Mô Öôùc
(Nhöõng Chia Seû Muïc Vuï vaø Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ
Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän haèng ngaøy)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 084 -
Ngaøy 15 thaùng 11:
Thaùnh Albertoâ Caû, Giaùm muïc,
Tieán só Hoäi thaùnh, Doøng Ña Minh
Ngaøy 15 thaùng 11: Thaùnh Albertoâ Caû, Giaùm muïc, Tieán só Hoäi thaùnh, Doøng Ña Minh.
Chuyeån ngöõ: Maria Haûi Chaâu, SSS
(WHÑ 14-11-2025) - Thaùnh Albertoâ chaøo ñôøi taïi Ñöùc vaøo khoaûng naêm 1200, trong moät gia ñình quyù toäc thuoäc doøng hoï Bollstadt. Thôøi treû, ngaøi ñöôïc göûi ñi hoïc ôû Padua, moät thaønh phoá noåi tieáng vôùi caùc moân hoïc neàn taûng cuûa moïi tri thöùc thôøi baáy giôø, sau ñoù ngaøi tieáp tuïc hoïc ôû Bologne vaø Venise. Albertoâ laø moät sinh vieân xuaát saéc, nhöng khi ñöôïc môøi ñeán Cologne ñeå theo ñuoåi caùc nghieân cöùu thaàn hoïc saâu hôn, ngaøi ñaõ traûi qua moät giai ñoaïn khuûng hoaûng ñeán noãi nghi ngôø ñöùc tin cuûa mình. Chính nhôø loøng suøng kính saâu xa ñoái vôùi Ñöùc Trinh nöõ Maria ñaõ chöõa laønh ngaøi vöôït qua khuûng hoaûng aáy.
Ñöôïc goïi vaøo Doøng Anh em Giaûng thuyeát
Khi ôû YÙ, Thaùnh Albertoâ ñaõ tieáp xuùc vôùi caùc tu só Doøng Anh em Giaûng thuyeát (Doøng Ña Minh) vaø nhaän ra ñaây laø con ñöôøng Chuùa muoán daønh cho mình. Ngaøi laõnh nhaän tu phuïc tröïc tieáp töø tay ngöôøi keá vò Thaùnh Ña Minh laø Chaân phöôùc Jordan Saxony. Sau ñoù, chính vò naøy ñaõ göûi ngaøi ñeán Cologne roài Paris giaûng daïy thaàn hoïc trong moät thôøi gian, vaø taïi Paris, ngaøi ñaõ gaëp ngöôøi hoïc troø loãi laïc nhaát cuûa mình laø Thaùnh Toâma Aquinoâ. Sau naøy, khi ñöôïc Doøng goïi veà Cologne ñeå thaønh laäp moät hoïc vieän thaàn hoïc, Thaùnh Albertoâ ñaõ ñem theo Toâma, ngöôøi maø sau naøy seõ trôû thaønh aùnh saùng lôùn cuûa tö töôûng Kitoâ giaùo.
Tình yeâu giaûng daïy vaø ngöôøi moân sinh Toâma Aquinoâ
Sau tình yeâu daønh cho Thieân Chuùa, nieàm say meâ lôùn nhaát cuûa Thaùnh Albertoâ laø giaûng daïy. Taïi Cologne, cuøng vôùi Thaùnh Toâma, ngaøi ñaõ thöïc hieän nhieàu coâng trình phi thöôøng ñeán noãi ngaøi xöùng ñaùng ñöôïc goïi laø "Vó Nhaân" ngay khi coøn soáng. Hai thaày troø cuøng khôûi söï chuù giaûi caùc taùc phaåm cuûa Thaùnh Ñionysioâ Areâoâpagit vaø caùc taùc phaåm veà trieát hoïc töï nhieân cuûa Aristote. Qua ñoù, Thaùnh Albertoâ ñaõ nhaän ra ñieåm gaëp gôõ giöõa hai ñaïi tö töôûng coå ñaïi veà hoïc thuyeát linh hoàn: linh hoàn, ñöôïc Thieân Chuùa ñaët ñeå trong boùng toái cuûa höõu theå con ngöôøi, bieåu loä chính mình qua hoaït ñoäng nhaän thöùc; vaø chính trong hoaït ñoäng phöùc taïp vaø kyø dieäu aáy, linh hoàn boäc loä baûn tính cuõng nhö nguoàn goác thaàn linh cuûa mình. Vôùi söï hoøa quyeän giöõa minh trieát cuûa caùc Thaùnh, tri thöùc nhaân loaïi vaø khoa hoïc töï nhieân, Thaùnh Albertoâ ñaõ in ñaäm moät ñònh höôùng thaàn bí saâu saéc cho Doøng Ña Minh; vaø ngaøi giao phoù cho ngöôøi moân ñeä trung thaønh cuûa mình laø Thaùnh Toâma söù maïng tieáp noái vaø hoaøn thieän coâng trình trieát hoïc - thaàn hoïc aáy.
Taïi Giaùo trieàu Roâma
Naêm 1250, taïi Toång hoäi Doøng Ña Minh ôû Valenciennes, Thaùnh Albertoâ cuøng vôùi Thaùnh Toâma ñaõ soaïn thaûo nhöõng quy phaïm veà ñieàu haønh hoïc vuï vaø xaùc ñònh heä thoáng ñaùnh giaù coâng traïng trong Doøng. Chính vì traùch vuï naøy maø boán naêm sau ñoù, ngaøi ñöôïc mieãn nhieäm vuï giaûng daïy vaø ñöôïc baàu laøm Giaùm tænh cuûa Tænh doøng Ñöùc. Trong vai troø aáy, naêm 1254 ngaøi ñeán Roâma ñeå baûo veä quyeàn lôïi cuûa Toøa thaùnh vaø caùc Doøng haønh khaát tröôùc Coâng nghò Anagni. Ñöùc Thaùnh cha ñaõ raát caûm phuïc taøi naêng vaø ñöùc haïnh cuûa ngaøi, neân giöõ ngaøi ôû laïi Roâma, trao cho ngaøi moät vò trí giaûng daïy taïi Ñaïi hoïc Giaùo hoaøng, nôi ngaøi coù theå tieáp tuïc coâng vieäc giaûng daïy maø ngaøi voán raát yeâu thích.
Söù vuï Giaùm muïc vaø nhöõng naêm cuoái ñôøi
Tuy nhieân, moät bieán coá baát ngôø xaûy ñeán vaøo naêm 1260, Ñöùc Giaùo hoaøng boå nhieäm Thaùnh Albertoâ laøm Giaùm muïc Ratisbonne. Trôû laïi queâ höông, vò muïc töû nhieät thaønh aáy daán thaân khoâng meät moûi ñeå cuûng coá hoøa bình giöõa caùc daân toäc. Naêm 1274, ngaøi laïi ñöôïc Ñöùc Gregory X cöû ñi tham döï Coâng ñoàng Lyon II, nhöng treân ñöôøng trôû veà, ngaøi nhaän ñöôïc tin ñau buoàn maø ngaøi khoâng bao giôø muoán nghe: Thaùnh Toâma Aquinoâ qua ñôøi. Ñaây laø moät cuù soác naëng neà ñoái vôùi ngaøi, laø ngöôøi thaày - ngöôøi cha thieâng lieâng voán raát yeâu quyù Thaùnh Toâma, ngaøi chæ coøn coù theå thoát leân: "AÙnh saùng cuûa Giaùo hoäi ñaõ taét roài." Töø ñoù, Thaùnh Albertoâ tha thieát thænh caàu Ñöùc Giaùo hoaøng Urbanoâ IV cho ngaøi ñöôïc ruùt khoûi traùch vuï muïc vuï ñeå ngaøi coù theå veà höu taïi Cologne. Ñöùc Giaùo hoaøng chaáp thuaän, vaø trong nhöõng ngaøy lui veà tónh döôõng vöøa vieát laùch vöøa caàu nguyeän, Thaùnh Anbertoâ an nghæ trong Chuùa ngaøy 15 thaùng 11 naêm 1280. Ngaøi ñöôïc Ñöùc Pioâ XI phong thaùnh naêm 1931, ñoàng thôøi tuyeân phong laø Tieán só Hoäi thaùnh. Möôøi naêm sau, Ñöùc Pioâ XII ñaët ngaøi laøm Boån maïng cuûa caùc nhaø nghieân cöùu khoa hoïc töï nhieân.
Maria Haûi Chaâu, SSS
Chuyeån ngöõ töø: vaticannews.va/fr