Chaân Lyù vaø Töï Do
(Taøi Lieäu Giaùo Lyù Cho Ngöôøi Tröôûng Thaønh
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 10 -
Vaán Ñeà Löông Taâm
Löông taâm laø moät trong nhöõng vaán ñeà quan troïng nhaát cuûa laõnh vöïc luaân lyù. Chuùng ta coù theå khaúng ñònh: löông taâm coøn, thì ñôøi soáng xaõ hoäi vaø caùc quan heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi coøn toát ñeïp; nhöng khi löông taâm bò boùp ngheït, thì xaõ hoäi cuõng cheát daàn cheát moøn. Vaán ñeà löông taâm khoâng chæ laø laõnh vöïc thuaàn tuùy luaân lyù, maø laø vaán ñeà cuûa moïi vaán ñeà. Chæ löông taâm môùi maïnh daïn choáng laïi söï doái traù maø thoâi.
Trong söù ñieäp ñaàu naêm 1991, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ vieát:
"Khoâng moät quyeàn bính loaøi ngöôøi naøo coù theå can thieäp vaøo löông taâm cuûa baát cöù ngöôøi naøo. Löông taâm laø chöùng taù söï sieâu vieät cuûa con ngöôøi ngay caû tröôùc maët xaõ hoäi, do ñoù löông taâm laø baát khaû xaâm phaïm. Choái boû töï do löông taâm cuûa moät ngöôøi, nhaát laø löông taâm tìm kieám chaân lyù, hoaëc toan tính cöôõng baùch ngöôøi ñoù phaûi chaáp nhaän moät caùch hieåu bieát chaân lyù cuûa rieâng mình, thì ñieàu ñoù ñi ngöôïc vôùi quyeàn thaâm saâu nhaát cuûa ngöôøi ñoù. Chính nôi löông taâm maø vaán ñeà baûo ñaûm moät neàn hoøa bình vöõng beàn ñöôïc ñaët ra, bôûi vì khoâng toân troïng löông taâm ngöôøi khaùc laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân gaây xaùo troän cho theá giôùi".
Tuy nhieân, theo Ñöùc Gioan Phaoloâ II löông taâm khoâng phaûi laø moät caùi gì tuyeät ñoái ñöùng treân chaân lyù vaø sai laàm. Baûn chaát thaâm saâu cuûa löông taâm gia ñình, moái töông quan cuûa noù vôùi chaân lyù khaùch quan phoå quaùt vaø nhö nhau ñoái vôùi moïi ngöôøi. Ñoù laø chaân lyù maø moïi ngöôøi ñeàu coù theå vaø phaûi tìm kieám.
Phaùt bieåu cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñöôïc muùc laáy töø giaùo huaán cuûa Giaùo Hoäi veà löông taâm con ngöôøi. Soá 16 cuûa Hieán cheá "Vui möøng vaø Hy voïng" vieát:
Con ngöôøi khaùm phaù ra taän ñaùy löông taâm mình moät leà luaät maø chính con ngöôøi khoâng ñaët ra cho mình, nhöng vaãn phaûi tuaân theo, vaø tieáng noùi löông taâm luoân luoân keâu goïi con ngöôøi phaûi yeâu meán vaø thi haønh ñieàu thieän cuõng nhö traùnh ñieàu aùc. Tieáng noùi aáy aâm vang ñuùng luùc trong taâm hoàn con ngöôøi. Quaû thaät con ngöôøi coù leà luaät ñöôïc Chuùa khaéc ghi trong taâm hoàn. Tuaân theo leà luaät aáy chính laø phaåm giaù cuûa con ngöôøi, vaø chính con ngöôøi cuõng bò xeùt xöû theo leà luaät aáy nöõa".
Löông taâm laø ñieåm saâu kín nhaát vaø laø cung thaùnh cuûa con ngöôøi, nôi ñaây con ngöôøi chæ hieän dieän vôùi moät mình Thieân Chuùa vaø tieáng noùi cuûa Ngaøi vang doäi trong thaâm taâm hoï. Nhôø löông taâm, leà luaät ñöôïc thöïc hieän trong söï yeâu meán Thieân Chuùa vaø anh em vaø ñöôïc bieåu loä moät caùch kyø dieäu. Trung thaønh vôùi löông taâm, ngöôøi kitoâ höõu lieân keát vôùi ngöôøi khaùc ñeå tìm kieám chaân lyù vaø giaûi quyeát trong chaân lyù bieát bao vaán ñeà luaân lyù ñöôïc ñaët ra trong ñôøi soáng caù nhaân cuõng nhö trong caùc giao tieáp xaõ hoäi. Bôûi vaäy löông taâm ngay thaúng caøng thaéng theá, thì caù nhaân vaø coäng ñoaøn caøng traùnh ñöôïc ñoäc ñoaùn muø quaùng vaø noã löïc tuaân phuïc nhöõng Nhöõng tieâu chuaån khaùch quan cuûa luaân lyù. Tuy nhieân, löông taâm nhieàu khi sai laàm vì moät söï hieåu bieát maø mình khoâng traùnh khoûi, nhöng cuõng khoâng vì theá maø maát heát giaù trò cuûa noù. Ñieàu naøy seõ khoâng coù giaù trò khi con ngöôøi ít tìm kieám ñieàu thieän cuõng nhö vì thoùi quen phaïm toäi maø löông taâm daàn daàn trôû neân muø quaùng.