Chaân Lyù vaø Töï Do
(Taøi Lieäu Giaùo Lyù Cho Ngöôøi Tröôûng Thaønh
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 63 -
Yeâu Thöông Keû Thuø
Söï kieän oâng Benjamin Netanyahu, 46 tuoåi, laõnh tuï ñaûng Ly quoác, töùc ñaûng baûo thuû ñaéc cöû thuû töôùng Israel trong cuoäc baàu cöû hoâm 29 thaùng 5 naêm 1996 khieán nhieàu ngöôøi lo ngaïi cho tieán trình hoøa bình ôû Trung Ñoâng. Ñaûng baûo thuû voán chuû tröông khoâng nhöôïng boä hoaëc thöông löôïng vôùi ngöôøi Palestina vaø khoái AÛ-raäp. Vôùi hai oâng Yzak Rabin vaø Simon Peres, Israel ñaõ thöïc söï theå hieän ñöôïc khaû naêng hoøa giaûi vôùi khoái AÛ-raäp, nay xem chöøng baàu khí soâi suïc baét ñaàu taùi dieãn, söï baát khoan dung thaéng theá treân tinh thaàn hoøa giaûi, tình yeâu nhöôøng böôùc cho haän thuø. Neáu Do-thaùi giaùo laø quoác giaùo cuûa Israel, neáu Kinh Thaùnh laø kim chæ nam cho ñôøi soáng ngöôøi daân, thì phaûi chaêng gheùt keû thuø ñòch laø moät meänh leänh phaùt xuaát töø Kinh Thaùnh? Cöïu öôùc coù daïy con ngöôøi gheùt keû thuø cuûa mình khoâng? Ñaâu laø giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâsu veà tình yeâu ñoái vôùi keû thuø?
Trong baøi giaûng treân nuùi nhö ñöôïc trình thuaät nôi chöông 5, Tin Möøng Mattheâu, Chuùa Gieâsu ñaõ noùi: "Caùc ngöôi ñaõ nghe noùi raèng: Haõy yeâu meán thaân nhaân vaø gheùt keû ñòch thuø. Coøn Ta, Ta baûo caùc ngöôi: haõy yeâu thöông thuø ñòch vaø caàu khaån cho ngöôøi baét bôù caùc ngöôi" (5,43-44). Thaät ra, ngay trong Kinh Thaùnh, Cöïu öôùc cuõng khoâng coù choã naøo daïy tín höõu phaûi gheùt keû thuø ñòch, traùi laïi, nhieàu laàn coøn daïy phaûi coù thaùi ñoä quaûng ñaïi, khoan dung ñoái vôùi keû thuø, chaúng haïn thaùi ñoä quaûng ñaïi tha thöù cuûa Yuse ñoái vôùi caùc ngöôøi anh ñaõ töøng tìm caùch haïi oâng, hoaëc nhö thaùi ñoä khoan dung cuûa Ñavít ñoái vôùi oâng Saoloâ. Vì vaäy, theo caùc nhaø chuù giaûi Kinh Thaùnh, vieäc gheùt thuø ñòch coù leõ laø do caùc giaùo só Do-thaùi thôøi Chuùa Gieâsu daïy cho daân chuùng hoaëc do coäng ñoaøn Qumraân, moät coäng ñoaøn soáng cuøng thôøi vôùi Chuùa Gieâsu chuû tröông. Tuy nhieân, theo caùc giaùo só Do-thaùi vaø coäng ñoaøn Qumraân thì keû thuø ôû ñaây laø nhöõng ngöôøi khoâng thuoäc nhoùm con caùi söï saùng, nhöng laø con caùi cuûa söï toái taêm bò Thieân Chuùa ruoàng boû vaø tröøng phaït.
Chuùa Gieâsu daïy phaûi yeâu thöông thuø ñòch, giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâsu ñaõ ñöôïc caùc moân ñeä ñöa vaøo ñôøi soáng coäng ñoaøn caùc tín höõu tieân khôûi. Ñieàu naøy ñöôïc thaáy roõ qua chöùng thö cuûa thaùnh Phaoloâ, nhö vieát trong thö Rm 12, 17-21: "Ñöøng laáy aùc baùo aùc; ñieàu thieän tröôùc maët moïi ngöôøi, haõy coá quan taâm... Ñöøng ñeå söï döõ thaéng, nhöng haõy laáy laønh maø thaéng döõ". Thaùnh Pheâroâ cuõng nhaén nhuû tín höõu: "Ñöøng laáy aùc baùo aùc, hay nguyeàn ruûa ñaùp laïi nguyeàn ruûa. Traùi laïi, haõy chuùc laønh, vaø anh em ñaõ ñöôïc keâu goïi aáy laø ñeå ñöôïc chuùc laønh laøm cô nghieäp" (1P 3, 9).
Qua giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâsu vaø cuûa caùc Toâng ñoà, chuùng ta thaáy caùc tín höõu ñöôïc môøi goïi yeâu thöông keû thuø moät caùch chaân thaønh, vì ñoù laø daáu chöùng toû hoï laø con caùi cuûa Cha treân trôøi. Tình yeâu thöông ñoù laø moät taùc ñoäng noäi taâm caàn phaûi ñöôïc bieåu loä ra beân ngoaøi, nhö tröôøng hôïp chuùng ta yeâu thöông thaân nhaân. ÔÛ ñaây caàn löu yù raèng, Chuùa ñoøi hoûi nôi chuùng ta moät haønh vi cuûa yù chí chöù khoâng phaûi moät haønh vi cuûa tình caûm. Noùi theá coù nghóa laø chuùng ta caàn phaân bieät moät aùc caûm hoaëc moät thaùi ñoä khoâng thieän caûm vôùi söï ghen gheùt moät ngöôøi naøo ñoù thöïc söï. Chæ khi naøo chuùng ta chuû taâm oaùn gheùt moät ngöôøi naøo ñoù thöïc söï, luùc ñoù chuùng ta môùi ñi ngöôïc giôùi raên cuûa Chuùa; coøn vieäc chuùng ta thaáy töï nhieân coù aùc caûm hoaëc khoâng thieän caûm vôùi moät ngöôøi naøo ñoù, thì ñoù khoâng phaûi laø haønh vi loãi luaät Chuùa. Chuùa Gieâsu ñoøi hoûi chuùng ta moät quyeát ñònh chuû taâm yeâu thöông thuø ñòch, chöù khoâng ñoøi hoûi chuùng ta moät phaûn öùng tình caûm yeâu thöông tha nhaân, yeâu thöông thuø ñòch. Trong thöïc teá, chuùng ta töï nhieân coù aùc caûm vôùi ngöôøi ngöôïc ñaõi chuùng ta, nhöng chuùng ta quyeát taâm yeâu thöông hoï theo lôøi Chuùa daïy, ñieàu naøy seõ giuùp chuùng ta daàn daàn cheá ngöï ñöôïc aùc caûm ñoù.
Moät ghi nhaän khaùc nöõa: vieäc yeâu thöông thuø ñòch ñöôïc aùp duïng tröôùc heát ñoái vôùi thuø ñòch caù nhaân, nghóa laø keû baùch haïi, vu khoáng chuùng ta, chöù khoâng phaûi keû thuø trong caùc cuoäc chieán tranh. Tuy nhieân, giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâsu cuõng coù aûnh höôûng ñoái vôùi moâi tröôøng chính trò vaø xaõ hoäi trong cuõng nhö ngoaøi nöôùc giöõa caùc löïc löôïng ñoái nghòch vôùi nhau. Noùi khaùc ñi, loøng yeâu thöông keû thuø khoâng chæ coù chieàu kích caù nhaân rieâng tö, nhöng cuõng coù aûnh höôûng ñeán xaõ hoäi. Töø khaúng quyeát naøy, ngöôøi ta coù theå ruùt ra heä luaän coù lieân heä ñeán cuoäc soáng caù nhaân vaø xaõ hoäi: giôùi luaät yeâu thöông keû thuø ñoøi hoûi chuùng ta khoâng ñöôïc töï taïo ra nhöõng hình aûnh töôûng töôïng veà keû thuø, nhöõng hình aûnh moät chieàu sai laàm veà keû thuø, bôûi vì nhöõng hình aûnh sai laàm ñoù laø daáu chöùng cho thaáy coù söï oaùn thuø saâu xa ngöôïc vôùi giaùo huaán cuûa Tin Möøng, moät giaùo huaán daïy phaûi tìm hieåu ngöôøi khaùc, vaø nhìn hoï nhö hoï coù thöïc söï, chöù khoâng phaûi nhö chuùng ta töôûng töôïng ra.