc daâng) ngöôøi kia moät vaät, coøn nhaän thì haøm yù naøy. Vaäy coù quyeàn nghó raèng vieäc duøng caû hai töø tomar (laáy) vaø recibir (nhaän) vôùi saéc thaùi yù nghóa khaùc nhau, laø moät caùch nhaán maïnh öôùc nguyeän daâng hieán cuûa ngöôøi tónh taâm. Neáu chuù yù ñeán söï khaùc nhau veà saéc thaùi yù nghóa, thì xem ra coù theå phaân tích theâm nhö sau. Khi noùi laáy laø coù yù giaùn tieáp nhaän quyeàn laøm chuû cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi moïi vaät thuï taïo (khoâng caàn phaûi ai daâng cho Ngaøi!); khi noùi nhaän laø coù yù nhaéc ñeán söï lieân heä giöõa hai chuû theå laø Thieân Chuùa vaø ngöôøi tónh taâm qua trung gian cuûa moät vaät ñöôïc trao, töùc caùi ñöôïc ñöa vaøo tay Thieân Chuùa laø do ngöôøi tónh taâm chuyeån tôùi. Vì theá ôû ñaây laáy chæ haønh vi Ñaáng xöû söï nhö vò Chuû teå hay Ñaáng Taïo hoùa; nhaän chæ vieäc Thieân Chuùa öùng xöû nhö moät Ñaáng ñoùn laáy quaø taëng hay leã vaät (töø phía ngöôøi tónh taâm). Duøng caû hai töø ñeå phoái hieäp caû hai yù vöøa neâu ra.

Ngöôøi tónh taâm daâng cho Thieân Chuùa "troïn caû töï do, trí nhôù, trí hieåu vaø troïn caû loøng muoán". Veà vieäc daâng söï töï do, chuù daãn naêm trong saùch Linh thao cuõng ñaõ noùi: "Daâng taát caû yù muoán vaø töï do cuûa mình cho Ngaøi ñeå [Ngaøi laø] Thieân Chuùa uy linh söû duïng con ngöôøi mình cuõng nhö moïi söï mình coù, theo nhö yù muoán raát thaùnh cuûa Ngaøi" (s. 5,1-2). Vaäy daâng söï töï do coát ôû, thay vì soáng vaø laøm theo yù rieâng hay sôû thích, töï yù choïn soáng vaø laøm theo nhö Thieân Chuùa muoán, hoaëc laøm taát caû nhöõng gì ñeïp loøng Ngaøi, nhö baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng ñaõ khuyeân duøng söï töï do löïa choïn ñeå chæ öôùc ao löïa choïn caùi gì daãn ñöa chuùng ta hôn ñeán cöùu caùnh ñôøi ngöôøi (s. 23,5-7), vaø baøi suy nieäm veà toäi cuûa Tuaàn Nhaát noùi ñeán vieäc caùc thaàn ñaõ khoâng duøng söï töï do cuûa mình ñeå toân kính vaø phuïng söï Thieân Chuùa (s. 50,4).

Veà trí nhôù, trí hieåu vaø loøng muoán, ñaây laø ba taøi naêng tinh thaàn hoaëc taâm lyù theo quan nieäm nhaân loaïi hoïc thôøi caùc giaùo phuï. Ba taøi naêng naøy ñöôïc coi nhö laø chuû yeáu laøm neân ñôøi soáng tinh thaàn. Vì theá daâng caû ba taøi naêng naøy coù nghóa laø daâng toaøn theå ñôøi soáng taâm linh.

Tieáp theo, ngöôøi tónh taâm daâng taát caû nhöõng gì hoï "coù vaø sôû höõu". Caâu naøy chæ laø nhaéc laïi yù töôûng ñaõ ñöôïc neâu ra lieàn tröôùc kinh nguyeän, nhö thaáy trong caâu ñaõ ñöôïc tröng daãn, töùc laø daâng cho Thieân Chuùa con ngöôøi mình cuøng vôùi taát caû nhöõng gì mình coù. Baûn vaên duøng hai ñoäng töø haber, coù, vaø poseer, sôû höõu hoaëc chieám höõu. Thöïc ra caû hai ñoäng töø Taây-ban-nha ñeàu coù chung moät nghóa chính laø coù, vaø trong thöïc teá chuùng coù theå ñöôïc duøng ñoåi cho nhau; tuy nhieân ôû moät soá tröôøng hôïp chuùng khaùc nhau veà chi tieát, veà saéc thaùi yù nghóa. Vaäy neáu muoán tìm söï khaùc nhau giöõa haber, coù, vaø poseer, sôû höõu, xem ra coù theå nhaän söï phaân bieät döôùi ñaây maø Roothaan ñaõ noùi tôùi. Noùi "nhöõng gì con coù" laø yù noùi nhöõng gì ôû chính baûn thaân, thuoäc linh hoàn cuõng nhö thuoäc theå xaùc (ví duï noùi coù tay coù chaân); coøn noùi sôû höõu ñeå chæ nhöõng gì cuûa toâi, nhöng ôû beân ngoaøi con ngöôøi toâi, ví duï tieàn baïc, nhaø cöûa. Nhöng neáu hieåu nhö vaäy, thì phaûi giaûi thích theá naøo söï kieän kinh nguyeän ñaõ noùi rieâng ñeán vieäc daâng söï töï do cuøng vôùi ba taøi naêng taâm lyù? Coù theå traû lôøi raèng baûn vaên noùi ñích xaùc ñeán nhöõng caùi naøy hoaëc vì muoán nhaán maïnh chieàu kích taâm linh cuûa con ngöôøi, hoaëc vì muoán coi chuùng nhö ñaïi dieän cho chieàu kích taâm linh ñeå phaân bieät chieàu kích naøy vôùi nhöõng caùi khaùc cuõng ôû nôi con ngöôøi, ví duï ñôøi soáng sinh vaät, ñôøi soáng thöïc vaät. Vaø neáu ñuùng nhö theá thì xem ra coøn ñöôïc pheùp ñi xa hôn nöõa trong giaûi thích. Ñoù laø söï töï do vaø loøng muoán laø thuoäc rieâng con ngöôøi, trí nhôù vaø trí hieåu thì, noùi caùch chung, ít ra troäi vöôït nôi con ngöôøi; nhöõng thöù ñoù gaàn guõi vôùi nhöõng öu phaåm cuûa Thieân Chuùa: chuùng nhaéc gôïi söï toaøn naêng, toaøn tri vaø tình yeâu voâ bieân cuûa Ngaøi. Vì theá vieäc noùi rieâng ñeán chuùng coù coâng duïng hoaëc coù muïc ñích cho thaáy con ngöôøi gaàn vôùi Thieân Chuùa hôn caùc vaät thuï taïo höõu hình khaùc, nhö seõ thaáy roõ ôû ñieåm chieâm nieäm boán. Söï gaàn guõi naøy phuø hôïp vôùi söï kieän con ngöôøi laø ñaàu cuûa toaøn theå caùc vaät thuï taïo treân ñòa caàu.

Tuy nhieân, khoâng coù gì choáng laïi moät giaûi thích khaùc gaàn nhö ñi ngöôïc laïi vôùi giaûi thích treân, laø duøng töø haber, coù, ñeå chæ nghóa raát roäng, bao truøm caû nghóa poseer, sôû höõu; nhöng sôû dó theâm töø naøy laø ñeå neâu leân moät khía caïnh naøo ñoù cuûa söï kieän coù, vaø söï neâu leân khía caïnh naøy nhaèm muïc ñích nhaán maïnh theâm raèng khoâng loaïi tröø moät caùi gì maø chuû theå coù. Moät thöù röôøm lôøi nhöng khoâng thöøa thaõi, noù coù giaù trò cuûa noù!

Duø sao, coù theå noùi toùm taét raèng baûn vaên duøng caû hai töø coù vaø sôû höõu laø ñeå chæ nghóa raèng baát cöù caùi gì maø ngöôøi tónh taâm coù, coù caùch naøo, coù nhö theá naøo, coù ôû baûn thaân hay ôû ngoaøi baûn thaân, v.v, nghóa laø baát cöù caùi gì thuoäc veà hoï, thuoäc chuû quyeàn hay sôû höõu cuûa hoï, hoï ñeàu daâng cho Thieân Chuùa. Nhöng cuõng neân xaùc ñònh theâm raèng moïi söï hoï coù laø toaøn theå caùc vaät thuï taïo treân ñòa caàu naøy, neáu chuùng ta caên cöù vaøo caâu trong baøi Nguyeân lyù vaøôï Neàn taûng: "Vaø caùc söï khaùc treân maët ñaát ñöôïc döïng neân cho con ngöôøi" (s. 23,3).

Chæ noùi moät caùch toång quaùt raèng daâng con ngöôøi mình cho Thieân Chuùa, cuõng ñaõ ñuû; hoaëc neáu muoán thì noùi theâm laø daâng caû nhöõng caùi mình coù. Cuõng theá, noùi daâng moät trong hai laø hoaëc söï töï do hoaëc loøng muoán, cuõng ñuû roài, bôûi vì daâng söï töï do thì cuõng haøm daâng loøng muoán, vaø daâng loøng muoán thì cuõng haøm daâng söï töï do. Nhöng kinh nguyeän keå ra nhöõng caùi ñöôïc daâng cho Thieân Chuùa, naøo laø söï töï do, trí nhôù, v.v, naøo laø caùi ngöôøi tónh taâm coù, naøo laø caùi hoï sôû höõu, laøm nhö laø hoï laàn löôït trình baøy tröôùc maët Thieân Chuùa caùc thöù leã vaät. Vaø hoï trình baøy theo thöù töï: tröôùc heát laø nhöõng caùi chæ coù hoaëc coù troåi vöôït nôi con ngöôøi saùnh vôùi caùc vaät thuï taïo khaùc treân ñòa caàu, töùc söï töï do, trí nhôù, trí hieåu vaø loøng muoán; thöù ñeán laø nhöõng caùi khaùc ôû nôi baûn thaân hoï (caùi hoï coù); sau cuøng laø nhöõng caùi thuoäc veà hoï nhöng ôû ngoaøi baûn thaân (sôû höõu).

Vaäy vieäc trình baøy caùc leã vaät vaø caùc loaïi leã vaät, vieäc duøng töø coù vaø sôû höõu, coù theå hieåu nhö laø moät loái dieãn ñaït öôùc nguyeän vaø quyeát ñònh daâng hieán chuùng cho Thieân Chuùa moät caùch troïn veïn.

Sau khi noùi daâng cho Thieân Chuùa baûn thaân cuøng moïi söï thuoäc veà mình, ngöôøi tónh taâm thöa tieáp: "Chuùa ñaõ ban cho con moïi söï ñoù, laïy Chuùa, con xin hoaøn laïi Chuùa." Qua caâu naøy, hoï khieâm toán nhìn nhaän söï thaät naøy laø, xeùt veà nguoàn goác, nhöõng cuûa daâng cuûa hoï laø do chính Thieân Chuùa ñaõ ban cho hoï, hoï chæ laøm coâng vieäc laø bieán chuùng thaønh leã vaät daâng laïi cho Thieân Chuùa, vaø vì theá, vieäc daâng hieán, xeùt veà phöông dieän naøy, laø vieäc traû laïi. Vì yù thöùc veà vieäc trao traû naøy, hoï traùnh ñöôïc caùi nguy hieåm laø voâ tình coi mình nhö keû laøm ôn cho Thieân Chuùa hoaëc, ñaùng cheâ hôn nöõa, ñoøi hoûi Thieân Chuùa ñaùp laïi mình theo quan nieäm "toâi cho baïn ñeå ñöôïc baïn cho toâi" (do ut des). Nhöng hoï nhôù caâu: "Traû laïi cho Thieân Chuùa caùi gì thuoäc veà Thieân Chuùa" (Mt 22,21); vaø nhaát laø hoï khoâng queân lôøi Chuùa Gieâsu daïy caùc moân ñeä: "Anh em cuõng vaäy, khi ñaõ laøm xong moïi ñieàu truyeàn phaûi laøm, anh em haõy noùi: chuùng toâi laø ñaày tôù voâ duïng, chuùng toâi chæ laøm nhöõng ñieàu chuùng toâi phaûi laøm" (Lc 17,10). Cuõng neân nhaéc raèng baøi chieâm nieäm chæ coù yù noùi ñeán vieäc daâng hieán laø moät haønh vi yeâu meán; coøn neáu muoán xeùt ñeán giaù trò cuûa haønh vi naøy vaø cuûa nhöõng caùi daâng hieán, thì phaûi theâm raèng chuùng trôû neân coù giaù trò tröôùc maët Thieân Chuùa laø do ôû choã ngöôøi daâng ñang soáng trong söï hieäp nhaát vôùi Ñöùc Kitoâ, Ñaáng laø ngöôøi vaø laø Thieân Chuùa, Ñaáng laøm trung gian giöõa Thieân Chuùa vaø loaøi ngöôøi, Ñaáng laø ñaàu cuûa Giaùo hoäi vaø laø ngöôøi anh caû cuûa caùc tín höõu.

Trong söï daâng mình cho Thieân Chuùa treân ñaây, ngöôøi tónh taâm nhìn moái töông quan cuûa mình vôùi Thieân Chuùa ôû ba goùc ñoä. Goùc ñoä thöù nhaát: Thieân Chuùa laø Ñaáng trao ban, vaø do ñoù Ngaøi laø vò aân nhaân; ngöôøi tónh taâm laø keû lónh nhaän nhöõng caùi Thieân Chuùa trao ban, vaø vì theá hoï laø keû thuï aân. Goùc ñoä thöù hai: Thieân Chuùa laø Ñaáng lónh nhaän leã vaät, vaø ngöôøi tónh taâm laø keû daâng hieán leã vaät. Vaäy goùc ñoä thöù hai laø söï ñaûo ngöôïc goùc ñoä thöù nhaát. Ñaáng trao ban trôû thaønh Ñaáng nhaän lónh vaø keû nhaän lónh trôû thaønh keû daâng hieán. Caû hai goùc ñoä laø thuoäc söï töông taùc giöõa hai tình yeâu. Goùc ñoä thöù ba: chæ Thieân Chuùa môùi ñuùng thöïc laø Ñaáng cho hoaëc ban phaùt, coøn ngöôøi tónh taâm laø keû tay khoâng; yù töôûng naøy gaàn guõi vôùi yù töôûng Thieân Chuùa laø Taïo hoùa vaø con ngöôøi laø loaøi thuï taïo cuûa Ngaøi. Vì theá, nhìn ôû goùc ñoä thöù ba naøy, vieäc daâng hieán cho Thieân Chuùa laø vieäc trao traû laïi Thieân Chuùa, töùc daâng cho Thieân Chuùa caùi maø Thieân Chuùa ñaõ ban cho mình.

Ñeå nhaán maïnh quyeát taâm daâng hieán troïn veïn, ngöôøi tónh taâm thöa cuøng Thieân Chuùa: "Taát caû laø cuûa Chuùa, xin Chuùa haõy söû duïng hoaøn toaøn theo yù Chuùa." Ñaët mình hoaøn toaøn trong söï söû duïng cuûa Thieân Chuùa coát ôû soáng heát mình cho Ngaøi, vaø nhö theá coù nghóa laø, trong moïi söï, chæ tìm thöïc thi thaùnh yù cuûa Ngaøi, theo göông Chuùa Gieâsu laø Ñaáng ñaõ phaùn raèng "Löông thöïc cuûa Thaày laø thi haønh yù muoán cuûa Ñaáng ñaõ sai Thaày ñeán" (Ga 4,34), vaø nhö taùc giaû thö göûi caùc tín höõu Do-thaùi ñaõ aùp duïng caâu naøy cho Ngaøi: "Laïy Chuùa, con ñeán ñeå thi haønh yù Chuùa" (Dt 10,7). Chuù daãn moät môû ñaàu saùch Linh thao noùi ñeán vieäc ngöôøi tónh taâm laøm Linh thao ñeå ñi tìm vaø tìm thaáy thaùnh yù Thieân Chuùa (s. 1,4), vaø kinh nguyeän ñang baøn ñeán ôû ñaây baøy toû nguyeän voïng cuûa hoï laø daâng taát caû cho Thieân Chuùa ñeå "Chuùa söû duïng hoaøn toaøn theo yù Chuùa". Roõ raøng ñieåm hoäi tuï quan troïng laø nhaän thaùnh yù Thieân Chuùa laø treân heát.

Kinh nguyeän noùi ñeán daâng moïi söï cho Thieân Chuùa ñeå Ngaøi tuøy yù söû duïng; maøo ñaàu hai cuûa baøi chieâm nieäm noùi ñeán phuïng söï Ngaøi, vaø, tröôùc ñoù, chuù thích noùi raèng tình yeâu phaûi ñöôïc ñaët vaøo caùc vieäc laøm hôn laø vaøo nhöõng lôøi noùi. Vaäy chuùng ta coù theå deã daøng lieân keát caùc yù töôûng naøy laïi vôùi nhau. Khi ngöôøi tónh taâm daâng moïi söï cho Thieân Chuùa ñeå Ngaøi tuøy yù söû duïng, töùc laø hoï ñaët mình ôû trong tình huoáng truaát höõu baûn thaân ñeå soáng troïn veïn cho vieäc phuïng söï Ngaøi. Theá naøo laø phuïng söï Ngaøi, hoaëc phuïng söï Ngaøi coát ôû caùi gì, ñieàu naøy hoï ñaõ tìm hieåu trong khoùa Linh thao, caùch rieâng ôû Tuaàn Hai. Soáng troïn veïn cho vieäc phuïng söï Ngaøi, coù nghóa laø phuïng söï Ngaøi vôùi heát moïi taøi naêng vaø khaû naêng maø Ngaøi ñaõ ban cho; phuïng söï caùch nhieät tình, can ñaûm vaø caû anh huøng, töùc khoâng töø nan, bieát queân mình ñi, chaáp nhaän moïi hy sinh vaø ñau khoå, luoân luoân choïn con ñöôøng Chuùa Gieâsu ñaõ ñi. Vaø phuïng söï nhö vaäy chính laø tình yeâu ñoái vôùi Thieân Chuùa ñöôïc theå hieän baèng haønh ñoäng. Soáng ñuùng tinh thaàn cuûa kinh daâng hieán naøy quaû thöïc phaûi laø moät noå löïc thöôøng xuyeân trong suoát cuoäc ñôøi.

Khi noùi daâng cho Thieân Chuùa taát caû nhöõng gì chuùng ta "coù vaø sôû höõu", chuùng ta nghó ñeán söùc khoeû, danh giaù, ñòa vò xaõ hoäi, saûn nghieäp, tieàn baïc, cuûa caûi, v.v. Daâng chuùng cho Thieân Chuùa, ñieàu naøy coát ôû söû duïng chuùng phuø hôïp vôùi yù muoán cuûa Ngaøi laø taùn döông, toân kính vaø phuïng söï Ngaøi, vì nhö theá laø söû duïng chuùng theo ñuùng chöùc naêng maø Ngaøi ñaõ ñònh cho chuùng, töùc, theo baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng, chöùc naêng giuùp con ngöôøi theo ñuoåi cuøng ñích ñôøi mình (s. 23,3). Söï daâng hieán bao haøm caû söï saün saøng khöôùc töø chuùng neáu söï khöôùc töø naøy laøm ñeïp loøng Thieân Chuùa hôn, vaø ñieàu naøy cuõng phuø hôïp vôùi baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng. Cuõng ñeå soáng ñuùng vôùi tinh thaàn cuûa kinh daâng hieán, chuùng ta vui loøng ñoùn nhaän moïi caùi traùi yù vaø moïi ñieàu ruûi ro, bôûi leõ, vôùi ñöùc tin, chuùng ta nhìn nhaän raèng khoâng coù gì xaûy ñeán cho chuùng ta maø laïi ôû ngoaøi yù muoán nhieäm maàu cuûa Thieân Chuùa. ÔÛ ñaây chuùng ta nhôù ñeán tröôøng hôïp oâng Gioùp xöa chòu söï thöû thaùch cuûa Thieân Chuùa laø bò maát heát taøi saûn vaø con caùi, bò muïn nhoït khaép mình, bò ngöôøi ta khinh reû. Cuõng trong tinh thaàn cuûa kinh daâng hieán, vì chuùng ta daâng chính söï soáng chuùng ta cho Thieân Chuùa, neân khi Ngaøi muoán noù chaám döùt, chuùng ta saün saøng boû laïi thaân xaùc thay vì quyeán luyeán noù, chuùng ta chaáp nhaän vieäc noù trôû veà vôùi ñaát. Sau cuøng, noùi moät caùch toång quaùt, ñeå soáng ñuùng tinh thaàn cuûa kinh daâng hieán, chuùng ta phaûi giöõ thaùi ñoä sieâu thoaùt ñoái vôùi baát cöù söï traàn gian naøo - thaùi ñoä sieâu thoaùt cuõng coù trong baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng, nhöng noù ñaët cô sôû ôû söï theo ñuoåi cöùu caùnh ñôøi ngöôøi - bôûi neáu chuùng ta dính beùn noù, töùc laø chuùng ta muoán daønh laïi cho mình quyeàn sôû höõu vaø söû duïng noù.

Vöøa roài chuùng ta coù nhaéc ñeán baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng, vaø noùi ñeán vaøi neùt gioáng nhau giöõa baøi ñoù vaø kinh daâng hieán cuûa baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu. Vaäy nhaân tieän cuõng ghi laïi moät ñieåm khaùc nhau deã nhaän ra, khaùc nhau ít laø veà söï nhaán maïnh. Trong baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng, caùc vaät thuï taïo ñöôïc chuû yeáu nhìn döôùi khía caïnh chuùng ñöôïc Thieân Chuùa döïng neân cho con ngöôøi ñeå con ngöôøi söû duïng chuùng vaøo vieäc theo ñuoåi cöùu caùnh ñôøi mình. Trong baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu, chuùng ñöôïc nhìn döôùi khía caïnh leã vaät hay quaø bieáu maø con ngöôøi daâng leân Thieân Chuùa nhaèm chöùng toû tình yeâu ñoái vôùi Ngaøi. Vì theá coù theå noùi raèng ôû ñaây chuùng mang tính caùch quyù ñeïp hôn laø tính caùch höõu duïng (ôû baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng), quyù ñeïp veà yù nghóa vaø vai troø ñöôïc gaùn cho ñaõ vaäy - vai troø quaø bieáu cuûa tình yeâu - maø coøn quyù ñeïp veà chính baûn thaân chuùng, töùc xeùt nhö laø coâng trình saùng taïo cuûa Thieân Chuùa.

Vaäy baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng vaø baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu, boå tuùc cho nhau ñeå hoaøn bò thaùi ñoä maø, caên cöù vaøo moái töông quan cuûa mình vôùi Thieân Chuùa, con ngöôøi phaûi coù ñoái vôùi caùc vaät thuï taïo. Xeùt veà moät phöông dieän khaùc, caû hai baøi naøy laïi coù ñieåm gioáng nhau quan troïng laø caû hai, maëc duø khoâng nhìn caùc vaät thuï taïo döôùi cuøng moät goùc ñoä, ñeàu daãn con ngöôøi tôùi choã khoâng phaûi khinh reû chuùng, nhöng bieát söû duïng chuùng theo ñuùng chöùc naêng cuûa chuùng, vaø do ñoù vöøa quy höôùng chuùng veà Thieân Chuùa, vöøa qua chuùng maø quy höôùng mình caùch troïn veïn veà Thieân Chuùa baèng caùch taùn döông, toân kính vaø phuïng söï Ngaøi (baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng), vaø yeâu meán cuõng chæ moät mình Ngaøi (baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu). Nhö vaäy, cuõng nhö ôû baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng, ôû baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu ngöôøi tónh taâm nhìn mình trong töông quan tam giaùc goàm baûn thaân, Thieân Chuùa vaø caùc vaät thuï taïo khaùc, vôùi nhöõng vai troø hay ñòa vò töông öùng: toâi, töùc ngöôøi tónh taâm, laø keû daâng hieán leã vaät, Thieân Chuùa laø Ñaáng ñoùn nhaän leã vaät, caùc vaät thuï taïo laø leã vaät; vaø xeùt theo nguoàn goác thì chính leã vaät naøy laïi laø caùi maø Thieân Chuùa ñaõ ban cho toâi do loøng yeâu thöông voâ bieân cuûa Ngaøi. Ñeå noùi cho ñuû, chính toâi vöøa laø ngöôøi daâng leã vaät vöøa laø leã vaät daâng hieán, bôûi vì toâi daâng cho Thieân Chuùa khoâng chæ nhöõng gì toâi coù hay sôû höõu, maø coøn daâng chính con ngöôøi toâi, höõu theå do Ngaøi taïo thaønh. Ñoäng cô cuûa haønh vi daâng hieán cuûa toâi laø loøng yeâu meán Ngaøi.

Sau khi ñaõ daâng moïi söï cho Thieân Chuùa, ngöôøi tónh taâm keát thuùc baèng caâu: "Xin cho con loøng meán Chuùa vaø aân suûng, vì con ñöôïc aân suûng naøy laø ñuû." Xin loøng meán Chuùa chöù khoâng phaûi xin Chuùa ban tình yeâu cuûa Ngaøi cho hoï, töùc khoâng phaûi xin Ngaøi yeâu hoï, bôûi vì, nhö ñaõ vaø coøn seõ thaáy, taát caû caùc ñieåm chieâm nieäm ñeàu noùi ñeán nhöõng bieåu loä cuûa tình yeâu cuûa Ngaøi ñoái vôùi hoï ñeå giuùp hoï xaùc tín raèng Ngaøi yeâu hoï. Loøng meán Chuùa laø ôn xin, ñöôïc ñöa ra ngay ôû maøo ñaàu hai: xin ñöôïc söï bieát beân trong /.../ ñeå coù theå yeâu meán vaø phuïng söï Thieân Chuùa uy linh.

Treân kia khi ngöôøi tónh taâm tuyeân boá daâng moïi söï cho Thieân Chuùa, töùc laø hoï ñaõ laøm moät haønh vi meán Chuùa roài. Nhöng ôû ñaây, ñeå keát thuùc Kinh nguyeän daâng hieán, hoï laïi xin ôn meán Chuùa, nhö vaäy phaûi chaêng laø hoï giaùn tieáp nhaän mình chöa meán Chuùa, vì xin laø xin caùi mình khoâng coù? Chuùng ta coù quyeàn hieåu lôøi xin kia theo chieàu höôùng sau ñaây. Thöù nhaát, xin tình yeâu laø moät caùch, sau khi suy veà caùc ôn Thieân Chuùa ñaõ ban cho mình, xaùc nhaän raèng Ngaøi laø Ñaáng ñaùng yeâu meán, vaø vieäc daâng moïi söï cho Ngaøi ñeå, ñoåi laïi, xin Ngaøi ban cho loøng meán Ngaøi, laø giaùn tieáp xaùc nhaän chæ coù Ngaøi môùi laø Ñaáng ñaùng yeâu meán vaø ñaùng yeâu meán treân heát. Vì theá chính vieäc xin ôn yeâu meán cuõng ñaõ laø moät haønh vi yeâu meán. Thöù hai, xin tình yeâu laø khieâm toán nhìn nhaän söï yeáu ñuoái cuûa baûn thaân: tuy bieát Thieân Chuùa laø Ñaáng ñaùng yeâu meán, nhöng khoâng phaûi vì theá maø töï söùc mình mình coù theå coù ñöôïc loøng meán Chuùa, loøng meán khoâng phaûi chæ coát ôû maáy lôøi noùi suoâng, maø coøn bao goàm nhöõng ñoøi hoûi to lôùn nhö ñaõ thaáy treân kia, nhöõng ñoøi hoûi phaûi ñöôïc theå hieän lieân tuïc baèng caùc vieäc laøm doïc suoát cuoäc ñôøi; vieäc ñoïc leân kinh daâng hieán, duø ñoïc vôùi taát caû söï quyeát taâm vaø loøng soát saéng, cuõng môùi chæ laø tình yeâu ñöôïc bieåu loä trong lôøi noùi, vaø noù coù theå phai nhaït hoaëc bieán ñi nhanh choùng. Phaûi coù loøng meán saâu xa vaø beàn vöõng môùi coù theå soáng ñuùng tinh thaàn cuûa kinh daâng hieán.

Ngoaøi vieäc xin ñöôïc yeâu meán Chuùa, ngöôøi tónh taâm xin aân suûng. Ñöôïc aân suûng cuûa Thieân Chuùa, coù nghóa laø ñöôïc Ngaøi naâng ñôõ, che chôû, nhaát laø, nhö giaùo lyù coâng giaùo ñaõ daïy, ñöôïc Ngaøi ngöï nôi linh hoàn hoï, bieán hoï thaønh ñeàn thôø cuûa Ngaøi (1 Cr 3,16-17), cho hoï tham döï chính söï soáng thaàn linh cuûa Ngaøi - Ngaøi ngöï nôi hoï töùc laø Ngaøi thoâng ban chính Ngaøi cho hoï. Ñieàu vöøa noùi coøn giuùp hieåu taïi sao trong kinh daâng hieán coù theâm caâu: "Vì con ñöôïc aân suûng naøy laø ñuû" (dòch saùt chöõ: "Vì aân suûng naøy ñuû cho con"). Noùi laø ñuû, moät ñaøng vì hoï chæ yeâu meán vaø ñi tìm moät mình Thieân Chuùa maø thoâi, ñaøng khaùc vì, cuõng do loøng meán, hoï ñaõ daâng cho Ngaøi taát caû nhöõng caùi hoï coù vaø sôû höõu. Vì theá, töø ñuû ôû ñaây khoâng haøm söï haïn cheá, hieåu nghóa laø söï thu heïp loøng ham thích vaøo moät giôùi haïn naøo ñoù, coù theå ñöa ra laøm ví duï tröôøng hôïp moät ngöôøi soáng theo quan ñieåm "tri tuùc" cuûa Laõo giaùo (bieát coi laø ñuû, khoâng ñoøi hoûi nhieàu veà vaät chaát, cuûa caûi); nhöng töø ñuû bao haøm söï tuyeån löïa vaø loaïi boû: chæ choïn hoaëc chæ tìm aân suûng, vaø boû moïi söï khaùc.

Caû hai ôn xin vöøa noùi ñeàu lieân heä tröïc tieáp ñeán moái töông quan cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi ngöôøi tónh taâm, vì laø ôn Thieân Chuùa ban cho hoï. Nhöng ôn thöù nhaát laø söï thöïc hieän moái töông quan cuûa hoï ñoái vôùi Thieân Chuùa, töùc hoï yeâu meán Ngaøi; ôn thöù hai laø söï thöïc hieän moái töông quan cuûa Ngaøi ñoái vôùi hoï, töùc aân suûng ñöôïc ban cho hoï.

Ñieåm hai: Thieân Chuùa hieän dieän nôi caùc vaät thuï taïo.

ÔÛ ñieåm chieâm nieäm moät, ngöôøi tónh taâm nhôù laïi caùc ôn laõnh nhaän ñöôïc, coøn ôû ñieåm chieâm nieäm hai vaø caùc ñieåm chieâm nieäm keá tieáp, hoï nhìn vaøo caùc ôn laønh ñang ôû tröôùc maét hoï vaø hoï ñang höôûng thuï. Vaäy hoï thaáy Thieân Chuùa ñang hieän dieän trong caùc vaät thuï taïo cuûa Ngaøi, vaø caùch thöùc hieän dieän cuûa Ngaøi thay ñoåi theo thöù haïng cuûa chuùng. Chuùng ñöôïc phaân caáp theo thöù töï, töø döôùi ñi leân, theo moät caùi nhìn naøo ñoù (khoaùng vaät, thöïc vaät, ñoäng vaät, con ngöôøi) khaù phuø hôïp vôùi trình töï taïo thaønh theo saùch Saùng theá (1, 1-31). Thieân Chuùa hieän dieän

Sau khi ñöa ra söï nhaän xeùt chung veà söï hieän dieän nhö theá cuûa Thieân Chuùa nôi caùc vaät thuï taïo, ñieåm chieâm nieäm noùi rieâng ñeán söï hieän dieän cuûa Ngaøi nôi ngöôøi tónh taâm: "Vaø nhö vaäy [Ngaøi ngöï] trong toâi...", baèng caùch laàn löôït nhaéc laïi nhöõng caùch hieän dieän ñaõ ñöôïc neâu ra: Ngaøi hieän dieän nôi toâi baèng caùch:

Khoâng nhöõng theá, ñieåm chieâm nieäm coøn theâm söï hieän dieän ñaëc bieät cuûa Thieân Chuùa nôi toâi, laø Ngaøi "laøm cho toâi neân ñeàn thôø, vì toâi ñöôïc döïng neân gioáng vaø theo hình aûnh Thieân Chuùa uy linh". Cuõng neân nhaéc qua raèng söï phaân caáp treân ñaây giöõa caùc vaät thuï taïo neâu roõ ñieåm naøy, laø caùi coù ôû vaät thuï taïo caáp döôùi thì cuõng coù ôû vaät thuï taïo caáp treân, vaø caùi coù nôi vaät thuï taïo caáp treân nhöng khoâng coù nôi vaät thuï taïo caáp döôùi, chính laø caùi duøng laøm tieâu chuaån ñeå phaân caáp baäc. Vaäy söï kieän naøy goùp phaàn gôïi yù töôûng ñaõ coù dòp noùi ñeán, laø toaøn theå caùc vaät thuï taïo trong theá giôùi höõu hình naøy, trong ñoù coù con ngöôøi, ñeàu lieân ñôùi vôùi nhau, laøm thaønh moät "coäng ñoàng caùc vaät thuï taïo" maø con ngöôøi laø ñaàu.

Söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa nôi caùc vaät thuï taïo phuø hôïp vôùi giaùo lyù coâng giaùo daïy veà vieäc Thieân Chuùa ôû khaép moïi nôi. Thaùnh vònh noùi: "Con seõ troán ñaâu cho xa maët Chuùa? Con leo leân trôøi, Chuùa ôû ñoù; Con naèm döôùi aâm phuû, thì naøy Chuùa ôû ñaây" (Tv 138,7-8). Saùch Huaán ca noùi ñeán söï hieän dieän thöôøng xuyeân cuûa Thieân Chuùa doïc suoát thôøi gian: "Ngaøi quan saùt töø khôûi thuûy cho ñeán taän cuøng cuûa thôøi gian, vaø khoâng coù gì laø khaùc thöôøng ñoái vôùi Ngaøi" (Hc 39,20). Tieân tri Isaia noùi: "Vinh quang Thieân Chuùa ngaäp traøn taát caû traùi ñaát" (Is 6,3).

Rieâng veà söï hieän dieän ñaëc bieät cuûa Thieân Chuùa nôi con ngöôøi baèng caùch khieán con ngöôøi trôû thaønh ñeàn thôø cuûa Ngaøi, thaùnh Phaoloâ ñaõ vieát: "Chuùng ta laø ñeàn thôø cuûa Thieân Chuùa haèng soáng" (2 Cr 6,16), hoaëc: "Anh em khoâng bieát raèng anh em laø ñeàn thôø cuûa Thieân Chuùa vaø Thaùnh Thaàn cuûa Thieân Chuùa ngöï nôi anh em ö?" (1 Cr 3,16; x. 6,14). Theo oâng, chuùng ta laø ñeàn thôø cuûa Thieân Chuùa bôûi vì chuùng ta laø chi theå cuûa moät thaân theå maø ñaàu laø Ñöùc Kitoâ. Vaäy Ñöùc Kitoâ laø ñeàn thôø (x. Ga 2,19), neân moãi tín höõu, vôùi tö caùch chi theå, ñöôïc hieäp nhaát vôùi Ñöùc Kitoâ maø laøm thaønh ñeàn thôø cuûa Thieân Chuùa: "Chính ôû trong Ngöôøi maø toaøn theå coâng trình xaây döïng aên khôùp vôùi nhau vaø vöôn leân thaønh thaùnh ñöôøng trong Chuùa. Chính ôû trong Ngöôøi maø anh em cuõng vaäy, anh em cuøng ñöôïc hoøa nhaäp coâng trình xaây döïng ñeå trôû neân nôi ôû cuûa Thieân Chuùa nhôø Thaùnh Thaàn" (Ep 2,21-22).

ÔÛ ñieåm chieâm nieäm moät, caùc vaät thuï taïo laø nhöõng quaø taëng cuûa Thieân Chuùa; ôû ñieåm chieâm nieäm hai naøy, chuùng mang theâm moät giaù trò khaùc: chuùng laø nôi Thieân Chuùa ngöï. Ñieàu naøy laøm taêng tính caùch cao quyù cuûa chuùng, vaø vì theá keû nhaän ñöôïc nhöõng quaø taëng cuûa Thieân Chuùa caøng nhaän thaáy roõ hôn tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi hoï.

Sau khi ñaõ suy veà tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñöôïc bieåu hieän nhö treân, ngöôøi tónh taâm keát thuùc ñieåm chieâm nieäm hai naøy cuõng baèng kinh nguyeän daâng hieán: "Xin haõy laáy, laïy Chuùa, vaø haõy nhaän", ñuùng theo chuù thích ôû ñaàu baøi chieâm nieäm laø tình yeâu coát ôû söï thoâng truyeàn hoã töông.

Xin theâm moät yù kieán: ôû ñieåm chieâm nieäm naøy vaø ôû nhöõng ñieåm chieâm nieäm tieáp theo, ngöôøi tónh taâm neân chieâm ngöôõng söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa nôi caùc vaät thuï taïo quanh mình, neân thöôûng thöùc söï hieän dieän cuûa Ngaøi nôi chuùng. Caùch laøm naøy, tuy baøi chieâm nieäm khoâng noùi gì ñeán, nhöng phuø hôïp vôùi caùch thöùc chieâm nieäm Phuùc aâm ôû caùc Tuaàn Hai, Ba vaø Boán.

Ñieåm ba: Thieân Chuùa laøm vieäc nôi caùc vaät thuï taïo.

Ñieåm chieâm nieäm ba noùi ñeán quan heä tam giaùc chaët cheõ hôn nöõa giöõa Thieân Chuùa, caùc vaät thuï taïo vaø toâi, ngöôøi tónh taâm, vì Thieân Chuùa khoâng chæ hieän dieän nôi caùc vaät thuï taïo, maø coøn laøm vieäc nôi chuùng cho toâi. Neân nhaán maïnh töø cho toâi: toâi ôû trong coäng ñoàng nhaân loaïi, toâi laø thaønh phaàn cuûa coäng ñoàng nhaân loaïi, nhöng khoâng phaûi vì theá maø toâi bò chìm ngaäp hay bò xoùa nhoøa ñi trong coäng ñoàng roäng lôùn naøy ñeå trôû thaønh voâ danh; Thieân Chuùa laøm vieäc khoâng phaûi chæ cho coäng ñoàng nhaân loaïi noùi chung, maø coøn cho töøng ngöôøi, cho baûn thaân toâi: Ngaøi vaø toâi ôû trong töông giao tröïc tieáp.

Qua cuïm töø "Thieân Chuùa lao ñoäng vaø laøm vieäc", Thieân Chuùa ñöôïc hình dung nhö moät ngöôøi thôï hoaëc moät ngheä nhaân. Chuùng ta lieân töôûng ñeán hình aûnh Thieân Chuùa ôû trong chöông hai cuûa saùch Saùng theá, ôû ñoù Ngaøi laáy ñaát naën hình oâng Añam, laáy xöông söôøn oâng Añam laøm neân baø Evaø, Ngaøi troàng caây trong vöôøn Eñen, Ngaøi laáy ñaát naën neân caàm thuù (St 2,8.19). Ñieåm chieâm nieäm giaûi thích raèng khi Thieân Chuùa laøm cho caùc vaät thuï taïo hieän höõu, duy trì chuùng, cho chuùng taêng tröôûng, cho chuùng coù caûm giaùc, v.v., thì ñoù laø Ngaøi laøm vieäc.

Nhö vaäy söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa khoâng phaûi laø söï hieän dieän im lìm baát ñoäng nhö tröôøng hôïp moät ngöôøi naøo ñoù coù maët ñeå laëng leõ quan saùt, nhöng laø söï hieän dieän hoaït ñoäng vaø tích cöïc nhö tröôøng hôïp moät ngöôøi ôû beân caïnh ngöôøi hoï yeâu meán ñeå giuùp ñôõ. ÔÛ ñaây chuùng ta nhôù ñeán quan nieäm veà söï duy trì lieân tuïc hoaëc söï taïo thaønh lieân tuïc caùc vaät thuï taïo: theo quan nieäm naøy, nhìn döôùi khía caïnh thôøi gian, moät höõu theå, moät khi ñaõ xuaát hieän töø hö voâ sang hieän höõu do haønh vi taïo thaønh cuûa Thieân Chuùa, noù caàn ñeán quyeàn naêng cuûa Ngaøi ñeå toàn taïi, bôûi leõ neáu thieáu baøn tay Ngaøi naâng ñôõ thì söï hieän höõu cuûa noù bò chaám döùt. Saùch Khoân ngoan ñaõ vieát: "Vaø laøm sao moät vaät naøo toàn taïi ñöôïc neáu Ngaøi khoâng muoán, hoaëc noù ñöôïc baûo toàn maø khoâng do Ngaøi goïi noù?" (Kn 11,25).

Neáu chuùng ta tin raèng Thieân Chuùa hieän dieän khaép nôi vaø laø Ñaáng ñaày tình yeâu thöông, thì caûm nghieäm vaø thöôûng thöùc söï hieän dieän cuûa Ngaøi nôi caùc vaät thuï taïo, söï hieän dieän thaân aùi vaø hoaït ñoäng, laø ñieàu thích ñaùng. Tuy baøi chieâm nieäm khoâng noùi ñeán aùp duïng thính giaùc, töùc nghe caùc "nhaân vaät" noùi (nhö trong caùc baøi chieâm nieäm Phuùc aâm), chuùng ta coù theå, baèng töôûng töôïng, "nghe" ngoân ngöõ khoâng lôøi cuûa caùc vaät thuï taïo, nhö coù caâu trong thaùnh vònh: "Caùc taàng trôøi keå laïi vinh quang Thieân Chuùa, baàu trôøi tuyeân boá coâng trình cuûa baøn tay Ngaøi" (Tv 18,1).

Moät laàn nöõa, yù nghóa vaø giaù trò cuûa caùc vaät thuï taïo maø Thieân Chuùa ban cho ngöôøi tónh taâm, ñöôïc taêng leân; vaø ñieàu naøy haún phaûi coù taùc duïng laø kích thích hoï hôn nöõa ñeå, nhôø caùi bieát saâu xa veà "ôn laønh to lôùn bieát bao ñaõ nhaän ñöôïc", hoï coù theå, trong moïi söï, yeâu meán vaø phuïng söï Ngaøi (maøo ñaàu hai). Ñeå toû loøng yeâu meán vaø quyeát taâm phuïng söï Ngaøi, hoï keát thuùc ñieåm chieâm nieäm ba naøy cuõng baèng kinh nguyeän daâng hieán: "Xin haõy laáy, laïy Chuùa, vaø haõy nhaän". Baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng ñaõ noùi ñeán phuïng söï Thieân Chuùa . Nhöng ôû ñieåm chieâm nieäm ba naøy ngöôøi tónh taâm ñaõ suy nghó veà chính Thieân Chuùa "phuïng söï" hoï, vì Ngaøi "lao ñoäng vaø laøm vieäc" cho hoï nôi caùc vaät thuï taïo. Vaäy vieäc hoï daâng cho Ngaøi baûn thaân cuøng vôùi heát nhöõng caùi gì thuoäc veà hoï ñeå phuïng söï Ngaøi, khoâng chæ coù yù nghóa ñeàn ñaùp Ngaøi, maø coøn coù yù nghóa trao ñoåi: Thieân Chuùa phuïng söï hoï, vaø hoï phuïng söï laïi Thieân Chuùa; vaø ñaây laø söï trao ñoåi giöõa hai tình yeâu, ñuùng vôùi chuù thích ôû ñaàu baøi chieâm nieäm.

Ñieåm boán: Thieân Chuùa laø nguoàn moïi söï toát laønh.

ÔÛ ñieåm chieâm nieäm hai, ngöôøi tónh taâm nhìn thaáy Thieân Chuùa hieän dieän nôi "caùc vaät thuï taïo"; ôû ñieåm chieâm nieäm ba, hoï nhìn thaáy Ngaøi hoaït ñoäng nôi "heát caùc vaät ñöôïc döïng neân". Vaø nhö vaäy, ôû caû hai ñieåm chieâm nieäm hoï ñöa caùi nhìn töø Thieân Chuùa ñeán caùc söï vaät. Baây giôø ôû ñieåm chieâm nieäm boán, thay vì noùi "caùc vaät thuï taïo" hay "caùc vaät ñöôïc döïng neân", hoï noùi "moïi ñieàu toát laønh vaø moïi taëng vaät"; vaø ôû ñaây hoï ñoåi höôùng nhìn, töùc töø chuùng hoï nhìn trôû leân nguoàn goác cuûa chuùng laø Thieân Chuùa. ÔÛ ñieåm chieâm nieäm hai vaø ba, vaïn vaät laø nôi Thieân Chuùa ngöï vaø haønh ñoäng, vaø ñieàu naøy khieán chuùng trôû neân cao quyù ñaëc bieät; nhöng ôû ñieåm chieâm nieäm boán vaø cuõng laø ñieåm chieâm nieäm cuoái cuøng, chuùng coøn maëc veû cao quyù ñaëc bieät hôn nöõa do ôû choã chuùng xuaát phaùt töø chính Thieân Chuùa. Thaùnh Giacoâbeâ ñaõ noùi: "Moïi ôn laønh vaø moïi phuùc loäc hoaøn haûo ñeàu do töø treân, ñeàu tuoân xuoáng töø Cha laø Ñaáng döïng neân muoân tinh tuù" (Gc 1,17). Töông töï nhö theá, ôû ñaây baûn vaên duøng hình aûnh khoâng gian laø gaùn vò trí treân cao cho nguoàn goác cuûa vaïn vaät: "Moïi ñieàu toát laønh vaø moïi taëng vaät töø treân cao maø xuoáng." Trong saùch Linh thao, muïc baøn veà vieäc löïa choïn vaø muïc baøn veà vieäc phaân phaùt cuûa boá thí, cuõng noùi raèng tình yeâu ñaùnh ñoäng con ngöôøi vaø khieán hoï thöïc hieän vieäc löïa choïn hay laøm vieäc boá thí, laø töø treân cao maø xuoáng (s. 184,2; 338,2). Noùi töø treân cao laø yù noùi töø Thieân Chuùa (laø Ñaáng ngöï treân trôøi), nhö ñieàu boå di trong saùch Linh thao ñaõ vieát: "Naâng trí khoân leân cao, suy xeùt xem Thieân Chuùa Chuùa chuùng ta nhìn toâi nhö theá naøo" (s. 75,2); vaø chính ñieåm chieâm nieäm boán naøy, sau khi noùi raèng moïi söï toát laønh vaø moïi taëng vaät ñeàu töø treân cao maø xuoáng, ñaõ ñöa ra ví duï: "Quyeàn löïc höõu haïn cuûa toâi töø quyeàn löïc toái cao vaø voâ cuøng maø xuoáng." Quyeàn löïc toái cao vaø voâ cuøng, dó nhieân laø quyeàn löïc cuûa Thieân Chuùa. Phaûi chaêng baûn vaên duøng cuïm töø "töø treân cao maø xuoáng" ñeå giaùn tieáp nhaéc baûo ngöôøi tónh taâm haõy laøm moät chuyeån ñoäng noäi taâm ngöôïc laïi, laø haõy vöôn taâm hoàn leân cao trong khi ñang soáng ôû giöõa caùc vaät thuï taïo nôi traàn gian naøy vaø ñang duøng chuùng!

Caùc vaät thuï taïo maø ñieåm chieâm nieäm hai vaø ba noùi ñeán, xeùt nhö laø nhöõng taëng vaät cuûa Thieân Chuùa, ñeàu xuaát phaùt töø moät nguoàn goác duy nhaát laø chính Ngaøi. Saùch Giaùo lyù cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo ñaõ daïy roõ: moãi vaät thuï taïo, theo caùch thöùc rieâng cuûa noù, phaûn aùnh moät tia saùng cuûa söï khoân ngoan vaø söï toát laønh voâ cuøng cuûa Thieân Chuùa, vaø caùi ñeïp cuûa caùc vaät thuï taïo phaûn aùnh caùi ñeïp voâ cuøng cuûa Ñaáng Taïo hoùa (s. 339; 341). Thaùnh Phaoloâ cuõng ñaõ noùi veà caùc tín höõu raèng "chuùng ta, khoâng maøn che maët, chuùng ta phaûn chieáu vinh quang cuûa Chuùa nhö moät taám göông" (2 Cr 3,18). Vì theá hình aûnh ñöôïc duøng trong ñieåm chieâm nieäm laø tia saùng phaùt ra töø maët trôøi vaø doøng nöôùc chaûy ra töø nguoàn maïch, khoâng theå bò coi nhö moät caùch dieãn ñaït quan nieäm phieám thaàn theo ñoù caùc vaät thuï taïo ñeàu löu xuaát (eùmanation) töø moät baûn tính thaàn linh chung. Thieân Chuùa laø Ñaáng sieâu vieät, vì theá Ngaøi vöøa ôû trong caùc vaät thuï taïo cuûa Ngaøi, vöøa vöôït ra ngoaøi vaø vöôït leân treân chuùng. Chuùng ta seõ baûo laø caùc vaät thuï taïo "tham döï" höõu theå tuyeät ñoái laø Thieân Chuùa. Quan nieäm veà söï tham döï naøy phuø hôïp vôùi quan nieäm Thaùnh kinh theo ñoù theá gian khoâng taùch bieät (seùpareù) khoûi Thieân Chuùa, vaø Thieân Chuùa khoâng töï ñoùng kín laïi tröôùc theá gian; traùi laïi theá, vì "Thaàn khí cuûa Thieân Chuùa ñaày traøn caû traùi ñaát" (Kn 1,7), vaø Ngoâi lôøi nhaäp theå ñi vaøo theá gian. Nhö vaäy chính söï tham döï naøy laøm neân giaù trò ñaëc thuø cuûa caùc vaät thuï taïo ôû ñieåm chieâm nieäm boán.

Thieát töôûng cuõng neân nhaéc raèng baøi chieâm nieäm ñeà cao nhöõng neùt ñeïp vaø quyù cuûa caùc vaät thuï taïo, laø nhaèm giuùp ngöôøi tónh taâm xaùc tín veà tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi hoï maø hoï nhaän thaáy nôi chuùng, chöù khoâng coù muïc ñích baûo hoï ham meâ chuùng. Dó nhieân khoâng coù gì ngaên caûn hoï döïa vaøo baøi chieâm nieäm ñeå ruùt ra keát luaän laø haõy yeâu thích chuùng vôùi thaùi ñoä sieâu thoaùt, hieåu nghóa laø khoâng dính beùn chuùng, nhöng töø chuùng maø naâng taâm hoàn leân chính nguoàn goác cuûa chuùng ñeå yeâu meán Thieân Chuùa treân taát caû. Ngoaøi ra coøn phaûi, vôùi con maét ñöùc tin, nhaän ra tình yeâu cuûa Thieân Chuùa vaø ôn laønh cuûa Ngaøi nôi caùc vaät thuï taïo naøo maø, theo tính töï nhieân, chuùng ta khoâng öa thích, vaø nôi nhöõng söï kieän hay bieán coá ñau buoàn, nhö ruûi ro, beänh taät, v.v.

Sau khi noùi raèng moïi ñieàu toát laønh vaø taëng vaät ñeàu töø treân cao maø xuoáng, baûn vaên keå ra moät ít ví duï veà nhöõng caùi töø treân cao maø xuoáng. Nhöõng ví duï naøy khoâng laáy töø nhöõng vaät chung quanh con ngöôøi, maø laáy töø nhöõng phaåm tính cuûa con ngöôøi noùi chung, cuûa ngöôøi tónh taâm noùi rieâng - baûn vaên noùi roõ laø "cuûa toâi" - vaø ñoù laø quyeàn löïc, söï coâng chính, loøng toát, loøng traéc aån, tình thöông xoùt, v.v. Ñieàu ñaùng löu yù laø taát caû nhöõng caùi toát naøy nôi con ngöôøi ñeàu töông öùng vôùi chính nhöõng öu phaåm cuûa Thieân Chuùa, hoaëc, noùi caùch khaùc, ñeàu xuaát phaùt töø nhöõng öu phaåm cuûa Thieân Chuùa, ñeàu tham döï nhöõng öu phaåm ñoù: Thieân Chuùa laø Ñaáng coù quyeàn naêng, laø Ñaáng coâng chính, laø Ñaáng toát laønh, v.v. YÙ töôûng veà söï phaùt xuaát hay tham döï naøy coù neàn taûng trong Thaùnh kinh. Chaúng haïn, veà quyeàn bính, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi khi ñöùng tröôùc maët Philatoâ: "OÂng khoâng coù quyeàn gì ñoái vôùi toâi, neáu khoâng phaûi laø do treân ban cho" (Ga 19,11). Thaùnh Phaoloâ cuõng vieát: "Moïi quyeàn bính laø bôûi Thieân Chuùa maø ñeán" (Rm 13,1). Veà söï khoân ngoan, söï coâng chính, cuõng thaùnh Phaoloâ vieát: "Chính do Thieân Chuùa maø anh em ñöôïc hieän höõu trong Ñöùc Kitoâ Gieâsu laø Ñaáng trôû neân söï khoân ngoan cuûa chuùng ta, söï khoân ngoan ñeán töø Thieân Chuùa, Ngaøi laøm cho chuùng ta neân coâng chính, Ngaøi thaùnh hoaù vaø giaûi thoaùt" (1 Cr 1,30). Rieâng veà söï thaùnh hoaù, neân nhaéc raèng caùc tín höõu thôøi Giaùo hoäi sô khai quen ñöôïc thaùnh Phaoloâ goïi laø caùc thaùnh (Rm 1,7; 16,2; 2 Cr 1,1; 13,12, v.v.); hoï laø thaùnh bôûi leõ hoï thuoäc veà thaân theå cuûa Ñöùc Kitoâ, hoï ñöôïc tham döï söï soáng cuûa Ñöùc Kitoâ phuïc sinh, hoï "ñöôïc thaùnh hoaù trong Ñöùc Kitoâ Gieâsu" (1 Cr 1,2).

Ngoaøi maáy caùi toát treân ñaây ñöôïc neâu ra laøm ví duï, baûn vaên theâm hai chöõ vaân vaân. Vaäy chuùng ta coù quyeàn nhôù ñeán ñieàu maø saùch Saùng theá noùi ñeán khi töôøng thuaät vieäc Thieân Chuùa döïng neân con ngöôøi: Ngaøi thôû hôi vaøo hình töôïng Añam laøm baèng buøn ñaát, khieán cho hình töôïng Añam trôû thaønh con ngöôøi Añam. Vaø taát caû con chaùu Añam cuõng nhaän ñöôïc hôi thôû cuûa Thieân Chuùa. Chuùng ta cuõng nhôù ñeán ñieàu ñaõ coù dòp noùi tôùi, laø aân suûng thaùnh hoaù khieán chuùng ta ñöôïc tieáp nhaän söï soáng thaàn linh cuûa Thieân Chuùa; baèng aân suûng naøy Thieân Chuùa trôû thaønh Ñaáng ban taëng vaø quaø taëng. Thaùnh Pheâroâ vieát: "Nhôø nhöõng caùi ñoù, nhöõng cuûa caûi quyù giaù nhaát ñöôïc höùa tröôùc kia ñaõ ñöôïc trao ban cho chuùng ta ñeå nhôø chuùng maø anh em thoâng phaàn baûn tính Thieân Chuùa" (2 Pr 1,4), v.v.

Toùm laïi, ñieåm chieâm nieäm boán nhaán maïnh hoaëc ñaøo saâu moät goùc ñoä cuûa tình yeâu maø ñieåm chieâm nieäm moät ñaõ nhaéc qua ñeán: Thieân Chuùa khoâng nhöõng ban cho ngöôøi tónh taâm caùc vaät thuï taïo nhö tinh tuù, coû caây, v.v., maø coøn thoâng cho hoï nhöõng caùi toát laønh ôû chính nôi Ngaøi vaø, hôn nöõa, chính Höõu theå Ngaøi. Nhìn toång quaùt, caû boán ñieåm chieâm nieäm ñöôïc coi laø söï quaûng dieãn caùch tuaàn töï yù töôûng naøy trong caâu ngaén goïn cuûa thaùnh Gioan: "Thieân Chuùa laø tình yeâu" (1 Ga, 4,8).

Sau cuøng, cuõng nhö ôû nhöõng ñieåm chieâm nieäm tröôùc, ngöôøi tónh taâm, sau khi suy nghó veà tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi mình, hoï bieåu ñaït tình yeâu cuûa mình ñoái vôùi Thieân Chuùa baèng vieäc daâng cho Ngaøi baûn thaân vaø taát caû nhöõng gì thuoäc veà mình, cuõng qua kinh nguyeän daâng hieán: "Xin haõy laáy, laïy Chuùa, vaø haõy nhaän". Kinh nguyeän naøy laø thaønh phaàn cuûa moãi ñieåm chieâm nieäm, vaø vì theá ñöôïc ñoïc ñi ñoïc laïi taát caû boán laàn. Taàm quan troïng cuûa noù thaät laø quaù roõ. Rieâng ôû ñaây, kinh nguyeän naøy mang theâm saéc thaùi môùi. Thöïc vaäy, khi kinh nguyeän noùi raèng söï töï do, trí nhôù, trí hieåu, loøng muoán, v.v., taát caû ñeàu do Thieân Chuùa ban cho, thì ôû ñieåm chieâm nieäm boán naøy söï Thieân Chuùa ban cho, chính laø söï Thieân Chuùa thoâng truyeàn cho chuùng ta, töùc ôn ban cuûa Ngaøi ñöôïc coi nhö caùi gì phaùt ra töï nguoàn, vì theá noù gôïi yù söï gaàn guõi, söï gaén boù hôn nöõa giöõa Ñaáng ban ôn vaø keû ñöôïc lónh nhaän. Cuøng trong chieàu höôùng ñoù, töø hoaøn laïi trong kinh nguyeän ("Con xin hoaøn laïi Chuùa"), mang yù nghóa söï trôû laïi nguoàn laø chính Thieân Chuùa, vaø cuõng vì theá vieäc xin ôn yeâu meán Ngaøi mang roõ yù nghóa söï hieäp nhaát vôùi Ngaøi, vì laø quay trôû veà nguoàn. Söï yeâu meán Thieân Chuùa ôû ñaây roõ raøng laø söï yeâu meán Ngaøi vì Ngaøi laø Thieân Chuùa, laø Ñaáng toát laønh voâ cuøng.

Nhö thöôøng leä, baøi chieâm nieäm "keát thuùc baèng moät cuoäc taâm söï vaø moät kinh Laïy Cha". Rieâng ôû ñaây, vieäc xöng Thieân Chuùa laø Cha (trong kinh Laïy Cha) phuø hôïp ñaëc bieät vôùi baøi chieâm nieäm ôû choã noù nhaéc ñeán moät neùt ñaëc thuø vaø noåi baät cuûa tình yeâu maø Thieân Chuùa coù ñoái vôùi ngöôøi tónh taâm vaø ngöôøi tónh taâm phaûi coù ñoái vôùi Thieân Chuùa. Ñoù laø Cha - laø Cha tuyeät vôøi, maø cha göông maãu traàn gian chæ laø moät hình aûnh gôïi yù xa gaàn - Thieân Chuùa yeâu hoï nhö cha yeâu con; laø con, hoï phaûi yeâu Thieân Chuùa nhö con yeâu cha, töùc yeâu baèng tình yeâu heát söùc chaân thaønh, thaém thieát vaø beàn vöõng, moät tình yeâu coù keøm theo nieàm toân kính (kính yeâu) vaø söï tín thaùc (tin yeâu).

* * *

Baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu, nhö chính nhan ñeà cuûa noù cho bieát, coù muïc ñích giuùp ngöôøi tónh taâm yeâu meán Thieân Chuùa, vaø, nhö chuùng ta ñaõ thaáy trong noäi dung cuûa noù, noù giuùp hoï baèng caùch ñöa hoï tôùi söï nhaän ra tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñöôïc bieåu hieän trong öùng xöû yeâu thöông cuûa Ngaøi ñoái vôùi hoï. Maøo ñaàu hai veà ôn xin, xaùc ñònh muïc ñích hôn nöõa: yeâu meán vaø phuïng söï Thieân Chuùa trong moïi söï. Noùi phuïng söï ñeå neâu roõ vaø nhaán maïnh moät ñaëc ñieåm quan troïng cuûa söï yeâu meán ñích thöïc vaø saâu xa. Thöïc vaäy, tình yeâu ñoái vôùi Thieân Chuùa laø caùi hoï ñi tìm. Nhöng, nhö chuù thích ôû ñaàu baøi chieâm nieäm ñaõ noùi, tình yeâu coát ôû caùc vieäc laøm hôn laø ôû nhöõng lôøi noùi. Vaäy thöïc hieän caùc vieäc laøm ôû ñaây, chính laø phuïng söï Thieân Chuùa. Ñoù laø tình yeâu phuïng söï. Phuïng söï Thieân Chuùa trong chính vieäc theo ñuoåi cöùu caùnh ñôøi mình (baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng). Phuïng söï Thieân Chuùa nôi tha nhaân, nôi caùc linh hoàn, trong caùc chöùc vuï, trong caùc vai troø, v.v.; vaø trong tröôøng hôïp naøy söï phuïng söï coøn laø moät caùch tham döï hoaëc hoøa nhaäp vaøo chính hoaït ñoäng tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi caùc con caùi Ngaøi. Tình yeâu phuïng söï ñoàng thôøi laø tình yeâu daâng hieán: daâng hieán moïi söï vaø chính baûn thaân cho Thieân Chuùa ñeå trong moïi söï chæ lo ñeán moät vieäc laø phuïng söï Ngaøi.

Theo tinh thaàn cuûa baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu, cuoäc ñôøi ngöôøi tónh taâm laø cuoäc ñôøi ñan deät baèng caùc vieäc laøm nhaèm phuïng söï Thieân Chuùa, Ñaáng maø hoï yeâu meán. Vaäy hoï laø con ngöôøi haønh ñoäng. Cuõng theo tinh thaàn cuûa baøi chieâm nieäm naøy, hoï laø ngöôøi tìm thaáy Thieân Chuùa trong moïi söï - vaø tìm thaáy yù muoán cuûa Ngaøi trong moïi söï, keå caû trong nhöõng caùi maø, theo tính töï nhieân, hoï khoâng öa thích - hoï yeâu meán Ngaøi trong moïi söï vaø moïi söï trong Ngaøi, vì hoï xaùc tín hay nhaän thöùc raèng maàu nhieäm tình yeâu cuûa Thieân Chuùa bao truøm vaø thaám nhaäp toaøn theå vuõ truï vaø caùch rieâng cuoäc soáng hoï; hoï chieâm ngöôõng Ngaøi ñang ngöï trò trong hoï vaø trong caùc anh em cuûa hoï, ñang hieän dieän nôi caùc vaät chung quanh cuõng nhö trong khaép caû trôøi vaø ñaát. Vaäy hoï laø con ngöôøi chieâm nieäm. Toùm laïi, neáu soáng theo tinh thaàn cuûa baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu, hoï seõ laø ngöôøi vöøa haønh ñoäng vöøa chieâm nieäm: hoï laø ngöôøi "chieâm nieäm trong haønh ñoäng" (in actione contemplativus), hoaëc chieâm ngöôõng Thieân Chuùa trong giöõa luùc haønh ñoäng, giöõa luùc laøm vieäc. Soáng nhö vaäy phaûi chaêng khoâng laø soáng moät loái soáng thaàn bí (mystique) ngay trong cuoäc ñôøi thöôøng nhaät!

* * *

Nhö ñaõ noùi roõ, baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu nhaèm muïc ñích giuùp ngöôøi tónh taâm yeâu meán Thieân Chuùa, vaø yeâu meán baèng moät tình yeâu phuïng söï. Taát caû baøi chieâm nieäm quaûng dieãn vaø khai trieån ñieàu ñöôïc neâu ra ôû chuù thích, ñoù laø tình yeâu giöõa hai ngöôøi coát ôû söï chia seû vaø trao taëng qua laïi. Vaäy theo chuù thích naøy, Thieân Chuùa yeâu toâi, vaø tình yeâu cuûa Ngaøi ñöôïc bieåu loä qua vieäc Ngaøi ban cho toâi caùc ôn laønh, ban cho toâi caùc vaät thuï taïo laø nhöõng taëng vaät cuûa Ngaøi. Veà phía toâi, toâi yeâu laïi Ngaøi, vaø caùi maø toâi chia seû hoaëc trao taëng, laïi cuõng chính laø nhöõng vaät thuï taïo maø Ngaøi ñaõ ban cho toâi. Vaäy caùc vaät thuï taïo chính laø nhöõng caùi maø Thieân Chuùa vaø toâi cuøng duøng ñeå bieåu loä tình yeâu hoã töông.

Nhö vaäy, baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu coù moät höôùng nhìn khaùc vôùi Tuaàn Nhaát, bôûi leõ Tuaàn Nhaát laø Tuaàn toâi suy gaãm veà caùc toäi cuûa toâi ñeå toâi ñi tôùi aên naên thoáng hoái. ÔÛ Tuaàn naøy, toâi cuõng suy gaãm veà tình yeâu cuûa Thieân Chuùa, nhöng chuû yeáu laø tình yeâu tha thöù, vaø veà loøng khoan dung nhaân töø cuûa Ngaøi; vaø toâi suy gaãm ñeå giuïc loøng aên naên thoáng hoái, ñeå quyeát taâm söûa mình.

Baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu cuõng khoâng naèm trong vieãn töôïng cuûa caùc Tuaàn Hai, Ba vaø Boán. Trong caû ba Tuaàn naøy toâi chieâm ngöôõng Ñöùc Kitoâ trong cuoäc ñôøi traàn theá xöa cuûa Ngaøi, coøn ôû baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu, toâi chieâm ngöôõng Thieân Chuùa (vaø tình yeâu cuûa Ngaøi) nôi caùc vaät thuï taïo. Baøi chieâm nieäm noùi ñeán Thieân Chuùa thay vì noùi ñeán Ñöùc Kitoâ. Thieân Chuùa yeâu toâi vaø ban caùc taëng vaät cho toâi; phaàn toâi, toâi yeâu meán laïi Ngaøi vaø daâng hieán Ngaøi baûn thaân cuøng vôùi moïi söï toâi coù. Dó nhieân khoâng noùi ñeán Ñöùc Kitoâ khoâng coù nghóa laø loaïi tröø Ñöùc Kitoâ, bôûi leõ Ñöùc Kitoâ cuõng laø Thieân Chuùa, vaø khi noùi ñeán ôn laønh Thieân Chuùa ban cho toâi thì cuõng phaûi hieåu laø coù Ñöùc Kitoâ trong vieäc ban ôn, vaø khoâng phaûi chæ coù Ñöùc Kitoâ, maø coøn coù caû Chuùa Thaùnh Thaàn: Ñöùc Chuùa Cha ban ôn cho toâi thoâng qua Ñöùc Kitoâ vaø trong Chuùa Thaùnh Thaàn. Caùc vaät thuï taïo maø Thieân Chuùa ban cho toâi, laø nhöõng vaät thuï taïo ñaõ ñöôïc ñoåi môùi hoaëc taùi taïo nhôø ôû söï phuïc sinh cuûa Ñöùc Kitoâ, chuùng ñöôïc traøn ngaäp Thaùnh Thaàn cuûa Thieân Chuùa. Ñieåm chieâm nieäm boán cuûa baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu coøn noùi toâi laø ñeàn thôø Thieân Chuùa, ñieàu naøy coù nghóa laø Thieân Chuùa ngöï nôi toâi ñeå thoâng ban söï soáng thaàn linh cuûa Ngaøi cho toâi. Vaäy ñöôïc tham döï söï soáng thaàn linh laø ñöôïc soáng trong tình yeâu cuûa caû Ba Ngoâi Thieân Chuùa. Tuy nhieân vaãn coù söï khaùc nhau giöõa vieäc noùi ñeán Thieân Chuùa vaø noùi ñeán Ñöùc Kitoâ, ít nhaát laø khaùc nhau ôû ñieåm nhaán maïnh. Coù theå noùi moät caùch toång quaùt raèng caùc baøi chieâm nieäm cuûa ba Tuaàn Hai, Ba vaø Boán mang tính caùch "höôùng taâm Kitoâ" (christocentrisme), coøn baøi chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu mang tính caùch "höôùng taâm Thieân Chuùa" (theùocentrisme). Caùch rieâng ôû Tuaàn Hai, Ñöùc Kitoâ laø Ñaáng keâu goïi toâi, vaø toâi ñaùp laïi baèng vieäc ñi theo Ngaøi, coäng taùc vôùi Ngaøi, phuïng söï Ngaøi, noi göông Ngaøi soáng ngheøo khoù vaø chòu sæ nhuïc; vaø ñoäng cô cuûa moïi haønh ñoäng naøy cuûa toâi laø loøng yeâu meán Ngaøi nhôø ôû söï toâi bieát Ngaøi saâu xa, nhö toâi xin ôû maøo ñaàu hai cuûa baøi Nhaäp theå (s. 104). ÔÛ baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu, vaán ñeà minh nhieân vaø chính yeáu ñoái vôùi toâi laø laáy tình yeâu ñaùp laïi tình yeâu cuûa Thieân Chuùa qua vieäc toâi daâng mình cho Ngaøi.

Nhöõng ñieàu noùi vaén taét treân ñaây goùp phaàn daãn tôùi keát luaän raèng vieäc ñaët baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu vaøo (nhöõng) ngaøy cuoái cuøng cuûa khoùa Linh thao, nhö thoùi quen vaãn coù, laø ñieàu thích ñaùng.

Caên cöù vaøo nhöõng ñieàu noùi treân ñaây, toâi thaáy khoâng ñuû bò thuyeát phuïc bôûi yù kieán cuûa D. Desouches cho raèng baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu ñöôïc goïi laø moät baøi chieâm nieäm laø caên cöù vaøo noäi dung hôn laø vaøo hình thöùc cuûa noù (ví duï: xem, nghe, nhìn, "suy nghó nôi toâi"): xeùt veà noäi dung, noù quy chieáu minh nhieân vaøo Ñöùc Kitoâ trong Phuùc aâm (Daniel DESOUCHES, "Au - delaø" du Christ, La contemplation pour obtenir l'amour", trong Chercher et trouver Dieu, Christus, n 124, 1987, 2e eùd., 1987, trang 220-2). Chæ xin nhaéc qua: baøi chieâm nieäm noùi ñeán Thieân Chuùa ôû trong caùc vaät thuï taïo (ñieåm hai), moïi söï toát laønh baét nguoàn töø trôøi cao (ñieåm boán), con ngöôøi laø ñeàn thôø Thieân Chuùa (ñieåm hai), v.v. Vaäy Giaùo lyù coâng giaùo vaãn noùi raèng Thieân Chuùa, chôù khoâng noùi raèng Ñöùc Kitoâ, ôû khaép moïi nôi (trong caùc vaät thuï taïo) vaø laø nguoàn goác cuûa moïi söï toát laønh; thaùnh Phaoloâ noùi chuùng ta laø ñeàn thôø cuûa Thieân Chuùa (1 Cr 3,16; 2 Cr 6,16), hoaëc ñeàn thôø cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn (6,19), chöù khoâng noùi chuùng ta laø Ñeàn thôø cuûa Ñöùc Kitoâ.

Chuù thích.

- Saùch Linh thao khoâng noùi gì ñeán vieäc laøm laïi hay laëp laïi baøi Chieâm nieäm ñeå ñaït ñöôïc tình yeâu. Theo thieån yù, xeùt vì baøi naøy coù taàm quan troïng ñaëc bieät do ích lôïi thieâng lieâng to lôùn maø noù coù theå ñem laïi, noù neân ñöôïc laøm laïi hoaëc laëp laïi nhieàu laàn, vaø caû neân ñöôïc tieáp tuïc nhö theá sau khoùa Linh thao.

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page