Chaân Lyù vaø Töï Do
(Taøi Lieäu Giaùo Lyù Cho Ngöôøi Tröôûng Thaønh
cuûa Ñaøi Phaùt Thanh Chaân Lyù AÙ Chaâu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 05 -
Lòch Söû Tính Cuûa Con Ngöôøi
Con ngöôøi hieän höõu vaø soáng trong lòch söû. Lòch söû tính laø yeáu toá neàn taûng cuûa con ngöôøi xeùt nhö laø hình aûnh cuûa Thieân Chuùa. Khi maïc khaûi con ngöôøi nhö laø hình aûnh cuûa Thieân Chuùa, Kinh Thaùnh khoâng trình baøy con ngöôøi nhö moät chaân dung baát ñoäng, maø nhö moät ngoâi vò naêng ñoäng, chòu traùch nhieäm vaø laøm chuû chính mình cuõng nhö goùp coâng xaây döïng xaõ hoäi. Trong vuõ truï höõu hình, con ngöôøi laø taïo vaät duy nhaát coù khaû naêng laéng nghe vaø ñoùn nhaän tieáng keâu môøi töø Thieân Chuùa. Thieân Chuùa keâu goïi taát caû, vaø moãi ngöôøi thöïc thi moät caùch coù traùch nhieäm moät söù meänh nhaát ñònh. Tieáng goïi aáy coù nhöõng ñaëc ñieåm sau ñaây:
1. Tieáng goïi aáy ñeán töø Thieân Chuùa
Ñieàu naøy coù nghóa laø Thieân Chuùa chính laø chuùa teå cuûa lòch söû. Ngaøi theå hieän tình yeâu cuûa Ngaøi moät caùch töï do vaø nhöng khoâng. Ngaøi keâu môøi vaø choïn löïa moät caùch töï do vaø theo chöông trình cuûa Ngaøi. Ñieàu naøy cuõng noùi leân chính töï do cuûa con ngöôøi: Coù tieáng goïi laø coù söï ñaùp traû, moät Thieân Chuùa töï do keâu môøi khoâng chôø ñôïi moät thaùi ñoä naøo khaùc hôn laø söï töï do ñaùp traû cuûa con ngöôøi .
2. Tieáng goïi aáy keâu môøi taát caû moãi ngöôøi.
Kinh Thaùnh trình baøy lòch söû döôùi ba chieàu kích: Lòch söû cuûa caù nhaân; lòch söû cuûa daân ñaëc tuyeån; lòch söû cuûa toaøn nhaân loaïi. Moãi ngöôøi laø moät höõu theå töï do vaø caù bieät, moãi ngöôøi ñaùp traû tieáng goïi cuûa Thieân Chuùa. Tuy nhieân, söï ñaùp traû cuûa moãi ngöôøi khoâng chæ laø söï ñaùp traû caù bieät, maø coøn lieân heä ñeán ngöôøi khaùc. Vaän meänh cuûa töøng ngöôøi gaén lieàn vôùi vaän meänh cuûa coäng ñoaøn, cuûa daân toäc, cuûa nhaân loaïi. Do ñoù, tieáng goïi cuûa Thieân Chuùa ñöôïc ngoû vôùi töøng ngöôøi nhöng laïi ñöôïc ñoùn nhaän trong tình lieân ñôùi vôùi ngöôøi khaùc. Noùi khaùc ñi, moãi ngöôøi khoâng chæ chòu traùch nhieäm veà mình, maø coøn lieân ñôùi traùch nhieäm vôùi moïi ngöôøi.
3. Tieáng goïi aáy laø moät söù meänh ñoøi hoûi moät traùch nhieäm nôi con ngöôøi.
Ñieàu naøy ñöôïc thaáy roõ nôi ôn goïi cuûa Abraham, cuûa Moâseâ, cuûa caùc tieân tri. Thieân Chuùa keâu goïi vaø trao cho hoï moät söù meänh. Lòch söû caù nhaân hoï cuõng nhö cuûa daân toäc vaø toaøn nhaân loaïi tuøy thuoäc söï ñaùp traû cuûa hoï. Thieân chuùa toân troïng töï do cuûa moãi ngöôøi, giöõa Ngaøi vaø moãi ngöôøi nhö theå luoân coù söï trao ñoåi, baøn baïc. ÔÛ ñaây chuùng ta thaáy neâu baät tö caùch hình aûnh Thieân Chuùa cuûa con ngöôøi: Con ngöôøi cao caû ñeán ñoä Thieân Chuùa khoâng bao giôø aùp ñaët, traùi laïi, Ngaøi trình baøy chöông trình cuûa Ngaøi vaø môøi goïi con ngöôøi tham gia thöïc thi chöông trình aáy. Ñöùc Phaoloâ VI trong thoâng ñieäp "Phaùt trieån caùc daân toäc" ñaõ giaûi thích veà ôn goïi cuûa moãi ngöôøi nhö sau: "Trong chöông trình cuûa Thieân Chuùa, moãi ngöôøi ñeàu ñöôïc môøi goïi phaùt trieån, bôûi vì moãi cuoäc soáng laø moät tieáng goïi. Töø luùc sinh ra, taát caû moïi ngöôøi ñeàu laõnh nhaän moät soá khaû naêng vaø ñöùc tính nhö moät maàm moáng caàn phaûi ñöôïc phaùt trieån. Nhôø giaùo duïc cuûa moâi tröôøng vaø coá gaéng rieâng, moãi ngöôøi coù theå ñaït tôùi ñích maø Ñaáng Taïo Hoùa ñaõ chæ ñònh cho mình".
Ñöôïc Thieân Chuùa môøi goïi tham gia chöông trình cuûa Ngaøi, nhöng con ngöôøi ñaõ ñaùp traû lôøi keâu goïi ñoù nhö theá naøo? Hieán cheá "Vui möøng vaø Hy voïng" soá 13 ñaõ toùm taét nhö sau: "Con ngöôøi ñöôïc Thieân Chuùa thieát laäp trong söï coâng chính, tuy nhieân ngay töø ñaàu lòch söû, con ngöôøi nghe theo Thaàn Döõ ñaõ laïm duïng töï do cuûa mình ñeå noåi daäy choáng laïi Thieân Chuùa vaø muoán ñaït tôùi cöùu caùnh ôû beân ngoaøi Thieân Chuùa. Duø hoï ñaõ nhaän bieát Thieân Chuùa, nhöng hoï ñaõ chaúng toân vinh Ngaøi nhö Thieân Chuùa, traùi laïi taâm hoàn meâ muoäi cuûa hoï ñaõ ra toái taêm vaø hoï ñaõ phuïng söï taïo vaät hôn laø Ñaáng Taïo Hoùa. Ñieàu Thieân Chuùa maïc khaûi cho ta bieát cuõng phuø hôïp vôùi kinh nghieäm cuûa ta. Bôûi vì neáu nhìn saâu taän ñaùy loøng mình, con ngöôøi cuõng khaùm phaù ra raèng mình ñaõ höôùng veà söï döõ vaø nguïp laën trong muoân vaøn söï döõ laø nhöõng ñieàu khoâng theå xuaát phaùt töø Ñaáng Taïo Hoùa cuûa mình. Nhieàu khi töø choái khoâng nhìn nhaän Thieân Chuùa Nhö nguyeân uûy cuûa mình, con ngöôøi cuõng phaù ñoå traät töï phaûi coù ñeå ñaït tôùi cuøng ñích cuûa mình, ñoàng thôøi phaù vôõ moïi hoøa hôïp nôi chính baûn thaân cuõng nhö ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khaùc vaø vôùi moïi thuï taïo".
"Vaäy trong chính con ngöôøi ñaõ coù söï chia reõ. Vì theá, taát caû cuoäc soáng cuûa con ngöôøi, hoaëc rieâng tö, hoaëc taäp theå, ñeàu bieåu hieän nhö moät cuoäc chieán, dó nhieân laø bi thaûm, giöõa thieän vaø aùc, giöõa aùnh saùng vaø toái taêm. Hôn nöõa, con ngöôøi caûm thaáy mình khoâng ñuû söùc khi töï mình phaûi chieán thaéng höõu hieäu nhöõng taán coâng cuûa söï döõ ñeán noãi moãi ngöôøi caûm thaáy döôøng nhö bò xieàng xích troùi buoäc. Nhöng chính Chuùa ñaõ ñeán ñeå giaûi phoùng con ngöôøi vaø laøm cho con ngöôøi trôû neân maïnh meõ khi Ngaøi ñoåi môùi töø noäi taâm hoï vaø loaïi ra ngoaøi thuû laõnh cuûa theá gian naøy laø keû ñaõ kìm giöõ hoï trong voøng noâ leä toäi loãi. Toäi loãi laøm suy giaûm chính con ngöôøi vaø ngaên caûn khoâng cho con ngöôøi ñaït tôùi söï vieân maõn. Döôùi aùnh saùng maïc khaûi naøy, thieân chöùc cao caû vaø noãi thoáng khoå xaáu xa maø con ngöôøi caûm nghieäm ñeàu tìm ñöôïc yù nghóa cuoái cuøng cuûa chuùng".
Baûn vaên Coâng Ñoàng cho thaáy ba giai ñoaïn, trong ñoù lòch söû tính cuûa con ngöôøi ñöôïc neâu baät:
- Tröôùc heát laø tình traïng nguyeân thuûy cuûa con ngöôøi. Baûn vaên noùi ñeán söï coâng chính cuûa con ngöôøi. Theo yù nghóa Kinh Thaùnh, coâng chính laø tình traïng trong ñoù con ngöôøi luoân soáng phuø hôïp vôùi yù muoán cuûa Thieân Chuùa. Moät söï coâng chính nhö theá khoâng phaûi laø coâng traïng hay coá gaéng rieâng cuûa con ngöôøi, maø laø moät aân ban nhöng khoâng cuûa Thieân Chuùa. Töï söùc mình, con ngöôøi khoâng coù khaû naêng ñaït ñöôïc moät söï coâng chính nhö theá. Ñaây laø tình traïng nguyeân thuûy noùi leân hình aûnh ñích thöïc cuûa Thieân Chuùa maø con ngöôøi mang trong mình khi ñöôïc taïo döïng. Quang caûnh an bình cuûa Vöôøn Ñòa Ñaøng noùi leân tình traïng coâng chính nguyeãn thuûy aáy.
- Giai ñoaïn thöù hai laø söï sa ngaõ cuûa con ngöôøi. Do toäi loãi, con ngöôøi boùp meùo hình aûnh Thieân Chuùa, do chieàu theo Thaàn Döõ con ngöôøi ñaõ ñaùnh maát tình traïng coâng chính nguyeân thuûy. Do toäi loãi, con ngöôøi caét ñöùt söï leä thuoäc vaøo Thieân Chuùa, vaø noùi theo ngoân ngöõ cuûa Vaticanoâ II: Con ngöôøi ñi tìm cöùu caùnh cuûa mình ôû beân ngoaøi vaø nghòch laïi vôùi Thieân Chuùa. Nhöng khi laøm nhö theá, con ngöôøi cuõng choáng laïi chính mình, khoâng soáng phuø hôïp vôùi yù muoán cuûa Thieân Chuùa, con ngöôøi cuõng bò xaâu xeù noäi taâm.
- Bôûi söï coâng chính laø moät ôn nhöng khoâng cuûa Thieân Chuùa, bôûi con ngöôøi khoâng theå töï ñaït ñöôïc söï coâng chính vaø cöùu caùnh cuûa mình, neân Thieân Chuùa ñaõ ñích thaân can thieäp ñeå cöùu vôùt con ngöôøi. Vaø ñoù laø giai ñoaïn thöù ba. Lòch söû cuûa nhaân loaïi, cuûa Giaùo Hoäi, cuûa töøng caù nhaân, töø nay gaén lieàn vôùi lòch söû cuûa chính Ñöùc Gieâsu Kitoâ Thieân Chuùa Nhaäp Theå laøm ngöôøi ñeå cöùu roãi con ngöôøi. Hình aûnh Thieân Chuùa maø con ngöôøi boùp meùo vaø laøm cho lu môø ñaõ ñöôïc Ñöùc Gieâsu Kitoâ taùi laäp baèng caùch giaûi phoùng con ngöôøi khoûi aùch noâ leä cuûa Thaàn Döõ vaø toäi loãi, vaø giao hoøa con ngöôøi vôùi Thieân Chuùa. Lòch söû cuûa nhaân loaïi, cuûa töøng caù nhaân, do ñoù cuõng chính laø lòch söû cuûa moät lôøi môøi goïi vaø ñaùp traû giöõa Thieân Chuùa vaø con ngöôøi.