Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Theo caùch trình baøy cuûa saùch Linh thao, veà maët hình thöùc, Tuaàn Nhaát baét ñaàu vôùi baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng. Nhöng neáu xeùt theo noäi dung rieâng cuûa moãi Tuaàn, thì Tuaàn Nhaát laø Tuaàn daønh cho vieäc suy gaãm veà toäi ñeå aên naên hoái caûi; vaø ñieàu naøy phuø hôïp vôùi chuù daãn ñaàu tieân cuûa saùch Linh thao laø "gôõ khoûi mình moïi öa thích leäch laïc" (s. 1,3). Gaït boû toäi, traùnh toäi, ñoù laø coâng vieäc ñaàu tieân vaø toái thieåu maø ngöôøi tónh taâm phaûi laøm ñeå chu toaøn nhieäm vuï taùn döông, toân kính vaø phuïng söï Thieân Chuùa vaø do ñoù hoï "cöùu roãi linh hoàn mình" (s. 23,2).
Trong saùch Linh thao, caùc baøi suy nieäm vaø chieâm nieäm ñeàu goïi chung laø nhöõng baøi taäp. Nhöng caùc baøi taäp cuûa Tuaàn Nhaát laø nhöõng baøi suy nieäm, coøn töø Tuaàn hai trôû ñi, tröø vaøi ba baøi taäp coøn goïi laø nhöõng baøi suy nieäm, taát caû ñeàu laø nhöõng baøi chieâm nieäm. Nhö seõ thaáy roõ, suy nieäm coát ôû suy nghó veà moät maàu nhieäm hay moät chaân lyù coâng giaùo naøo ñoù nhaèm tìm ích lôïi cho linh hoàn, vaø suy nghó trong caàu nguyeän, töùc tröôùc maët Thieân Chuùa nhö trong moät cuoäc tieáp xuùc thaân maät, vaø caû keát hieäp vôùi Ngaøi; suy nghó ñeå caûm nghieäm chöù khoâng phaûi chæ suy nghó hay tìm hieåu suoâng nhaèm laøm thoûa maõn nhu caàu tri thöùc cuûa trí tueä. Chuù daãn hai trong saùch Linh thao vieát: "Khoâng phaûi caùi bieát nhieàu laøm no neâ vaø thoûa maõn linh hoàn, nhöng laø vieäc, ôû beân trong, caûm nghieäm vaø thöôûng thöùc caùc söï vieäc" (s. 2,4).
Döôùi ñaây laø maáy neùt ñaïi cöông veà vieäc suy nieäm maø saùch Linh thao ñöa ra trong Tuaàn Nhaát.
Chuùng ta caên cöù vaøo caùch trình baøy veà moät baøi suy nieäm trong saùch Linh thao - baøi suy nieäm ñaàu tieân cuûa Tuaàn Nhaát - ñeå chia laøm ba phaàn: nhaäp ñeà, suy gaãm vaø taâm söï.
Phaàn nhaäp ñeà goàm lôøi nguyeän maø saùch Linh thao goïi laø "lôøi nguyeän chuaån bò", vaø hai maøo ñaàu nhö seõ thaáy roõ sau.
Noäi dung cuûa lôøi nguyeän chuaån bò ñöôïc ghi roõ trong baøi taäp moät: "Xin Thieân Chuùa Chuùa chuùng ta ban ôn ñeå heát moïi yù höôùng, haønh vi vaø hoaït ñoäng cuûa toâi thuaàn tuùy quy höôùng veà phuïng söï vaø taùn döông Thieân Chuùa uy linh" (s. 46). Noäi dung cuûa noù laø moät thöù ñuùc keát, moät keát luaän vaø moät quyeát taâm ruùt ra töø baøi Nguyeân lyù vaø Neàn taûng, noù ñöôïc duøng chung cho moïi laàn suy nieäm cuõng nhö chieâm nieäm.
Caáu taïo nôi choán coát ôû duøng trí töôûng töôïng ñeå saép ñaët hoaëc taäp hôïp laïi moät soá söï vaät, ví duï caên nhaø, ñöôøng ñi, quaû nuùi, thaønh moät toång theå ñeå laøm neân boái caûnh lieân quan ñeán ñeà taøi suy ngaém; noùi caùch khaùc, duøng trí töôûng töôïng ñeå veõ ra moät vò trí khoâng gian lieân quan ñeán ñieàu suy ngaém, ví duï töôûng töôïng ra moät maùng coû trong moät tuùp leàu (hay trong hang ñaù) neáu laø suy ngaém veà Chuùa giaùng sinh; töôûng töôïng caûnh toaøn theå con ngöôøi toâi "trong thung luõng naøy, nhö bò ñaøy aûi giöõa caùc thuù vaät ñaàn ñoän" (s. 47,6), neáu laø suy gaãm veà toäi.
Vieäc caáu taïo nôi choán laø ñieàu töï nhieân, bôûi leõ con ngöôøi cuï theå laø con ngöôøi chieám moät choã nhaát ñònh trong khoâng gian, vaø hoï khoâng theå hình dung moät bieán coá, moät nhaân vaät hay moät söï vaät naøo ôû ngoaøi khung caûnh khoâng gian. Chuùng ta vaãn noùi ví duï Chuùa Gieâsu xuoáng aâm phuû sau khi taét thôû; Ngaøi leân trôøi sau khi phuïc sinh vaø Ngaøi ngöï beân höõu Ñöùc Chuùa Cha; trong kinh Laïy Cha, chuùng ta ñoïc: "Chuùng con laïy Cha ngöï treân trôøi." Caáu taïo nôi choán, trong nhieàu baøi chieâm nieäm coøn laø taïo ra moät khoâng gian töôûng töôïng trong ñoù ngöôøi tónh taâm vöøa hieän dieän vöøa caàu nguyeän, chaúng haïn khi hoï töôûng töôïng nôi Chuùa sinh ra laø moät tuùp leàu thoâ sô, thì chính ôû trong tuùp leàu töôûng töôïng naøy hoï chieâm ngöôõng Chuùa Haøi nhi, hoï thôø laïy Ngaøi, hoï than thôû vôùi Ngaøi, v.v.
Ngöôøi tónh taâm xin cuøng Thieân Chuùa ôn thích hôïp vôùi noäi dung cuûa baøi suy ngaém - trong caùc baøi chieâm nieäm cuûa caùc Tuaàn Hai, Ba vaø Boán, thì ñaây laø maøo ñaàu ba - ví duï, neáu laø baøi suy nieäm veà toäi, thì xin ôn ñau buoàn vì nhöõng toäi ñaõ phaïm, v.v. Vì theá ôn xin ôû maøo ñaàu naøy vaïch cho ngöôøi tónh taâm thaáy caùch ñaïi cöông höôùng ñi tôùi cuûa baøi suy ngaém, thaáy ñöôïc muïc ñích cuï theå maø hoï muoán ñaït ñöôïc. Chuùng ta ñaõ roõ, duy yù chí laø ñieàu toái kî trong ñôøi soáng thieâng lieâng. Söï xin ôn dieãn ñaït söï ao öôùc ñieàu toát laønh, thaùnh thieän, ñoàng thôøi noù haøm yù raèng öôùc voïng hay quyeát taâm cuûa chuùng ta neáu trôû thaønh hieän thöïc ñöôïc thì laø nhôø vaøo ôn phuø trôï cuûa Thieân Chuùa laø Ñaáng ñaày tình thöông vaø quyeàn naêng. Vì theá chuùng ta khoâng chaùn naûn hay thaát voïng tröôùc söï yeáu ñuoái vaø baát löïc cuûa chuùng ta, bôûi leõ chuùng ta yù thöùc vaø nhìn nhaän raèng söï yeáu ñuoái vaø baát löïc naøy thuoäc veà baûn chaát con ngöôøi chuùng ta laø höõu theå höõu haïn. Do söï yù thöùc vaø nhìn nhaän naøy, chuùng ta phaù boû hay ngaên caûn söï hình thaønh moät hình aûnh ñöôïc lyù töôûng hoùa caùch naøo ñoù veà con ngöôøi chuùng ta. Laïi nöõa, trong caùc baøi suy ngaém, roõ raøng ñoäng cô cuûa caùc öôùc voïng toát laønh vaø thaùnh thieän laø loøng yeâu meán Thieân Chuùa vaø söï muoán soáng phuø hôïp vôùi yù muoán cuûa Ngaøi, laø söï quyeát taâm ñi theo Ñöùc Kitoâ vaø coäng taùc vôùi Ngaøi trong söù meänh cöùu ñoä cuûa Ngaøi, vì theá vieäc xin ôn khoâng phaûi laø söï ñi tìm mình - tìm söï thaùnh thieän cho baûn thaân cuõng coù theå bò leäch höôùng ñeå trôû thaønh söï ñi tìm mình do loøng aùi ngaõ - maø laø söï ñi tìm Chuùa: tìm vinh quang cho Thieân Chuùa.
Moät vaán naïn : laøm sao ngay töø ñaàu, khi chöa suy ngaém ñeå bieát roõ hoaëc ñaøo saâu ñeà taøi, maø laïi ñaõ muoán nhaän ñöôïc nhöõng ôn lieân quan ñeán baøi suy ngaém, nghóa laø laøm sao laïi muoán coù caùi ñieàu maø mình chöa bieát roõ? Xin traû lôøi raèng, nhö ñaõ noùi treân, nhöõng ôn xin ñöôïc neâu ra giuùp ngöôøi tónh taâm bieát caùch ñaïi cöông muïc ñích cuûa baøi suy ngaém. Ñaøng khaùc, trong thöïc teá, khoâng moät ai laïi nghó raèng nhöõng ôn xin ñöôïc neâu ra ôû phaàn nhaäp ñeà cuûa moät baøi suy ngaém, laø nhöõng ñieàu khoâng thích ñaùng hay caàn thieát.
Sau phaàn nhaäp ñeà, ngöôøi tónh taâm böôùc vaøo phaàn suy gaãm (hoaëc chieâm nieäm, neáu laø baøi chieâm nieäm). Trong Tuaàn Nhaát, caùc baøi suy nieäm chia ra töø ba tôùi naêm ñieåm chính, töùc nhöõng ñieàu maø ngöôøi tónh taâm seõ suy nghó. Ngöôøi tónh taâm seõ döøng laïi ôû moãi ñieåm ñoù laâu choùng bao laâu laø tuøy ôû hoï, nhö saùch Linh thao vieát: "ÔÛ ñieåm maø toâi seõ tìm thaáy ñieàu toâi muoán, toâi seõ nghæ laïi ôû ñoù, khoâng baän taâm ñeán vieäc ñi xa hôn, cho tôùi khi toâi ñöôïc thoûa maõn" (s. 76,3). Baøi suy nieäm ñaàu tieân cuûa Tuaàn Nhaát vaø laø baøi suy nieäm veà toäi, goàm ba ñieåm: ñieåm moät veà toäi caùc thaàn, ñieåm hai veà toäi cuûa Toå toâng Añam, ñieåm ba veà caùc toäi rieâng cuûa moãi ngöôøi. Ñieàu ñaùng noùi nhaát trong vieäc suy gaãm, laø söï duøng ñeán ba loaïi hoaït ñoäng cuûa trí khoân maø ngöôøi ta goïi laø ba taøi naêng: trí nhôù (kyù öùc), trí hieåu (töùc tö duy) vaø loøng muoán.
Veà trí nhôù: duøng trí nhôù ñeå nhôù ñeán noäi dung cuûa baøi suy nieäm, töùc moät söû tích, moät bieán coá, moät söï kieän hay moät chaân lyù. Veà trí hieåu: duøng trí hieåu ñeå suy xeùt vaø tìm hieåu noäi dung cuûa ñieåm suy gaãm maø trí nhôù nhaéc ñeán. Sau cuøng laø duøng ñeán loøng muoán ñeå muoán hoaëc yeâu caùi maø trí hieåu nhaän laø toát, laø quyù, laø ñaùng öôùc ao, ñeå gheùt caùi maø trí hieåu nhaän laø xaáu hay ñaùng gheùt; duøng loøng muoán ñeå coù nhöõng tình caûm hay caûm xuùc thaùnh thieän, nhö "chaûy nöôùc maét vì caùc toäi cuûa toâi) (s. 55), "phieàn muoän vôùi Ñöùc Kitoâ phieàn muoän, chaûy nöôùc maét, ñau khoå beân trong vì noãi ñau khoå döôøng aáy maø Ñöùc Kitoâ ñaõ chòu cho toâi" (s. 203), "caûm thaáy maõnh lieät nieàm hoan hæ vaø noãi vui möøng vì söï vinh quang vaø vui möøng döôøng aáy cuûa Ñöùc Kitoâ Chuùa chuùng ta" (s. 221) ; duøng loøng muoán ñeå quyeát taâm thöïc hieän ñieàu naøy ñieàu noï, nhö quyeát taâm söûa mình (s. 61), quyeát taâm noi göông Chuùa (s. 98). Vaäy taát caû nhöõng quyeát taâm naøy, nhöõng tình caûm vaø caûm xuùc naøy ñeàu thuoäc veà muïc ñích maø ngöôøi tónh taâm nhaém tôùi trong moãi baøi suy ngaém. Noùi caùch toång quaùt hôn, ngöôøi tónh taâm suy ngaém ñeå ñi tôùi choã, nhôø ôn Thieân Chuùa soi saùng, phuø trôï vaø thuùc ñaåy, hoï duøng loøng muoán ñeå gheùt toäi, ñeå meán Chuùa Kitoâ, ñeå quyeát ñònh ñi theo Ngaøi vaø noi göông Ngaøi, v.v. Ñieàu naøy cho thaáy roõ vai troø cuûa loøng muoán.
Duøng töø loøng muoán (hoaëc coù khi yù muoán) ñeå dòch töø volundad (la-tinh: voluntas; Phaùp: volonteù; Anh: will). Töø volundad xöa chæ coù nghóa laø muoán hoaëc öôùc ao. Loøng muoán, cuøng vôùi trí nhôù, trí hieåu, laø ba taøi naêng taâm lyù theo quan nieäm xa xöa thuoäc truyeàn thoáng Giaùo phuï vaø töø thôøi thaùnh AÂu-tinh. Nhö seõ coù dòp noùi roõ hôn ôû choã khaùc, töø loøng muoán coù nghóa roäng hôn töø yù chí maø ngaøy nay, trong taâm lyù hoïc, trong tieáng Vieät Nam, ngöôøi ta duøng ñeå dòch cuõng töø volundad, bôûi vì yù chí, trong taâm lyù hoïc hieän ñaïi, phaân bieät vôùi tình caûm, trong khi loøng muoán, tuøy tröôøng hôïp, coøn bao haøm hoaëc khoâng phaân bieät vôùi tình caûm, vôùi con tim - trong töø loøng muoán coù thaønh toá loøng chæ con tim! - ví duï nhö trong saùch Linh thao coù choã noùi ñeán vieäc Thieân Chuùa "thuùc ñaåy" vaø "loâi cuoán" loøng muoán cuûa ngöôøi tónh taâm (s. 175,2 ; 180,1).
Töø loøng muoán hieåu nhö treân, gaàn guõi vôùi quan nieäm cuûa Arichtoâteâleâ (vaø cuõng laø quan nieäm trieát hoïc kinh vieän sau naøy) veà caùi goïi laø lyù duïc (appetitus rationalis; appeùtit rationnel). Theo oâng, nôi con ngöôøi coù lyù duïc vaø giaùc duïc (appetitus sensibilis ; appeùtit sensible).
Vì baøi suy nieäm duøng ñeán ba taøi naêng noùi treân laø trí nhôù, trí hieåu vaø loøng muoán, neân caùch thöùc suy nieäm trong saùch Linh thao ñöôïc ngöôøi ta goïi laø suy nieäm theo ba taøi naêng. Baøi suy nieäm ñaàu tieân cuûa Tuaàn Nhaát naøy coù nhan ñeà: "Baøi taäp thöù nhaát laø baøi suy nieäm baèng ba taøi naêng..." Nhö ñaõ thaáy, caùi thöù töï tröôùc sau cuûa vieäc söû duïng ba taøi naêng naøy laø caùi thöù töï ñöôïc xeáp ñaët theo lyù luaän thoâng thöôøng: bieát noäi dung cuûa vaán ñeà mình ñònh suy nghó, ôû ñaây laø nhôù laïi noäi dung ñeà taøi maø ngöôøi tónh taâm tieáp nhaän töø nôi vò höôùng daãn ; tieáp ñeán môùi laø suy xeùt nghieàn ngaãm noäi dung ñoù; sau cuøng laø duøng loøng muoán ñeå yeâu hay gheùt, ñeå neâu quyeát taâm coù haønh ñoäng naøy noï. Vaäy dó nhieân ba taøi naêng khoâng chæ aùp duïng cho vieäc suy nieäm, maø caû cho vieäc chieâm nieäm, nhö, rieâng veà trí hieåu vaø loøng muoán, chuù daãn ba trong saùch Linh thao ñaõ noùi roõ: "Vì trong heát caùc baøi taäp thieâng lieâng sau ñaây chuùng ta duøng nhöõng haønh vi cuûa trí hieåu khi suy nghó vaø cuûa loøng muoán khi yeâu thích" (s. 3,1). Söï phaân chia theo thöù töï tröôùc sau cuûa ba taøi naêng khoâng coù nghóa laø ba thöù hoaït ñoäng cuûa ba taøi naêng naøy khoâng theå ñan xen vaøo nhau, vaø ñan xen nhieàu laàn trong moät giôø suy ngaém.
Sau phaàn suy gaãm laø phaàn taâm söï hoaëc than thôû. Ñaây laø phaàn keát thuùc giôø suy ngaém. Noù coát ôû baøy toû taâm tình vôùi Thieân Chuùa hoaëc vôùi Ñöùc Kitoâ (coù khi laø vôùi Ñöùc Maria, thaùnh Giuse, v.v.), vì theá ñaây laø luùc caàu nguyeän tröïc tieáp nhaát. Baøi suy nieäm thöù nhaát cuûa Tuaàn Nhaát giaûi thích: "Vieäc taâm söï ñöôïc thöïc hieän, noùi cho ñuùng, nhö caùch moät ngöôøi baïn noùi vôùi moät ngöôøi baïn hoaëc nhö moät ngöôøi ñaày tôù noùi vôùi chuû mình: khi thì xin moät ôn naøo ñoù, khi thì thuù nhaän moät ñieàu xaáu naøo ñoù, khi thì toû baøy vieäc cuûa mình vaø xin söï chæ ñaïo veà nhöõng vieäc ñoù" (s. 54). Baøi suy nieäm tieáp theo giaûi thích theâm: "Keát thuùc baèng moät cuoäc taâm söï veà loøng nhaân töø: haàu chuyeän vaø caûm taï Thieân Chuùa Chuùa chuùng ta vì Ngaøi ñaõ cho toâi soáng ñeán baây giôø, quyeát taâm söûa mình trong töông lai, nhôø ôn Ngaøi" (s. 61). Nhö vaäy phaàn taâm söï chuû yeáu duøng loøng muoán - hieåu theo nghóa ñaõ xaùc ñònh ôû treân. Veà vieäc duøng loøng muoán ôû phaàn taâm söï hay ôû phaàn suy gaãm, ngöôøi tónh taâm neân nhôù ñeán chuù daãn thöù ba trong saùch Linh thao: "Vì trong heát caùc baøi taäp thieâng lieâng sau ñaây chuùng ta duøng nhöõng haønh vi cuûa trí hieåu khi suy nghó vaø cuûa loøng muoán khi yeâu thích, neân chuùng ta haõy chuù yù raèng trong nhöõng haønh vi cuûa loøng muoán, khi baèng mieäng löôõi hay baèng taâm trí chuùng ta thöa göûi cuøng Thieân Chuùa Chuùa chuùng ta hoaëc cuøng caùc thaùnh cuûa Ngaøi, thì veà phía chuùng ta, phaûi coù söï cung kính nhieàu hôn laø khi chuùng ta duøng trí hieåu ñeå hieåu bieát" (s .3,1-3).
Trong taát caû caùc baøi taäp, tröø baøi Vöông quoác, phaàn taâm söï keát thuùc baèng kinh Laïy Cha, keå caû tröôøng hôïp ngöôøi tónh taâm ñaõ taâm söï vôùi Ñöùc Kitoâ hay vôùi caùc thaùnh. Ñieàu naøy gôïi yù veà taàm quan troïng cuûa vieäc hoï chaám döùt giôø caàu nguyeän baèng chính vieäc tieáp xuùc vôùi - chöù khoâng chæ nhôù ñeán - Ñöùc Chuùa Cha xeùt nhö Ngaøi laø Cha maø Ñöùc Kitoâ laø con cuûa Ngaøi töø thuôû ñôøi ñôøi, vaø xeùt nhö Ngaøi laø Cha cuûa moïi ngöôøi. Söï yù thöùc veà ñieàu vöøa noùi chaéc haún seõ giuùp ñoïc kinh Laïy Cha caùch soát saéng, khoâng nhö ñoïc moät coâng thöùc theo thoùi quen.
Thôøi gian daønh cho moãi phaàn cuûa baøi suy ngaém laø bao laâu ? Chuùng ta coù quyeàn suy ñoaùn raèng phaàn nhaäp ñeà, vì laø nhaäp ñeà, neân khoâng keùo daøi. Thieát nghó chæ laâu chöøng giaêm ba phuùt; ñieàu naøy cuõng phuø hôïp vôùi caâu chuù thích ôû ngay trong baøi taäp ñaàu tieân: "Tröôùc moïi laàn chieâm nieäm hay suy nieäm, phaûi luoân luoân ñoïc lôøi nguyeän chuaån bò maø khoâng thay ñoåi gì, vaø laøm hai maøo ñaàu ñaõ noùi" (s. 49). ÔÛ ñaây coù yù nhaán maïnh ñeán töø tröôùc trong caâu trích daãn ("tröôùc moïi laàn chieâm nieäm"). Veà phaàn suy gaãm (hay chieâm nieäm) vaø phaàn taâm söï, phaàn naøo laâu hôn laø tuøy ôû tình traïng taâm hoàn. Laïi nöõa, phaàn taâm söï vaãn coù theå xen keõ vaøo giöõa phaàn suy ngaém, vaø ñoù laø luùc linh hoàn duøng loøng muoán hay con tim, höôùng leân Thieân Chuùa hoaëc Ñöùc kitoâ ñeå than thôû vôùi caùc Ngaøi, ñeå caàu xin caùc Ngaøi, tuøy theo söï thuùc ñaåy noäi taâm. Baûn chæ ñaïo naêm 1599 cuõng noùi laø ñöôïc, vaø coù khi neân, laøm taâm söï ngay ôû ñaàu hay ôû giöõa khi suy ngaém.
Sau cuøng, theo saùch Linh thao, sau giôø suy ngaém, ngöôøi tónh taâm seõ ngoài hoaëc ñi ñi laïi laïi, daønh möôøi laêm phuùt ñeå kieåm ñieåm vieäc suy ngaém laø "xem xeùt söï vieäc ñaõ xaûy ra cho toâi nhö theá naøo trong luùc chieâm nieäm hay suy nieäm; vaø neáu xaáu thì toâi seõ xem xeùt nguyeân nhaân khieán ñieàu ñoù xaûy ra, vaø khi thaáy nhö theá, toâi aên naên ñeå söûa mình veà sau; vaø neáu toát, toâi taï ôn Thieân Chuùa Chuùa chuùng ta, vaø laàn khaùc toâi seõ laøm theo cuõng caùch ñoù" (s. 77,1-3). Ñaây laø kieåm laïi xem ñaõ coù hay khoâng coù nhöõng chuyeån ñoäng noäi taâm naøo, töùc toâi coù caûm thaáy soát saéng hay ñöôïc söï yeân uûi khoâng, hay toâi nguoäi laïnh, khoâ khan, trô lì; kieåm laïi xem toâi coù bò quaáy roái bôûi nhöõng hình aûnh hay nhöõng yù töôûng khoâng thích hôïp khoâng. Sau ñoù tìm lyù do cuûa nhöõng hieän töôïng tieâu cöïc naøy, neáu coù, ñeå bieát caùch traùnh chuùng trong laàn suy ngaém sau.
Moät caâu chuù thích trong saùch Linh thao ñaët ôû Tuaàn Nhaát naøy baûo raèng, trong giôø xeùt mình rieâng, haõy xeùt mình veà vieäc laøm caùc baøi taäp (cuûa caû boán Tuaàn), nhöng chuû yeáu laø xeùt xem coù "nhöõng khuyeát ñieåm hay caåu thaû" naøo khoâng (s. 90).
Nhöõng ñieàu trình baøy döôùi ñaây, vaãn caên cöù vaøo saùch Linh thao, aùp duïng chung cho caû vieäc suy nieäm vaø chieâm nieäm, caû hai goïi chung laø suy ngaém.
ÔÛ muïc noùi veà Ba caùch caàu nguyeän, saùch Linh thao khuyeân raèng tröôùc khi caàu nguyeän, neân ñeå cho trí khoân nghæ ngôi moät chuùt baèng caùch ngoài hay ñi ñi laïi laïi vaø suy xeùt xem mình seõ ñi ñaâu vaø ñeå laøm gì (s. 239,1). Vaäy thieát nghó lôøi khuyeân naøy cuõng neân ñöôïc aùp duïng cho nhöõng laàn suy ngaém.
Saùch Linh thao baûo ngöôøi tónh taâm raèng, ñeå baét ñaàu suy ngaém, "Moät hay hai böôùc tröôùc choã toâi phaûi chieâm nieäm hay suy nieäm, toâi seõ ñöùng laâu baèng khoaûng thôøi gian ñoïc moät kinh Laïy Cha, naâng trí khoân leân cao, suy xeùt xem Thieân Chuùa Chuùa chuùng ta nhìn toâi nhö theá naøo, v.v. ; vaø laøm moät haønh vi toân kính hay haï mình" (s. 75,1-2). Vaäy neáu chuùng ta khoâng giöõ saùt lôøi chæ daãn naøy, ít ra chuùng ta cuõng neân hieåu roõ noäi dung cuûa noù ñeå tìm ra cöû chæ thích hôïp.
"Moät hay hai böôùc tröôùc choã toâi phaûi chieâm nieäm hay suy nieäm, toâi seõ ñöùng." Caâu naøy mang yù nghóa moät söï chuaån bò lieân quan tröïc tieáp ñeán theå xaùc. Ñöùng chöù khoâng phaûi quyø hay ngoài nhö ñang khi suy ngaém, bôûi leõ ngöôøi tónh taâm ôû trong tö theá seõ tieán tôùi - hoï ñang ñöùng caùch vò trí suy ngaém moät vaøi böôùc. Chi tieát naøy gôïi yù moät söï chuaån bò tröïc tieáp, vaø coù theå giuùp ngöôøi tónh taâm coù yù thöùc hôn veà vieäc mình saép söûa laøm laø suy ngaém.
"Khoaûng thôøi gian ñoïc moät kinh Laïy Cha": thôøi gian chuaån bò naøy khoâng keùo daøi, maø chæ laâu chöøng moät vaøi phuùt.
"Naâng trí khoân leân cao": ngöôøi tónh taâm duøng hình aûnh khoâng gian ñeå nhôù raèng Thieân Chuùa laø Ñaáng cao troïng, thaùnh thieän, nhìn thaáy moïi söï; ñieàu naøy phuø hôïp vôùi hình aûnh trong kinh Laïy Cha: Thieân Chuùa laø "Ñaáng ngöï treân trôøi".
"Suy xeùt xem Thieân Chuùa Chuùa chuùng ta ñang nhìn toâi nhö theá naøo, v.v." Thieân Chuùa laø Chuùa cuûa moïi ngöôøi vaø, tröôùc maét Ngaøi, moïi ngöôøi keát hieäp laïi thaønh moät taäp theå goïi laø "chuùng ta". Ngaøi ngöï treân cao, nhöng khoâng xa moãi ngöôøi, vì Ngaøi ñang nhìn khoâng phaûi chæ taäp theå goïi laø chuùng ta, maø coøn nhìn rieâng töøng ngöôøi: Ngaøi "nhìn toâi". Noùi Thieân Chuùa nhìn toâi laø haøm yù phaàn chuû ñoäng vaø saùng kieán ñöôïc daønh cho Thieân Chuùa chöù khoâng phaûi cho toâi, vaø, ñi xa hôn nöõa, duø toâi khoâng nhôù ñeán Ngaøi thì Ngaøi vaãn nhìn toâi. Dó nhieân vieäc Thieân Chuùa ñang nhìn toâi bao haøm vieäc toâi ñang ôû tröôùc maët Ngaøi, vì theá caâu tröng daãn treân ñöa ra moät söï kieän coù noäi dung yù nghóa roäng lôùn hôn nhieàu so vôùi vieäc toâi nhôù mình ñang ôû tröôùc maët Thieân Chuùa.
Khoâng nhöõng toâi yù thöùc raèng Thieân Chuùa ñang nhìn toâi, maø toâi coøn, nhö caâu tröng daãn nhaéc baûo, suy xeùt xem Ngaøi nhìn toâi nhö theá naøo. Veà ñieåm naøy, baûn vaên khoâng cho theâm gôïi yù gì khaùc, vaø chæ theâm töø "vaân vaân", nhö laø muoán ñeå cho ngöôøi tónh taâm töï suy xeùt laáy. Nhöng thieát töôûng coù theå nhaéc raèng ñaây laø caùi nhìn cuûa Ñaáng laø Taïo hoùa, laø Thieân Chuùa Chuùa chuùng ta, laø Ñaáng chí toân chí aùi, v.v.
"Vaø laøm moät haønh vi toân kính hay haï mình." Haønh vi noùi ñaây hieåu laø haønh vi beân ngoaøi, vaø chuùng ta coù lyù ñeå nghó ñeán vaùi, laïy, phuû phuïc, v.v. Vaäy baèng haønh vi naøy, ngöôøi tónh taâm töï ñaët mình trong töông giao tröïc tieáp vôùi Thieân Chuùa - chöù khoâng chæ nghó ñeán Ngaøi, suy veà Ngaøi - vaø haønh vi naøy chuû yeáu dieãn taû loøng toân kính Ñaáng uy linh vaø cöïc thaùnh. Cuõng keå töø phuùt naøy, ngöôøi tónh taâm gaït boû moïi söï ra moät beân ñeå soáng moät mình vaø troïn veïn tröôùc thaùnh nhan Thieân Chuùa, vaø soáng nhö theá trong suoát giôø suy ngaém.
Vieäc suy ngaém duøng ñeán nhöõng hoaït ñoäng tinh thaàn goàm trí töôûng töôïng, trí nhôù, trí hieåu, yù chí, tình caûm, vaø tuøy luùc maø hoaït ñoäng naøy troåi vöôït hôn hoaït ñoäng noï. Tuy nhieân theå xaùc cuõng coù phaàn ñoùng goùp cuûa noù. Ñieàu naøy hieån nhieân, vì con ngöôøi goàm hai phaàn taâm linh vaø theå xaùc. Vaäy khoâng keå nhöõng ñieàu kieän thuoäc theå xaùc caàn thieát ñeå coù theå suy ngaém, nhö söï khoâng meät moûi, khoâng buoàn nguû, khoâng quaù ñoùi hay quaù no quaù khaùt, khoâng ôû moät nôi quaù noùng hay quaù laïnh, v.v., ôû ñaây chæ coù yù noùi ñeán tö theá theå xaùc trong luùc suy ngaém.
Saùch Linh thao vieát: "Ñi vaøo chieâm nieäm, khi quyø goái, khi saáp mình xuoáng ñaát, khi naèm ngöûa maët leân, khi ngoài, khi ñöùng, luoân luoân nhaèm tìm kieám ñieàu toâi muoán. Chuùng ta haõy chuù yù ñeán hai ñieàu: ñieàu thöù nhaát laø neáu toâi tìm thaáy ñieàu toâi muoán khi quyø goái thì toâi seõ khoâng ñi xa hôn; vaø neáu saáp mình, cuõng vaäy, vaân vaân" (s. 76,1-2). Töø chieâm nieäm trong caâu tröng daãn chæ caû suy nieäm, vì tröôùc ñoù maáy doøng baûn vaên noùi ñeán chieâm nieäm vaø suy nieäm (s. 75,1), nhöng nhaát laø vì caâu tröng daãn thuoäc veà muïc "Nhöõng ñieàu boå di ñeå laøm nhöõng baøi taäp caùch toát hôn" (s. 73,1). Laïi nöõa cuõng neân bieát laø saùch Linh thao coù khi coøn goïi baøi suy nieäm laø baøi chieâm nieäm, nhö tröôøng hôïp baøi Vöông quoác (s. 136, 1 ; 156). Coù theå ruùt ra töø caâu tröng daãn nguyeân taéc toång quaùt naøy, laø haõy duøng baát cöù tö theá theå xaùc naøo thuaän lôïi cho vieäc caàu nguyeän. Cuõng neân bieát laø khoâng nhaát thieát moät tö theá naøo ñoù thuaän lôïi cho moïi laàn suy ngaém hoaëc cho troïn caû giôø suy ngaém. Leõ dó nhieân neáu nôi caàu nguyeän laø nôi coâng coäng, ví duï nhaø thôø, thì moät soá tö theá neân traùnh vì sôï gaây chöôùng maét hay laøm laõng trí nhöõng ngöôøi coù maët. Theo caâu tröng daãn treân, ngöôøi tónh taâm ñöôïc giaû thieát laø hoï suy ngaém trong phoøng rieâng (s. 79 ; 130,4). Döïa theo tinh thaàn cuûa caâu tröng daãn ñoù, thieát nghó neáu coù theå choïn giöõa phoøng rieâng vaø nhaø thôø laøm nôi suy ngaém, thì neân choïn phoøng rieâng, lyù do laø vì ôû trong phoøng rieâng ngöôøi tónh taâm ñöôïc töï do hôn trong vieäc choïn nhöõng tö theá theå xaùc thuaän lôïi hôn cho vieäc caàu nguyeän vaø trong vieäc choïn nhöõng cöû chæ bieåu loä deã hôn taâm tình cuûa mình trong töông giao vôùi Thieân Chuùa, ví duï khi thì giang tay, khi thì chaép tay, luùc naøy ngöûa maët leân trôøi, luùc khaùc cuùi ñaàu xuoáng hoaëc vaùi laïy, v.v.
Toùm laïi, nhöõng chæ daãn treân ñaây lieân quan ñeán nhöõng tö theá theå xaùc, gôïi yù raèng khi suy ngaém, theå xaùc coù vai troø cuûa noù maø ngöôøi tónh taâm khoâng neân coi thöôøng; phaûi lieäu cho caû hai phaàn taâm linh vaø theå xaùc ñöôïc thoáng nhaát laïi ñeå taäp trung vaøo moät vieäc duy nhaát: caàu nguyeän.
Ngoài xeáp baèng troøn theo tö theá "hoa sen" trong moân yoga, töùc kieát giaø, nhö quen thaáy nôi aûnh töôïng ñöùc phaät Thích Ca tham thieàn nhaäp ñònh, thieát nghó ñoù laø moät trong nhöõng caùch ngoài thuaän lôïi cho vieäc suy ngaém. Nhöõng saùch veà yoga hay veà ngoài thieàn coù moâ taû roõ veà loái ngoài naøy. Vì lyù do tieän lôïi, ôû ñaây xin nhaéc sô qua. Ñeå ngoài theo tö theá naøy, hai chaân baét cheùo leân nhau, loøng baøn chaân phaûi ngöûa leân vôùi mu baøn chaân ñaët treân ñuøi traùi, vaø loøng baøn chaân traùi ngöûa leân vôùi mu baøn chaân ñaët treân ñuøi phaûi. Neáu khoâng ngoài kieát giaø ñöôïc thì ngoài baùn giaø: khoâng baét cheùo chaân, nhöng chaân noï ñeø leân chaân kia, loøng baøn chaân ngöûa leân; caàn caïnh hai ñaàu goái chaïm ñaát, vaø vì theá neân theâm chieác ñeäm hay goái ñaët ôû döôùi moâng. Ñôn giaûn vaø deã hôn nöõa, laø ñaët baøn chaân naøy döôùi caïnh ñaàu goái cuûa chaân kia. Maáy chi tieát khaùc veà caùch ñaët baøn chaân laø khoâng quan troïng, vaø thay ñoåi tuøy theo yù kieán cuûa moät soá ngöôøi. Trong caùc caùch ngoài noùi treân, giöõ löng cho thaúng nhöng khoâng cöùng ñô, ñaàu cuõng theá; hai caùnh tay buoâng loûng töø hai vai xuoáng caùch töï nhieân, hai caúng tay cong laïi ôû phía tröôùc maët theá naøo ñeå cho hai baøn tay coù theå choàng leân nhau: baøn tay traùi ñaët ngöûa treân loøng baøn tay phaûi, vaø hai ngoùn caùi chaïm nhau ôû theá naèm ngang (khoâng cong leân cuõng khoâng chuùi xuoáng), caïnh hai baøn tay phía trong chaïm buïng, phía döôùi roán; coù theå choïn caùch khaùc: ôû moãi beân traùi vaø phaûi, ñaët mu baøn tay treân phía ñaàu goái, hai ñaàu ngoùn tay caùi vaø ngoùn tay troû (cuûa moãi baøn tay) chaïm nhau (ñeå khí khoûi thoaùt ñi !). Maét môû vöøa phaûi hoaëc lim dim - môû hôn laø nhaém ñeå traùnh buoàn nguû - vaø nhìn xuoáng phía tröôùc, caùch choã ngoài khoaûng moät meùt röôõi, hoaëc duøng töôûng töôïng nhìn xuoáng huyeät ñan ñieàn ôû phía döôùi roán baèng chieàu roäng cuûa ngoùn tay troû vaø ngoùn tay giöõa dính vaøo nhau (töùc hai thoán, theo kieåu ño vò trí caùc huyeät) - theo moät soá hoïc thuyeát Ñoâng phöông, ñan ñieàn laø nôi taäp trung cuûa khí, moät thöù naêng löïc tinh thaàn. Veà thôû, thôû baèng muõi, thôû ñeàu vaø eâm ; khi hít vaøo thì buïng phình ra vaø khi thôû ra thì buïng hoùp laïi (vì theá goïi laø thôû buïng); hít vaøo chaàm chaäm, giöõ hôi thôû laïi moät thôøi gian ngaén, roài thôû ra chaäm hôn khi hít vaøo.
Ngoài nhö treân cho tôùi khi naøo moûi thì thoâi, hoaëc duoãi chaân ra taïm nghæ ñeå roài laïi ngoài nhö cuõ. Treân kia coù noùi ñeán kieát giaø, vaäy neân phaân bieät: ôû ñaây laø duøng ñeán kyõ thuaät toïa thieàn chöù khoâng phaûi laø toïa thieàn, vì toïa thieàn khaùc haún vôùi suy ngaém theo truyeàn thoáng coâng giaùo noùi chung vaø theo saùch Linh thao noùi rieâng.
Ngoaøi nhöõng tö theá ngoài noùi treân, coù tö theá deã khaùc, ñoù laø ngoài quyø: quyø gaäp ñaàu goái (keâ ñaàu goái treân ñeäm moûng cho khoûi ñau) ñeå cho moâng töïa leân hai goùt chaân, hai mu baøn chaân saùt ñaát. Caùc ñieàu khaùc veà tay, löng, v.v., thì giöõ nhö ñaõ noùi veà tö theá hoa sen; rieâng hai baøn tay coù theå ñaët uùp leân ñuøi phía gaàn ñaàu goái.
Moät tö theá ngoài ñôn giaûn hôn nöõa, laø ngoài treân gheá, löng thaúng thöôùc thôï vôùi hai ñuøi, hai ñuøi thaúng thöôùc thôï vôùi hai oáng chaân, hai baøn chaân ñaët song song treân neàn hay saøn nhaø. Caùc ñieàu khaùc cuõng giöõ nhö ñaõ noùi veà tö theá hoa sen; rieâng hai baøn tay coù theå ñaët nhö ôû tö theá ngoài quyø. Khoâng bao giôø khoanh tay tröôùc ngöïc.
Caùc baøi suy ngaém ñeàu ñöôïc vò höôùng daãn Linh thao doïn tröôùc ñeå roài seõ trình baøy cho ngöôøi tónh taâm. Ñieàu naøy haøm aån trong chuù giaûi hai cuûa saùch Linh thao: "Ngöôøi cho ngöôøi khaùc caùch thöùc vaø thöù töï ñeå suy nieäm hay chieâm nieäm, phaûi keå caùch trung thöïc söû tích cuûa baøi chieâm nieäm hay suy nieäm ñoù" (s. 2,1). Moät chuù thích thuoäc Tuaàn Hai cuõng noùi giaùn tieáp ñeán vieäc doïn baøi: "Ngay khi toâi nhôù laø ñeán giôø toâi phaûi laøm baøi taäp, tröôùc khi ñi, toâi hình dung ra toâi ñi ñaâu vaø ñeán tröôùc maët ai, toùm taét moät chuùt baøi taäp toâi phaûi laøm" (s. 131,2-3 ; xem s. 228,2).
Trong khoùa Linh thao, vieäc duøng moät ñeà taøi cuûa laàn suy ngaém tröôùc cho nhöõng laàn suy ngaém tieáp theo, goïi laø söï laëp laïi. Moãi baøi suy ngaém ñöôïc giôùi thieäu trong moãi Tuaàn, ñeàu ñöôïc laëp laïi. Ñieàu naøy cho thaáy taàm quan troïng cuûa vieäc laëp laïi trong sö phaïm cuûa saùch Linh thao. Theo saùch Linh thao, laëp laïi coát trôû laïi moät ít ñieàu chöù khoâng phaûi laø ñôn thuaàn trôû laïi toaøn theå baøi suy ngaém laàn tröôùc. ÔÛ Tuaàn Nhaát maø chuùng ta ñang noùi ñeán, veà vieäc laëp laïi, saùch Linh thao vieát: "Chuù yù ñeán vaø döøng laïi ôû nhöõng ñieåm maø toâi ñaõ caûm thaáy söï yeân uûi hay söï saàu khoå lôùn hôn hay tình caûm thieâng lieâng lôùn hôn" (s. 62,2). Vaäy chuùng ta coù quyeàn nghó raèng trôû laïi nhöõng ñieàu ñaõ ñaùnh ñoäng taâm hoàn hôn hoaëc ñaõ gaây höùng thuù hôn cho taâm hoàn, laø ñeå chuùng thaám nhuaàn taâm hoàn caùch saâu xa vaø cuõng ñeå taâm hoàn ñöôïc thoûa thueâ; vaø ñieàu naøy naèm trong chieàu höôùng cuûa lôøi khuyeân trong saùch Linh thao raèng "ÔÛ ñieåm maø toâi seõ tìm thaáy ñieàu toâi muoán, toâi seõ nghæ laïi ôû ñoù, khoâng baän taâm ñeán vieäc ñi xa hôn, cho tôùi khi toâi ñöôïc thoûa maõn" (s. 76,3). Trôû laïi nhöõng ñieåm maø taâm hoàn caûm thaáy saàu khoå hôn (khoâ khan), laø ñeå hy voïng, nhôø ôn Chuùa, laàn naøy taâm hoàn seõ ñöôïc söï yeân uûi. Trong thöïc teá, chaéc nhieàu ngöôøi ñaõ gaëp ñöôïc kinh nghieäm naøy.
Hieåu nhö treân veà muïc ñích cuûa söï laëp laïi, chuùng ta nhaän thaáy coù söï khaùc nhau giöõa suy ngaém veà moät ñeà taøi môùi vaø suy ngaém laïi veà ñeà taøi cuûa baøi tröôùc, vì baøi laëp laïi coù tính caùch roäng raõi, nghóa laø khoâng nhaát thieát phaûi trôû laïi toaøn theå noäi dung cuûa baøi cuõ. Neân nhaéc ñeán söï khaùc nhau naøy, bôûi leõ coù nhöõng choã saùch Linh thao noùi suy ngaém hai laàn vaø laëôøp laïi hai laàn (xem s. 148,1 ; 159,1).
Vì laø baøi laëp laïi neân, ít laø xeùt theo lyù thuyeát, khoâng coøn caàn ñeán vieäc doïn baøi nhö trong tröôøng hôïp suy ngaém veà moät ñeà taøi môùi, ngoaøi vieäc giöõ lôøi khuyeân ñaõ noùi ôû treân laø, tröôùc khi suy ngaém, "toùm taét moät chuùt baøi taäp toâi phaûi laøm" (s. 131,3).
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page