Truyeàn giaùo, moät coâng vieäc tieáp noái
vaø tham gia vaøo caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Baøi Giaûng cuûa Ñöùc Hoàng Y Ricardo J. Vidal, Toång Giaùm Muïc Sebu, Philippines, trong thaùnh leã ngaøy thöù ba cuûa Ñaïi Hoäi Truyeàn Giaùo AÙ Chaâu taïi Thaùi Lan, (thöù Baûy 21/10/2006).
(Cvtñ. 13,44-49; Mc 7,24-30)
Troïng kính quyù Hoàng y, quyù Giaùm muïc, quyù linh muïc, tu só nam nöõ vaø toaøn theå anh chò em trong Ñöùc Kitoâ.
Cuoäc gaëp gôõ giöõa Chuùa Gieâsu vaø ngöôøi ñaøn baø xöù Ca-na-an cho chuùng ta moät caùi nhìn saâu saéc veà caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu khai môû theá naøo trong khi Ngaøi thöïc thi söù vuï rao giaûng cuûa Ngaøi. Ngöôøi ñaøn baø xöù Ca-na-an ñeán gaëp Chuùa ñeå xin Ngaøi chöõa laønh ñöùa con gaùi cuûa baø ñang bò quyû aùm. Baø ñeán vôùi Chuùa khoâng do nieàm tin thuùc ñaåy. Nhöng ñeán vôùi Chuùa trong tình huoáng heát söùc ngaët ngheøo. "Khoâng neân laáy baùnh daønh cho con caùi maø neùm cho luõ choù con", Chuùa Gieâsu traû lôøi. ÔÛ ñaây, Chuùa ñaõ duøng caâu chuyeän cuûa daân Do Thaùi, moät daân toäc luoân haõnh dieän laø daân ñöôïc tuyeån choïn cuûa Thieân Chuùa. Ñoái vôùi daân Do Thaùi, daân ngoaïi bò khinh bæ nhö laø "luõ choù". Ñieàu naøy töôûng nhö chaám döùt cuoäc ñoái thoaïi, nhöng ngöôøi ñaøn baø vaãn moät möïc naøi xin. Baø kheùo leùo ñöa chuyeän cuûa mình vaøo caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu. "Thöa Ngaøi, ñuùng theá, nhöng maø luõ choù con cuõng ñöôïc aên nhöõng maûnh vuïn treân baøn chuû rôi xuoáng".
Chuùa Gieâsu ñaõ khoâng ngaên caûn baø. Ngaøi cho pheùp baø tham gia vaøo caâu chuyeân cuûa Ngaøi. Vì theá, caâu chuyeän cuûa baø ñaõ thaønh moät phaàn cuûa caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu ñeå moãi khi chuùng ta keå veà Chuùa Gieâsu laø chuùng ta cuõng nhaéc ñeán chuyeän cuûa baø. Giaû nhö Chuùa chæ keå rieâng chuyeän cuûa daân Israel noùi veà chính hoï thì chuyeän cuûa ngöôøi ñaøn baø naøy ñaõ khoâng ñöôïc nhaéc laïi trong Phuùc AÂm. Vaø khoâng ai trong chuùng ta bieát ñöôïc Chuùa Gieâsu ñaõ laøm nhöõng gì. Vaø chuùng ta cuõng khoâng theå tham döï vaøo caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu.
Trong baøi ñoïc moät hoâm nay chuùng ta cuõng thaáy cuøng moät taùc ñoäng nhö vaäy. Caùc toâng ñoà khoâng theå rao giaûng cho chính daân cuûa mình. Caùc ngaøi bò töø choái vaø vì theá caùc ngaøi ñaõ quyeát ñònh ñeán vôùi nhöõng ngöôøi ngoaïi giaùo. Neáu caùc toâng ñoà nghó raèng caâu chuyeän veà Chuùa Gieâsu chæ xöùng ñaùng keå laïi cho nhöõng ngöôøi cuøng vaên hoùa vôùi mình, cuøng toân giaùo vôùi mình thì caâu chuyeän aáy ñaõ chaám döùt ôû ñaây. Nhöng caùc ngaøi ñaõ rao truyeàn caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu cho moïi daân toäc ñeán taän cuøng traùi ñaát.
Khi Chuùa Gieâsu cho pheùp caâu chuyeän cuûa ngöôøi ñaøn baø trôû thaønh moät phaàn caâu chuyeän cuûa Ngaøi, Caâu chuyeän cuûa Ngaøi khoâng heà bò thay ñoåi nhöng caâu chuyeän ñaõ ñöôïc tieáp noái. Cuõng vaäy, moät khi chuùng ta cho pheùp neàn vaên hoaù khaùc trôû neân moät phaàn cuûa caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu laø chuùng ta ñöa caâu chuyeän môû roäng theâm ra vaø vì theá caâu chuyeän ñöôïc maõi maõi tieáp noái. Lòch söû Giaùo Hoäi AÙ Chaâu ñöôïc keå laïi vaøo thöù Naêm (19/10/2006) vöøa qua laø söï noái daøi caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu. Caâu chuyeän ñöôïc dieãn taû laïi bôûi caùc em thieáu nhi vaøo chieàu thöù Naêm (19/10/2006) vöøa qua cuõng laø söï tieáp noái caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu, laàn naøy ôû ñaây taïi Thaùi Lan. Ñieàu nguy hieåm khoâng phaûi laø caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu seõ bò bieán ñoåi vì söï ñoàng hoùa cuûa caùc neàn vaân hoùa. Traùi laïi caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu khoâng bao giôø ñoåi thay bôûi vì ngöôøi keå chuyeän khoâng ai khaùc chính laø Chuùa Thaùnh Thaàn. Tuy nhieân, chính do söï töø choái ñoùn nhaän nhöõng öu ñieåm cuûa caùc neàn vaên hoùa khaùc seõ coù theå laøm cho caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu khoâng ñöôïc rao truyeàn nöõa.
Caùc Kitoâ höõu ñöôïc môøi goïi ñeå noùi veà Chuùa Gieâsu, nhöng trong khi keå chuyeän, chuùng ta caàn phaûi laéng nghe nhöõng caâu chuyeän cuûa caùc anh chò em töø caùc neàn vaên hoaù khaùc nöõa. Chuùa Gieâsu ñaõ khoâng chæ löu taâm ñeán caâu chuyeän cuûa daân Ngaøi noùi veà chính mình. Ngaøi ñaõ laéng nghe caâu chuyeän cuûa ngöôøi ñaøn baø vaø cho pheùp caâu chuyeän cuûa baø ñöôïc noái tieáp vôùi caâu chuyeän cuûa Ngaøi. Trong Tin Möøng coù moät töø ñeå dieãn taû veà loaïi laéng nghe naøy. Ñoù laø "loøng thöông". Loøng thöông coù nghóa laø "caûm xuùc vôùi - ñoàng caûm vôùi". Coù nghóa laø chuùng ta cho pheùp ngöôøi khaùc goùp phaàn vaøo caâu chuyeän cuûa chuùng ta. Trong duï ngoân ngöôøi Samaritanoâ toát laønh, Chuùa Gieâsu hoûi ngöôøi thanh nieân raèng, "Ai laø anh em cuûa ngöôøi bò cöôùp haønh hung?" Caâu traû lôøi "ñoù laø ngöôøi ñaõ toû loøng thöông vôùi ngöôøi ñoù" (Lc. 10:36,37). Vaø ngöôøi Samaritanoâ toát laønh ñoù ñaõ toû loøng thöông nhö theá naøo? Anh ta ñaõ vöôït ra khoûi caùch öùng xöû ñôøi thöôøng ñeå saên soùc cho ngöôøi bò naïn. Baèng caùch ñöa ngöôøi bò naïn ñeán quaùn troï vaø höùa vôùi ngöôøi chuû quaùn seõ lo traû heát phí toån cho vieäc saên soùc ngöôøi naøy. Loøng thöông chính laø söï vöôït ra khoûi caùch öùng xöû thöôøng ngaøy ñeå giuùp ñôõ anh chò em khi hoï caàn ñeán. Vò tö teá ñaõ ñi qua nhöng oâng khoâng muoán baát cöù ai coù theå ngaên caûn oâng thi haønh chöùc vuï tö teá cuûa mình. Vì theá, oâng ñaõ traùnh sang beân leà khaùc vaø boû ñi. Ngöôøi Leâvi cuõng chaúng khaù gì hôn. Chæ coù ngöôøi Samaritanoâ laø muoán ñöa caâu chuyeän cuûa ngöôøi bò naïn trôû thaønh caâu chuyeän cuûa chính mình.
Ñeå caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu ñöôïc maõi tieáp noái, chuùng ta phaûi cho pheùp caâu chuyeän cuûa nhöõng ngöôøi khaùc trôû thaønh chuyeän cuûa chính mình. Vieäc môøi goïi ngöôøi khaùc böôùc vaøo theá giôùi cuûa rieâng mình khoâng luoân laø vieäc laøm ta deã chòu tí naøo. Chuùng ta boá thí cho ngöôøi aên xin ñeå hoï khoûi phieàn haø chuùng ta. Cho ñi thì deã hôn laø laéng nghe caâu chuyeän cuûa ngöôøi khaùc. Laéng nghe chuyeän cuûa ngöôøi khaùc coù theå laøm chuùng ta khoù chòu, phieàn nhieãu bôûi vì chuyeän cuûa hoï ñoøi hoûi chuùng ta phaûi daây mình vaøo. Chuùng ta khoâng muoán daây döa vaøo chuyeän cuûa ngöôøi khaùc vaø theá laø chuùng ta boá thí cho nhöõng hoäi töø thieän naøo ñoù. Chuùng ta thích ñeå ñoàng tieàn leân tieáng noùi cho chuùng ta hôn laø saün loøng ñoái dieän tröïc tieáp vôùi nhöõng ai caàn chuùng ta giuùp ñôõ.
Laéng nghe chuyeän ngöôøi khaùc coøn coù nghóa laø ñoâi khi chuùng ta phaûi töø boû nhöõng caâu chuyeän maø chuùng ta ñaõ döïng neân cho chính mình. Chuùng ta cuõng coù theå quy höôùng veà töông lai vaø keå chuyeän cuûa chuùng ta ngay khi chuùng chöa ñöôïc hoaøn taát troïn veïn. Moät nhaø truyeàn giaùo naøo ñoù saün saøng laøm theo yù beà treân ngay caû khi ñieàu ñoù ñi ngöôïc laïi vôùi nhöõng öôùc voïng mong muoán cuûa mình, cuõng laø moät caùch laéng nghe ñoøi hoûi söï töï hieán.
Meï chaân phöôùc Teâreâsa Calcutta, trong moät baøi noùi chuyeän cuûa meï, ñaõ gaây aán töôïng maïnh nôi moät ngöôøi ngoaïi giaùo, moät ngöôøi (syncretist) ñaøn baø Myõ, ñeán noãi sau naøy chò ta ñaõ trôû thaønh ngöôøi moät thieän nguyeän vieân ñaéc löïc cho Doøng cuûa Meï taïi thaønh phoá Los Angeles. Ñaây laø nhöõng lôøi cuûa meï Teâreâsa ñaõ ñaùnh ñoäng taâm hoàn chò:
"Toâi phaûi noùi vôùi caùc baïn raèng caû thôøi treû cuûa toâi, toâi ñaõ luoân baên khuaên buoàn raàu veà söï ñau khoå cuûa ngöôøi ngheøo. Baây giôø toâi ñaõ laø moät ngöôøi giaø vaø toâi coù theå chia seû vôùi caùc baïn ñieàu toâi ñaõ khaùm phaù ra vaø ñieàu naøy ñaõ mang laïi söï bình an cho traùi tim toâi. Ñoù chính laø söï chieâm nieäm, bôûi vì trong thinh laëng baïn seõ thaáy raèng caàu nguyeän laø tieáng noùi khieâm cung taän ñaùy loøng thì thaàm vôùi Chuùa. Vôùi Chuùa baïn seõ tìm ra moät tình yeâu voâ bieân vaø nieàm khaùt voïng naåy sinh töø tình yeâu naøy seõ höôùng daãn baïn ñeán vieäc phuïc vuï Ñaáng Toaøn Naêng qua vieäc phuïc vuï daân Chuùa. Trong tình yeâu cho ñi caùch vò tha naøy seõ cho baïn söï bình an."
Caàu nguyeän seõ daãn chuùng ta khaùm phaù ra tình yeâu voâ bieân cuûa Chuùa. Töø tình yeâu voâ bieân naøy, nieàm khaùt voïng phuïc vuï daân Ngaøi seõ troå hoa vaø chính trong tình yeâu cho ñi caùch vò tha naøy cuoái cuøng chuùng ta seõ tìm ra söï bình an. Vaø cuõng chính qua söï kinh nghieäm veà loøng vò tha trong söï cho ñi cuûa chuùng ta maø nhöõng ngöôøi chuùng ta phuïc vuï hy voïng seõ tìm gaëp ñöôïc Thieân Chuùa --- moät Thieân Chuùa yeâu thöông, laéng nghe, moät Thieân Chuùa qua maàu nhieäm nhaäp theå, cho pheùp caâu chuyeän cuûa chuùng ta döï phaàn vaøo chuyeän cuûa Ngaøi.
Xin Ñöùc Trinh Nöõ Maria, ngoâi sao cuûa Taân Phuùc AÂm Hoùa, luoân luoân soi ñöôøng cho chuùng ta trong vieäc chia seû caâu chuyeän cuûa Chuùa Gieâsu vôùi caùc neàn vaên hoaù khaùc.
Ñöùc Hoàng Y Ricardo J. Vidal,
Toång Giaùm Muïc Sebu, Philippines
Thöù Baûy, 21/10/2006
(Peter Nguyeãn Huøng Cöôøng, MM, chuyeån dòch Vieät ngöõ)