Saùng 27/10/2000, keát thuùc cuoäc toïa ñaøm "Moät Soá Vaán Ñeà Veà Vaên Hoùa Coâng Giaùo Vieät Nam Töø Khôûi Thuûy Ñeán Ñaàu Theá Kyû XX" do UÛy Ban Giaùm Muïc veà Giaùo Daân thuoäc Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam vaø Toaø toång Giaùm Muïc Hueá toå chöùc töø ngaøy 24/10/2000 taïi Toøa Toång Giaùm Muïc Hueá.

 Môû ñaàu laø baøi toång keát, trong ñoù, nhaø baùo Huy Thoâng, thaønh vieân trong ban toå chöùc nhaán maïnh “Vôùi 12 ñeà taøi do caùc nhaø nghieân cöùu trình baøy vaø hôn 100 yù kieán trao ñoåi thaûo luaän ñaõ phaùc hoaï nhöõng ñöôøng neùt ñaàu tieân trong böùc tranh hoaønh traùng veà vaàn ñeà vaên hoaù coâng giaùo Vieät Nam”. Baøi toång keát nhaän ñònh “Coù nhöõng vaán ñeà töôûng laø xöa cuõ, nhieàu ngöôøi bieát nhö: chöõ quoác ngöõ, saùch Haùn Noâm coâng giaùo, baùo chí coâng giaùo, thi ca coâng giaùo, kieán truùc nhaø thôø coâng giaùo… nhöng qua buoåi toaï ñaøm naøy, moãi ngöôøi ít nhieàu ñeàu laõnh hoäi ñöôïc nhöõng kieán thöùc môùi meû vaø boå ích”. Coù nghóa laø, ñoái vôùi ngöôøi coâng giaùo, chuùng ta hieåu veà ñaïo coâng giaùo Vieät Nam roõ hôn ñeå daán thaân treân con ñöôøng hoäi nhaäp vôùi vaên hoaù daân toäc; ñoái vôùi quí vò ngoaøi coâng giaùo, ñaây laø dòp ñeå quí vò hieåu ñaïo coâng giaùo vaø ngöôøi coâng giaùo hôn ñeå chuùng ta coù theå naém tay nhau keát ñoaøn xaây döïng xaõ hoäi coâng baèng vaên minh vaø ñoái vôùi caùc nhaø nghieân cöùu thì ñaây laø cô hoäi ñeå caùc vò gaëp gôõ, trao ñoåi, thoâng tin cho nhau…”.

 Tieáp sau ñoù, linh muïc Buøi Vaên Keá, thö kyù cuûa ñöùc cha giaùo phaän Phaùt Dieäm phaùt bieåu caûm töôûng cho thaáy cuoäc toaï ñaøm giuùp lónh hoäi theâm nhieàu kieán thöùc môùi cuõng nhö gaây yù thöùc veà taàm quan troïng cuûa vaên hoaù coâng giaùo, nhôø ñoù, chuùng ta yeâu meán Giaùo Hoäi, yeâu meán daân toäc hôn. Cha Keá mong öôùc coù ñöôïc nhöõng cuoäc hoäi thaûo keá tieáp cuõng nhö soá tham döï vieân ñöôïc môû roäng theâm.

 Giaùo sö Chöông Thaâu, Vieän Söû Hoïc Trung Taâm Khoa Hoïc Xaõ Hoäi Vaø Nhaân Vaên Quoác Gia, moät thuyeát trình vieân cuûa cuoäc toaï ñaøm veà ñeà taøi “Ñoùng goùp cuûa coâng giaùo vaøo vaên hoaù Vieät Nam” noùi leân caûm nghó sau khi tham döï ñaày ñuû caùc buoåi toaï ñaøm. Nhaø nghieân cöùu cho bieát: "Ñaây laø cuoäc hoäi thaûo khoa hoïc ñuùng nghóa vôùi chaát löôïng cao, khoâng keùm gì caùc cuoäc hoäi thaûo khoa hoïc taàm côõ quoác gia, quoác teá. Ñaây laø dòp may ñeå chuùng toâi, nhöõng nhaø nghieân cöùu ngoaøi coâng giaùo ñöôïc tieáp xuùc vôùi caùc vò thoâng tueä ñeå chuùng ta hieåu nhau hôn vaø vì theá, thoâng caûm nhau hôn."

 OÂng cuõng ñöa ra ñeà nghò: "Hoäi ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam neân coù moät trung taâm baûo toàn vaø söu taäp caùc taøi lieäu coâng giaùo lieân quan ñeán coâng giaùo Vieät Nam hieän ñang löu laïc khaép theá giôùi haàu giuùp cho vieäc nghieân cöùu ñöôïc deã daøng hôn".

 Ñöùc cha Phaoloâ Nguyeãn Vaên Hoaø, giaùo phaän Nha Trang, phoù chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm Muïc Vieät Nam, caùm ôn caùc vò hoïc giaû, vì qua cuoäc toaï ñaøm ñaõ neâu baät ñöôïc söï ñoùng goùp to lôùn cuûa ngöôøi coâng giaùo ñoái vôùi vaên hoaù daân toäc, ñaëc bieät laø ñöa chöõ quoác ngöõ vaøo kho taøng vaên hoïc.

 Ñöùc cha cuõng bieåu loä suï vui möøng vì thaáy gia taøi vaên hoaù cuûa daân toäc ñöôïc khôi laïi nhöng cuõng lo laéng tröôùc traùch nhieäm laø trong töông lai, chuùng ta phaûi tieáp tuïc duøng vaên hoaù ñeå dieãn taû ñöùc tin nhö theá naøo.

 OÂng Nguyeãn Vaên Ñoä, giaùo phaän Nha Trang, ñaïi dieän giaùo daân noùi leân söï vui möøng vì ñöôïc hoïc hoûi trong baàu khí huynh ñeä gia ñình vaø baøy toû thao thöùc veà nhu caàu caàn ñöôïc höôùng daãn, ñoäng vieân, tieân lieäu vaø ñaàu tö veà vaên hoaù cho 10 naêm, 20 naêm vaø thaäm chí 100 naêm sau, nhö caùc tieàn nhaân ñaõ laøm 400 naêm tröôùc ñaây.

 Nöõ tu Elisabeth Quyønh Giao, giaùm tænh Tænh Doøng Con Ñöùc Meï Ngöôøi Ngheøo taïi Vieät Nam noùi leân söï khaâm phuïc tröôùc söï daøy coâng trong nghieân cöùu vaø khieâm toán trong khi trình baøy vaán ñeà cuûa caùc hoïc giaû. Nöõ tu cuõng nhìn nhaän, moät baàu khí vui töôi, hoaø ñoàng cuûa moïi thaønh phaàn daân Chuùa trong buoåi toaï ñaøm ñaõ khôi leân yù thöùc, traùch nhieäm ñaøo saâu vaên hoaù daân toäc trong söù vuï truyeàn giaûng Tin Möøng cuûa Doøng.

 Ñöùc cha Stephano Nguyeãn Nhö Theå, vôùi tö caùch laø chuû nhaø cuûa cuoäc toaï ñaøm phaùt bieåu: “Naêm ngoaùi (1999), cuõng vaøo thaùng 10, cuoäc toaï ñaøm veà chuû ñeà “Toân Kính Toå Tieân” cuõng ñaõ dieãn ra taïi caên phoøng nhoû beù naøy. Nhöng chæ sau cuoäc toaï ñaøm 3 ngaøy, xöù Hueá ñaõ chìm saâu trong bieån nöôùc lai laùng cuøng vôùi caùc tænh mieàân Trung. Sau traän luït theá kyû aáy, baây giôø Hueá ra sao?
Daï thöa xöù Hueá baây giôø,
Vaãn coøn nuùi Ngöï beân bôø soâng Höông”
ñeå moät laàn nöõa dang tay chaøo ñoùn quí vò vaø anh chò em, ñeå moät laàn nöõa, coù cô hoäi chöùng nghieäm raèng con ngöôøi ta ñeán vôùi nhau baèng caùi taâm laø quí nhaát”.

 Keát thuùc buoåi toång keát, ñöùc cha P.X Nguyeãn Vaên Sang, chuû tòch UÛy ban giaùo daân cuûa HÑGMVN, vôùi tö caùch laø ngöôøi chuû trì cuoäc toaï ñaøm, caùm ôn moïi thaønh phaàn ñaõ goùp coâng goùp söùc cho cuoäc toaï ñaøm laàn naøy ñöôïc toát ñeïp.

 Ngaøi noùi “Suoát 3 ngayø qua, chuùng ta ñaõ nghe caùc thuyeát trình vieân, baèng caùc taøi naêng ñaùng keå, daãn ñöa chuùng ta qua caùc theá kyû ñeå chöùng kieán cuoäc gieo maàm naåy haït, quaù trình phaùt trieån cuûa moät neùt vaên hoaù kitoâ luoân baùm reã saâu vaøo loøng ñaát meï vaø haøng traêm yù kieán ñoùng goùp môû ra moät chaân trôì môùi”.

 Vôøi söï ñieàu phoái cuûa nhaø thô coâng giaùo Leâ Ñình Baûng, buoåi toång keát ñöôïc ñan xem vôùi nhöõng tieát muïc vaên ngheä do caùc tu só nam nöõ thuoâïc 5 Hoäi Doøng cuûa Toång giaùo phaän Hueá trình dieãn. Vôùi nhöõng tieát muïc hôïp ca, nhaïc caûnh, kòch, ngaâm thô, hoø vaø muùa mang ñaày tính daân ca Hueá khieán cho 4 tieáng ñoàng hoà troâi qua thaät nheï nhaøng, sinh ñoäng vaø ñeå laïi daáu aán khoù queân.

 Ñöôïc bieát, tuy laø cuoäc hoäi thaûo mang tính khoa hoïc, nhöng tinh thaàn hieäp thoâng nôi caùc thaønh phaàn daân Chuùa ñöôïc theå heän roõ neùt trong Thaùnh leã moãi ngaøy taïi nhaø nguyeän toaø TGM, caùc Ñöùc cha thay phieân chuû teá vaø chia seû Lôøi Chuùa.

 Trong phaàn ñaàu Thaùnh leã ñoàng teá cuûa ngaøy keát thuùc, Ñöùc cha Giuse Nguyeãn Tích Ñöùc, giaùo phaän Buoân Meâ Thuoät noùi: "trong nhöõng ngaøy naøy, chuùng ta ñaõ ñöôïc soáng vaø ñöôïc hoïc cuøng vôùi nhau trong baàu khí gia ñình mang nhieàu yù nghóa hieám quí. Tröôùc heát phaûi keå ñeán cuoäc hôïp ñoaøn thaém thieát tình huynh ñeä giöõa caùc thaønh phaàn tieâu bieåu cho Giaùo Hoäi Vieät Nam: ñoù laø lôùp hoäi hoïc ñoâng ñuû goàm nhieàu thaønh phaàn, goàm quí Giaùm muïc, linh muïc, tu só vaø giaùo daân cuøng lôùp ñaïi bieåu khacùh quí. Ñaây quaû laø moät Hoäi Thaùnh tö duy".

 Ñöùc cha tieáp: "Hoäi Thaùnh voán tö duy vaø Hoäi Thaùnh ñang sinh ñoäng - tö duy vaø haønh ñoäng- ñoù laø söùc soáng kyø dieäu trong loøng ñaát nöôùc, qua thôøi gian, vaø döôùi taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn".

 Trong baøi giaûng Thaùnh leã, ñöùc cha chuû teá nhaán maïnh: "laø con chaùu haäu dueä, chuùng ta phaûi bieát soáng khieâm toán vaø caàn maãn cuøng ñaët quyeát taâm cao maø laøm cho thöûa ñaát Tin Möøng trieån nôû. Noùi caùch khaùc laø phaûi bieát vaän duïng thuaän lôïi coù saün trong moâi tröôøng soáng, ñoàng thôøi khaéc phuïc vaø thaùo gôõ khoù khaên haàu ñaït nhöõn thaønh quaû nhö caùc baäc tieàn boái chuùng ta ñaõ bieát vaän duïng. Tin Möøng nhö moät meû haït gioáng sinh ñoäng haún khoâng chæ laø moät kho baùu cuûa caùc coå vaät voâ tri, song seõ laø moät maàu nhieäm Nöoùc Trôøi maø moät khi ñaõ ñöôïc gieo trong thöûa ñaát vaên hoaù Vieät Nam, haún seõ cho muaø gaët boäi thu”.

 Cuoäc toïa ñaøm "Moät Soá Vaán Ñeà Veà Vaên Hoùa Coâng Giaùo Vieät Nam Töø Khôûi Thuûy Ñeán Ñaàu Theá Kyû XX" ñaõ kheùp laïi trong taâm tình taï ôn Thieân Chuùa vaø Thaùnh Maãu La Vang nhöng chaéc chaén môû ra nhieàu höùa heïn, nhieàu hoaøi baõo trong töông lai, nhö kieåu noùi cuûa ñöùc TGM Stephanoâ Nguyeãn Nhö Theå “Bao giôø cho ñeán thaùng Möôøi… sang naêm! ñeå ñeán heïn laïi leân”.
 
 

Back to Radio Veritas Asia Home Page