Chaân Lyù vaø Töï Do
(Taøi Lieäu Giaùo Lyù Cho Ngöôøi Tröôûng Thaønh
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 30 -
Cöùu Caùnh Khoâng Theå
Bieän Minh Cho Phöông Tieän
Cöùu caùnh khoâng theå bieän minh cho phöông tieän: moät haäu quaû duø toát ñeán ñaâu cuõng khoâng laøm cho moät haønh ñoäng xaáu trôû thaønh toát, ñoù laø moät trong nhöõng ñieåm noøng coát trong luaân lyù Kitoâ giaùo.
Moät soá ngöôøi chuû tröông raèng chæ coù nhöõng haønh ñoäng tröïc tieáp lieân heä ñeán Thieân Chuùa môùi coù ñaëc tính laø töï noù toát hay xaáu. Chaúng haïn oaùn gheùt Thieân Chuùa hay choái boû ñöùc tin laø nhöõng haønh ñoäng maø duø xeùt theo hoaøn caûnh naøo cuõng ñeàu laø xaáu caû. Tuy nhieân, moät soá ngöôøi coù chuû tröông treân ñaây cuõng cho raèng trong caùc quan heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, hoaëc trong vieäc söû duïng nhöõng thöïc taïi traàn theá, nhö cuûa caûi, tính duïc, thì tính toát, xaáu cuûa moät haønh ñoäng tuøy thuoäc haäu quaû cuûa noù. Neáu haønh ñoäng nhaém tôùi moät haäu quaû toát thì ñoù laø haønh ñoäng toát, ngöôïc laïi, neáu haønh ñoäng naøy gaây nguy haïi cho baûn thaân hoaëc tha nhaân, thì ñoù laø haønh ñoäng xaáu. Moät caùch cuï theå theo chuû tröông naøy thì coù theå vaø caàn phaûi hy sinh ñöùa con trong buïng meï ñeå cöùu maïng soáng meï, nhôø ñoù ngöôøi meï coù theå soáng maø saên soùc nhöõng ñöùa con ñaõ sinh ra tröôùc ñoù, trong tröôøng hôïp khoâng theå cöùu ñöôïc moät luùc caû hai maïng soáng. Coù theå ñöa ra moät thí duï nöõa: vieäc söû duïng caùc phöông phaùp traùnh thai nhaân taïo töï noù khoâng toát cuõng khoâng xaáu, maø tuøy vaøo haäu quaû hay muïc ñích cuûa noù maø thoâi. Neáu söû duïng caùc phöông phaùp naøy vì ích kyû, thì ñoù laø moät haønh ñoäng xaáu; nhöng neáu söû duïng vôùi moät muïc ñích toát, nhö ñeå baûo veä tình yeâu hoân nhaân hoaëc ñeå baûo ñaûm cho nhöõng ñöùa con sinh ra coù moät cuoäc soáng toát ñeïp hôn, thì ñoù laø moät vieäc laøm toát.
Trong Thoâng ñieäp "Söï soáng con ngöôøi" ban haønh naêm 1968, Ñöùc Coá Phaoloâ VI ñaõ baùc boû moät chuû tröông nhö theá. Theo ngaøi, vieäc söû duïng nhöõng phöông phaùp nhaân taïo, nhö duøng thuoác, ñaët voøng, laøm tuyeät saûn ñeàu laø nhöõng haønh ñoäng töï noù laø xaáu, ñi ngöôïc vôùi chöông trình töï nhieân do Thieân Chuùa qui ñònh cho con ngöôøi. Moïi ñoäng taùc hoân nhaân theo luaät töï nhieân ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa ghi khaéc trong baûn chaát con ngöôøi ñeàu phaûi höôùng môû ñeán söï soáng, nhö theá haønh ñoäng naøo ngaên caûn tieán trình töï nhieân aáy khoâng theå xem laø toát ñöôïc. Ñaøng khaùc cho raèng chæ nhöõng haønh ñoäng lieân heä tröïc tieáp ñeán Thieân Chuùa môùi laø toát hay xaáu, coøn nhöõng haønh ñoäng trong quan heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi töï noù khoâng toát khoâng xaáu, maø tuøy thuoäc haäu quaû hay yù höôùng cuûa ngöôøi coù haønh ñoäng aáy, moät chuû tröông nhö theá ñi ngöôïc giaùo huaán cuûa Kinh Thaùnh. Thaät vaäy, toaøn boä Kinh Thaùnh lieân keát chaët cheõ Möôøi giôùi raên vôùi söï trung thaønh cuøng Thieân Chuùa. Ngöôøi ta khoâng theå taùch rôøi hai giôùi raên meán Chuùa vaø yeâu ngöôøi. Nhö theá toân troïng söï soáng, toân troïng phaåm giaù, danh döï vaø quyeàn cuûa tha nhaân ñeàu coù lieân heä maät thieát vôùi Thieân Chuùa. Noùi khaùc ñi, ngöôøi ta khoâng theå xaùc ñònh tính caùch toát, xaáu cuûa haønh ñoäng luaân lyù döïa theo haäu quaû toát xaáu, maø phaûi xeùt theo töông quan traät töï cuûa söï vaät ñöôïc Thieân Chuùa thieát ñònh nöõa.
Nhìn vaøo haäu quaû ñeå xaùc ñònh tính toát, xaáu cuûa moät haønh ñoäng, hay laáy cöùu caùnh bieän minh cho phöông tieän laø moät chuû tröông choái boû chính neàn taûng luaân lyù töï nhieân cuûa con ngöôøi. Neáu cho raèng vì maïng soáng cuûa ngöôøi meï, vì ích lôïi cuûa nhöõng ñöùa con khaùc, maø ngöôøi ta coù theå vaø phaûi hy sinh ñöùa con trong loøng meï, thì ñaåy maïnh lyù luaän aáy, ngöôøi ta cuõng seõ cho raèng ñeán moät luùc naøo ñoù gieát caû ngöôøi meï cuõng laø chuyeän hôïp lyù, vì baø ta coù theå trôû thaønh gaùnh naëng cho gia ñình, cho con chaùu, cho xaõ hoäi. Ngaøy nay khoâng thieáu nhöõng chuû tröông nhö theá lieân heä ñeán kieåm soaùt daân soá vaø phaùt trieån. Neáu caàn loaïi boû moät haïng ngöôøi naøo ñoù vì coâng ích, ngöôøi ta seõ khoâng nöông tay; luùc ñoù maïng soáng con ngöôøi seõ chæ coøn laø rôm raùc, luaân thöôøng ñaïo lyù cuõng seõ caùo chung, vaø dó nhieân luùc ñoù con ngöôøi cuõng töï huûy chính mình.
Luaân lyù voán khoâng phaûi laø moät saùng cheá tuøy tieän cuûa con ngöôøi. Con ngöôøi khoâng theå ôû treân luaân lyù, nhöng phaûi soáng theo luaân lyù, bôûi vì luaân lyù laø qui luaät Thieân Chuùa ñaõ ghi khaéc trong baûn chaát con ngöôøi. ÔÛ ñaây chuùng ta hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa traùi caám trong vöôøn ñòa ñaøng, coøn ñöôïc goïi laø caây bieát laønh bieát döõ. Con ngöôøi khoâng ñöôïc ñoäng ñeán caây aáy, nghóa laø khoâng theå töï mình quyeát ñònh veà tính toát, xaáu cuûa haønh ñoäng cuûa mình. Chæ Thieân Chuùa, Ñaáng laøm chuû sö soáng con ngöôøi môùi coù theå qui ñònh tính toát, xaáu aáy. Söï sa ngaõ cuûa OÂng Baø Nguyeân toå khoâng chæ mang yù nghóa moät söï khöôùc töø Thieân Chuùa, maø coøn noùi leân söï noåi loaïn cuûa con ngöôøi. Con ngöôøi muoán töï mình quyeát ñònh tính chaát luaân lyù cuûa mình maø khoâng maøng ñeán qui luaät Thieân Chuùa ghi khaéc trong baûn chaát cuûa mình, haønh ñoäng nhö theá, con ngöôøi khoâng nhöõng choái boû Thieân Chuùa, maø coøn töï huûy chính mình. Ñoù laø thaûm kòch vaø côn caùm doã trieàn mieân cuûa con ngöôøi: con ngöôøi luoân bò caùm doã truaát pheá Thieân Chuùa hoaëc thay theá Ngaøi vaø töï quyeát ñònh veà tính caùch toát, xaáu veà haønh ñoäng cuûa mình.