Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Pagehang toaïi ñaïo (catacombs)
Phoøng döôùi ñaát vaø nhöõng ñöôøng haàm do Kitoâ höõu Roma xaây döïng ñeå choân ngöôøi cheát. Kitoâ höõu thöôøng hoïp nhau taïi ñaây ñeå caàu cho keû cheát.
haø tieän
Moät trong 7 moái toäi ñaàu laø tình yeâu vaät chaát quaù leõ vaø sao nhaõng nhöõng ñieàu thieän haûo linh thieâng vaø boån phaän coâng bình vaø baùc aùi. Khoâng bieát xaøi tieàn hoaëc phung phí hoaëc quaù buûn xæn, meâ tieàn quaù hay loãi coâng baèng.
haïnh caùc vò töû ñaïo
Tuyeån taäp veà caâu chuyeän caùc töû ñaïo tieân khôûi. Nhieàu chuyeän coù thöïc nhöng nhieàu chuyeän ñaõ bieán ñoåi. Tuyeån taäp danh tieáng nhaát laø Golden Legend of Jacobus de Voragine (naêm 1298).
hieán thaùnh
nghi leã ñaëc bieät trong ñoù moät caên nhaø hay ñoà vaät ñöôïc laøm pheùp caùch ñaëc bieät vaø daønh rieâng cho vieäc thaùnh thieän nhö hieán thaùnh baøn thôø, nhaø thôø cheùn leã, nghóa trang.
Hieån linh (Epiphany)
leã phuïng vuï cöû haønh ngaøy 6 thaùng gieâng kyû nieäm söï toû mình cuûa Chuùa Kitoâ cho daân ngoaïi maø ñaïi dieän laø ba nhaø baùc hoïc vaø thaàn tính cuûa Ngaøi toû hieän khi Ngaøi chòu ph"p röûa cuõng nhö trong tieäc cöôùi Cana. Ñaây laø leã coù nguoàn goác xa xöa nhaát laø beân Ñoâng phöông vaø taïi nhieàu quoác gia ñaây laø dòp cho nhöõng cöû haønh ñaëc bieät vaø taëng quaø.
hieån tu (confessor)
vò thaùnh nam khoâng phaûi laø thaùnh töû ñaïo.
hieän ra
Tieáng latinh Apparere: hieån hieän. Moät thò kieán hay moät söï hieån hieän baát thöôøng cuûa moät ngöôøi hay söï vaät vôùi söù ñieäp ñaëc bieät. Chaúng haïn Chuùa hieän ra vôùi Thaùnh nöõ Margarita Maria Alacoque, hay Ñöùc Meï hieän ra taïi Lourdes vôùi thaùnh Bernadetta, taïi Fatima vôùi ba treû. Ngöôøi coâng giaùo khoâng buoäc tin nhöõng cuoäc hieän ra ñoù laø thöïc. Nhöõng söù ñieäp cuûa nhöõng bieán coá ñoù khoâng theå naøo so saùnh vôùi Phuùc aâm ñöôïc.
hoøm bia
Hoøm goã maï vaøng trong ngoaøi chöùa ñöïng hai bia ñaù ghi luaät Maisen. (Xuaát haønh 25:10) dieãn taû söï hieän dieän cuûa Chuùa giöõa daân ngöôøi. Khi lang thang trong sa maïc daân do thaùi mang hoøm bia theo Quaân Babylone chieám hoøm bia naêm 586 tröôùc taây lòch. Sau cuøng ñöôïc ñeå trong ñeàn thôø Jerusalem trong phoøng goïi laø nôi Cöïc thaùnh.
hoàng y (Cardinal)
Tieáng Latinh Cardo: keøo nhaø. Linh muïc hay giaùm muïc ñöôïc chæ ñònh laøm giôùi chöùc cao caáp cuûa Giaùo hoäi chæ sau Ñöùc Giaùo Hoaøng. Hoäi ñoàng hoàng y giuùp Ngaøi trong nhöõng coâng vieäc quan troïng vaø caùc ngaøi cuõng coù traùch nhieäm trong vieäc baøu Giaùo Hoaøng.
hoàng y ñoaøn (college of cardinals)
theo giaùo luaät hoàng y ñoaøn laø ñoaøn ñaëc bieät trong giaùo hoäi coâng giaùo coù traùch nhieäm baøu Giaùo hoaøng theo qui ñònh cuûa luaät. Caùc hoàng y giuùp cho Ñöùc Giaùo Hoaøng theo coäng ñoaøn tính khi caùc ngaøi ñöôïc keâu goïi baøn ñeán nhöõng vaán ñeà ñaëc bieät, caùc ngaøi cuõng giuùp giaùo hoäi trong nhöõng coâng vieäc tö rieâng qua caùc thaùnh boä
(C) Copyright 1998
by Rev. Ngo tuong Dzung, Texas, USA.
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page