Mô Öôùc
(Nhöõng Chia Seû Muïc Vuï vaø Nhöõng Caâu Chuyeän Gôïi YÙ
Suy Tö Vaø Caàu Nguyeän haèng ngaøy)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 070 -
Ba traùi taùo
Ba traùi taùo.
Lm Giuse Nguyeãn Höõu An
Trong lòch söû nhaân loaïi coù ba quaû taùo noåi tieáng lieân quan ñeán ñôøi soáng con ngöôøi. Ñoù laø quaû taùo cuûa baø Evaø trong trình thuaät saùch Saùng theá, quaû taùo cuûa Newton trong ñònh luaät vaïn vaät haáp daãn vaø quaû taùo cuûa haõng Apple qua öùng duïng ipad iphone khoâng ngöøng caûi tieán.
1. Quaû taùo Newton
Isaac Newton (1642-1727) laø nhaø vaät lyù, toaùn hoïc nöôùc Anh, ngöôøi ñöôïc theá giôùi toân laø "ngöôøi saùng laäp ra vaät lyù hoïc coå ñieån". OÂng ñaõ khaùm phaù ra "Nguyeân lyù vaïn vaät haáp daãn". Ñaây laø nguyeân lyù cô sôû cho nhöõng phaùt minh vaät lyù hoïc, cô hoïc, thieân vaên hoïc trong nhieàu theá kyû.
Vaøo moät ngaøy muøa thu, Newton ngoài treân chieác gheá trong vöôøn hoa ñoïc saùch, boãng nhieân moät quaû taùo töø caây rôi xuoáng "bòch" moät tieáng truùng ñaàu Newton. OÂng xoa ñaàu, nhìn quaû taùo chín laên xuoáng vuõng buøn. Quaû taùo ñaõ cho oâng moät gôïi yù laøm oâng nghó mieân man.Quaû taùo chín roài, taïi sao laïi rôi xuoáng ñaát? Taïi vì gioù thoåi chaêng? Khoâng phaûi, khoaûng khoâng roäng meânh moâng, taïi sao laïi phaûi rôi xuoáng maø khoâng bay leân trôøi chöù? Nhö vaäy traùi ñaát coù caùi gì huùt noù sao? Moïi vaät treân traùi ñaát ñeàu coù söùc naëng, hoøn ñaù ñaõ neùm ñi roát cuoäc laïi rôi xuoáng ñaát, troïng löôïng cuûa moïi vaät coù phaûi laø keát quaû cuûa löïc huùt traùi ñaát khoâng?
Sau naøy Newton neâu ra: moïi vaät treân traùi ñaát ñeàu chòu söùc huùt cuûa traùi ñaát, maët traêng cuõng chòu söùc huùt cuûa traùi ñaát, ñoàng thôøi traùi ñaát cuõng chòu söùc huùt cuûa maët traêng; traùi ñaát chòu söùc huùt cuûa maët trôøi, maët trôøi ñoàng thôøi cuõng chòu söùc huùt cuûa traùi ñaát. Noùi moät caùch khaùc laø vaïn vaät trong vuõ truï ñeàu coù löïc haáp daãn laãn nhau. Vì coù loaïi löïc haáp daãn naøy maø maët traêng môùi quay quanh traùi ñaát, traùi ñaát môùi quay quanh maët trôøi.
Chuyeän quaû taùo rôi xuoáng ñaát chöùng toû traùi ñaát coù löïc huùt quaû taùo, ñöông nhieân quaû taùo cuõng coù löïc huùt cuûa traùi ñaát, nhöng löïc huùt cuûa traùi ñaát ñoái vôùi quaû taùo lôùn neân quaû taùo rôi xuoáng ñaát. Neáu ta coi maët traêng laø moät quaû taùo khoång loà, nhö vaäy traùi ñaát cuõng coù löïc huùt noù, vaäy taïi sao noù khoâng rôi xuoáng maët ñaát? Vì maët traêng laø moät quaû taùo lôùn, söùc huùt cuûa traùi ñaát ñoái vôùi noù khoâng ñuû ñeå laøm noù rôi xuoáng ñaát, chæ coù theå laøm noù quay quanh traùi ñaát maø thoâi. Ñoái vôùi maët trôøi thì traùi ñaát cuõng laø moät quaû taùo khoång loà, noù quay quanh maët trôøi.
Vaøo buoåi toái khi nhìn leân baàu trôøi thaáy voâ vaøn nhöõng vì sao ñang nhaáp nhaùy, giöõa chuùng ñeàu coù löïc huùt laãn nhau. Ñaây chính laø ñònh luaät "Vaïn vaät haáp daãn" noåi tieáng cuûa Newton.
2. Quaû taùo Steve Jobs
Apple Inc laø taäp ñoaøn coâng ngheä maùy tính cuûa Hoa Kyø. Theo soá lieäu khaûo saùt ñaàu naêm 2013 cuûa IDC, Apple ñaõ trôû thaønh haõng ñieän thoaïi lôùn thöù nhaát theá giôùi, ñöùng tröôùc Nokia vaø Samsung. Haøng cuûa Apple noåi tieáng laø ñeïp, vöøa toaùt leân veû hieän ñaïi, kyõ ngheä cao, vöøa tieän duïng. Logo ñaàu tieân cuûa haõng do Steve and Wayne thieát keá naêm 1976 veõ hình nhaø vaät lyù Isaac Newton ngoài döôùi goác caây taùo vaø coù doøng chöõ Apple Computer Co quaán quanh. Sau ñoù, logo ñaõ ñöôïc thay ñoåi bôûi nhaø thieát keá Rob Janoff vôùi moät quaû taùo maøu caàu voàng (vì noù coù nhieàu maøu saéc) vaø bò caén moät beân phaûi ñöôïc cho laø ñeå kyû nieäm söï kieän khaùm phaù löïc huùt traùi ñaát vaø söï taùn saéc aùnh saùng cuûa Isaac Newton. Qua vaøi naêm, logo Apple xuaát hieän vôùi nhieàu maøu saéc khaùc nhau vaø ñeán giôø thì chæ söû duïng maøu traéng hoaëc maøu croâm baïc. Theo quan nieäm cuûa ngöôøi phöông Taây thì taùo töôïng tröng cho söùc maïnh, söï khaùm phaù vaø caùi ñeïp cao quyù. Coøn veà chi tieát quaû taùo bò caén maát moät mieáng phía beân phaûi cuõng coù moät caùch lyù giaûi khaùc laø xuaát phaùt töø moät quaû taùo nguyeân veïn, nhöng Steve Jobs cho laø Apple chöa thöïc söï hoaøn haûo, vaø oâng luoân muoán ñi tìm kieám söï hoaøn haûo, coi nhö laø moät thoâng ñieäp ñeå nhaéc nhôû caùc nhaân vieân phaûi luoân saùng taïo.
3. Quaû taùo Eva
Saùch Saùng Theá keå veà coâng trình saùng taïo toát ñeïp, vuõ truï chaøo ñôøi, muøa xuaân veà theo gioù, naéng phuû cho röøng laù xanh, muoân hoa xinh töôi vaãy goïi. Thieân Chuùa chuùc laønh trao quyeàn laøm chuû muoân loaøi cho Nguyeân Toå vôùi moät ñieàu kieän duy nhaát laø phaûi tuaân phuïc: "Moïi caây trong vöôøn ngöôi ñeàu ñöôïc aên. Nhöng caây 'söï bieát toát xaáu' ngöôi khoâng ñöôïc aên, vì chöng ngaøy naøo ngöôi aên noù, taát ngöôi phaûi cheát" (St 2,16-17).
Añam, Evaø phôi phôùi trong haïnh phuùc muøa xuaân ñòa ñaøng. Theá roài moät hoâm, Evaø ñi daïo moät mình trong vöôøn Eñen, ngang qua caây bieát laønh bieát döõ. Khoâng may gaëp phaûi Satan quyeán ruõ. Lôøi Satan ñöôøng maät: Evaø, Evaø ôi, coâ coù muoán giöõ maõi nhan saéc tuyeät vôøi naøy khoâng? hay coâ coù muoán baèng Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng? Evaø phaûn khaùng: khoâng daùm ñaâu, khoâng daùm ñaâu, ñöøng duï doã toâi, Thieân Chuùa ñaõ daën kyõ laém roài. Sau moät hoài ñoâi co lyù söï, con raén ngoït ngaøo: "Chaúng cheát choùc gì ñaâu, Thieân Chuùa bieát ngaøy naøo ngöôøi haùi quaû taùo aáy maø aên maét caùc ngöôi seõ môû ra vaø caùc ngöôi seõ neân nhö Thieân Chuùa, bieát caû toát xaáu" (St 3, 4-5). Ngöôøi thieáu nöõ thaáy giaác mô ñeïp nhö maøu hoàng cuûa quaû taùo "nhìn thì ñaõ thaáy söôùng maét" (St 3,6). Naøng ñaõ haùi. Naøng ñaõ aên. Naøng chia cho choàng vôùi öôùc mô haõo huyeàn laø choàng ñöôïc thoâng minh nhö Thieân Chuùa.
Coøn Añam thì sao? Moät cuoäc ñaáu tranh quyeát lieät giöõa tieáng löông taâm vaø lôøi naøi næ cuûa ngöôøi yeâu: aên ñi anh, aên ñi, ñaây laø cô hoäi ngaøn vaøng, cô hoäi chuùng ta baèng Ñöùc Chuùa Trôøi ñoù anh; Añam ñöøng aên, neáu aên seõ vi phaïm luaät Chuùa truyeàn, ñöøng, xin ñöøng..." Vaø oâng ñaõ aên" (St 3,6). Lôøi Thaùnh Kinh ngaén goïn dieãn taû söï yeáu ñuoái, nhu nhöôïc ñeán sa ngaõ cuûa Añam tröôùc caùm doã quaù ö dòu ngoït. Thoâi roài, xong heát caû roài, coøn ñaâu ñòa ñaøng, coøn ñaâu aân nghóa Thieân Chuùa daønh cho ngöôi, Añam ôi!
Nguyeân Toå caén vaøo quaû taùo "Maét hoï lieàn môû ra vaø hoï thaáy mình traàn truoàng neân keát laù vaû che thaân" (St 3,7). Keå töø ñoù Ñòa Ñaøng ñoùng ngoõ caøi then. Xuaân Ñòa Ñaøng ñaõ thaønh muøa ñoâng aûm ñaïm cho traàn theá. Kinh Thaùnh vieát veà moät noåi ñôùn ñau laøm sao: "Nhöõng gai cuøng goùc noù seõ moïc leân cho ngöôi, ngöôi seõ aên coû laû ngoaøi ñoàng noäi. Moà hoâi ñaãm maët, ngöôi môùi coù baùnh aên cho ñeán luùc ngöôi veà laïi vôùi buïi ñaát" (St 3,18-19).
4. Giaùng sinh ñaát trôøi giao duyeân
Trong ba quaû taùo ñoù thì quaû taùo cuûa baø Evaø coù taàm voùc vaø möùc ñoä aûnh höôûng saâu roäng hôn caû, khoâng chæ ghi daáu treân moät theá heä maø coøn "gaây haäu quaû nghieâm troïng" ñeán söï toàn vong cuûa caû nhaân loaïi goïi laø "Toäi Toå Toâng".
Nhöng cuõng töø ngaøy quaû taùo Eva nhieãm noäc ñoäc Satan, nhaân loaïi laïi ñöôïc nghe vang leân lôøi höùa cuûa Thieân Chuùa: moät ngöôøi thuoäc doøng gioáng ngöôøi nöõ seõ ñeán giaûi cöùu "Ta seõ gaây moái thuø giöõa mi vaø ngöôøi ñaøn baø,giöõa doøng gioáng mi vaø doøng gioáng ngöôøi aáy; doøng gioáng ñoù seõ ñaùnh vaøo ñaàu mi, vaø mi seõ caén vaøo goùt noù" (St 3,15). Moät ngöôøi trong doøng gioáng ngöôøi nöõ, ñoù laø Ñaáng Cöùu Theá (Gl 4,4). Ngöôøi nöõ aáy chính laø Ñöùc Maria (Lc 1,30-33). Thieân Chuùa khoâng boû rôi con ngöôøi döôùi quyeàn löïc söï döõ.Ngöôøi höùa seõ thöïc hieän cöùu ñoä con ngöôøi vaø nhaân loaïi. Nieàm tin ñoù ñi lieàn vôùi nieàm hy voïng. Neân töø ñoù, lôøi kinh caàu luoân vang voïng qua caùc theá heä: "Trôøi cao haõy ñoå söông xuoáng vaø ngaøn maây haõy möa Ñaáng Chuoäc Toäi. Trôøi cao haõy ñoû söông xuoáng vaø ngaøn maây haõy möa ñaáng cöùu ñôøi".
Thieân Chuùa ñaõ nghe tieáng voïng caàu kinh. Ngaøi ñaõ sai Con Moät cuûa Ngaøi xuoáng theá laøm ngöôøi ñeå cöùu roãi nhaân loaïi. Con Thieân Chuùa vaøo ñôøi noái laïi tình ngöôøi vôùi tình thaùnh, laøm nhòp caàu lieân keát con ngöôøi vôùi Thieân Chuùa vaø noái keát con ngöôøi vôùi nhau. Bôûi vaäy, Maàu nhieäm Nhaäp Theå chính laø Maàu nhieäm Tình Yeâu. Thieân Chuùa yeâu thöông nhaân loaïi neân ñaõ ban chính Con Moät cuûa mình ñeán traàn gian laøm ngöôøi ñeå cöùu nhaân loaïi khoûi toäi loãi, ñeå ñem ôn bình an cho con ngöôøi.Thaùnh Luca ghi laïi daáu chæ ñeå nhaän ra Tình Yeâu Thieân Chuùa, ñoù laø "moät Haøi Nhi boïc taõ, naèm trong maùng coû".
Trong ñeâm Ñaáng Cöùu Theá Giaùng Sinh, Söù thaàn loan baùo cho caùc muïc ñoàng: "Naøy toâi baùo cho anh em moät tin möøng troïng ñaïi, cuõng seõ laø tin möøng cho toaøn daân: Hoâm nay, Ñaáng Cöùu Theá ñaõ sinh ra cho anh em trong thaønh vua Ñavít, Ngöôøi laø Ñaáng Kitoâ, laø Ñöùc Chuùa" (Lc 2, 11). Khung caûnh thaät ñôn sô, thanh baïch, ngheøo heøn: "Anh em cöù daáu naøy maø nhaän ra Ngöôøi: anh em seõ gaëp thaáy moät treû sô sinh boïc taõ, naèm trong maùng coû" (Lc 2,12). Daáu chæ quaù bình thöôøng, chaúng coù gì ñaëc bieät.
Meï Maria vaø Thaùnh Giuse vaát vaû moät haønh trình xa xoâi töø Nadareùt veà Beâlem ñeå keâ khai nhaân hoä khaåu.Caùc quaùn troï khinh ngöôøi ngheøo haát huûi. Haøi Nhi Gieâsu chaøo ñôøi nôi ñoàng hoang giaù laïnh. Chaúng coù ai thaân thích. Chæ coù caùc muïc ñoàng vaø boø löøa söôûi aám.
Chaúng coù gì kyø dieäu, khoâng coù gì ngoaïi thöôøng, khoâng coù gì huy hoaøng ñöôïc tröng daãn nhö moät daáu chæ cho nhöõng muïc ñoàng. Taát caû nhöõng gì hoï thaáy chæ laø moät Haøi Nhi boïc taõ, moät haøi nhi nhö bao haøi nhi khaùc, caàn söï chaêm soùc cuûa ngöôøi meï; moät Haøi Nhi sinh ra trong chuoàng suùc vaät, vaø nhö theá, khoâng naèm trong noâi nhöng laø trong maùng coû. Daáu chæ cuûa Thieân Chuùa laø moät haøi nhi caàn söï trôï giuùp vaø ñang soáng trong ngheøo khoù. Chæ baèng con tim, nhöõng muïc ñoàng môùi coù theå thaáy nôi Haøi Nhi naøy söï vieân maõn lôøi höùa cuûa tieân tri Isaia: "Moät treû thô ñaõ chaøo ñôøi ñeå cöùu ta, moät ngöôøi con ñaõ ñöôïc ban taëng cho ta. Ngöôøi gaùnh vaùc quyeàn bính treân vai" (Is 9,5).
Daáu chæ cuûa Thieân Chuùa thaät laø ñôn sô. Ñoù laø moät Haøi Nhi môùi sinh. Daáu chæ cuûa Thieân Chuùa laø Ngaøi trôû neân beù nhoû vì chuùng ta. Ngaøi khoâng ñeán vôùi quyeàn löïc vaø moät beà ngoaøi xa hoa. Ngaøi ñeán nhö moät haøi nhi caàn söï giuùp ñôõ cuûa chuùng ta. Ngaøi khoâng muoán choaùng ngôïp chuùng ta vôùi söùc maïnh cuûa Ngaøi. Vì theá, Ngaøi ñaõ hoùa chính mình thaønh nhoû beù. Ngaøi khoâng muoán ñieàu gì khaùc nôi chuùng ta ngoaïi tröø tình yeâu, qua ñoù chuùng ta phaûi hoïc bieát caùch tieáp caän vôùi caûm giaùc, tö duy vaø yù chí cuûa Ngaøi. Chuùng ta hoïc bieát soáng vôùi Ngaøi vaø thöïc haønh vôùi Ngaøi söï khieâm haï töø boû mình laø ñieàu tinh tuùy nhaát cuûa tình yeâu. Ngaøi ñaõ hoùa thaønh nhoû beù ñeå chuùng ta coù theå hieåu Ngaøi, chaøo ñoùn Ngaøi, vaø yeâu thöông Ngaøi.
Theo Thaùnh Kinh, bieán coá lôùn nhaát ñaùnh daáu lòch söû nhaân loaïi laø Thieân Chuùa laøm ngöôøi vì tình yeâu. Haøi Nhi Gieâsu ra ñôøi trong caûnh ngheøo heøn chính laø moät vò Thieân sai. Ngaøi ñaõ caét ñoâi doøng lòch söû loaøi ngöôøi thaønh hai phaàn: tröôùc coâng nguyeân vaø sau coâng nguyeân. Em beù aáy khoâng phaûi laø moät nhaø baùc hoïc, khoâng phaûi laø moät nhaïc só maø chính laø Thieân Chuùa, laø Ngoâi Lôøi vónh cöûu cuûa Chuùa Cha, Ñaáng cao sang, quyeàn naêng, Ñaáng saùng taïo vuõ truï, hoâm nay ñaõ laøm ngöôøi. Ngaøi giaùng sinh laøm ngöôøi trong thaân phaän moät em beù yeáu ôùt naèm trong maùng coû hang löøa chöù khoâng phaûi trong moät cung ñieän sang troïng laàu son gaùc tía.
Thieân Chuùa laøm ngöôøi trong thaân phaän moät beù thô yeáu ôùt nhöng chaát chöùa moät tình yeâu lôùn lao. Moät treû thô sinh ra vaøo moät ñeâm ñoâng giaù reùt trong hang ñaù boø löøa ngoaøi ñoàng hoang ngheøo heøn. Döôùi con maét ngöôøi ñöông thôøi khoâng nhöõng bình thöôøng maø coøn taàm thöôøng hôn nhöõng treû thô khaùc. Nhöng söï chaøo ñôøi cuûa Haøi Nhi Gieâsu laø moät nieàm vui cao caû, troïng ñaïi, ñaëc bieät. Moät nieàm vui khôûi ñieåm cho moïi nieàm vui vaø vöôït leân treân moïi nieàm vui.
Haøi Nhi giaùng sinh laø moät söï kieän ñaëc bieät cuûa lòch söû nhaân loaïi, laø söï "hoaøn taát" Lôøi Höùa cuûa Thieân Chuùa, laø trung taâm cuûa nhieäm cuoäc cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa, laø ñænh cao vaø laø chuû ñích cuûa Thaùnh Kinh.
Chính nôi Ngoâi Lôøi Nhaäp Theå, Thieân Chuùa ñaõ hoaøn toaøn toû mình vaø ban chính mình cho nhaân loaïi. Ngoâi Lôøi Nhaäp Theå laø tuyeät ñænh thôøi gian vieân maõn ñoái vôùi Ba Ngoâi Thieân Chuùa.
Haøi Nhi Gieâsu ñaõ trôû neân moät söï taùi taïo môùi. Taùi taïo khôûi ñi töø tha thöù vaø yeâu thöông cuûa Thieân Chuùa Ba Ngoâi.
Maàu nhieäm Nhaäp Theå vaø maàu nhieäm Cöùu Ñoä laøm neân troïng taâm söù ñieäp cuûa ñöùc tin Kitoâ giaùo. Töø theá kyû naøy ñeán theá kyû khaùc, Giaùo Hoäi coâng boá nieàm tin aáy doïc daøi thôøi gian giöõa nhöõng thaùch ñoá cuûa theá giôùi. Giaùo Hoäi uyû thaùc cho con caùi mình nhö kho taøng quí giaù ñeå gìn giöõ vaø chia seû cho ngöôøi khaùc. Nôi Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Ñaáng sinh ra taïi Beâlem, Thieân Chuùa nhaän laáy thaân phaän con ngöôøi ñeå chuùng ta coù theå ñeán ñöôïc vôùi Thieân Chuùa vaø ñeå thieát laäp giao öôùc vôùi loaøi ngöôøi vaø con ngöôøi giao öôùc lieân ñôùi vôùi nhau.
Giaùng Sinh trôû thaønh moät ñaïi leã cuûa nhaân loaïi. Giaùng Sinh laø ngaøy hoäi lôùn duy nhaát treân traùi ñaát ñöôïc ñoùn möøng bôûi moïi quoác gia, moïi saéc toäc, moïi taàng lôùp xaõ hoäi. Töø nuùi cao, trong röøng saâu, xuoáng ñoàng baèng, vaøo thò töù giaøu sang... Qua ñuû moïi hình thöùc: nhoùm vaøi caây cuûi treân röøng, thaép ngoïn neán ñôn sô trong ngoâi nhaø thôø beù nhoû ngheøo naøn vuøng queâ heûo laùnh, hay traêm ngaøn aùnh ñeøn muoân maøu röïc rôõ choán ñoâ hoäi vaên minh traùng leä, khaép nôi ñoùn möøng vaø cuøng haùt leân taâm tình:
"Vinh danh Thieân Chuùa treân trôøi
Bình an döôùi theá cho loaøi ngöôøi Chuùa thöông" (Lc 2,14)
Giaùng Sinh, ñaát trôøi giao duyeân trong hoân phoái nhieäm maàu cuûa tình yeâu cöùu ñoä.Thieân Chuùa laøm ngöôøi, noái nhòp caàu töông giao giöõa Thieân Chuùa vaø nhaân loaïi, baéc nhòp caàu noái lieàn giöõa con ngöôøi vôùi nhau.Thieân Chuùa yeâu thöông con ngöôøi vaø muoán moïi ngöôøi ñaùp laïi baèng loøng yeâu meán Ngaøi vaø yeâu thöông nhau. Daáu chæ cuûa tình yeâu naèm nôi söï ñôn sô cuûa taám khaên boïc Haøi Nhi, ñoù laø söï chaân tình khoâng löøa loïc giaû doái.Daáu chæ cuûa tình yeâu ôû nôi söï ngheøo heøn cuûa maùng coû, ñoù laø söï phoù thaùc hoaøn toaøn nôi Thieân Chuùa khoâng caäy döïa vaøo vaät chaát theá gian.
Nguyeän xin Chuùa Gieâsu Haøi Ñoàng ban cho moãi ngöôøi chan chöùa aân suûng vaø bình an cuûa Tình Yeâu Thieân Chuùa.
Lm Giuse Nguyeãn Höõu An