K

keá vò caùc thaùnh toâng ñoà

Töø naøy dieãn taû söï löu truyeàn quyeàn giaùm muïc töø caùc Thaùnh Toâng Ñoà. Söï löu truyeàn naøy thöïc hieän khi moät giaùm muïc truyeàn chöùc thaønh söï cho moät giaùm muïc khaùc. Nhöõng giaùm muïc naøy tieáp tuïc vai troø caùc toâng ñoà vaø luoân thoâng hieäp vôùi Toaø Thaùnh, Giaùm muïc Roma.

khaûi huyeàn

Tieáng Hilaïp Apokalypsis coù nghóa maïc khaûi. Saùch Khaûi huyeàn cuûa Thaùnh Gioan laø saùch dieãn taû nhöõng thò kieán cuûa taùc giaû veà nhöõng Kitoâ höõu nguyeân thuûy vaø vieäc tranh ñaáu cuûa hoï choáng laïi daân ngoaïi chung quanh. Trong thôøi gian thöû thaùch ñoù taùc giaû muoán theâm can ñaûm cho hoï vaø daïy hoï tieáp tuïc tín thaùc vaøo Chuùa. Saùch naøy cuõng keâu laø saùch Khaûi thò.

khaûi huyeàn

Tónh töø do tieáng treân lieân quan ñeán baát cöù dieãn taû naøo veà nhöõng thò kieán vaø giaác mô nhaát laø nhöõng gì lieân quan ñeán taän theá. Nhöõng thò kieán naøy thöôøng ñöôïc dieãn taû vôùi ngoân ngöõ raát nhieàu hình aûnh, duøng aûo aûnh vaø töôïng tröng.

khaên baøn thôø

Khaên che phuû baøn thôø, thöôøng baèng vaûi gai maøu traéng.

khaên tuyeát (corporal)

tieáng latinh chæ corpus, cô theå, laø khaên nhoû maøu traéng vuoâng, traûi döôùi cheùn thaùnh vaø baùnh thaùnh khi cöû haønh phuïng vuï.

khoa Kitoâ hoïc (Christology)

moät ngaønh thaàn hoïc veà con ngöôøi vaø cuoäc soáng cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ.

kieâng thòt

Trong giaùo huaán cuûa giaùo hoäi kieâng thòt laø haønh ñoäng ñeàn toäi goàm kieâng thòt hay nhöõng thöùc aên khaùc hay thöùc uoáng. Theo giaùo luaät: "Kieâng thòt hay nhöõng thöùc aên khaùc theo qui ñònh cuûa hoäi ñoàng giaùm muïc phaûi giöõ trong caùc ngaøy thöù saùu quanh naêm tröø khi coù leã troïng." vaø cuõng nhö trong ngaøy thöù tö leã tro vaø thöù saùu Tuaàn Thaùnh (gl 1251) Hoäi ñoàng giaùm muïc cuõng coù quyeàn "qui ñònh roõ raøng hôn vieäc giöõ chay vaø aên thòt hay thay theá toaøn theå hay moät phaàn vieäc giöõ chay vaø kieâng thòt baèng hình thöùc thoáng hoái khaùc nhaát laø vieäc baùc aùi vaø laøm vieäc ñaïo ñöùc". Taïi Myõ chæ kieâng thòt caùc ngaøy thöù saùu muøa chay vaø thöù tö leã tro, coøn nhöõng ngaøy thöù saùu quanh naêm coù theå laøm vieäc ñeàn toäi naøo ñoù. Ngaøy thuù tö leã tro aên chay ñeå ñeàn toäi, thöù saùu aên chay ñeå khaùc thöông Chuùa, nhöng cuõng ñeå taäp töï chuû vaø maïnh meõ trong nieàm tin. Töø 14 tuoåi ñeán 60 tuoåi phaûi kieâng thòt.

kinh tin kính (creed)

tieáng latinh credere laø tín thaùc: moät tuyeân boá veà nhöõng ñieàu phaûi tin trong giaùo huaán chính thöùc cuûa giaùo hoäi. Thöôøng ñoïc trong nghi leã phuïng vuï vì Kitoâ höõu caûm thaáy nhu caàu muoán tuyeân xöng trong nghi leã. Coù nhieàu baûn kinh tin kính nhöng baûn thöôøng duøng goïi laø cuûa coâng ñoàng Niceùe hay cuûa caùc toâng ñoà.

kinh tin kính caùc toâng ñoà

Toùm taét giaùo huaán Kitoâ giaùo keâu laø toâng ñoà vì theo truyeàn thuyeát coù 12 ñieàu phaûi tin do 12 toâng ñoà ñaët ra.

kinh toái (compline)

phaàn kinh sau cuøng trong ngaøy theo thaàn vuï theo sau kinh chieàu daønh cho caùc linh muïc hay ñan só.

kinh truyeàn tin (Angelus)

Kinh ñoïc goàm ba kinh Kính möøng vaø lôøi Kinh thaùnh laáy trong bieán coá truyeàn tin ñeå töôûng nieäm vieäc Chuùa nhaäp theå. Kinh ñoïc ba laàn trong ngaøy khi chuoâng nhaø thôø vang leân. Kinh naøy coù nguoàn goác töø thôøi Trung coå.

kitoâ höõu (christian)

ngöôøi tin Chuùa Gieâsu vaø theo lôøi ngöôøi daïy.

(C) Copyright 1998
by Rev. Ngo tuong Dzung, Texas, USA.

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page